Περί ημών

Und ich dachte immer

Κ’ εγώ πάντα σκεφτόμουν πώς τα πιο απλά λόγια

πρέπει να φτάνουν. Όταν λέω τι γίνεται

η καρδιά του καθενός πρέπει να σπαράζει.

Ότι είσαι χαμένος αν δεν αμυνθείς.

Αυτό πια πρέπει να το καταλάβεις

(Μπέρτολτ Μπρεχτ, «Κ’ εγώ πάντα σκεφτόμουν«, μετ. Π. Μάρκαρης).

18

Το μπλογκ αυτό φτιάχθηκε για ένα και μόνο σκοπό:

Για να στεγάσει τα δημοσιευμένα και αδημοσίευτα κείμενα .

και γιατί:

FREIHEIT IST IMMER DIE FREIHEIT DES ANDERS -DENKENDEN

[ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΑ ΣΚΕΠΤΟΜΕΝΟΥ …]

(Ρόζα Λούξεμπουργκ)

….και για τους αρχαιολάτρες: «Ubi dubium, ibi libertas» [Όπου υπάρχει αμφιβολία, εκεί υπάρχει ελευθερία]  Publilius Syrus, 1ος μ.Χ αιών

Γιατί πρέπει να ερευνούμε;

Και ειδικά για τα θέματα με τα οποία επέλεξα να ασχοληθώ και βρίσκονται στην γκρίζα πλευρά της νεοελληνικής μας ιστοριογραφίας [Γενοκτονίες στην Ανατολή, τουρκικός εθνικισμός, ιστορία της Αριστεράς, σταλινισμός και σταλινικές διώξεις, διασπορά, σοβιετικό πείραμα και ελληνοσοβιετικός Τύπος, εμείς και το Ισλάμ,  προσφυγικό ζήτημα- 1922, νεοελληνική ιδεολογία κ.ά.]

Ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού λαού προήλθε μέσα από εκείνες τις κοσμογονικές αλλαγές και έως σήμερα δεν μπορεί να δώσει απαντήσεις στα υπαρξιακά του ερωτήματα. Μιας και η δική του ιστορική εμπειρία βρέθηκε συνειδητά εξοβελισμένη από την κυρίαρχη ερμηνεία (είτε της εξουσίας και της Δεξιάς, είτε της συγκεκριμένης μορφής που έλαβε η Αριστερά). 

Μπορεί, όπως γράφει o Προυντόν (Pierre Joseph Proudhon, Θεωρία της Φορολογίας): «Στους ανθρώπους αρέσουν οι απλές ιδέες, και με το δίκιο τους». Και συμπληρώνει: «Δυστυχώς όμως, η απλότητα που αναζητούν μπορεί να βρεθεί μόνο σε κάποια στοιχειώδη πράγματα ενώ ο κόσμος, η κοινωνία και ο άνθρωπος αποτελούνται από αδιάλυτα προβλήματα, αντίθετες αρχές και συγκρουόμενες δυνάμεις. Οργανισμός σημαίνει πολυπλοκότητα και πολλαπλότητα σημαίνει αντίφαση, αντίθεση, ανεξαρτησία».  

Αυτήν ακριβώς την πολυπολοκότητα, την πολλαπλότητα, τις αντιφάσεις και τις αντιθέσεις πρέπει να κατανοήσουμε. Και για να κατανοήσουμε, πρέπει να ερευνήσουμε!

Ο Βλάσης Αγτζίδης ( agtzidis.vlassis@gmail.com ) είναι διδάκτωρ σύγχρονης Ιστορίας, μαθηματικός.

Βραβεύτηκε από την Ακαδημία Αθηνών για τη συγγραφή της ιστορίας των Ελλήνων του παρευξείνιου χώρου (1995). Επίσης το βιβλίο του «Μικρά Ασία. Ένας οδυνηρός μετασχηματισμός» πήρε το Α’ βραβείο της Εστίας Νέας Σμύρνης (2016)

Τιμήθηκε δύο φορές με Εύφημο Μνεία από το υπουργείο Εξωτερικών (τον τότε γ.γ. Απόδημου Ελληνισμού και τον υφυπουργό Γρ. Νιώτη) για τη συμμετοχή του: στην επιχείρηση απεγκλωβισμού των Ελλήνων από το εμπόλεμο Σοχούμι του Καυκάσου (1993) κατά την περίοδο του πολέμου μεταξύ Αμπχαζίων και Γεωργιανών και στην οργανωτική επιτροπή που συγκρότησε το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού (1995).

Από το ‘87 αρθρογραφεί σε εφημερίδες (Καθημερινή, Ελευθεροτυπία κ.ά.) και περιοδικά. Υπήρξε επιστημονικός σύμβουλος σε αρκετά ντοκιμαντέρ της ελληνικής τηλεόρασης, έχει συμμετάσχει επίσης σε επιστημονικά συνέδρια και έχει δώσει πολλές διαλέξεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Τα κύρια επιστημονικά του ενδιαφέροντα σχετίζονται με το σοβιετικό Μεσοπόλεμο και την ιστορία του σοβιετικού ελληνισμού, καθώς και με τη διαδικασία μετάβασης από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στην εποχή των εθνών-κρατών και με την ιστορική εμπειρία του ελληνισμού στη Μικρά Ασία (Ιωνία, Πόντο, Καππαδοκία, Βιθυνία… και την Ανατολική Θράκη. Έχει εκδόσει βιβλία και έχει συμμετάσχει σε  συλλογικές εκδόσεις. Έχει διδάξει στο Πάντειο πανεπιστήμιο και στο Δημοκρίτειο πανεπιστήμιο Θράκης.

http://www.biblionet.gr/main.asp?page=showauthor&personsid=13345

http://www.protoporia.gr/author_info.php/authors_id/907073

S1450010

Εδώ θα δείτε κάποια ενδεικτικά έργα από τις εικαστικές αναζητήσεις: https://www.facebook.com/agtzidis.vlassis/media_set?set=a.1847445702198823.1073741837.100008002323260&type=3&pnref=story

Και εδώ εικόνες από την τελευταία έκθεση:

Εικόνες από μια έκθεση….

