Για τον Τύπο στον Εύξεινο Πόντο

Οι φετινές εκδηλώσεις που διοργανώνει ο δραστήριος Μορφωτικός Ποντιακός Σύλλογος «Αλέξανδρος Υψηλάντης», που εδρεύει στη Νέα Τραπεζούντα του νομού Πιερίας, είναι αφιερωμένες στον ελληνικό Τύπο του Εύξεινου Πόντου.

Στο πλαίσιο αυτό θα παρουσιάσω το σχετικό θέμα το Σάββατο 30 Απριλίου 2011, στις 8.30 μ.μ. 

Ο ελληνικός Τύπος του Εύξεινου Πόντου απηχεί με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο τις προσπάθειες επιβίωσης και πολιτικής χειραφέτησης ενός γηγενούς ελληνικού πληθυσμού που ελάχιστα έγινε γνωστός στην κυρίως Ελλάδα. 

Smyrna ablaze• Stories of massacre

Ψάχνοντας το αρχείο μου βρήκα ένα παλιό μου κείμενο που δημοσιεύτηκε στις  24/09/2000 στην εφημ. «Καθημερινή».  Το άρθρο αυτό βασιζόταν σε ανταπόκριση μιας αυστραλιανής εφημερίδας, που παρουσίαζε τη σφαγή της  Σμύρνης. Οι επιμελητές της «Καθημερινής» έβαλαν στο άρθρο και τον εξής υπέρτιτλο: «Πώς ο Ελληνισμός της Μικράς Ασίας βρέθηκε προδομένος στα χέρια του τουρκικού στρατού που τον κατάσφαξε Σεπτέμβριο του ’22».

Το γεγονός της σφαγής και της πυρπόλησης της Σμύρνης από τους Τούρκους εθνικιστές, είναι ένα γεγονός που αποσιωπήθηκε συνειδητά στην Ελλάδα τόσο από τις δυνάμεις της εξουσίας, όσο και από την όποια αντιπολίτευση. Η περίπτωση της Σμύρνης και η διαχείριση της Μνήμης, δείχνει με τον πιο συμβολικό τρόπο τη μεγάλη απόσταση που χώριζε τις κυρίαρχες δυνάμεις της «μητέρας-πατρίδας» από τον ελληνισμό της Ανατολής.

Το κείμενο αυτό έχει και μια άλλη σημασία εκτός από την προσπάθεια να παρουσιαστεί εκλαϊκευτικά ένα ιστορικό γεγονός. Η σημασία συνδέεται με την επανάκαμψη στο προσκήνιο του παλιού αντιπροσφυγικού θράσους μέσα από τις πολιτικές προσπάθειες των απογόνων (και των «αλληλέγγυων») των ενόχων της Μικρασιατικής Καταστροφής για την αθώωση των προπατόρων τους. Όπως  και με την διάπραξη νομικών ανομιών, σαν την  πρόσφατη οριακή απόφαση του Αρείου Πάγου με την οποία το «ανώτατο όργανο» μετατρέπεται σε ιστορικό που παρεμβαίνει υποκειμενικά ερμηνεύοντας πολιτικά την ιστορία. Και  εν τέλει, καταφεύγοντας σε ανιστόρητες υποθέσεις  αποδέχεται τις  μεθοδεύσεις των απογόνων αλλά και των αλληλέγγυων σ’ αυτούς.

Το άρθρο έχει ως εξής:

Θεσσαλονίκη: Στην εκδήλωση για την αρμενική γενοκτονία…

Την Κυριακή 17 Απριλίου θα λάβω μέρος στην επετειακή εκδήλωση για τη Γενοκτονία των Αρμενίων που διοργανώνει η Αρμενική Εθνική Επιτροπή. Το ιστορικό αυτά γεγονός αναγνωρίστηκε επισήμως από τη Βουλή των Ελλήνων και η 24 Απριλίου καθιερώθηκε ως Ημέρα Μνήμης για το γεγονός αυτό.  Ως ανάμνηση της έναρξης στις 24 Απριλίου 1915 της γενικευμένης εθνικής εκκαθάρισης από τηνκυβέρνηση των Νεοτούρκων. Η εισήγησή μου θα έχει τίτλο «Το Χριστιανικό Ολοκαύτωμα στη Νεοτουρκική ΟθωμανικήΑυτοκρατορία«. Η εκδήλωση θα αρχίσει στις 11.30 το πρωί, στο Συνεδριακό Κέντρο «Ι. Βελλίδης».

Ένα από τα ζητήματα που προκύπτουν είναι εάν νομιμοποιούμαστε να χρησιμοποιούμε τον όρο «χριστιανικό ολοκαύτωμα«,
-Είτε για να εντάξουμε τις διώξεις στην κατηγορία εκείνη των διώξεων που βασίζονται στη θρησκευτική ετερότητα, όπως συμβαίνει με το «εβραϊκό ολοκαύτωμα«,
-είτε για να χρησιμοποιήσουμε το χαρακτηρισμό «ολοκαύτωμα» και σε άλλη περίπτωση πλην του εβραϊκού.

Δυστυχώς τα μεθοδολογικά αυτά ζητήματα  ποτέ δεν συζητήθηκαν από τους ιστορικούς μας,  εξ αιτίας της συντηρητικής στάσης που διακρίνει την πλειονότητά τους και την αμηχανία που τους προκαλεί η διαφορετική από την κρατούσα ερμηνεία των γεγονότων εκείνων.

Η άποψή μου είναι ότι έχουμε τη δυνατότητα για τους εξής λόγους:

Ανέβζηγος Αροθυμία…

...Δηλαδή: Άσβεστη  νοσταλγία

Έτσι τιτλοφορείται μια εξαιρετική έκδοση  που έγινε το 2001 από την Ομοσπονδία Ποντιακών Σωματείων Ν. Ελλάδας.

Όπως αναφέρεται στο εισαγωγικό: «… στα πλαίσια διάσωσης και διάδοσης της πολιτιστικής κληρονομιάς των Ποντίων ξεκινά μια μεγάλη προσπάθεια καταγραφής παραδοσιακών σκοπών – χορών, ενώ παράλληλα πραγματοποιεί κύκλο σεμιναρίων για την αναβίωση χορών και αντίστοιχων μουσικών σκοπών που είχαν σχεδόν ξεχαστεί. Εκείνη την εποχή συγκεντρώνεται και καταγράφεται ο κύριος όγκος του υλικού του παρόντος έργου (6 CD + Βιβλίο 98 σελίδων)…»

Η παραγωγή βασίζεται κυρίως στην ερευνητική προσπάθεια του Νίκου Ζουρνατζίδη. Σπάνιο φωτογραφικό υλικό συνοδεύει την έκδοση που ανήκει κυρίως στο Στέλιο Θεοδωρίδη.

Το εξαιρετικής αισθητικής βιβλίο -στο οποίο έγραψα τα ιστορικά στοιχεία που αναρτώνται μετά τα περιεχόμενα- έχει την εξής δομή όπως αναφέρεται στο musical.gr: