Σκέψεις στο press_in_action.gr με αφορμή τις δηλώσεις Μπουτάρη…

Η προσφυγική Μνήμη, η Θεσσαλονίκη, ο Μπουτάρης και η ακροδεξιά

Ίσως έρχεται επιτέλους η στιγμή να συζητήσουμε στη θεσσαλονικιώτικη κοινωνία ζητήματα που μέχρι τώρα απωθούνταν και ξορκίζονταν. Και αυτό νομίζω είναι το θετικό που μας αφήνει ο τρόπος του νέου δημάρχου, o οποίος έθεσε ζητήματα που ξεπερνούν κατά πολύ τα όρια της πόλης, αγγίζουν την ιστορική μνήμη ενός μεγάλου τμήματος του λαού μας και συναντούν μια συσσωρευμένη γνώση -αποτέλεσμα μελετών της τελευταίας τριακονταετίας. Παράλληλα, δεν θα μπορούσαν να μείνουν ασχολίαστες απόψεις τύπου Μπουτάρη, εφόσον ήδη υπάρχουν διαμορφωμένες νέες ιστοριογραφικές τάσεις οι οποίες αξιοποιούν περισσότερο την κληρονομιά που σχετίζεται με τη διερεύνηση των εσωτερικών κοινωνικών αντιθέσεων στη μελέτη των ιστορικών φαινομένων. Γιατί μόνο έτσι μπορεί να μελετηθεί το πέρασμα από την πολυεθνική Οθωμανική Αυτοκρατορία στα έθνη-κράτη.

……………..

Περί Νεότουρκων

Όσον αφορά το ζήτημα των Νεότουρκων και το πραξικόπημα του 1908, μάλλον έχει χυθεί πολύ μελάνι σε λάθος τόπο. Αν κάποιος μελετήσει τον θεσσαλονικιώτικο Τύπο μετά το 1909, θα βρεθεί μπροστά στο αληθινό πρόσωπο των Νεότουρκων και θα αντικρύσει το αποκρουστικό πρόσωπο του, μιλιταριστικής εκδοχής, τουρκικού εθνικισμού.

Advertisement

Samsun’dan Srebrenitsa’ya

Από τη Σαμψούντα στη Σρεμπρένιτσα

Ένα κείμενό μου για τους ομαδικούς τάφους των Ελλήνων που υπάρχουν στην περιοχή της Σαμψούντας του Δυτικού Πόντου, δημοσιεύτηκε στις 3 Νοεμβρίου 2010 στην αριστερή κουρδική εφημερίδα Newroz (Νεβρόζ) της Κωσταντινούπολης (αρ. φ. 151).  Παραθέτω το κείμενο όπως δημοσιεύτηκε στην τουρκική γλώσσα και στη συνέχεια την πρώτη γραφή στην ελληνική.

Κάνε κράτει μπάρμπα Γιάννη

Τίποτα δεν φαίνεται να κρατάει τον Γιάννη Μπουτάρη μετά την εκλογή του στο δημαρχιακό θώκο. Ξαφνικά ο Κεμάλ Ατατούρκ, οι Νεότουρκοι, οι μουσουλμάνοι και τα  τζαμιά τους γίνονται τα κύρια  θέματα στη μετά τον Παπαγεωργόπουλο Θεσσαλονίκη.

