1453: Το χρονολόγιο της Άλωσης….

To χρονολόγιο της Άλωσης

.

–Χειμώνας 1452: Ο Μωάμεθ ο Β’, νεαρός σουλτάνος στο κράτος των Οθωμανών που είχαν πλέον μεταφέρει την πρωτεύουσά τους στην Αδριανούπολη, αποφασίζει να γυρίσει και την τελευταία σελίδα στη σύγκρουση με τους ελληνόφωνους Ρωμαίους Χριστιανούς που συνέχιζαν να έχουν υπό τον έλεγχό τους τη μεγαλύτερη πόλη της Ανατολής, την Κωσταντινούπολη. Στο περιβάλλον του υπάρχουν ο μετριοπαθής βεζίρης (πρωθυπουργός) Χαλίλ που εκφράζει τη συντηρητική τάση και οι  στρατηγοί του, ο εξισλαμισμένος Ρωμιός Ζαγανός και ο Τουραχάν.

–12 Δεκεμβρίου 1452: Σε μια προσπάθεια να κινητοποιηθούν οι Δυτικοί για να βοηθήσουν την απειλούμενη Κωσταντινούπολη, λαμβάνει χώρο το «ενωτικό συλλείτουργο» με τον Καρδινάλιο Ισίδωρο, απεσταλμένο του Πάπα. Οι ανθενωτικοί εξεγείρονται και ο Λουκάς Νοταράς θα πει μια φράση που θα μείνει στην ιστορία: «κρειττότερον εστίν ειδέναι εν τη μέση τη πόλει φακίολον βασιλεύον Τούρκων ή καλύπτραν Λατινικήν», που σε ακριβή μετάφραση των εννοιών θα πει «καλύτερα μουσουλμανικό σαρίκι παρά καθολική τιάρα στην Κωνσταντινούπολη».

–Ιανουάριος 1453: O Mωάμεθ ανακοινώνει την απόφασή του για επιχείρηση κατάληψης της Κωσταντινούπολης σε συγκέντρωση όλων των Οθωμανών αξιωματούχων στην Αδριανούπολη

–29 Ιανουαρίου 1453: Στην Κωσταντινούπολη καταφθάνει με 700 πολεμιστές  ο Γενοβέζος πολέμαρχος Ιουστινιάνης (Τζιοβάνι Τζιουστινιάνι Λόγκο).Τον ίδιο μήνα ο Ούγγρος μηχανικός Ουρβανός κατασκευάζει για τον Μωάμεθ το πρώτο κανόνι. Ένα τεράστιο πυροβόλο όπλο με διάμετρο ένα μέτρο πουδεχόταν βλήματα 400 κιλών.

«Eφυγε» ο κορυφαίος βυζαντινολόγος Σπύρος Βρυώνης

Ο θάνατος του ελληνοαμερικανού βυζαντινολόγου Σπύρου Βρυώνη είναι μια μεγάλη απώλεια για την ελληνική επιστημονική κοινότητα. Η μακρόχρονη ταλαιπωρία της υγείας του τα τελευταία χρόνια,   τον είχε υποχρεώσει να απέχει από τις δημόσιες δράσεις… 

Μια συνέντευξη για τους Έλληνες και το Ισλάμ

---

 

Την Τετάρτη 4 Απριλίου, δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή μια συνέντευξη μου στο δημοσιογράφο Νίκο Ευσταθίου, υπό τον τίτλο: «Οσα γνωρίζουμε για την Ανατολή προήλθαν από βίωμα»,  με αφορμή την έκδοση του νέου μου βιβλίου:

 

Παρακάτω θα διαβάστε ολοκληρωμένες τις απαντήσεις:

 

KAΘΗΜΕΡΙΝΗ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ Νίκου Ευσταθίου

 

Συνάντηση Ελληνισμού και Ισλάμ:

-Ποια είναι η ιδιαίτερη ιστορική σχέση του Ελληνισμού με το Ισλάμ, συγκριτικά με την υπόλοιπη Δύση;

Oι Έλληνες και η Ελλάδα ιστορικά βρέθηκαν στο σύνορο των δύο κόσμων, του χριστιανικού και του ισλαμικού από την εποχή που οι Άραβες βγήκαν από την Αραβική Χερσόνησσο και μετατράπηκαν σε παγόσμια δύναμη. Οι Έλληνες υπήρξαν οργανικό τμήμα της Ανατολής σε μια διαρκή έντονη σχέση με το Ισλάμ από τον 7ο αιώνα μ.Χ.