 

Κυριότερα βιβλία (μονογραφίες και επιμέλειες):

Η Γενοκτονία των Ελλνων του Πόντου. Εκατό χρόνια Μνήμης, επιμέλεια με τον Βασ. Μεϊχανετσίδη, συλλογικό έργο με τη συμμετοχή των Tessa Hofmannn, Sreven L. Jacobs, Roger W. Smith, Henry C. Theriault, Siobhan Nash-Marshall, Γεώργιος Κόκκινος, Λάμπρος Κουλουμπαρίτσης, Άγγελος Συρίγος, Alfred-Maurice de Zayias, Ronald Levitsky, Uzay Bulut, Israel W. Charny, Fikret Baskaya, Taner Akasam, Mehmet Akyol, Recep Marasli, κ.ά. εκδ. εφημ. «Έθνος», Αθήνα, 1919

Μικρασιατική Καταστροφή. Aπό τη Λούξεμπουργκ και τον Γληνό στη ήττα και το Τραύμα,   εκδόσεις Historical Quest, Αθήνα, 2019

Εμείς και το Ισλάμ, εκδ. Πατάκη, Δεκέμβρης 2017

-Οκτωβριανή Επανάσταση και Έλληνες, (υπό έκδοση), ………

Μικρά Ασία. Ένας οδυνηρός μετασχηματισμός 1908-1923, εκδ. Παπαδόπουλος, Αθήνα, 2015 (Α’ Βραβείο Εστίας Νέας Σμύρνης, 2017) 

Η Μικρασιατική Τραγωδία. Αυτοβιογραφική μαρτυρία του Μιχαήλ Αγγέλου, επιμέλεια-εισαγωγή, εκδ. Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Αθήνα, 2013

Η Γενοκτονία στην Ανατολή. Από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στο έθνος-κράτος (1908-1923), επιμέλεια-εισαγωγή, Ε-Ιστορικά, Ελευθεροτυπία, Αθήνα, 2013.

Η εφημερίδα Κόκινος Καπνας και ο ελληνισμός του Καυκάσου, Αθήνα, εκδ. Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2010.

– Βλάσης Αγτζίδης,Tο τραύμα και οι πολιτικές της Μνήμης. Ενδεικτικές όψεις των συμβολικών πολέμων για την Ιστορία και τη Μνήμη, συλλογικό σε συνεργασία με Γ. Κόκκινο – Έλ. Λεμονίδου, εκδ. Ταξιδευτής, Αθήνα, 2010.

Έλληνες του Πόντου. Η γενοκτονία από τον τουρκικό εθνικισμό, Αθήνα, α΄ έκδοση 2005, [το 2009 επανεκδόθηκε από τον Σκάι].

Ατλας της ελληνικής Διασποράς, δίτομο, γενική επιμέλεια, εκδ. Αλέξανδρος, 2001. 

 Οι Νιώτηδες της Κρήτης. Μια οικογένεια στις κρητικές επαναστάσεις, Αθήνα, εκδ. Μεταίχμιο, 2000.

Παρευξείνιος διασπορά.
Οι ελληνικές εγκαταστάσεις στις βορειοανατολικές ακτές του Εύξεινου Πόντου
, βραβείο Ακαδημίας Αθηνών, Θεσσαλονίκη, εκδ. Κυριακίδη, 1997.

Πόντος. Ένα ανοιχτό ζήτημα, Αθήνα, εκδ. Εναλλακτικές Εκδόσεις, 1996.

Οι άγνωστοι Έλληνες του Πόντου, Αθήνα, εκδ. Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας, 1995.

Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Οι συνέπειες για τον ελληνισμό, Αθήνα, εκδ. Ελλοπία, 1992.

Ποντιακός ελληνισμός. Από τη γενοκτονία και το σταλινισμό στην περεστρόϊκα, Θεσσαλονίκη, εκδ. Κυριακίδη, 1990

κ.ά….

Στο Academia.edu μπορείτε να βρείτε κάποια κείμενα: https://independent.academia.edu/AgtzidisVlassis

 

DSC03543c__

Περί των μαθηματικών

«………Φοίτησα στο πανεπιστήμιο, κατόρθωσα αυτό που πέντε  χρόνια λαχταρούσα-μπορούσα να σπουδάσω,  και ενεργώντας  σε συμφωνία με την άποψη  ότι η καλή μαθηματική γνώση είναι η μοναδική στέρεη βάση για κάθε περαιτέρω εργασία και σκέψη, παρακολούθησα το Μαθηματικό Τμήμα της Φυσικομαθηματικής Σχολής..
Πιέτρ Κροπότκιν,  Αναμνήσεις ενός επαναστάτη
(Στις αρχές του φθινοπώρου του 1867…)
.

DSC03543c__

ΜΠ. ΜΠΡΕΧΤ «Εγκώμιο στην αμφιβολία»

Ευλογημένη να ‘ναι η αμφιβολία!

Σας συμβουλεύω να τιμάτε
χαρούμενα και προσεχτικά εκείνον
που το λόγο σας ξετάζει σαν κάλπικη μονέδα!

Άμποτε να ‘σαστε συνετοί και να μη
δίνετε το λόγο σας με σιγουριά πάρα πολλή.

Την ιστορία διαβάστε και θα δείτε
την ξέφρενη φυγή ανίκητων στρατών.

Παντού κάστρα απάτητα κυριεύονται και της Αρμάδας τα καράβια,
που ήταν αμέτρητα σαν έκανε πανιά, στο γυρισμό εύκολα τα μετρούσες.

Έτσι μια μέρα στάθηκε ένας άνθρωπος στην απάτητη βουνοκορφή κι ένα
πλεούμενο έφτασε στην άκρη της απέραντης της θάλασσας.
Α, όμορφο που ‘ναι το κούνημα του κεφαλιού για τις «ατράνταχτες»
αλήθειες! Α, θαρρετή που ‘ναι η φροντίδα του γιατρού για τον άρρωστο που
γιατρεμό δεν έχει!
Μα απ’ όλες τις αμφιβολίες ομορφότερη είναι σαν οι φοβισμένοι
αδύναμοι σηκώνουν το κεφάλι και
παύουν να πιστεύουν
στων τυράννων τους τη δύναμη!
***
Α, με πόσο κόπο καταχτήθηκε κείνο το σοφό αξίωμα!
Πόσες θυσίες κόστισε!
Πόσο δύσκολο στάθηκε να βρεθεί
πως τα πράγματα ήταν έτσι κι όχι αλλιώς!
Με στεναγμό ανακούφισης το ‘γράψε ένας άνθρωπος μια μέρα
στης Γνώσης το βιβλίο. Καιρό πολύ έμεινε χαραγμένο εκεί μέσα και γενιές ολόκληρες ζήσανε μαζί του, το βλεπαν
σαν αλήθεια αιώνια κι όσοι το ξέρανε καταφρονούσαν όσους τ’ αγνοούσαν. Μα κάποτε, μια υποψία μπορεί να
γεννηθεί, γιατί μια καινούρια εμπειρία
τραντάζει το ατράνταχτο αξίωμα. Ξυπνάει ή αμφιβολία. Και μιαν άλλη μέρα ένας άλλος άνθρωπος στοχαστικά σβήνει απ’ το βιβλίο της Γνώσης
το αξίωμα με μια μονοκοντυλιά.
***
Ενώ διαταγές τον ξεκουφαίνουν, ενώ τον εξετάζουν για τις φυσικές του ικανότητες γιατροί μουσάτοι, ενώ τον επιθεωρούν
λαμπερά υποκείμενα με χρυσά γαλόνια, ενώ τον κατηχούνε πανηγυριώτικοι παπάδες που του τριβελίζουνε τ’ αυτιά μ’ ένα
βιβλίο γραμμένο απ’ το θεό τον ίδιο ενώ τον δασκαλεύουν
ανελέητοι δάσκαλοι, ό φτωχός ακούει να του λένε πώς ό κόσμος μας είναι ό καλύτερος των κόσμων και πως την τρύπα
στη σκεπή της κάμαράς του την έχει σχεδιάσει ο θεός αυτο¬προσώπως. Αληθινά, του είναι δύσκολο πολύ ν’
αμφιβάλει για τον κόσμο τούτο.
Ιδρωκοπάει ο άνθρωπος χτίζοντας σπίτι όπου ποτέ του δε θα κατοικήσει.
Μα δεν ιδρωκοπάει λιγότερο κι οποίος δικό του χτίζει σπίτι.
***
Να οι αστόχαστοι που ποτέ δεν αμφιβάλλουν.
Η χώνεψη τους είναι άψογη, κι η κρίση τους αλάθευτη.
Δεν πιστεύουν στα γεγονότα, πιστεύουν μόνο στον εαυτό τους.
Αν χρειαστεί  
πρέπει αυτούς τα γεγονότα να πιστέψουν.

