Από το Καρς του Καυκάσου, στο Κιλκίς της Μακεδονίας
Μια από τις σπάνιες εκδόσεις έγινε στο Κιλκίς το 2001, όταν η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση υπό τον Θόδωρο Παραστατίδη, αποδέχτηκε την πρόταση του γιατρού απ’ την Πάτρα Θανάση Διαμαντόπουλου να εκδοθεί ένα αφιέρωμα-λεύκωμα για τον ελληνισμό του Καρς του Καυκάσου με βάση την πορεία ενός από τους διανοούμενους της περιοχής, του πρωθιερέα Γεωργίου Χαριτίδη. Ο Χαριτίδης έζησε στο Καράουργκάν του Καρς, σπούδασε στην Ανωτέρα Ιερατική Σχολή της Τιφλίδας και πέθανε στη Μεγάλη Βρύση του Κιλκίς. Ένας από τους συμμαθητές του της χρονιάς του 1895 ήταν και ο Ιωσήφ Τζουγκασβίλι που αργότερα θα γίνει γνωστός με το επαναστατικό του ψευδώνυμο: Στάλιν.
Στο πλαίσιο αυτής της έκδοσης έγραψα το ιστορικό της εγκατάστασης των Ελλήνων στον Καύκασο και της εξαιρετικής, όσο και τραγικής, ιστορικής τους εμπειρίας την εποχή των κοσμοϊστορικών ανακατατάξεων που συνέβησαν με την κατάρρευση των δύο Αυτοκρατοριών, της Ρωσικής και της Οθωμανικής.
Το κείμενό μου με τίτλο «Από τον Καύκασο στην Ελλάδα…..« βρίσκεται εδώ:
https://kars1918.wordpress.com/2010/02/25/kars-kavkaz/
Επίσης στην έκδοση συμμετείχε και ο Σωκράτης Αγγελίδης με το «Η πολιτική, οικονομική, θρησκευτική εκπαιδευτική κατάσταση του ελληνικού πληθυσμού του Καυκάσου του κυβερνείου του Καρς υπό τη Ρωσική κυριαρχίας». Ο Θανάσης Διαμαντόπουλος, δισέγγονος του Γεωργίου Χαριτίδη, έγραψε το κείμενο: «Τιφλίδα, Καράουργκάν, Μεγάλη Βρύση, Κιλκίς. Οι τέσσερεις εποχές της ζωής του Παπά-Χαρίτωφ».
Η έκδοση αυτή είναι μοναδική γιατί βασίζεται στο φωτογραφικό αρχείο του Γεωργίου Χαριτίδη. Οι φωτογραφίες των ελληνικών χωριών του Καρς τραβήχτηκαν το 1909 και πρωτύτερα. Παριστούν την εικόνα της περιοχής όπως την είχαν εντυπώσει οι Έλληνες του Καρς πριν την έναρξητου Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και φυσικά πριν την οριστική προσφυγιά του 1918. Οι φωτογραφίες αυτές είναι μοναδικές και χρησιμοποιήθηκαν παλιότερα για να συνοδεύσουν το βιβλίο του Στυλιανού Μαυρογένους «Το Κυβερνείον Καρς του Αντικαυκάσου (Καρσκαγια όμπλαστ) και το εν αυτώ ελληνικόν στοιχείον κατά την περίοδον 1878-1920″, που εκδόθηκε απ’ την Εύξεινο Λέσχη Θεσσαλονίκης το 1963.
Οι πρωτότυπες φωτογραφικές πλάκες του Γεωργίου Χαριτίδη, μαζί με το ημερολόγιο και άλλα κείμενά του, υπήρξαν μέρος αυτών που κληρονόμησε ο δισέγγονός του Θανάσης Διαμαντόπουλος. Τιμώντας τη μνήμη, αλλά και την πνευματική παραγωγή του προπάππου του, επισκέφτηκε εκείνα τα μέρη του Καρς και ξαναφωτογράφησε 90 χρόνια μετά τα ίδια μέρη που είχε φωτογραφήσει ο παπα-Χαρίτωφ.
Η σημαντικότατη αυτή έκδοση λόγω του πρωτότυπου δημοσιευμένου υλικού και της πολύ καλής παρουσίασης του φαινομένου του ελληνισμού του Καρς -που δυστυχώς δεν είναι πλέον διαθέσιμη κι ούτε καν ISBN έχει- θα έπρεπε να βρίσκεται σε κάθε βιβλιοθήκη των φιλομαθών πολιτών και των ιστορικών σχολών.
Παρακάτω δημοσιεύω αρκετές απ’ τις φωτογραφίες από το Λεύκωμα Χαριτίδη, όπως τις σκάναρα από την έκδοση. Νομίζω ότι είναι εντυπωσιακή η αντιπαραβολή του τότε και του σήμερα στα ίδια χωριά του Καρς:
Πάνω και κάτω: ελληνικά νεκροταφεία σε χωριά του Καρς
Στοιχεία για τους Έλληνες του Καρς μπορείτε να βρείτε στου Ποντοκωμίτη
Για τις σύγχρονες περιπέτειες των όσων παρέμειναν στη Νότια Ρωσία, διαβάστε:
-Το εθνικό ζήτημα στον Καύκασο
–μετασοβιετικές συγκρούσεις και νέα προσφυγιά
Παράρτημα της Συνθήκης του Aγίου Στεφάνου (SAN Stefano) 1878, που παρουσιάζει την αλλαγή των συνόρων μεταξύ της ρωσικής και οθωμανικής αυτοκρατορίας στον Καύκασο
—————————————
——————————
—————-
Oι διαφημίσεις που βλέπετε στο τέλος των αναρτήσεων και δεν έχουν καμιά απολύτως σχέση με τη θεματολογία του μπλογκ μας, προέρχονται από τη WordPress και δεν αποφέρουν κανένα οικονομικό όφελος στο ιστολόγιο μας.
Ένα blog του Βλάση Αγτζίδη 
Μια μικρή Ελλάδα που χάθηκε¨…
[…] Από το Καρς του Καυκάσου στο Κιλκίς της Μακεδονίας | Του Βλάση Αγτζίδη Δημοσιεύση από τον admin την Κυριακή, 21 Φεβρουαρίου 2010Χωρίς Σχόλια Του Βλάση Αγτζίδη Από το Καρς του Καυκάσου στο Κιλκίς της Μακεδονίας […]
[…] ο Θανάσης Διαμαντόπολος και είχε ως τίτλο “Από το Καρς στο Κιλκίς“ έγραψα το παρακάτω κείμενο με τίτλο “Οι […]
[…] ο Θανάσης Διαμαντόπολος και είχε ως τίτλο “Από το Καρς στο Κιλκίς“ ο Βλάσης Αγτζίδης έγραψε το παρακάτω κείμενο με […]
[…] Από το Καρς του Καυκάσου, στο Κιλκίς της Μακεδονίας […]
[…] Θανάση Διαμαντόπουλου, δισέγγονου του Χαριτίδη. https://kars1918.wordpress.com/2010/02/19/kilkis-kars/ Από το Καρς του Καυκάσου, στο Κιλκίς της […]
Greci in Caucaso
Greci comunità si erano stabiliti in alcune parti del nord del Caucaso , Transcaucasia , e l’altopiano del nord-est dell’Anatolia , da ben prima il cristiano e in epoca bizantina, in particolare per quanto commercianti, studiosi cristiani ortodossi / chierici, rifugiati, o mercenari che avevano sostenuto dalla parte sbagliata nelle tante guerre civili e periodi di politica in lotta nei periodi romano / bizantino Classica / ellenistica e tardo. Un esempio notevole di tali pre-moderne del Caucaso greci è il 7 ° secolo il vescovo greco Ciro di Alessandria , originario di Fasi nell’attuale Georgia . Tuttavia, questi coloni greci nel Caucaso in generale vennero assimilati alla popolazione indigena, e in particolare quella della Georgia, con il quale i greci bizantini condividevano una comune fede cristiana ortodossa e il patrimonio.