Ταυτότητες και ιδεολογικές αναζητήσεις πριν την Άλωση

Μιας και δημοσίευσα πρόσφατα το κείμενο Από τους νεοπαγανιστές στην ανάμνηση της Ρωμανίας, ας συνεχίσω με την ανάρτηση ενός αντίστοιχου κειμένου που αφορά τα ιδεολογικά του Νέου Ελληνισμού πριν το 1453. Ήταν η εισήγησή μου σε ένα συνέδριο που διοργάνωσε το 2014 η Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών υπό τον τίτλο Η Άλωση του 1453 και η συνέχεια του γένους.

Για την Άλωση του 1453 βλ. ΕΔΩ

Στην εισήγηση αυτή ενυπάρχει μια αντίληψη για το υπο διαπραγμάτευση θέμα, που αναπτύσσεται ευρύτερα στην μελέτη μου (που βρίσκεται στο δρόμο της έκδοσης) Εμείς και το Ισλάμ (εκδ. Πατάκη) στο κεφάλαιο που προσδιορίζεται η έννοια του «εμείς«

Ταυτότητες και ιδεολογικές αναζητήσεις πριν την Άλωση

Βλάσης Αγτζίδης

Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία υπήρξε η έκφραση του εκχριστιανισμένου ελληνορωμαϊκού κόσμου. Η Κωνσταντινούπολη, ως «Νέα Ρώμη» ή «Νέα Ιερουσαλήμ», θα γίνει πρωτεύουσα αυτού του κόσμου.1 Βάση της βυζαντινής ταυτότητας ήταν η ελληνική γλώσσα, η χριστιανική θρησκεία και από τον 7ο μ.Χ αιώνα θα προστεθεί και η απόκρουση των μουσουλμάνων. Βαθύτατα εμπεδωμένη ήταν η συνείδηση ότι υπάρχει ένα χριστιανικό έθνος που πρέπει, όπως έγραψε ο Λέων ο ΣΤ, να δώσει τη μάχη «…για το Θεό, για την αγάπη του Θεού, για όλο το έθνος και πάνω απ’ όλα για τα αδέλφια μας, που βρίσκονται κάτω από το ζυγό των απίστων, για τα παιδιά μας και τις γυναίκες μας, για την πατρίδα μας. Να μην ξεχνούν να υπενθυμίζουν, ότι η μνήμη εκείνων που έπεσαν για την ελευθερία των αδελφών μας είναι αιώνια και ότι ο πόλεμος διεξάγεται εναντίον των εχθρών του Θεού.»2

Από τους νεοπαγανιστές στην ανάμνηση της Ρωμανίας

Συζητώντας για το παρελθόν
.

Παρακολουθώντας κάποιες από τις συζητήσεις στη δημόσια ιστορία βρίσκεσαι μπροστά σε ενδιαφέροντα σχήματα. Ένα από αυτά σχετίζεται με την εμφάνιση ενός νεοπαγανιστικού αντιχριστιανικού ρεύματος που διεκδικεί την αποκλειστικότητα επί της αρχαίας Ελλάδας, οργανώνει ετήσιες γκροτέσκο συναντήσεις στις υπώρειες του Ολύμπου και στις Θερμοπύλες. Ελάχιστα απασχολεί τους ηγήτορες της τάσης αυτής το γεγονός ότι η συζήτηση για τις διαδικασίες υπέρβασης του παλιού παγανιστικού κόσμου από το νέο μονοθεϊστικό ολοκληρώθηκαν κατά τον 5ο μ.Χ. αιώνα και έκτοτε έχουν μεσολαβήσει περί τους 15 αιώνες.

Αρχαίοι και μεσαιωνικοί ήχοι

 Τρία πολύ ενδιαφέροντα κείμενα αλίευσα στο διαδίκτυο.