Είναι απέραντα υπομονετικοί — με τον εαυτό τους. Τα επιχειρήματα τ’
ακούνε με αυτί σπιούνου.

Στους αστόχαστους που ποτέ δεν αμφιβάλλουν,
συνταιριάζουν οι στοχαστικοί που ποτέ δεν ενεργούν.
Τούτοι αμφιβάλλουν όχι για να πάρουν μιαν απόφαση, αλλά
για να μην πάρουν απόφαση καμιά. Τα κεφάλια τους
τα χρησιμοποιούνε μόνο για να τα κουνάνε.
Με σκοτισμένο πρόσωπο 
ειδοποιούν τούς επιβάτες των καραβιών που βουλιάζουν,
πως το 
νερό είν’ επικίνδυνο.

Κάτω απ’ του δήμιου το μπαλτά αναρωτιούνται
αν δεν είναι άνθρωπος κι αυτός.

Μουρμουρίζουν σκεφτικά
πως «το θέμα δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμα», και πηγαίνουνε να πέσουν.
Μοναδική τους δράση, ο δισταγμός.
Αγαπητή τους φράση : «Δεν είναι ακόμα ώριμο για συζήτηση».
Γι’ αυτό, αν παινεύεις την αμφιβολία μην παινέψεις
την αμφιβολία που καταντάει απελπισία!
Τι ωφελεί ή αμφιβολία εκείνον που δε μπορεί ν’ αποφασίσει; Μπορεί να πράξει λάθος
όποιος δε γυρεύει πολλούς λόγους για να δράσει.

Μα όποιος πάρα πολλούς γυρεύει μένει άπραγος την ώρα του κινδύνου.
Εσύ, που είσαι αρχηγός, μην ξεχνάς
πως έτσι είσαι, επειδή είχες αμφιβάλει γι’ άλλους
αρχηγούς! Aσε λοιπόν αυτούς που οδηγείς ν’ αμφιβάλλουνε κι εκείνοι!

“ Und ich dachte immer: die allereinfachsten Worte
Müssen genügen. Wenn ich sage, was ist
Muß jedem das Herz zerfleischt sein.
Daß du untergehst, wenn du dich nicht wehrst
Das wirst du doch einsehen.“
(Bertolt Brecht, 1955)

smart

Αλεξαντρ Σ. Πούσκιν
(από  Γ.Β.Πλεχάνωφ, Αισθητική, εκδ. Πυξίδα, Αθήνα, 1954)

STAVROHORI-3

46 Σχόλια

  1. […] στόχος είναι απλός. Όπως αναγράφεται στο “Περί ημών” του νέου […]

  2. trapesanlidis grigoris on

    und ich dachte immer………
    wann wird es soweit sein…..schön daß du da bist.
    gorgorts

  3. Αμανάτιος on

    Καλήν Αρχήν και Καλοχρονίαν!
    ο Αμανάτ’ς

  4. Είμαι και εγώ εδώ χωρίς να σκέπτομαι … μη τελείτε το τσιμίδι ‘μ

  5. Καναλιώτης on

    Καλό κουράγιο, καλή δύναμη.

  6. planitas on

    Καλορίζικο!

  7. Fourokatos on

    Καλά πετάγματα σύντεκνε Βλάση!

  8. aris53m on

    … μη τελείτε το στιμίδι ‘μ …. αναγραμματισμός … στιμίδι’μ = τσιμίδι’μ 🙂

    Καλορίζικον

  9. γέργων on

    Ντ’εφτάτε? πολλά εχάρα ντο ηύρα ατό το σάητ για το Κάρς. Εγώ πα Καρσλής είμαι ασο Ισλαμσόρ τη Καρσί. Ας τερούμεν πότε ‘α επορώ να πάγω μίαν ελέπω το χωρίον έμουν. Τα δέοντα κύριε Καθηγητά

  10. Ματσουκάτες on

    ΦΑΝΤΑΣΟΥ

    Φαντάσου ότι δεν υπάρχει παράδεισος,
    – Είναι εύκολο αν προσπαθήσεις –
    Ούτε κόλαση από κάτω μας,
    Από πάνω μας μόνο ουρανός,
    Φαντάσου όλους τους ανθρώπους,
    να ζουν για το σήμερα

    Φαντάσου ότι δεν υπάρχουν χώρες,
    – Δεν είναι δύσκολο να το κάνεις –
    Τίποτα για το οποίο πρέπει να σκοτώσεις ή να πεθάνεις γι’ αυτό,
    Ούτε θρησκεία επίσης,
    Φαντάσου όλους τους ανθρώπους
    να ζουν τη ζωή τους εν ειρήνη

    Φαντάσου ότι δεν υπάρχουν κυριαρχίες,
    – αναρωτιέμαι αν μπορείς-
    Καμία ανάγκη για απληστία ή πείνα,
    Μια αδελφότητα ανθρώπων,
    Φαντάσου όλους τους ανθρώπους
    Να μοιράζονται όλο τον κόσμο

    Μπορεί να πεις ότι είμαι ονειροπόλος,
    Όμως δεν είμαι ο μόνος,
    Εύχομαι κάποια μέρα να ‘ρθεις μαζί μας,
    Και ο κόσμος θα ζει ενωμένος.

    IMAGINE
    JOHN LENNON
    1971

    Imagine there’s no Heaven.
    It’s easy if you try.
    No hell below us.
    Above us only sky.
    Imagine all the people.
    Living for today.

    Imagine there’s no countries.
    It isn’t hard to do.
    Nothing to kill or die for.
    And no religion too.
    Imagine all the people.
    Living life in peace.

    You may say that I’m a dreamer.
    But I’m not the only one.
    I hope someday you’ll join us…
    And the world will be as one.

    Imagine no possessions.
    I wonder if you can.
    No need for greed or hunger
    A brotherhood of man.
    Imagine all the people.
    Sharing all the world.

    You may say that I’m a dreamer.
    But I’m not the only one.
    I hope someday you’ll join us.
    And the world will live as one.

  11. Γ. Σιδηρούντιος on

    Άριστο το έργο σας κ. Αγτζίδη. Καλή συνέχεια.