Contenuto
1 del Caucaso Greci di Kars e della prima età moderna Georgia
2 Le Caucaso greci in contemporanea Macedonia greca
3 Lista di città e villaggi in Kars Oblast con una maggioranza o di una popolazione consistente di Caucaso Greci
4 Riferimenti
5 Selezionare Bibliografia
6 Collegamenti esterni
Caucaso Greci di Kars e della prima età moderna Georgia
In epoca moderna il termine del Caucaso Greci (greco moderno – Έλληνες του Καυκάσου ‘o semplicemente’ Καυκάσοι [Έλληνες] ‘, moderno turco’ Kafkas Rum ‘, acceso’ Caucaso orientale [vale a dire, greco bizantino] Romani ‘) applicato al tutti i greci del Ponto le comunità del nord contemporanea russa del Caucaso, la Georgia, a nord-est dell’Anatolia, e l’ex provincia Caucaso russo di Kars Oblast , ora nel nord-est della Turchia. La stragrande maggioranza di queste comunità greche risalgono al tardo ottomano, e sono di solito definito in moderni ambienti accademici greci come ‘Ponto Orientale [greci]’ (greco moderno – ανατολικοι Πόντιοι, moderno turco ‘Doğu Pontos Rum’), così come «Caucaso Greci, mentre discorso accademico fuori a volte sono definiti in qualche modo peggiorativo e impropriamente come ‘russo-Ponto [greci]’ (greco moderno – Ρωσο-Πόντιοι).
Anche se un gran numero di greci vivono in parti di Ucraina e Russia meridionale, come Mariupol e Kraj di Stavropol ‘ , il termine del Caucaso Greci a rigore dovrebbe essere limitato a quei greci che si erano stabiliti nella ex Caucaso russo provincia di Kars Oblast e la regione della Georgia chiamato Tsalka . Un gran numero di greci del Ponto da ottomano a nord-est dell’Anatolia e soprattutto il Gümüşhane (greco Argyroupolis regione) della Alpi del Ponto erano andati a Tsalka nel 1763 Essendo stati invitati dal re Eraclio II della Georgia per sviluppare argento e miniere di piombo a Akhtala e Alaverdi ( nell’attuale Armenia). Molti dei loro discendenti sopravvivono in Georgia Marneuli quartiere, anche se la maggior parte immigrati in Grecia, e in particolare Thessaloniki ( Salonicco ) in Macedonia greca a metà degli anni 1990. Tuttavia, il maggior numero di Caucaso greci da Anatolian nord-orientale che si stabilì in Georgia sono quelli che sono fuggiti rappresaglie ottomano in seguito alla guerra d’indipendenza greca e il 1828-1829 russo-turca guerra , in cui molti del nord-est Anatolia greci hanno combattuto in o collaborato con l’esercito russo che ha occupato Erzurum , Gümüşhane, Erzinjan , e Kars (tutti ora nel nord-est della Turchia). Molti di questi Caucaso greci dalla Georgia sono spesso indicati come Urum , e parlano un dialetto turco con una grande mescolanza di Ponto greco, georgiano, e il vocabolario armeno. La stragrande maggioranza di questi greci del Ponto che si stabilirono nel sud della Russia e la Georgia in epoca ottomana moderna / fine sono i discendenti dei Greci che hanno lasciato le Alpi del Ponto e nella regione degli altipiani dell’Anatolia nord-est dopo il 1828-1829. Secondo stime prudenti questi composti da circa il 20% di tutta la popolazione greca della zona prima del 1828 occupazione russa, dopo i quali essi sono stati reinsediati dal governo imperiale russo in Ucraina e in altre parti del sud della Russia, nonché la Georgia e (dopo il 1878) Kars Oblast.
Il 1877-1878 russo-turca guerra e il trattato di Santo Stefano e il trattato di Berlino che ha portato ad una stretta portato all’Impero russo fare guadagni permanenti a spese dell’impero ottomano nel nord-est dell’Anatolia. Questi centrato attorno alla città fortificata di Kars nella storica Armenia settentrionale, che la Russia oggi somministrato come Kars Oblast, vale a dire Provincia di Kars, che comprendeva anche le città ei distretti di Ardahan e Sarikamish . Come nella guerra 1828-29, molti greci del nord-est dell’Anatolia e del Ponto combattuto in o collaborato con l’Esercito imperiale russo nella guerra 1877-78 contro gli Ottomani, spesso funge da soldati e ufficiali in un esercito che comprendeva un gran numero di georgiani, armeni, e cosacchi, così come i russi adeguati. Anche se la provincia ottomana o ‘vilayet’ di Kars già avuto un piccolo numero di villaggi greci risalenti al 1830 o anche prima, la maggior parte di questi successivi greci filo-russi del nord-est dell’Anatolia ottomana si stabilirono nella provincia di Kars dopo che è stato incorporato nel impero russo nel 1878.
Il Caucaso Greci di Kars Oblast sono stati principalmente concentrati in circa 77 città e villaggi come parte della politica ufficiale del governo russo per le persone tradizionalmente turco-, Kurdish-, e Laz zona armena musulmani e cristiani, ma non ortodossi -speaking con una fermamente pro- russo comunità cristiana ortodossa. In città come Kars, Ardahan, e greci etnici Sarikamish costituiva solo una piccola minoranza (10-15%) degli abitanti, la maggior parte dei quali erano armeni cristiani, musulmani curdi, o un numero inferiore di georgiani ortodossi, mentre anche molti dei prevalentemente etnica villaggi greci inclusi ancora un piccolo numero di armeni, georgiani, e anche curdi, impiegati dai Greci per prendersi cura delle pecore, bovini e cavalli. Il Caucaso Greci di Kars Oblast erano in genere abbastanza istruiti, ogni villaggio ha una propria scuola, anche se la maggior parte sono stati coinvolti in agricoltura, l’agricoltura, l’allevamento dei cavalli, l’estrazione mineraria, o un servizio nel esercito imperiale russo e forze di polizia regionale.
Caucaso greci erano spesso multilingue, in grado di parlare, leggere e scrivere in greco, russo, turco, e, talvolta, anche georgiana e armena. Anche se la loro lingua madre era greca, in genere solo il più elevato livello di istruzione – come studiosi, avvocati e membri del clero ortodosso educati nelle università russe – ha avuto più di una conoscenza a livello intermedio della formale greco demotico e il più classicheggiante Katharevousa del tardo periodo bizantino. La maggioranza è stata limitata alla propria variante di Ponto greco, che aveva un po ‘più grande mescolanza del vocabolario turco, georgiano, russo e armeno che la forma colloquiale di greco usato nel Ponto corretta.