Κάποιος που βλέπει όλα αυτά από απόσταση δεν μπορεί παρά να μειδιάσει και να σκεφτεί ότι το πρόβλημα της Θεσσαλονίκης δεν είναι μόνο ο εθνολαϊκισμός και τα οικονομικά σκάνδαλα της προηγούμενης διοίκησης του δήμου, αλλά η βαθύτατη αλλοτρίωση και η εκπληκτική ημιμάθεια των πρωταγωνιστών της πολιτικής ζωής της πόλης. Χαρακτηριστική περίπτωση ο Γιάννης Μπουτάρης, ο οποίος με τις μετεκλογικές του δηλώσεις δείχνει να παρερμηνεύει  βασικές ιστορικές αλήθειες και να παραγνωρίζει τη βασική αρχή ό,τι πρωτίστως πόλη είναι οι πολίτες της . Δείχνει επίσης να αγνοεί τη φύση και την ταυτότητα των κατοίκων της Θεσσαλονίκης, οι οποίοι κατά πλειονότητα είναι απόγονοι προσφύγων, είτε από τα Βαλκάνια (Ανατολική Ρωμυλία, Βόρεια Μακεδονία) είτε από τους πληθυσμούς που υπέστησαν τη βία των Νεότουρκων και του Μουσταφά Κεμάλ πασά, του επωνομασθέντος Ατατούρκ (Μικρασιάτες, Πόντιοι, Ανατολικοθρακιώτες). Ειδικά η δεύτερη κατηγορία πληθυσμού υπέστη γενοκτονία, η αναγνώριση της οποίας προβλήθηκε ως πετυχημένο πολιτικό αίτημα κατά τα μέσα της δεκαετίας του ’80 από την Αριστερά – εξωκοινοβουλευτική και αριστερά του Πασόκ. ΄Ένα αίτημα στο οποίο τότε είχε αντιδράσει η φιλονατοϊκή δεξιά και μια γενοκτονία που  αναγνωρίστηκε ως μια από τις μεγάλες γενοκτονίες του 20ου αιώνα  –εκτός απ’ τη Βουλή των Ελλήνων-από τον καθ’ ύλη αρμόδιο ακαδημαϊκό φορέα, την  International Association of Genocide Scholars (IAGS).

Ας ξεκινήσουμε πρώτα απ’ τον Μουσταφά Κεμάλ πασά.

O «Iός», ο Μπουτάρης κι ο Τρεμόπουλος!!!

Για κοίτα σύμπτωση;

-Η πρόσφατη εκλογή του Γιάννη Μπουτάρη στο δημαρχιακό θώκο της Θεσσαλονίκης,

-το σταμάτημα της  σελίδας του Ιού από την σαββατιάτικη και την κυριακάτικη Ελευθεροτυπία μετά από 20 χρόνια παρουσίας, αλλά και

-η ισχυροποίηση των  Οικολόγων-πράσινων και του  βασικού πουλέν τους (εκ του γαλλικού poulain, μάλλον)  Μιχ. Τρεμόπουλου στην πολιτική ζωή,

κάνει επίκαιρο το παρακάτω απόσπασμα, που αναφέρεται όλως τυχαίως στους τρεις αυτούς «πρωταγωνιστές» και στην άγνωστη αντιπαλότητα που ανάπτυξαν με το προσφυγικό κίνημα.

………………………………………

………………………………………

Η βαθμιαία απόρριψη της προσφυγικής κριτικής σε σχέση με την εθνική εκκαθάριση που υπέστησαν οι ελληνικοί πληθυσμοί από τον τουρκικό εθνικισμό, καθώς και η διαμόρφωση ενός νεότερου στερεότυπου, θα αρχίσουν να αποτυπώνονται από το 1992.[1] Ένας χαρακτηρισμός, που κατατέθηκε σ’ ένα αφιέρωμα μ’ αφορμή τα 70 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή επρόκειτο να στοιχειώσει τις σχέσεις ενός τμήματος του πολιτικού χώρου που προήλθε από τη Β’ Πανελλαδική, με το αριστερό κομμάτι του ενεργοποιημένου προσφυγικού χώρου.[2] Η παρουσίαση της Μικράς Ασίας ως του «Βιετνάμ των Ελλήνων» στο αφιέρωμα αυτό, προκάλεσε τη μήνι και παρέμεινε ως συμβολικό σημείο της σύγχρονης απόρριψης των προσφύγων από το ελλαδικό σώμα.[3]

Έλληνας ή Ελλαδίτης;

Μ’ αφορμή το διάλογο για την ορολογία και τις προσπάθειες διεθνούς καθιέρωσης του όρου «Hellas» στη θέση του » Greece» και του «Hellen» στη θέση του  «Greek»,  παλιότερα είχα κάνει κάποιες σκέψεις, οι οποίες επανήλθαν με την σχετικά πρόσφατη απόπειρα να αποκτήσει ο όρος «Έλληνας»  περιέχόμενο που να καθορίζεται από την πολιτειακή υπόσταση και όχι απ’ την εθνική  καταγωγή. 