  12. Σαλώμη Βασλαματζή on

    Συγχαρητήρια,αλλά γιατί τα γερμανικά στον τίτλο; Γερμανικά δεν είναι;

  13. Βλάσης Αγτζίδης on

    Για τον ίδιο λόγο που οι Γερμανοί έχουν τοποθετήσει πάνω από την γέφυρα του Μάιν στη Φρανκφούρτη την επιγραφή με τα λόγια του Ομήρου:

    «ΠΛΕΩΝ ΕΠΙ ΟΙΝΟΠΑ ΠΟΝΤΟΝ ΕΠ ΑΛΛΟΘΡΟΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ»

    Ο Όμηρος, ο Επίκουρος, ο Νίτσε και ο Μπρεχτ είναι πάνω από εθνικές διαιρέσεις και η γλώσσα τους είναι παγκόσμια.

  14. ΚΩΣΤΑΣ on

    NESLETTER ΔΕΝ ΕΧΕΤΕ ???
    Συγχαρητήρια Βλάση Αγτζίδη σε ευχαριστούμε !!!!

  15. Βλάσης Αγτζίδης on

    ««Ενας ιστορικός, ο Ιγκνατσί Σχίπερ, ο οποίος πέθανε στο στρατόπεδο του Μάιντανεκ, το εξηγεί πολύ καλά: “Ολα εξαρτώνται από αυτούς που θα μεταφέρουν τη μαρτυρία τους στις μέλλουσες γενιές, από αυτούς που θα γράψουν την ιστορία τούτης της εποχής. Η ιστορία γράφεται, κατά κανόνα, από τους νικητές. Ολα όσα γνωρίζουμε για τους λαούς που εξοντώθηκαν είναι όσα ήθελαν να πουν οι διώκτες τους. Εάν οι διώκτες μάς νικήσουν, εάν αυτοί γράψουν την ιστορία τούτου του πολέμου, τότε ο αφανισμός μας θα παρουσιαστεί ως μία από τις ωραιότερες σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας, και οι μέλλουσες γενιές θα αποτίσουν φόρο τιμής στο θάρρος αυτών των σταυροφόρων. Ο λόγος τους θα είναι Ευαγγέλιο. Μπορούν έτσι να αποφασίσουν να μας σβήσουν από τη μνήμη του κόσμου σαν να μην υπήρξαμε ποτέ, σαν να μην υπήρξε ποτέ ο πολωνικός εβραϊσμός, το γκέτο της Βαρσοβίας, το Μάιντανεκ”».

    Annette Wieviorka, Το Άουσβιτς, όπως το εξήγησα στην κόρη μου (μτφρ. του παλιού γαλλικού της βιβλίου), εκδ. Πόλις, Αθήνα, 2013, σελ. 47-48.

    Η Έλλη Λεμονίδου, απαντώντας σε ερώτησή μου, σχολίασε το συγκεκριμένο απόσπασμα ως εξής: «Δεν ξέρω αν ο Σχίπερ άφησε γραπτά. Όπου το εντόπισα, αναφέρεται ως εξής: όπως ο Schipper, που θανατώθηκε στο Μαιντάνεκ…, εμπιστεύτηκε στον Alexandre Donat: «…» και αναφέρεται το εν λόγω απόσπασμα. Ο Donat to κατέγραψε στο βιβλίο του: Alexandre Donat, The holocaust kingdom, a memoir, Holt, Rinehart and Winston, New York, 1965.
    Αυτό αναφέρεται για παράδειγμα στο Béatrice Gonzalés-Vangell, Kaddish et Renaissance. La Shoah dans les romans viennois (1991-2001) de R. Schindel, R. Menasse et D. Rabinovici, Presses Universitaires Septentrion, 2005, σ. 145. «

  16. Ευχαριστώντας τον Γιάννη Δημολιάτη για την παρατήρησή του:

    «Στους αστόχαστους που ποτέ δεν αμφιβάλλουν,
    συνταιριάζουν οι στοχαστικοί που ποτέ δεν ενεργούνε.»

    ——————

    «Lob des Zweifels» von Bertolt Brecht

    Gelobt sei der Zweifel! Ich rate Euch, begrüsst mir
    Heiter und mit Achtung den
    Der Euer Wort wie einen schlechten Pfennig prüft!
    Ich wollte, Ihr wäret weise und gäbt
    Euer Wort nicht allzu zuversichtlich.
    Lest die Geschichte und seht
    In wilder Flucht die unbesiegbaren Heere.
    Allenthalben
    Stürzen unzerstörbare Festungen ein und
    Wenn die auslaufende Armada unzählbar war
    Die zurückkehrenden Schiffe
    Waren zählbar.
    So stand eines Tages ein Mann auf dem unbesteigbaren Berg
    Und ein Schiff erreichte das Ende des
    Unendlichen Meeres.

    Oh schönes Kopfschütteln
    Über der unbestreitbare Wahrheit!
    Oh tapfere Kur des Arztes
    An dem rettungslos verlorenen Kranken.
    Schönster aller Zweifel aber
    Wenn die Verzagten, Geschwächten den Kopf heben und
    An die Stärke ihrer Unterdrücker
    Nicht mehr glauben.

    Oh, wie war doch der Lehrsatz mühsam erkämpft!
    Was hat es an Opfern gekostet!
    Daß dies so ist und nicht etwa so,
    Wie schwer war’s, zu sehen doch!
    Aufatmend schrieb ihn ein Mensch eines Tages
    in das Merkbuch des Wissens ein.
    Lange steht er vielleicht nun da drin und viele Geschlechter
    Leben mit ihm und sehen ihn als ewige Weisheit
    Und es verachten die Kundigen alle, die ihn nicht wissen.
    Und dann mag es geschehen,daß ein Argwohn entsteht , denn neue Erfahrung Bringt den Satz in Verdacht, der Zweifel erhebt sich.
    Und eines anderen Tages streicht ein Mensch im Merkbuch des Wissens
    Bedächtig den Satz durch.

    Von Kommandos umbrüllt, gemustert
    Ob seiner Tauglichkeit, von bärtigen Ärzten inspiziert,
    Von strahlenden Wesen mit goldenen Abzeichen ermahnt,
    Von feierlichen Pfaffen, die ihm ein von Gott selber verfasstes Buch um die Ohren schlagen Belehrt
    Vor ungeduldigen Schulmeistern steht der Arme und hört
    Daß die Welt die beste der Welten ist und daß das Loch
    Im Dach seiner Kammer von Gott selber geplant ist.
    Wirklich, er hat es schwer
    An dieser Welt zu zweifeln.

    Schweißtriefend bückt sich der Mann, der das Haus baut,
    in dem er nicht wohnen soll
    Aber es schuftet schweisstriefend auch der Mann
    der sein eigenes Haus baut.
    Da sind die Unbedenklichen, die niemals zweifeln.
    Ihre Verdauung ist glänzend, ihr Urteil ist unfehlbar.
    Sie glauben nicht den Fakten, sie glauben nur sich, Im Notfall
    Müssen die Fakten d’ran glauben.
    Ihre Geduld mit sich selber
    Ist unbegrenzt, auf Argumente
    Hören sie mit dem Ohr des Spitzels.