Il Caucaso greci avevano relazioni più strette con i coloni ortodossi russi di Kars Oblast – spesso adorare l’uno nelle chiese e anche matrimoni misti – che con gli armeni cristiani o georgiani ortodossi, soprattutto perché i primi non erano in comunione con il Patriarcato ecumenico di Costantinopoli , mentre molti di questi ultimi sono stati sempre più attratti al nazionalismo georgiano. Dal momento che molti degli indigeni turco-, Kurdish-, e Laz di lingua musulmani della regione di Kars erano fuggiti verso ovest in territorio ottomano durante e dopo la guerra 1877-78, molte altre comunità non ortodossi cristiani sono stati reinsediati c’è da parte dell’amministrazione russa . Queste minoranze religiose inclusi russi considerati «eretici» dalla Chiesa ortodossa russa (come ad esempio Dukhobors e Molokan ) ei numeri ancora più piccoli del Caucaso tedeschi , estoni, lituani e, nessuno dei quali aveva legami storici o culturali con la Transcaucasia e nord-est dell’Anatolia, in contrasto ai legami di lunga data del Ponto Greci avevano sempre avuto con il region.Xanthopoulou-Kyriakou 1991
La maggior parte del Caucaso Greci sinistra Kars Oblast per la Grecia a seguito della cessione della zona posteriore all’Impero Ottomano nel 1917, ma prima dello scambio popolazione ufficiale tra la Grecia e la Turchia nel 1922-1923. Tuttavia, come molti altri greci di Ponto e dell’Anatolia nord-orientale, un numero significativo di Caucaso greci che volevano rimanere nella zona a tutti i costi ha scelto di convertirsi all’Islam e ad adottare la lingua turca per scopi pubblici in modo da essere esentati dalla popolazione scambio. Secondo i termini del protocollo di scambio di popolazione (che era in sostanza un’appendice al trattato di Losanna ) le categorie ‘greco’ e ‘Turk’ sono stati definiti dal religiosa piuttosto che etnica, causando un gran numero di musulmani greci di Macedonia e Creta alla qualifica di ‘turco nell’anima’ e così reinsediati nel Mar Egeo Turco e parti dell’Anatolia. Quei Caucaso Greci che erano rimasti nel nord-est dell’Anatolia, come molti altri Greci del Ponto che si erano convertiti all’Islam e adottato la lingua turca, in seguito divenne assimilati nella più ampia popolazione turca-musulmana delle province di Trebisonda, Sivas, Erzurum, Erzinjan, Kars e Ardahan.
Il Caucaso Greci in contemporanea Macedonia greca
Durante la prima guerra mondiale gli uomini greci del Caucaso più abili di nuovo combattuto per la Russia contro l’Impero Ottomano, di solito in servizio nella russa del Caucaso esercito , che è stato guidato da una consorteria di alti ufficiali russi, georgiani, armeni e. La maggior parte delle Caucaso Greci di Kars successivamente a sinistra per la Grecia nel 1919, prima che la provincia è stata ufficialmente re-incorporata nel territorio della nuova Repubblica turca e il grande scambio di popolazione greco-turca del 1922-23. La maggior parte sono stati reinsediati in Kilkis provincia e in altre parti dell’Europa centrale e orientale Macedonia greca , in particolare nei villaggi della montagna Prefettura dramma che fino al 1922 era stata abitata in gran parte da «turchi» (in questo caso i musulmani ottomani di origine macedone principalmente bulgaro e greco convertito) . Durante l’occupazione tedesca della Grecia (1940-1944) e la guerra civile greca del 1943-1949 la maggior parte degli uomini Caucaso greci combattuto per ELAS , l’ala militare di EAM , la principale organizzazione di guerriglia comunista greco che combatté contro l’occupazione tedesca. Molti in Grecia sostengono che i forti affiliazioni comuniste di Macedonia greca di greci del Ponto e del Caucaso greci, la maggior parte dei quali ancora oggi continuano a sostenere il partito comunista greco KKE , non ha mai avuto niente a che fare con l’ideologia, ma era in realtà a causa di residui di sentimento filo-russo e le aspettative tradizionali di famiglia.
Caucaso greci hanno generalmente assimilato bene nella moderna società greca, avere successo all’interno di una vasta gamma di mestieri e professioni. Essi sono generalmente fusero da altri greci con i Greci del Ponto del Ponto corretta, che molti in Grecia vedi come molto socialmente conservatore, come il clan, e ripiegata su se stessa. In caso contrario, Caucaso greci sono spesso impropriamente descritto da altri Greci come ‘russo-Ponto [greci]’ e talvolta anche confuso con i molti greci etnici che sono venuti dalla Georgia e Russia meridionale, a metà degli anni ’90, tanto più che spesso vivono nello stesso parti di Salonicco, condividono un simile Ponto dialetto greco, e tendono ad avere cognomi che terminano in ‘-dis’ (dal greco antico per ‘figli di …’). Tuttavia, è generalmente i greci etnici che sono venuti in Macedonia greca dalla Georgia e Russia meridionale, a metà degli anni 1990, piuttosto che Caucaso greci che vennero poco dopo il 1919 che gli altri Greci spesso accusano di tra le altre cose di essere coinvolti nel crimine organizzato nel nord della Grecia e la più ampia Balcani e la creazione di una sorta di parallelo, la società metropolitana. Il Caucaso greci e greci del Ponto, in generale, che si stabilirono nel nord della Grecia tra il 1919 e il 1923 hanno, d’altra parte, ha avuto molto più tempo per assimilare nella società greca contemporanea che gli arrivi più recenti dalla Georgia e Russia meridionale, e di conseguenza hanno un gran lunga migliore padronanza della serie greco moderno e la consapevolezza della cultura greca tradizionale. Il Caucaso greci e greci del Ponto di Macedonia greca sono ancora riuscito a conservare alcune delle loro tradizioni uniche e hanno anche stabilito molte organizzazioni della società culturale e civile. L’aspetto della cultura greca del Ponto più evidente per l’osservatore esterno è il loro cibo tradizionale, costume, musica e danza, con quelli del Caucaso Greci che riflette le influenze russi, georgiani, armeni e più pesanti. Ad esempio, il costume tradizionale delle donne greche Caucaso assomiglia a quella di donne russe meridionali, mentre il costume maschile è di colore grigio chiaro, in contrasto con l’abito nero indossato da uomini greci dal Ponto corretta, che condividono con la Laz musulmana del Ponto orientale Alps.
Lista delle città e villaggi in Kars Oblast con una maggioranza o di una popolazione consistente di Caucaso Greci
Anche se cifre precise sono difficili da verificare un probabile totale di circa 56.350 greci vissuto all’interno di Kars Oblast fino al 1919. Di seguito è riportato un elenco delle città e dei villaggi in cui vivevano, data sia in traslitterazione greco e inglese. I nomi della maggior parte di questi insediamenti sono evidentemente di origine turca o armena, e anche molti insediamenti maggioranza-greco sono stati abitati da cristiani di altri gruppi etnici, in particolare georgiani, armeni e russi:
Α) Διοικηση Καρς. Υποδιοικηση Καρς. Amministrazione Kars. Sub-amministrazione Kars.
