Συζητώντας για τη δικτατορία, τη Χούντα, τον…Στάλιν και την ελεύθερη αγορά!

Μια ενδιαφέρουσα συζήτηση έγινε στο Hellenic Electronic Center (HEC), έναν χώρο-φόρουμ στο διαδίκτυο, όπου σύμφωνα με την δήλωση των ιδρυτών συμμετέχουν 5.500 ακαδημαϊκοί και διδάκτορες,  ελληνικής κατά πλειονότητα καταγωγής, απ’ όλο τον κόσμο. Με αφορμή την επέτειο του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου που έγινε το 1967, απέστειλα στη λίστα  του HEC ένα μήνυμα του Στ. Γουργουρή με την ένδειξη «αναδημοσιεύω συμφωνώντας απόλυτως». 

Ακολούθησε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση που την αναρτώ εδώ, χωρίς όμως τα ονόματα των συμμετεχόντων. Στις δικέςμου παρεμβάσεις υπάρχει στην αρχή η ένδειξη ‘Δικό μου«…

Αναδημοσιεύω συμφωνώντας απολύτως:

Please note that in this weekend’s edition the National Herald has published an ad that celebrates the 1967 Junta and specifically the dictator G. Papadopoulos, with a photograph and the title «Vindicated»

See here: 
https://s3.amazonaws.com/ekpdf/2013/0420/p11.pdf

This is an utterly shameful act that insults every Greek citizen, as well as the memory of those who were, exiled, tortured, and killed by the junta. 

Advertisement

Επιστρέφoντας στο 19ο αιώνα;

Μήπως επιστρέφουμε ανεπαίσθητα σε μορφές κοινωνικής οργάνωσης που παραπέμπουν σε παλιές σκοτεινές εποχές; Μήπως ο 19^ος αιώνας αποτελεί το μέλλον που έρχεται;

Με αφορμή τα γεγονότα στα φραουλοχώραφα της Μανωλάδας,  ένας καλός φίλος και εξαιρετικός ερευνητής, ο Φαίδων Παπαθεοδώρου, μου έστειλε μια περιγραφή του Élisée Reclus [Ελιζέ Ρεκλί (1830 – 1905)] , για τον τρόπο εργασίας των εποχιακών εργατών γης στον αμπελώνα των Βουρλών το 1883. Η ανταπόκριση, είναι πολύ επίκαιρη και έχει πολύ ενδιαφέρον:

«Χιλιάδες εργάτες γης, ξένοι με την περιοχή, έρχονται να κατασκηνώσουν στα περίχωρα των Βουρλών κατά τις εποχές του σκαλίσματος και του τρύγου. Χωρίζονται σε τσούρμα σαν τους σκλάβους. Παρατάσσονται σε μια γραμμή και  σκαλίζουν το χώμα. Σκύβουν και σηκώνονται ρυθμικά. Κάπου κάπου ο πρώτος στη γραμμή κραυγάζει και όλοι ανταποκρίνονται σέρνοντας τη φωνή του σαν χλιμίντρισμα. Μερικές αυλακιές μακρύτερα, μπροστά στη γραμμή των μεροκαματιάρηδων εργατών, παρακολουθεί ο επιστάτης, συχνά οπλισμένος. Το άλογό του τον περιμένει σελωμένο στον γειτονικό δρόμο». [Geographie Universelle (Παγκόσμια Γεωγραφία), τόμ. 9ος σελ. 617-618]

Από το Διχασμό στον Εμφύλιο: Διερευνώντας τη στάση των προσφύγων του ΄22

Ένα πολύ ενδιαφέρον συνέδριο λαμβάνει χώρα στην Πάντειο  (Τετάρτη 17 Απριλίου-Σάββατο 20 Απριλίου 2013) υπό τον τίτλο «Αριστερά και Αστικός Πολιτικός Κόσμος, 1940-1960» (Αμφιθέατρο Σάκη Καράγιωργα ΙΙ). Το συνέδριο διοργανώνεται από το Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας – Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών.

 Η δική μου παρέμβαση στο συνέδριο έχει ως τίτλο:  Από το Διχασμό στον Εμφύλιο: Διερευνώντας τη στάση των προσφύγων του ΄22 στην Αττική και στη Μακεδονία. 

.

Θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 18 Απριλίου, 10 π.μ.

.

.

Η περίληψη της εισήγησής μου  είναι η παρακάτω: 

.