    Den Unbedenklichen, die niemals zweifeln
    Begegnen die Bedenklichen, die niemals handeln.
    Sie zweifeln nicht, um zur Entscheidung zu kommen, sondern
    Um den Entscheidungen auszuweichen. Köpfe
    Benützen sie nur zum Schütteln. Mit besorgter Miene
    Warnen sie die Insassen sinkender Schiffe
    vor dem Wasser.
    Unter der Axt des Mörders
    Fragen sie sich, ob er nicht auch ein Mensch ist.
    Mit der gemurmelten Bemerkung
    Daß die Sache noch nicht durchdacht ist, steigen sie ins Bett.
    Ihre Tätigkeit besteht im Schwanken
    Ihr Lieblingswort ist nicht spruchreif.

    Freilich, wenn ihr den Zweifel lobt,
    so lobt nicht
    Das Zweifeln, das ein Verzweifeln ist!

    Was hilft Zweifeln können dem
    Der sich nicht entschließen kann.
    Falsch mag handeln
    Wer sich mit zu wenigen Gründen begnügt,
    Aber untätig bleibt in der Gefahr
    Der zu viele braucht.

    Du, der du ein Führer bist, vergiß nicht,
    Dass du es bist, weil Du an Führern gezweifelt hast.
    So gestatte den Geführten
    Zu zweifeln!

  17. Χρήστος Γκόλιαρης, Κιλκίς on

    Γεια σου Βλάση.Θερμά συγχαρητήρια για το ιστολόγιο σου και για τη δράση σου γενικά………..

  18. Kostas Hrisos on

    Πώς μπορώ να επικοινωνήσω μαζί σας;

  19. Με την ιδιότητα του εκδότη της εφημερίδας ΕΡΜΗΣ της Ζακύνθου με καθαρά τοπική και περιφερειακή διάσταση και με επιμονή τα ιστορικά ζητήματα του ιονίου χώρου, παρακολουθώ τα κείμενα σας από το διαδίκτυο και θα ήθελα να σας προτείνω να μας δώσετε την άδεια ορισμένα απ΄αυτά να τα αναδημοσιεύουμε.

    Με εκτίμηση

    Φίλιππος Συνετός

    • Γειά σας. Φυσικά και μπορείτε να αναδημοσιεύσετε ότι θέλετε, με μόνη υποχρέωση την αναφορά της πηγής….

      • Φίλιππος Συνετός on

        Σας ευχαριστώ. Πρόκειται να κάνουμε ένα αφιέρωμα για τη δράση της Φιλικής εταιρείας στη Ζάκυνθο και σκέφτομαι να χρησιμοποιήσω ενα απόσπασμα από το άρθρο σας στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ. Με χαρά να δημοσιεύσουμε και κάτι πρόσθετοα εάν σας ενδιαφέρει για το θέμα αυτό.

        Φ.Σ.

        Στις 24 Σεπ 2014, 10:35, ο/η Und ich dachte immer έγραψε:

        >
        >

      • Σας εύχομαι καλή επιτυχία στο αφιέρωμα. Για την περίπτωση των Ιονίων νήσων έχουμε κάνει και τα εξής αφιέρωματα:

        -Για την ανάπτυξη των κοινωνικών αγώνων στα Ιόνια νησιά
        http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=2014-08-03&s=istorika

        -Για την φασιστική κατάληψη της Κέρκυρας το ’23

        Oι ντόπιοι στο Λιστόν, οι πρόσφυγες στο Παλαιό Φρούριο και οι Ιταλοί στην Κέρκυρα