Καρς (πρωτευουσα) – Kars (capitale)
Αζάτ – Azat
Μαγαρατσίκ – Magaratsik
Αρντόστ – Arntost
Βεζίνκιοϊ – Vezinkioy
Καράκλησε (Γαράκιλσα) – Karaklisse (Garakilsa)
Σουμπατάν – Soumpatan
Χατζήβελη – Hatziveli
Χαλίφογλου – Halifoglou
Χαραμίβαρτάν – Haramivartan
Ισλαμσώρ – Islamsor
Χιντζιρίκ – Hintzirik
Μασουρτσίκ – Masourtsik
Υποδιοίκηση Σογανλούκ (Soganlouk Sub-somministrazione)
Σαρίκαμις – Sarikamis
Σελίμκιοϊ – Selimkioy
Αλισοφη – Alisofi
Τσατάχ – Tsatakh
Γιαγπασάν – Yiagbasan
Γιολκετσμέζ – Yiolketsmez
Τιβίτ – Tivit
Πελίκ-πας – Pelik-pas
Σαλούτ – Salout
Λάλογλη – Lalogli
Τσιπλαχλί – Tsiplakhli
Καμισλί – Kamisli
Βερισσάν – Verissan
Πεζιρκιάνκετσιτ – Pezirkianketsit
Αμιρχάν – Amirhan
Ζιάλατσα – Zialatsa
Γέιτσα – Yeitsa
Τοϊγούν – Toygoun
Β) Διοίκηση Αρταχάν. Υποδιοίκηση Αρταχάν. Amministrazione Ardahan. Amministrazione Sub Ardahan.
Αρταχάν – Ardahan
Τοροσκώφ – Toroskof
Χάτσκιοϊ – Hatskioy
Σιντισκόμ – Sintiskom
Πεπερέκ – Peperek
Μπαγτάτ – Bagtat
Γκιουλιαμπέρτ – Gkiouliambert
Φαχρέλ – Fakhrel
Γανάχ (Κανάκ) – Ganakh (Kanak)
Υποδιοίκηση Κιόλιας. (Kiolias Sub-amministrazione.)
Μερτινίκ – Mertinik
Κιασσιάρ – Kiassiar
Μουζαράτ – Mouzarat
Ζεμπερέκ – Zemperek
Τουρκεσσιέν – Tourkessien
Κογκ – Kogk
Τόρτ-κιλισσέ (Ντορτ-κιλσέ) (Τεσσερις Εκκλησίες) – Tort-kilisse (Dort-kilse) (quattro chiese)
Σαλούτ – Salut
Σιαράφ – Siaraf
Ταχταγιρά – Takhtayira
Βαρκενέζ – Varkenez (la moderna Turchia Yanatli)
Ουτσ-κιλισσέ (Τρείς Εκκλησίες) – Outs-Kilise (tre chiese)
Ντεμίρκαπου (Σιδερένια Πύλη) – Demirkapou (La Porta di Ferro)
C) Διοίκηση Καγκισμάν, Υποδιοίκηση Καγκισμάν. Amministrazione Kagkisman. Sub-amministrazione Kagkisman.
Καγκισμάν – Kagkisman
Σιλαχανά – Silahana
Ορτάκιοϊ – Ortakioy
Κετσηβάν – Ketsivan
Ατκόζ – Atkoz
Τσιαπίκ (Τ’απάν και τ’αφκά) – Tsiapik (superiore e inferiore)
Γιαλαούτσαμ – Yialaoutsam
Ιβάνπολ (Μελά Μουσταφά) – Ivanpol (Mela Moustafa)
Ολουχλί – Oloukhli
Υποδιοίκηση Χοροζάν. (Sub-somministrazione Horozan.)
Καρακούρτ – Karakourt
Γιζίλ-κιλισσέ (Κόκκινη Εκκλησία) – Yizil-kilisse (La Chiesa Rossa)
Κιζίλ – Kizil
Αμπουλμπάρτ – Amboulbart
Σουρμπασάν – Sourpasan
Κιόρογλι – Kiorogli
Μετζιτλί – Metzitli
Χάνταρα – Hantara
Μουζιγκέρτ – Mouzigkert
D) Διοίκηση Όλτης. Υποδιοίκηση Όλτης. (Amministrazione Oltis. Sub-somministrazione Oltis.)
Όλτη – Olti
Ναρμάν – Narman
Αρσανάκ – Arsanak
Μερενίζ (τ’απάν και τ’αφκά) – Mereniz (superiore e inferiore)
Παντζαρότ – Pantzarot
Ποσίκ – Posik
Παρτούζ – Partouz
Τσορμίκ (τ’απάν και τ’αφκά) – Tsormik (superiore e inferiore)
Riferimenti
Seleziona Bibliografia
Acherson, Neal, ‘Mar Nero’ (Jonathan Cape, London, 1995).
Anderson, AM, ‘La questione d’Oriente’ (1967).
Caucaso del Calendario 1912 (Ministero della Guerra governo britannico di pubblicazione, 1914).
Drury, Ian, La guerra russo-turca del 1877 (1994).
Eloyeva, FA, ‘Etnia greca di Tsalka e Tetritskaro (Georgia)’, Amsterdam Studi in Teoria e pratica della linguistica (1994).
Gocha, R. Tsetskhladze ‘colonizzazione greca del Mar Nero orientale Litorale (Colchide)’, (1992).
Koromela, Marianna e Evert, Lisa, ‘Pontos-Anatolia: l’Asia Minore settentrionale e l’altopiano dell’Anatolia orientale dell’Eufrate superiore: immagini di un viaggio’, (1989).
Mikhailidis, Christos & Athanasiadis, Andreas, ‘Una generazione nel Caucasus’- russo in greco, Γεννηθείς εις Καύκασον Ρωσίας (Inthognomon, 2007).
Morison, John, etniche e nazionali Problemi in russo e orientale storia europea (Selected Papers dal V Congresso Mondiale, 2000)
Papadopoulos, Stephanos, ‘Mar Nero’ (Kastaniotis Publications, 2012).
Soteriou, Dido, ‘Addio Anatolia’ (Kedros, 1996).
Topalidis, Sam, ‘Una storia greca del Ponto’ (2006).
Woodhouse, CM ‘La lotta per la Grecia, 1941-1949’ (1984).
Xanthopoulou-Kyriakou, Artemis, ‘La diaspora dei greci del Ponto: Cenni storici’, Journal of Refugee Studies, 4, (1991).