Το πρώτο αφορά τη μουσική των αρχαίων Ελλήνων μέσα από το μέλος ενός τραγουδιού που διασώθηκε. Πρόκειται για το αρχαιότερο παγκοσμίως γνωστό τραγούδι, του οποίου σώζονται πλήρως και οι στίχοι και η μουσική και γράφτηκε από τον Σείκιλο, που έζησε στις Τράλλεις (Αϊδίνι) της Μικράς Ασίας κατά το 200 π.Χ. 

Το δεύτερο τη βυζαντινή μουσική, όπως ψαλλόταν στην Αγία Σοφία και όπως την ανασύνθεσαν επιστήμονες του πανεπιστημίου του Στάνφορντ….

---

Και ένα τρίτο περίεργο: Πώς ακούγεται το «π» (π ≈ 3,14 -ο λόγος του μήκους της περιφέρειας ενός κύκλου προς τη διάμετρό του)
————————-
———–

Ακούστε τη μουσική των αρχαίων Ελλήνων

.

ΟΣΟΝ ΖΗΣ ΦΑΙΝΟΥ,
ΜΗΔΕΝ ΟΛΩΣ ΣΥ ΛΥΠΟΥ.
ΠΡΟΣ ΟΛΙΓΟΝ ΕΣΤΙ ΤΟ ΖΗΝ,
ΤΟ ΤΕΛΟΣ Ο ΧΡΟΝΟΣ ΑΠΑΙΤΕΙ.

 .

 Ακούστε ένα αρχαίο ελληνικό ποίημα και τη μελωδία του σε «αυθεντική» σύγχρονη εκτέλεση.

Η ανασύνθεση της αρχαίας ελληνικής μουσικής έτσι ώστε να την ακούμε για πρώτη φορά έτσι όπως ακριβώς ακουγόταν πριν από χιλιάδες χρόνια αποτελεί το αντικείμενο μελέτης που έχει ξεκινήσει από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ο επιστήμονας που έχει αναλάβει αυτό το έργο έδωσε ήδη ένα δείγμα του, συνοδεύοντας το σχετικό άρθρο που έγραψε για την ιστοσελίδα του BBC με ένα ηχητικό απόσπασμα το οποίο και μπορείτε να ακούσετε στο βίντεο.

Τι ήταν το Βυζάντιο;

Σε ένα φόρουμ ακαδημαϊκών που συμμετέχω -όπου αραιά και που γίνονται κάποιες σοβαρές συζητήσεις- ένα από τα θέματα που απασχολούν τους συμμετέχοντες και αποτελούν αντικείμενο αντιπαραθέσεων είναι ο χαρακτήρας της βυζαντινής αυτοκρατορίας και των Βυζαντινών. Συνήθως, το φαινόμενο προσεγγίζεται με ανιστορικό τρόπο με βάση τις σύγχρονες αντιλήψεις και τις σύγχρονες προσλήψεις περί ταυτοτήτων.

Οι ταυτότητες των πληθυσμών στο Βυζάντιο

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ  ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Παρασκευή 3-4-2015, 6-8 μ.μ.   «Έπαυλη Δροσίνη»-Βιβλιοθήκη Δήμου, Oδός Αγ. Θεοδώρων & Κυριακού. KHΦΙΣΙΑ

 .

Για τις ταυτότητες στο Βυζάντιο, με τη συμμετοχή:

.

–Νίκος Κελέρμενος, γιατρός επιμελητής του βιβλίου της Νάντιας Μαρίας Ελ Σέϊχ «Πώς έβλεπαν οι Άραβες τους Βυζαντινούς»,

.

–Γιάννης Χρονόπουλος, ιστορικός, «Ταυτότητες των πληθυσμών στο Βυζάντιο»

Το ντοκιμαντέρ για το Σισλί (Κωνσταντινούπολη)

Το ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε με τη φροντίδα του Νίκου Μιχαηλίδη και αφορά το εξαιρετικής ιστορικής και εικαστικής αξίας ελληνικό νεκροταφείο του Σισλί στην Κωνσταντινούπολη, μπορείτε να το δείτε πατώντας επί της παρακάτω εικόνας:

https://vimeo.com/113284650

Στοιχεία για το σημαντικό αυτό μνημείο του κωνσταντινουπολίτικου ελληνισμού, μπορείτε να διαβάστε σε μια παλιότερη δημοσίευση:

https://kars1918.wordpress.com/2014/05/27/sisli/