  20. Ανδρέας Παπαπετρόπουλος on

    Kε Αγτζίδη, σε συνέχεια της ωραίας συζήτησης που είχαμε στην Κηφισιά την Παρασκευή, παραθέτω το κατηγορητήριο της δίκης των 6 (πηγή Βικιπαιδεια). Συνεχίζω να πιστεύω ότι η κατηγορία, που αναφέρεται στην πρώτη παράγραφο, είναι νομικά αβάσιμη, παρότι η ιστορική ευθύνη των κατηγορουμένων είναι βαρύτατη, όπως προκύπτει από τις πράξεις που αναφέρονται στη συνέχεια. ΤΟ ΚΑΤΗΓΟΡΗΤΗΡΙΟΝ
    »Κατηγορείσθε ότι από της 1ης Νοεμβρίου 1920 και εφ’ έξης μέχρι της 26ης Αυγούστου 1922 συναποφασίσαντες μετά των συνυπουργών υμών περί πράξεως εσχάτης προδοσίας εκουσίως και εκ προθέσεως υπεστηρίξατε την εισβολήν ξένων στρατευμάτων, ήτοι του τουρκικού εθνικιστικού στρατού, εις την επικράτειαν του Βασιλείου, τουτέστιν εις την υπό της Ελλάδος κατεχομένην και δια της συνθήκης των Σεβρών κατακεκυρωμένη χώραν της Μικράς Ασίας παραδώσαντες άμα εις τον εχθρόν πόλεις, φρούρια, μέγα μέρος του στρατού και μεγίστης αξίας υλικόν πολέμου κλπ. .κλπ. δια των επομένων μέσων.
    1) Διότι εν γνώσει της από 20 Νοεμβρίου διακοινώσεως των Μ. Δυνάμεων Γαλλίας, Αγγλίας και Ιταλίας προς τον ελληνικόν λαόν, ήτις κατηγορηματικώς εδήλου την έκπτωσιν ημών εκ της μετά των ειρημένων Δυνάμεων συμμαχίας και των εκ ταύτης συνεπειών προέβητε εις διενέργειαν δημοψηφίσματος, δια του από 12 Νοεμβρίου Ν. Διατάγματος, ούτινος επεδιώξατε την κύρωσιν, δια του από 26 Ιανουαρίου 1921 ψηφίσματος της Συνελεύσεως, ης είχατε την πλειονοψηφίαν, προς επαναφοράν του τέως Βασιλέως, εκθέσαντες ούτω την Ελλάδα θεωρηθείσαν συνένοχον των εχθρικών πράξεων του Κωνσταντίνου, εις τας συνεπείας της ως άνω διακοινώσεως, αποκρύψαντες άμα την παρ’ υμών προς τας ειρημένας Δυνάμεις δοθείσαν απάντησιν, εν η δολίως επεζητήθη η επαύξησις της εις τον ελληνικόν λαόν αποδοθείσης ευθύνης, δια της ανακριβούς βεβαιώσεως ότι τα 98% τούτου εψήφισαν υπέρ της επαναφοράς του τέως Βασιλέως και ήτις απάντησις παρέμεινεν άγνωστος μέχρι της υπό της Άνακριτικής Επιτροπής ανακαλύψεως του σχετικού εγγράφου.
    2) Διότι ενώ δια της από 13 Ιανουαρίου 1920 αποφάσεως των Συμμάχων επεδικάσθη εις την Ελλάδα η Β. Ήπειρος με τα συμφωνηθέντα σύνορα μεταξύ Ελλάδος και Ιταλίας δια της συμφωνίας Βενιζέλου – Τιττόνι της 16ης Ιουλίου 1919 και ενώ η Δωδεκάνησος δια της αυτής συμφωνίας είχε παραχωρηθεί εις την Ελλάδα, υμείς δεν προέβητε εις την λήψιν των αναγκαίων μέτρων δια την προσάρτησιν των ελληνικότατων τούτων χωρών εις το Κράτος εξυπηρετήσαντες ούτω συμφέροντα ξένης Δυνάμεως, διότι απησχολείσθε εν τω μεταξύ εις την ενεργείαν του ολεθρίου ψηφίσματος, το οποίον ήγαγε την Ελλάδα εις την καταστροφήν.
    3) Διότι παρεγνωρίσατε την από 25ης Νοέμβριου 1920 διακοίνωσιν των αυτών ως άνω δυνάμεων περί οικονομικού της Ελλάδος αποκλεισμού εις περίπτωσιν επαναφοράς του Κωνσταντίνου επί του Θρόνου της Ελλάδος στερήσαντες ούτω την Πατρίδα ημών συναλλάγματος 33 εκατομμυρίων δολαρίων, 5 εκατομμυρίων αγγλικών λιρών και 566 εκατομμυρίων φράγκων, αφίσαντες το παρά της Εθνικής Τραπέζης εκδοθέν χαρτονόμισμα, ακάλυπτον, τον Δημόσιον χρεώστην των αντιστοίχων ποσών των εκδοθέντων χαρτονομισμάτων, δημιουργήσαντες ούτω την πτώσιν, τον εξευτελισμό της δυνατότητος προς δόσιν εγγυήσεων δια την σύναψιν εξωτερικού δανείου, ματαιώσαντες την δια της από 26ης Φεβρουαρίου 1918 συμφωνίας μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας, περί παροχής του πρώτου υλικού επί πιστώσει, παροχήν τοιούτου, ως και των ωφελειών του άρθρου 2, της αυτής συμφωνίας δημιουργήσαντες τελικώς δια πάντων τούτων και άλλων συνεπειών την οικονομικήν καταστροφήν της Πατρίδος. Την διακοίνωσιν δε ταύτην δόλω απεκρύψατε από τον ελληνικόν λαόν, δια κυβερνητικών ανακοινώσεων, παρανόμως λειτουργούσης, λογοκρισίας και αυθαιρέτων ενεργειών δικαστικών οργάνων.
    4) Διότι ετοποθετήσατε επικεφαλής ανωτέρων και κατωτέρων μονάδων απειροπόλεμα και άχρηστα στελέχη και απεμακρύνατε του στρατεύματος ικανά και εμπειροπόλεμα και ενετάξατε εις τον στρατόν αυτομόλους προς τον εχθρόν εις βάρος του στρατεύματος και της Πατρίδος.
    5) Διότι καίτοι κατέστησαν παγκοίνως γνωσταί αι δηλώσεις των πρωθυπουργών Αγγλίας και Γαλλίας προς τον κ.Δ. Γούναρην και δια αύτου προς πάντας τους συγκατηγορουμένους ως και του Προέδρου της επί των εξωτερικών κοινοβουλευτικής επιτροπής της Γαλλίας, Λεγκ ότι η Ελλάς δεν δύναται να τύχη ουδεμιάς υποστηρίξεως, εφ’ όσον ευρίσκεται εις τον Θρόνον ο Βασιλεύς Κωνσταντίνος ,ούτε εις τον Βασιλέα υπεδείξατε να παραιτηθή, ούτε εν τη μη παραδοχή της υποδείξεώς σας παρητήθητε, από- κρύψαντες εις τον ελληνικόν λαόν πάντοτε την αλήθειαν, ην συστηματικώς δια των εν τη Συνελεύσει αγορεύσεων σας, δι’ ανακοινώσεων κυβερνητικών, δια των οργάνων του κυβερνητικού τύπου και δια παρανόμως λειτουργούσης λογοκρισίας κατορθώσατε ν’ αποκρύπτετε, εν γνώσει του αδυνάτου της διεθνούς αναγνωρίσεως του Καθεστώτος και απεπνίξατε πάσαν αποκαλυπτικήν φωνήν περί των λόγων της εκπτώσεως ημών εκ των συμμαχιών και του οικονομικού αποκλεισμού μέχρι της ημέρας της καταστροφής.
    6) Διότι εκ Λονδίνου διετάχθησαν αι πολεμικαι επιχειρήσεις του Μαρτίου 1921 προς Άγκυραν, ίνα αποδώση τα αποτελέσματά της η κηρυχθείσα επιστράτευσις προκληθείσης ούτω παρ’ υμών της πρώτης ήττης του ελληνικού στρατού ήτις έσχε σημαντικά αποτελέσματα επί της εν γένει κατόπιν καταστάσεως.
    7) Διότι παρά την γνώμην του αρμοδίου Διοικητού της Στρατιάς, όστις δεν ενέκρινε την συνέχισιν της εκστρατείας προς Άγκυραν μετά την κατάληψιν του Δορυλαίου, ελάβετε μετά του τέως Βασιλέως την απόφασιν της εκστρατείας ταύτης και επροκαλέσατε ούτω τον ηθικόν κλονισμόν και την απώλειαν βασίμου και σοβαράς ελπίδος ,στρατιωτικής ημών επιβολής επί του αντιπάλου.
    8) Διότι ανεθέσατε την αρχηγίαν του Στρατού εις τον ανεύθυνον τέως Βασιλέα.
    9) Διότι εψηφίσθησαν υπό τάς εμπνεύσεις υμών υπό της Εθνοσυνελεύσεως, ης είχατε την πλειονοψηφίαν, νόμοι αμοιβής στασιαστών κατά τής Πατρίδος, αυτομόλων προς τον εχθρόν, λιποτακτών, διασπαθήσεως του δημοσίου πλούτου, δι’ αποζημιώσεις βουλευτών της Βουλής του Δεκεμβρίου 1915 και δήθεν παθόντων προσώττων κλπ. εν παραγνωρίσει της οικονομικής εξαντλήσεως εις ην υπεβάλετε την χώραν και εν πληρεστάτη γνώσει ότι ο στρατός έπασχεν ελλείψει χρημάτων ως εξ επισήμων εμφαίνεται, εκθέσεων στερούμενος μισθοδοσίας, τροφής και ιματισμού, ουτως ώστε η οικονομική αύτη εξάντλησις και η διπλωματική απομόνωσις η αποκλείουσα την εκμετάλλευσιν πάσης επιτυχίας και η ατέρμων παράτασις προκάλεσαν αναποδράστως την, κατάρρευσιν του μετώπου και επομένως την καταστροφήν της Χώρας.
    10) Διότι καίτοι παμψηφεί υπό της Εθνοσυνελεύσεως εψηφίσθη έσχάτως όριον των Εθνικών ημών διεκδικήσεων, η Συνθήκη των Σεβρών, εν τούτοις ανετέθη δια της ελληνικης αντιπροσωπείας αποτελουμένης εκ των εξ υμών κ.κ.Γούναρη και Μπαλτατζή εν λευκώ η μεσολάβησις προς λύσιν των ζητημάτων τούτων εις ξένας Δυνάμεις, ενώ προηγουμένως ούτε κατ’ αρχήν εγένοντο δεκταί παρ’ υμών Αι προτάσεις των Μ. Δυνάμεων του Ιουνίου 1921,δι’ ων εσώζετο τουλάχιστον ολόκληρος η Θράκη και επετυγχάνετο η αυτονομία της Μ. Ασίας με διατήρησιν ελληνικού στρατού εν Σμύρνη.
    11) Διότι εν τη Κυβερνήσει συνασπισμού μετά του κ.Ν. Στράτου προέβητε εις τον διορισμόν του αντιστρατήγου Χατζηανέστη ως Άρχιστρατηγου, γνωστού εις πάντας και εις υμάς ως ανισορρόπου και διαλυτικού στοιχείου.
    12) Διότι απεσπάσατε εις Θράκην δυνάμεις εκ Μ. Ασίας προς παιδαριώδη σκοπόν, συντελέσαντες ούτως εις την μείωσιν της μαχητικότητος του στρατού Μ. Ασίας, δόντες την ευκαιρίαν εις τον εχθρόν να εκδηλώση την τελευταίαν επίθεσίν του εξ ης επήλθεν ο επίλογος της εθνικής καταστροφής ην δια των προαναφερθέντων λόγων παρεσκευάσατε.
    13) Διότι δια της συμβάσεως, ην υπεγράψατε μετά του Άγγλου Υπουργού του Θησαυροφυλακίου, παρητήθητε των πιστώσεων, δι’ ας είχον αναλάβει οι σύμμαχοι υποχρεώσεις, εις βάρος της χώρας ημών.
    14) Διότι ηνέχθητε να σχηματισθή παρακυβέρνησις υπό τον Πρίγκηπα Νικόλαον, Στρέϊτ, Δούσμανην Β, Κωνσταντινόπουλον Κ., Τζόντον κτλ. κτλ. ήτις δια δολοφονιών, απειλών, επιθέσεων κατ’ αόπλων πολιτών κλπ, ενέσπειρε τρομοκρατίαν προς διατήρησιν της αρχής, χωρίς να ύπαρχοι ουδεμία αμφιβολία περί του ολέθρου προς ον έβαινεν ή χώρα.
    15) Διότι παρημποδίσατε να ηγηθεί της διπλωματικής αντιπροσωπείας ο τότε πρωθυπουργός Δημ. Ράλλης και ως αντιπρόσωπος των αλυτρώτων ο Ε. Βενιζέλος εις το κατά Φεβρουάριον του 1921 συνέδριον του Λονδίνου».