Collegamenti esterni
http://pontosworld.com/
http://kafkasios-pontokomitis.blogspot.co.uk/ (informazioni e vecchie foto di Caucaso villaggi greci e le persone – in greco)
http://www.facebook.com/pages/Caucasus-Greeks/555808977783530 (pagina di Facebook per le vecchie foto di Caucaso villaggi greci e le persone – in inglese)
https://kars1918.wordpress.com/2010/02/19/kilkis-kars/ (Blog sul Caucaso greci a Kars Oblast dal rappresentante della comunità di Kilkis, Macedonia greca)
http://www.arts.yorku.ca/hist/tgallant/documents/xanthopoulou-kyriakouponticmigrationtomacedonia.pdf (article sulla migrazione dei greci del Ponto dal russo del Caucaso meridionale al greco Macedonia, tra il 1897 e il 1919)
http://www.academia.edu/4067183/ANTON_POPOV_From_Pindos_to_Pontos_the_Ethnicity_and_Diversity_of_Greek_Communities_in_Southern_Russia
Keywords: Greci in Caucaso, Caucasus Greeks
Ζεμπερέκ (όπως το αναφέρετε παραπάνω) ή Ζεμζελέκ (όπως θυμάμαι τον παππού μου να λέει το χωριό του και αναφέρεται και σε άλλες ιστοσελίδες) είναι το σωστό όνομα του χωριού της Διοίκησης του Αρνταχάν και Υποδιοίκησης Κιόλιας ;
Ως «Ζεμπερέκ – Zemperek» αναφέρεται στη μελέτη: ANTON POPOV: From Pindos to Pontos: the Ethnicity and Diversity of Greek Communities in Southern Russia…
Ο Στυλιανός Μαυρογένης στο βιβλίο του «Το Κυβερνείον Καρς του Αντικαυκάσου», το αναφέρει ως «Ζαμζελεκ»…
[…] Ένας σημαντικός τόπος εγκατάστασης θα είναι και ο Νομός Κιλκίς. Δείτε το δημοσίευμα, καθώς και φωτογραφίες απ΄τα ελληνικά χωριά του Καρς εδώ: «Από το Καρς του Καυκάσου, στο Κιλκίς της Μακεδονίας» […]
Magdalini Magi
έφτασαμε σο καρς ..
επαίραμε έναν οδηγόν και επείαμε σο σαλούτ. σο χωρίον που εζήνανε ο πάππομ και η καλομάναμ, ασήν μερέαν τη κύρημ. τα οσπίτια τα πολλά παλαιά έσανε, αέτς όπως εφέκανατα οι τεμετέρ. ένα δύο εχτίγανα ατώρα. απές σην γην έσανε χωμένα για να γλιτώνε το κρύον ντο εφτάει αδαπάν.
εράεψα πούκες έτον η εγκλησίαν τη χωρί. εκές σουμά έτον και τεμέτερον το οσπιτόπον. επορπάτεσαμε ολίγον σε είναν ανηφορικόν στράταν και εξέβαμε απές σε είναν αυλήν και σε είναν παλαιόν σπιτόπον. αδά είπανε μας ευρίουτον η εγκλησίαν. απές σην αυλήν έτον έναν τρανόν στρογγυλόν λιθάρ που απάνατ έτρωγαν ως φαίνεται οι ανθρώπ. όνταν επέρανε μας χαπάρ εξέβαν οξουκά μωρά γαρίδες πολλοί ανθρώπ. είπατς να ανάφτω τα κερόπαμ, αδακά έτον η εγκλησία και οι γαρίδες εφοέθανε.
γιοκ είπανεμε, καπ έρχουνταν ασό βραδύν μάϊσες και χαλάνε μας ..
μη φοάστε είπατς τα κερόπα άφτατα για το καλόν.
κεθέλεσαν και εστεναχωρεύτα γιάτι αέτς εθέλνα να εφτάγω. να πατώ τα χώματα και να ανάφτω κερόπα για τατουνούς που κεπόρεσαν να κλώσκουνταν οπίς σην πατρίδαν και επέμναν αδακές και κανείς κι αραεύατς.
ατότες έρθεν εμπροστάμ είνας άγουρος και ερώτηξεν ντο θέλω.
να ανάφτω τα κερόπα για τεμόν τ ανθρώπς είπατον, εγώ θεός .. εσύ αλλάχ, άμα ο Δημιουργόν είνας εν ..
εγέλασεν και εφέκεν μεν να ανάφτω. επείγα σουμά σο λιθάρ που εφαίνουτον ξένον σ ατό το μέρος, ένεψα τα κερόπαμ και επείκα το σταυρόμ, να αναπάουνταν τα ψύοπα που μαναχά επέμνανε αδακές.
εξέγκα ασό τσαντάιμ καραμελόπα τη λάβδα (πολλά αγαπώατα) πάντα όταν ταξιδεύω κουβαλώ, και εθέκατα απάν σο λιθάρ να παίρνε τα μωρόπα. ευχαρίστησα τον άγουρον. εθέλεσεν να μονάζμας και να φιλεύ μας σο μικρήτσικον τ οσπιτόπονατ που κεχόρνε τατουνού την φαμέλιαν.
ενούνιξα πόσον εύκολα είνας φτωχός ισομοιράζ την βούκανατ με τάλλτς τ’ ανθρώπς, ενώ ατός που ες παράδας σερεύατα να εφτάει βίλας και σον
παράδεισον ..
σαλούτ επαρχίας γκιόλεν ή μερτινίκ κυβερνείου καρς, μαυροθάλασσα
http://www.digplanet.com/wiki/Greeks_in_Kyrgyzstan
Greeks in Kyrgyzstan form one of the country’s smaller minority groups. The existing data are contradictory. According to 2009 Census there are 451 Greeks.[1] According to the Greek Ministry of Foreign Affairs, there are 150 families of Greek origin (650–700 people).[2] However, the data of the General Secretariat For Greeks Abroad give an even lower number (50 people).[3]
Contents
1 History
1.1 Initial settlement
1.2 Migration to Greece
2 Organization
3 See also
4 References
History[edit]
Initial settlement[edit]
According to an official census of 1920, the Greeks of Kyrgyzstan numbered only 344.[4] Since 1939 and during World War II Greeks living in the Soviet Union—most of them were merchants, but there were also some farmers—suffered deportations, mainly to the steppes of Central Asia, particularly to Kazakhstan, Uzbekistan, Kyrgyzstan and Siberia.[5] For a considerable time after the end of the war, these deported Greeks remained unrehabilitated, and were not allowed to return to their pre-deportation areas of settlement. Thus some of them chose to leave Siberia to settle in Kazakhstan and (to a lesser extent) in Kyrgyzstan.[6] Most of these Greeks were finally concentrated in the Osh province, and the town of Nookat in particular.[7]
During a second wave of deportations (1944–1949) initiated by the Stalinist regime, more than 31,000 families (Pontian Greeks and Greeks from Crimea) were sent to Bishkek; only 5,000 found a shelter living in squalid conditions. This time, the deported Greeks finally settled in the Talas Province.[7]
Migration to Greece[edit]
In early 1990s, the Greek community of Kyrgyzstan was still vibrant,[8] and numbered 3,000 members in all.[9] Nevertheless, from 1985 onward, their number has been decreasing, due to outmigration by Greeks in search of work.[10] According to the statistics, during the 1990s 860 members of the Greek community of Kyrgyzstan (0.57% if the total number of Greek immigrants from the former Soviet Union) settled in Greece.[8]
Organization[edit]
The community is represented by the Filia (Friendship) Association of Ethnic Greeks, headed by chairwoman Olga Kupriyanova. According to her, the Association has 300 members.[10] They operate a Greek school with a Greek teacher whose salary is covered by the Greek government, Secretariat of Greeks Abroad. The University of Bishkek opened a Greek language department in 2003.[2]
See also[edit]
Greece-Kyrgyzstan relations
References[edit]
^ a b «Population and Housing Census 2009. Book 2. Part 1. (in tables). Population of Kyrgyzstan. (Перепись населения и жилищного фонда Кыргызской Республики 2009. Книга 2. Часть 1. (в таблицах). Население Кыргызстана)» (PDF). Bishkek: National Committee on Statistics. 2010
^ a b Kyrgyzstan: The Greek Community. Hellenic Republic: Ministry of Foreign Affairs. Retrieved 2009-05-04.