Έγραψα λοιπόν ένα εκτεταμένο σχόλιο το οποίο φιλοξενήθηκε στο παλιό μπλογκ του Πάνου Ζέρβα. Βέβαια στο σχόλιο αυτό, η κριτική μου στη νεοελληνική ματαιοδοξία είναι βαθύτερη και αποσκοπεί να περιγράψει τα ιστορικά μεγέθη με βάση το πραγματικό και όχι το φαντασιακό ιστορικό τους βάρος.

Η ανάρτηση αυτού του  κειμένου προκάλεσε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση.

Όπως θα διαπιστώσετε, έχω μια διαφορετική προσέγγιση του ζητήματος και μάλλον διαφωνώ με τις προσπάθειες, είτε των παραδοσιακών είτε των μεταμοντέρνων, που ξεκινούν από την ψευδαίσθηση ότι είμαστε οι αλάνθαστοι και ο ομφαλός της γης και  μας οδηγούν στην κατασκευή σχημάτων που λίγο αντιστοιχούν στην πραγματική κατάσταση…..

Οδός Κεμάλ, αριθμός Mηδέν… Μεταχρονολογημένη επιστολή στον κ. Μπουτάρη

Τον Ιούνη του 2006 η  «Ελευθεροτυπία» φιλοξένησε, μέσα σ’ ένα ρεπορτάζ για τα δημοτικά, δηλώσεις του υποψηφίου δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη, ο οποίος πρότεινε τη μετονομασία της οδού Αποστόλου Παύλου σε Κεμάλ Ατατούρκ. Ήταν μια αφελής θέση ενός πολίτη -αγνοούντα βασικά ιστορικά στοιχεία-   που διεκδικούσε τις ψήφους των Θεσσαλονικέων. Πίσω απ’ αυτές τις δηλώσεις «κρύφτηκε» ο μη αγνοών Μιχ. Τρεμόπουλος για να επαναλάβει τη φιλοεθνικιστική υπέρ του Κεμάλ προπαγάνδα του.

Θέλω να ελπίζω ότι σήμερα ο κ. Μπουτάρης θα έχει αλλάξει θέση και θα έχει αντιληφθεί ότι ένας πολίτης που διεκδικεί την ψήφο του λαού σ’ ένα δήμο που κατοικείται σε μεγάλο ποσοστό από απογόνους των θυμάτων του τουρκικού εθνικισμού και αυτού του ιδίου του Μουσταφά Κεμάλ, δεν είναι δυνατόν να βασίζεται στην καταδικαστέα πολιτική του μεταξικού καθεστώτος και του τότε δημάρχου  ακροδεξιού Κοσμόπουλου  για να  ονειρευτεί «ελληνοτουρκική προσέγγιση», ούτε στον εγκωμιασμό ενός στρατοκράτη που βαρύνεται με εθνικές εκκαθαρίσεις αμάχων μόνο και μόνο γιατί είναι «παιδί της πόλης».

Με αφορμή λοιπόν τη δήλωση του Μπουτάρη του 2006, έγραψα τότε το παρακάτω άρθρο -εν είδει επιστολής, για το νεοελληνικό μας χάος- το οποίο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Μακεδονία» στις 25 Ιουνίου 2006. Πρώτα είχε αναρτηθεί στο παλιό μπλογκ του Πάνου Ζέρβα, στον οποίο οφείλεται και ο ευρηματικός τίτλος «Οδός Κεμάλ, αριθμός μηδέν»....

 O εθνικόφρων Kεμάλ και ο θεσσαλονικιός Μπουτάρης!!!

Αγαπητέ κ. Μπουτάρη,