  21. Το καίριο σφάλμα μίας συζήτησης. Γράφει ο Γιώργος Σ. Πολίτης Όλοι μας έχουμε βρεθεί τουλάχιστον μία φορά στη θέση εκείνη όπου το δίκιο να γίνεται θηλιά στον λαιμό μας. Να μας πνίγει κι εμείς να μην ξέρουμε το πώς να αντιμετωπίσουμε μία κατάσταση η οποία προφανώς και ‘’μπάζει’’ αλλά που όμως ο παραλογισμός της, -εκ πρώτης όψεως- δεν αποδεικνύεται. Στο σημείο αυτό οι περισσότεροι –και ορθά- θα πρότειναν ηρεμία καθόσον η οργή και το δίκιο που δεν δικαιώνεται δρα αντίστροφα, με αποτέλεσμα να χάνουμε ακόμα περισσότερα. Πού κάναμε όμως λάθος, πώς αφήσαμε να βρεθούμε σε αυτή τη θέση; Ο Σοπενχάουερ έχει γράψει ένα πόνημα σχετικά με το πώς να επιβάλλουμε τη θέση μας στους άλλους, με το πώς να βγαίνουμε νικητές σε μία συζήτηση ( (‘’Η Τέχνη του να έχεις πάντα δίκιο’’ κυκλοφορεί –δωρεάν- σε pdf στο διαδίκτυο) όμως δεν θέλουμε να νικήσουμε μια νίκη που δεν μας αξίζει, προτιμούμε να μην χάσουμε εκείνη που δικαιούμαστε.

    Ο καλύτερος τρόπος να φύγουμε με το κεφάλι ψηλά όταν πεισθούμε πως υπερτερεί η γνώμη του συνομιλητή, είναι να το παραδεχτούμε λέγοντας ‘’πως ενδέχεται’’, πως θα πράγματι θα μπορούσε να υπάρχει και η περίπτωση που μας αναφέρθηκε…. κατόπιν εξετάζουμε μόνοι μας με ηρεμία το θέμα ενδελεχώς και εάν το κρίνουμε σκόπιμο, επανερχόμεθα με νέα επιχειρήματα. Με τον τρόπο αυτόν τεκμηριώνουμε τον εαυτό μας ως δίκαιο, ως αμερόληπτο και ως άνθρωπο που νοιάζεται για το δίκαιο. Μεγάλη υπόθεση. Σε μία επόμενη συζήτηση με πολλούς ενδεχομένως ακροατές θα έχουμε το άλλοθι της πρότερης καλής μαρτυρίας ως καλοί συζητητές.

    Το θέμα είναι όμως όταν πράγματι έχουμε δίκιο (ή νομίζουμε ότι έχουμε, καθόσον ποτέ το δίκαιο δεν είναι μόνο από τη μία πλευρά) τίνι τρόπο το διεκδικούμε…

    Πρώτα από όλα θα πρέπει πάντα θυμόμαστε ότι την ευθύνη της απόδειξης την έχει πάντοτε ο εισηγητής.
    Ποτέ εκείνος που καλείται να αποδεχθεί μία πρόταση ως αληθή, δεν υποχρεούται να την καταρρίψει. Δεν υπάρχει το »κατάρριψε ή αποδέξου» (!).
    Ως παράδειγμα αναφέρω πως όσοι ισχυρίζονται (δικαίως ή αδίκως) πως ο κόσμος φτιάχτηκε από κάποιο δημιουργό, θα πρέπει να μπορέσουν να αποδείξουν τον ισχυρισμό τους. Εμείς οι οποίοι δεν γνωρίζουμε, δεν έχουμε την ευθύνη καμίας απόδειξης -πως τάχα δεν φτιάχτηκε από τον Θεό-. Ομοίως στον αντίποδα εκείνοι που υποστηρίζουν την εξελικτική θεωρία οφείλουν να καταθέσουν αποδείξεις, πειστήρια πως όντως δεν φτιάχτηκε από Θεό. Κ.ο.κ.
    Ο συνομιλητής υποχρεούται να αποδείξει την ορθότητα της δικής του θεωρίας και όχι την μη ορθότητα της επόμενης ή όλων των υπολοίπων. Το να τον αφήνουμε να προσπαθεί να αποδείξει το λάθος της δικής μας θεωρίας ώστε να πιστοποιήσει την ορθότητα της δικής του, είναι σφάλμα.
    Κάτι το οποίο δεν αντιμετωπίζεται με επιχειρήματα δεν μπορεί παρά να είναι αληθές (!)
    Τραγικό το λάθος της παραδοχής. Κάτι το οποίο μπορεί και αποδεικνύεται με αδιάσειστα στοιχεία είναι το μόνο αληθές (και αυτό στο μέτρο που μπορεί*)

    Το λάθος της μιας κάποιας θεωρίας, ουδόλως αποδεικνύει την ορθότητα της όποιας δεύτερης, στερώντας –με τον τρόπο αυτό- από την επόμενη τρίτη το μερίδιο που δικαιούται στη δικαίωση. Καλό είναι να μην το ξεχνάμε αυτό.