^ «General Information». General Secretariat For Greeks Abroad. Archived from the original on July 16, 2008. Retrieved 2009-05-07.
^ Agtzidis, Vlassis. «The Historical Presence of the Greeks in the Caucasus» (PDF). Antivaron. Retrieved 7 May 2008.
^ Hess, Christin (November 2008). «The Contested Terrain of the Parallel Society: The Other Natives in Contemporary Greece and Germany». Europe–Asia Studies 60 (9): 1521–1522. doi:10.1080/09668130802362276.
^ Abazov, Rafis (November 1999). «Economic Migration in Post-Soviet Central Asia: The Case of Kyrgyzstan». Post-Communist Economies 11 (2): 240.
* Hess (2008), 1521–1522
* Kekis, Theoharis. » «The Pontian Question as of 2008». Retrieved 7 May 2008.[dead link]
^ a b Agtzidis, Vlassis. «Stalin’s Persecutions against the Greeks of the Soviet Union». Detections. Retrieved 7 May 2008.
^ a b Diamanti–Karanou, Panagoula (January 2003). «Migration of Ethnic Greeks from the Former Soviet Union to Greece, 1990-2000: Policy Decisions and Implications». Southeast European and Black Sea Studies 3 (1): 27, 32. doi:10.1080/713999342. Retrieved 7 May 2009.
^ Kalamvrezos, Dionysis (February 2006). «The Greek Diaspora in Russia». Diplomacy 3 (26). Retrieved 7 May 2009.
^ a b Bengard, A. (2009-04-15). «О.Куприянова: Количество греков в Кыргызстане за 15 лет уменьшилось/O. Kupriyanova: The number of Greeks in Kyrgyzstan has been decreasing for 15 years». Kabar Kyrgyzstan Information Agency. Retrieved 2009-05-04.[dead link]
http://www.digplanet.com/wiki/Greeks_in_Kyrgyzstan
Παρακαλώ ψάχνω το χωριο του παππού μου και δε γνωρίζω πως το λένε σημερα. Γνωρίζω πως το έλεγαν εδω στην Ελλάδα. Μηπως υπάρχει λίστα ;
Καρς: Εκεί που η Τουρκία χάνεται στο ορίζοντα
09/01/2017
Αρης Χατζηστεφάνου
Ο δρόμος που συνδέει το Κάρς της ανατολικής Τουρκίας με την κατεστραμμένη πόλη του Άνι, επάνω στα τουρκο-αρμενικά σύνορα, κλείνει συχνά. Όχι από το χιόνι. Από τα πρόβατα που σχηματίζουν μια γραμμή χιλιομέτρων που χάνεται στον ορίζοντα.
«Αν είσαι τόσο άτυχος να ζεις στο Κάρς, μην ξεχάσεις να τελειώσεις τη ζωή σου τραβώντας το καζανάκι» έγραφε ο Ορχάν Παμούκ στο βιβλίο Το Χιόνι αναφερόμενος σε μια περιοχή που κάποτε προορίζονταν να αποτελεί το ανατολικότερο σημείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το Καρς αποτελούσε τον τελικό σταθμό των δυτικών κατασκόπων που προσπαθούσαν να διεισδύσουν στη Σοβιετική Ένωση. Σήμερα το μόνο ρωσικό στοιχείο βρίσκεται στο καφενείο του Κονάκ: γριές ιερόδουλες από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους πιο απελπισμένους κατοίκους της πόλης.
http://info-war.gr/kars-eki-pou-i-tourkia-chanete-sto-orizonta/
———————————————————————-
Ταξίδι στο «χιόνι» του Ορχάν Παμούκ
26/01/2006
«Στο Κάρς θα σταματούν τα μελλοντικά σύνορα της ΕΕ» είπε κάποτε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Τζακ Στρο – προσποιούμενος, προφανώς, ότι γνωρίζει που βρίσκεται αυτή η λασπωμένη γωνιά της Τουρκίας. Σήμερα έχεις την αίσθηση ότι εδώ σταματούν τα σύνορα του κόσμου. Χρειάζεσαι να δανειστείς κάποιο στοίχο του Καρυωτάκη για να περιγράψεις τη μιζέρια που αποπνέει η πόλη: «Άλλος δεν ξέρει ότι βρισκόμαστε, παρά όποιος πατάει επάνω μας καθώς διαβαίνει».
Και ήταν πολλοί αυτοί που πάτησαν πάνω στο Καρς. Αρμενικές δυναστείες, Βυζαντινοί, Σελτζούκοι, Μονγκόλοι, Οθωμανοί, σοβιετικοί κ.ά. Η Ρωσική αυτοκρατορία έδωσε εξοντωτικές μάχες με την Τουρκία για να κρατήσει την πόλη. Και κατάφερε να τη διατηρήσει υπό την κυριαρχία της από το 1878 μέχρι το 1920.
Τότε φτιάχτηκαν οι μεγάλοι λεωφόροι και τα επιβλητικά ρωσικά κτίρια – οικοδομήματα που έμειναν ανέπαφα αφού εξυπηρετούσαν τις «αρχιτεκτονικές ανησυχίες» και της «κεμαλικής αυτοκρατορίας», που ακολούθησε. Κτίρια τα οποία αργότερα πέρασαν στον έλεγχο του τουρκικού στρατού και ορισμένα μετατράπηκαν σε αρχηγεία των μυστικών υπηρεσιών – της περίφημης ΜΙΤ. Σε μια από αυτές τις επαύλεις είχε μείνει για μερικές νύχτες και ο Πούσκιν, για να εμπνευστεί τα βιώματα των ηρώων του.
Μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο το Κάρς μετατράπηκε σε προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης απέναντι στην «ερυθρά απειλή». Οι χιλιάδες Τούρκοι στρατιώτες, που πέρασαν τη θητεία τους στα παγωμένα φυλάκια της περιοχής, πρέπει να αισθάνθηκαν πολλές φορές «τροφή για τα κανόνια» των σοβιετικών αρμάτων μάχης, που σύμφωνα με τη δυτική προπαγάνδα θα εισέβαλαν ανά πάσα στιγμή.
Το Καρς αποτελούσε τον τελικό σταθμό των δυτικών κατασκόπων που προσπαθούσαν να διεισδύσουν στη Σοβιετική Ένωση. Σήμερα το μόνο ρωσικό στοιχείο βρίσκεται στο καφενείο του Κονάκ: γριές ιερόδουλες από τις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στους πιο απελπισμένους κατοίκους της πόλης.
Ο τουρκικός Τύπος θυμάται την πόλη μόνο για να την χλευάσει: «Δέκα μήνες φυλάκισης στο βοσκό που άφησε την αγελάδα του να εισέλθει στην 7η μηχανοκίνητη ταξιαρχία» έγραφε πριν από μερικούς μήνες η Ραντικάλ. «Ο νομάρχης του Καρς στρώνει κόκκινα χαλιά στα βουνά» απαντούσε λίγο αργότερα η Μιλιέτ – λες και συναγωνιζόταν για το ποιος θα γελοιοποιήσει περισσότερο τους κατοίκους της πόλης. Τη χαριστική βολή πάντως την έδωσε ο Ορχάν Παμούκ με ένα μικρό στοιχάκι που συμπεριέλαβε στο βιβλίο του: «Αν είσαι τόσο άτυχος να ζεις στο Κάρς, μην ξεχάσεις να τελειώσεις τη ζωή σου τραβώντας το καζανάκι».