«Η πλήρης ανατροπή των κοινωνικών και ιδεολογικών παραμέτρων στον ελλαδικό χώρο μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, επέτρεψε να δημιουργηθεί μια κρίσιμη μάζα ώστε να εμφανιστούν νέες δυνάμεις και προσεγγίσεις που ανέτρεπαν τις παραδοσιακές κατεστημένες ισορροπίες. Στις κοινωνικοπολιτικές αντιθέσεις του Μεσοπολέμου διακρίνεται μια μετασχηματισμένη επιβίωση του Διχασμού σε συνθήκες ακραίας πόλωσης και αντιπαράθεσης μεταξύ γηγενών και προσφύγων.

Για τους πολέμους της Ιστορίας, στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» (14 Απριλίου)

Όποιος ελέγχει το παρόν,
ελέγχει και το παρελθόν.
Όποιος ελέγχει το παρελθόν,
«καθορίζει» το μέλλον

George Orwell, «1984. Ο μεγάλος αδελφός»

Την Κυριακή 14-4-2013  θα διαπραγματευτούμε στις ιστορικές σελίδες (2σέλιδο στο ένθετο περιοδικό Plus) της εφημερίδας «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» το ζήτημα της σύγκρουσης για διάφορα ιστορικά θέματα.

Ειδικά, μετά τη δημόσια εμφάνιση της σύγκρουσης για το βιβλίο Ιστορίας της Στ’ δημοτικού, συνειδητοποιήθηκε ότι  και στην Ελλάδα εκφράζεται πλέον έντονα, αυτή η διεθνής τάση που είχε κορυφωθεί με τις διαφωνίες για το Ολοκαύτωμα, την άρνηση της Γενοκτονίας των Αρμενίων, την εμπλοκή κρατών στις συγκρούσεις για την ιστορική Μνήμη.

Σημαντική συμβολή στο αφιέρωμα της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» για την κατανόηση διαφόρων πλευρων του θέματος  έχει ο ιστορικός Γιώργος Κόκκινος.

Για το «Πάντειο» και την κοινωνιολογία στην εποχή της κρίσης

Με αφορμή την επέτειο ίδρυσης του Πάντειου Πανεπιστήμιου, επιμελήθηκα ενός αφιερώματος στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία της 17 Μαρτίου 2013.

Συνέβαλαν στο αφιέρωμα οι : Γιάγκος Ανδρεάδη και Μαρία Ν. Αντωνοπούλου.

 

ΠΑΝΤΕΙΟ – Η έλευση της Κοινωνιολογίας στην Ελλάδα

ΑΠΟ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΧΟΛΗ ΤΟ 1931, ΑΝΩΤΑΤΗ ΤΟ 1938

ΤΟΥ ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ (*)

Μία από τις πλέον ενδιαφέρουσες εκπαιδευτικές απόπειρες στην Ελλάδα υπήρξε η δημιουργία μιας σχολής κοινωνικών επιστημών, μέσω της οποίας διαδόθηκαν οι κοινωνιολογικές σπουδές στην Ελλάδα.

Η ίδρυση εξειδικευμένης σχολής υπήρξε το επιστέγασμα μιας μακράς διαδικασίας που ξεκίνησε από την εποχή που εμφανίστηκε για πρώτη φορά (1907) η κοινωνιολογική ανάλυση με το βιβλίο «Το κοινωνικόν μας ζήτημα», του Τραπεζούντιου Γεωργίου Σκληρού. Σταθμός στην επιστήμη της Κοινωνιολογίας κατά τη μεταπολεμική περίοδο υπήρξε το έργο του Νίκου Πουλαντζά, με το οποίο αποδομήθηκε η κυρίαρχη έως τότε απλοϊκή ταξική ανάλυση, υπέρ μιας ευρύτερης δομικής αντίληψης.

Ο στρατηγός Παπάγος και η εξυπηρέτηση του τουρκικού εθνικισμού

Με αφορμή μια συζήτηση στο HEC (Hellenic Electronic Center) έκανα την παρακάτω παρέμβαση σε σχόλιο ενός συναδέλφου όπου εγκωμιαζόταν ο στρατηγός Παπάγος, προς τιμήν του οποίου έλαβε την ονομασία η συνοικία όπου κυρίως εγκαταστάθηκαν αξιωματικοί, οι περήφανοι γόνοι των οποίων έστησαν στη είσοδο της πόλης τους, απέναντι από το Πεντάγωνο, ένα άγαλμα με τον έφιππο Παπάγο:

«Η Μορφωτική Συμφωνία του 1951 υπεγράφη πρωθυπουργεύοντος του Ν. Πλαστήρα.  …………..την οποία μπορείτε να δείτε στο παρακάτω λινκ http://invenio.lib.auth.gr/record/123843/files/koud.pdf?version=1 και η οποία θεσπίζει ένα μάλλον λογικό πλαίσιο σε μια εποχή που υπάρχει ακόμα ακμαία η ελληνική μειονότητα σε Κωσταντινούπολη, Ίμβρο και Τένεδο.