Ο Παμούκ γνώρισε το Κάρς καθώς η πόλη περνούσε στην αγκαλιά του πολιτικού Ισλάμ. «Τον θυμάμαι που περπατούσε στα καφενεία κάνοντας ερωτήσεις» μας λέει ο Τζελίλ, ο μοναδικός ξεναγός της πόλης. «Τα έχει ανακατέψει λίγο ο Παμούκ», συνεχίζει ο Τζελίλ που όπως και οι περισσότεροι κάτοικοι της πόλης προσπαθούν ακόμη να σβήσουν τη ρετσινιά που άφησε πάνω τους το βιβλίο.
Μπορεί να μην είναι και ο Ντοστογιέφσκι (όπως έγραφε σαρκαστικά ο βρετανικός Γκάρντιαν) αλλά ο Τούρκος συγγραφέας κατάφερε να χτυπήσει ορισμένες ευαίσθητες χορδές της τοπικής κοινωνίας: Την «επαναστατική αριστερά» που ξέπεσε στο στρατόπεδο του πολιτικού Ισλάμ. Τις κοπέλες με την ισλαμική μαντίλα που αυτοκτονούν (η μεγαλύτερη αμαρτία σύμφωνα με το Κοράνι) για να γλιτώσουν από την φριχτή τους καθημερινότητα. Τους εκατοντάδες ανέργους που σβήνουν στα καφενεία και παρακολουθούν τηλεόραση «μόνο για να μην ακούνε τη κατάθλιψη των φίλων τους».
Ο ήρωάς του, πρότυπο του εξευρωπαϊσμένου Τούρκου, έφτασε στην πόλη όπως και ο ίδιος ο συγγραφέας «αναζητώντας πληροφορίες και υλικό». Έγινε μάρτυρας ενός θεατρικού πραξικοπήματος και εκών άκων βρέθηκε στο επίκεντρο της σύγκρουσης των ισλαμιστών με το κεμαλικό κατεστημένο.
«Αυτές είναι ιστορίες του παρελθόντος» μας λέει ο Τζελάλ καθώς μας οδηγεί μέσα στην πόλη. Συμπτωματικά όμως εκείνη τη στιγμή περνάγαμε έξω από τις εγκαταστάσεις του στρατού στην οδό Τζουμχουριέτ. Στρίψαμε στην Φαϊκμπει με τις μαντιλοφορούσες γυναίκες και μετά στην οδό Ατατούρκ με τα καφενεία των ανέργων. Ο στρατός, το Ισλάμ, η φτώχεια και κυρίως το χιόνι είναι ακόμη εδώ. Στα μελλοντικά σύνορα της ΕΕ.
Αποστολή στην «απαγορευμένη πόλη» του Άνι
Περπατώντας στους δρόμους τους Καρς ίσως πάρεις μια γεύση από το έργο του Ορχάν Παμούκ. Για να κατανοήσεις όμως την φαρσοκωμωδία της δικαστικής του περιπέτειας με αφορμή το αρμενικό ζήτημα πρέπει να ταξιδέψεις λίγα χιλιόμετρα ανατολικότερα μέχρι την κατεστραμμένη πόλη του Άνι, επάνω στα τουρκο-αμερικανικά σύνορα.
Πριν από μια χιλιετία το Άνι συναγωνιζόταν σε δόξα την Κωνσταντινούπολη, το Κάιρο και τη Βαγδάτη. Σήμερα είναι μια πόλη – φάντασμα, στριμωγμένη ανάμεσα στα ναρκοπέδια του τουρκικού και του αρμενικού στρατού. Από εκεί που περνούσε κάποτε ο δρόμος του μεταξιού και οι ορδές του Ταμερλάνου σήμερα επιστρέφει ο «δρόμος του πετρελαίου» – στρωμένος πάνω σε πραξικοπήματα, δολοφονίες και εκτοπίσεις.
«Δώστε μας έναν αριθμό φαξ να σας στείλουμε πληροφορίες για τα μνημεία και ένα χάρτη» μας είπαν από τη Διεύθυνση Ασφαλείας του τουρκικού υπουργείου Εσωτερικών, όταν ζητήσαμε να επισκεφτούμε το Άνι. Πριν από μερικά χρόνια αυτό θα ήταν αδιανόητο. Ακόμη και μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, όταν επιτράπηκαν οι πρώτες επισκέψεις τουριστών, η τουρκική ασφάλεια φρόντιζε να προσφέρει ισχυρές δόσεις ταλαιπωρίας σε όσους ήθελαν να δουν την παλιά πρωτεύουσα του αρμενικού βασιλείου. Οι επισκέπτες συνοδεύονταν από αστυνομικούς με πολιτικά και η φωτογράφιση απαγορευόταν δια ροπάλου.
Πριν από μια δεκαετία οι αρχαιολόγοι θεωρούσαν το Άνι ως ένα από τα σημαντικότερα μνημεία στον κόσμου που απειλούνται με άμεση εξαφάνιση. Ύστερα όμως ήρθαν οι βομβαρδισμοί των αγαλμάτων του Βούδα στο Αφγανιστάν και η αρπαγή των αρχαιολογικών θησαυρών του Ιράκ, για να στείλουν και πάλι το Άνι στην αφάνεια. Ελάχιστοι ασχολούνται πλέον με την «χαμένη Ατλαντίδα» του αρμενικού πολιτισμού.
Η πόλη γνώρισε το απόγειο της δόξας της με τις δυναστείες των Αρμενίων του 10ου και του 11ου αιώνα. Οι βυζαντινοί όμως δεν ήταν διατεθειμένοι να την αφήσουν σε ησυχία, όπως έκαναν αργότερα και οι Σελτζούκοι και οι Μογγόλοι. Και όσες καταστροφές δεν επέφερε ο Ταμερλάνος και οι συνεχιστές του, τις έφερε ο Ψυχρός Πόλεμος. Στρατηγικά τοποθετημένο επάνω από τον ποταμό Αχουριάν, που χώριζε την Τουρκία από την ΕΣΣΔ και σήμερα από την Αρμενία, μετατράπηκε σε ένα είδος νεκρής ζώνης μεταξύ της διαρκώς απειλούμενης συνοριακής γραμμής.
Η Αρμενία δεν είναι άμοιρη ευθυνών για την κατάρρευση του Άνι. Οι εκρήξεις που πραγματοποιούσε εδώ και χρόνια στα λατομεία της περιοχής προκαλούσαν νέες καταστροφές στα μνημεία. Οι Αρμένιοι έπαιρναν από τα λατομεία πέτρα για να κατασκευάσουν ένα νέο καθεδρικό στο Γιερεβάν, απειλώντας καθεδρικούς που στέκονταν στο Άνι για αιώνες. Η θρησκευτική πίστη μάχονταν την ιστορική κληρονομιά.
Για την τουρκική προπαγάνδα το Άνι αποτελούσε ένα μνημείο που έπρεπε να ξεχαστεί όπως και η παρουσία (και η γενοκτονία) των Αρμενίων. «Και οι δυο πλευρές σκότωσαν χιλιάδες ανθρώπους» μας λέει ο ξεναγός μας. Σταματά τη φράση του και περιμένει με αγωνία να δει την έκφρασή μας. Παίρνει θάρρος από τη σιωπή μας και συνεχίζει: «Να πάτε στα γειτονικά χωριά να δείτε τα μνημεία για την γενοκτονία των Τούρκων από τους Αρμένιους».
Η διπλωματική αντιπαράθεση μεταξύ των δυο χωρών συνεχίζεται καθώς το Γερεβάν πιέζει για την αναγνώριση της γενοκτονίας ενώ η Άγκυρα βλέπει στο γείτονά της ένα πιστό σύμμαχο της Μόσχας, που απειλεί τα γεωστρατηγικά της συμφέροντα στην κεντρική Ασία. Από σχεδόν την ίδια περιοχή που πριν από χίλια χρόνια περνούσε ο δρόμος του Μεταξίου τώρα διέρχεται τμήμα του περίφημου αγωγού πετρελαίου Μπακού – Τζεϊχάν ο οποίος παρακάμπτει την Αρμενία.
Ξεχασμένο επάνω στο σημείο όπου συναντώνται οι τεκτονικές πλάκες της τουρκικής και της ρωσικής σφαίρας επιρροής το Άνι παραμένει σκιά του παλιού του μεγαλείου.
Άρης Χατζηστεφάνου
Περιοδικό Κ, Καθημερινή Ιανουάριος 2006
[…] […]
http://estia.hua.gr/file/lib/default/data/16798/theFile
Ένας θρήνος για την προσφυγιά των Ποντίων του Καρς
————————–
Ωχ! Και τσ̌ολ’ κι έρημον Καραπουρούν
Και τριγύλ’-τριγύλ’ ταφία
Και -ν- ανοίξτεν και τερέστε_ατά
Όλι͜α Γαρσλί’ παιδία
Τα νεότητα τ’ εμά
Φαρμάκι͜α ποτίζ’ ατά
Την τύχη μ’ αναθεμά
Τον χάρον θα δίγ’ ατά
Ωχ! Και -ν- έλα παπόρ’, έλα παπόρ’
Έλα γιαλόν-γιαλόν-ι
Και φέρον με και σην Ελλάδαν
Και δέβα σο καλόν-ι
Τα νεότητα -και- τ’ εμά-ν
Φαρμάκι͜α ποτίζ’ ατά
Την τύχη μ’ αναθεμά
Τον χάρον θα δίγ’ ατά
-τσ̌ολιν, τσ̌ολ’, το [λ.τ. çol]: έρημο
-Καραπουρούν: Καραμπουρνάκι ή Μικρό Καραμπουρνού ή Μικρό Έμβολο ονομάζεται ένα ακρωτήριο που βρίσκεται στην Καλαμαριά της Θεσσαλονίκης
-τριγύλ’: τριγύρω
-τερέστε_ατά: δείτε τα
-Γαρσλί’ παιδία: παιδιά από το Γαρς (ή Καρς) επαρχία της βορειανατολικής Τουρκίας
-δέβα: πήγαινε
Από Ποντιακός Στίχος
Για ΤΟΥΣ ΟΡΟΥΣ: ΠΟΝΤΙΟΣ-ΚΑΥΚΑΣΙΟΣ
«Η γιαγιά μου η Τραπεζούντια και το ξακουστό ξεμάτιασμά της»
Εκτός από την λατρεμένη γιαγιά μου την Καυκάσια, είχα και την αστή Τραπεζούντια, μητέρα του πατέρα μου.
Δεν την γνώρισα, πέθανε πριν γεννηθώ εγώ.
Ήταν η Ελένη Λαμπριανίδου, γεννημένη στην Τραπεζούντα, κόρη φούρναρη. Από αυτά που ξέρω από την θεία μου, είναι ότι παντρεύτηκε τον παραγιό του πατέρα της γιατί ήταν πολύ όμορφος.
Έμεινε χήρα όμως νωρίς χωρίς παιδιά, την κάνανε προξενιό εδώ στον Καυκάσιο παππού μου, χήρος και εκείνος με δύο αγόρια. Ο παππούς μου δεν ήταν και το πρότυπο αντρικής ομορφιάς, δέχτηκε όμως να τον παντρευτεί γιατί όπως μου είπε η θεία μου, η γιαγιά μου έλεγε ότι τουλάχιστον θα έχει όμορφον κύρη….δηλαδή όμορφο κουνιάδο, ήταν αρχοντάνθρωπος ο μεγάλος αδελφός του παππού μου.
Έτσι η αστή Τραπεζούντια βρέθηκε να ζει σε χωριό Καυκασίων του Κιλκίς, μεγάλωσε σαν παιδιά της τα αγόρια του παππού μου και απέκτησε μαζί του και τον πατέρα μου. Περιέγραφε στις χωριάτισσες Καυκάσιες γειτόνισσες της ότι στην Τραπεζούντα έκανε βόλτες στην παραλία με ομπρελίνο και εκείνες την άκουγαν με θαυμασμό.
Ο πατέρας μου εξαιτίας της καταγωγής της γιαγιάς μου, απέκτησε το παρατσούκλι «Πόντιος», και ο αδελφός μου αργότερα «Ποντιώτης» από τον δάσκαλο μας στο σχολείο.
Σε ένα χωριό Καυκασίων, ακουγόταν σχεδόν σαν βρισιά στα αυτιά μου αυτή η λέξη.
Όταν ρώτησα την γιαγιά μου την Καυκάσια γιατί μας αποκαλούν εμάς έτσι, γιατί μας ξεχωρίζουν, μου είπε ότι οι Πόντιοι και οι Καυκάσιοι…»είμες έναν σκατόν χτηνί, π’ εκυλιέν απάν’ ατ’ το τεκίρ τη κάρονος κ’ εχόρτσεν ατο σα δύο μερέθια». Συγνώμη για τα άθλια ποντιακά μου…
Από την γιαγιά μου την Τραπεζούντια, κληρονόμησα, εκτός από το όνομά της, την αυτοπεποίθηση της και το μοναδικό μυστικό τρόπο ξεματιάσματός της. Ζωντάνεψε άλογο μου έλεγε η θεία μου Γένω, όταν η γιαγιά μου το ξεμάτιαξε.
Το ξεμάτιασμα αυτό το έδωσε στον γιο της και ο πατέρας μου σε μένα όταν απέκτησα παιδιά για να τα ξεματιάζω, έτσι πρέπει να μεταφέρεται, από άντρα σε γυναίκα και τούμπαλιν…Εγώ δεν πίστεψα ποτέ στο μάτιασμα, δεν έχω ζητήσει ποτέ μου να με ξεματιάσουν, σε πονοκέφαλο εμπιστεύομαι το παυσίπονο μόνο, ωστόσο όταν μου ζητά κάποιος να τον ξεματιάσω, είναι μου λέει αποτελεσματικό…
Πολλές φορές μπήκα στον πειρασμό να το κάνω γνωστό σε όλους, το θεωρώ κομμάτι της παράδοσης, αλλά κάτι εξωπραγματικό με κρατάει, ίσως το αερικό της Πατρίδας που αναφέρει μέσα…
Από Lena Kalamarinou
Για τη Συνθήκη του Καρς
https://www.defence-point.gr/news/quot-karampoles-quot-yperkaykasias-poy-syndeontai-me-ti-mikrasiatiki-katastrofi