    Οι φήμες επ΄ ουδενί στοιχειοθετούν απόδειξη. Το ‘’άκουσα ότι…’’ ή το ‘’όλος ο κόσμος το λέει…’’ ή ‘’το έγραψαν οι εφημερίδες…’’ δεν αποτελεί καμία απολύτως απόδειξη, ούτε καν ένδειξη. Στοιχειοθετούν μονάχα μία άποψη εν μέσω χιλιάδων άλλων. Για να πεισθούμε χρειαζόμαστε στοιχεία, απτές αποδείξεις και όχι τα λόγια κάποιων. Όλοι θυμόμαστε στα χρόνια του σχολείου τα αγόρια να λένε πως η τάδε είχε ‘’γνωρίσει’’ ολόκληρη την τάξη, ενώ η αλήθεια ήταν πως απλά άρεσε σε πολλούς και κανείς ποτέ δεν την είχε… ή τουλάχιστον ποτέ όλοι πλην κάποιου εκλεκτού.

    Το ότι κάτι δεν μπορεί να ερμηνευθεί, δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να υπάρξει για αυτό αύριο μια ικανή ερμηνεία, μία άξια μετά από ‘χ’ χρόνια ή και να μην μας γίνει ποτέ γνωστή, διότι πράγματι υπάρχει. (το ‘ποτέ’ στο βάθος του χρόνου μοιάζει με ειρωνεία) Ο, τι δεν εξηγείται λοιπόν δεν είναι θεϊκό, υπερφυσικό ή οτιδήποτε άλλο παρεμφερές. Υπάρχουν άπειρα παραδείγματα.

    Η απουσία ενός δεδομένου ή μίας απόδειξης δεν εγγυάται την ορθότητα της αντίπαλης πρότασης. Μπορεί όλες να είναι λάθος ή όλες να έχουν το μερίδιο της αλήθειας που τους αναλογεί -προσωπικά αυτό μου μοιάζει σωστότερο-. Αναλογιστείτε πόσοι αιώνες πέρασαν μέχρι να ερμηνευθεί ο κόσμος και πόσοι ακόμα θα περάσουν ώστε να βρεθούμε στο επόμενο βήμα.

    Μία άλλη παράμετρος είναι οι λέξεις και οι σημασίες τους. Υπάρχουν λέξεις ή τρόποι αναφοράς αυτών οι οποίοι φορτίζουν μία συζήτηση. Πρακτικές οι οποίες καταδεικνύουν επιρρίπτοντας με τρόπο σχεδόν άμεσο ευθύνη στο πρόσωπό μας την ίδια ώρα που δεν υπάρχει ούτε καν υπόνοια απόδειξης ενοχής μας.

    Στηρίζονται οι έμμεσες αυτές μομφές στον στόμφο με στο πρόσωπο της αντωνυμίας που αναφέρεται. ‘’Ξέρεις…’’ Εσύ…’’ Δεν έκανες…’’ Σχόλια δηκτικά, επί προσωπικού αναφερόμενα. Η ανοχή τους είναι λάθος, διότι απλά διεγείρει τη συζήτηση προς όφελος εκείνου που δεν έχει επιχειρήματα.

    Το δεύτερο πρόσωπο σε μία συζήτηση είναι αγενές. Ο καλός συζητητής αναφέρεται πάντοτε σε πρώτο πληθυντικό. Είναι μεγάλη τέχνη να μπορεί να πει κάποιος εκείνο που θέλει χωρίς να προσβάλλει τον συνομιλητή του εν μέσω έντασης και σφοδρής αντιπαράθεσης. Π.χ. ‘’Το δεν έκανες τίποτα όταν μπορούσες…’’ γίνεται ανεκτό εάν ειπωθεί ‘’Δεν κάναμε τίποτα όταν μπορούσαμε…’’ Η υπονόηση είναι σαφής, όμως δεν προσβάλλει. Δεν επιτρέπουμε λοιπόν να μας προσβάλλουν, αλλά αν το κάνουν δεν αντιπαρατιθέμεθα άμεσα ευθέως, διότι η προσοχή μας μεταπηδά από την ουσία του θέματος τη αντιμετώπιση της προσβολής.

    Δεν δίνουμε σημασία σε λέξεις που επιτείνουν νοήματα π.χ. Καρκίνος. Θάνατος. Μίσος. Απεναντίας αποδομούμε με συνέπεια μία-μία τις λέξεις καταλήγοντας στο απλούστερο νόημά τους. Καρκίνος= ασθένεια (όχι αρρώστια) Θάνατος= υπό προϋποθέσεις ευκλεές ενδεχόμενο ή κατάληξη. Λήξη μίας κατάστασης και αρχή κάποιας άλλης. Αποφορτίζοντας την κατάσταση χαίρουμε του αποτελέσματος διεκδικώντας τα δίκαια μας με σύνεση.

    Και τέλος ουδέποτε επιτρέπουμε σε οποιονδήποτε να βάλλει κατά του προσώπου μας προσπαθώντας με τον τρόπο αυτό να μας καταστήσει αναξιόπιστους. Εάν είχαμε είχε άδικο κάποια φορά δεν σημαίνει ότι θα έχουμε επ’ άπειρον. Όποιος κάποτε έκανε ένα λάθος, δεν σημαίνει ότι συνεχίσει τη ζωή του εσαεί λαθόμενος. Όποιος έχει κάποιες ιδέες για τις σχέσεις των συζύγων όπου προσκρούουν στη γενική άποψη περί του ορθώς ιστάμενου, δεν σημαίνει ότι δεν έχει άριστη πολιτική άποψη. Ο διαχωρισμός λοιπόν, το ξεμπέρδεμα της κατάστασης με λογική και επιχειρήματα θα αποφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

    Ακόμα και ένας καταχραστής -για παράδειγμα- μπορεί κάλλιστα να έχει δίκιο σε πολύ περισσότερα θέματα από κάποιον τίμιο. Το ότι κάποιος είναι γιατρός δεν θεωρείται αυτόματα και καλός οδηγός. Το ότι ο συνομιλητής μας είναι πετυχημένος οικονομολόγος δεν έπεται ότι είναι και καλός …εραστής ώστε να μας δίνει συμβουλές και να επιμένει επ’ αυτών…

    Θα πρέπει να μπορούμε να διαχωρίζουμε έννοιες, χαρακτηρισμούς και ικανότητες ώστε να επιχειρηματολογούμε επί της ουσίας και όχι επί παράπλευρων θεμάτων ή ανυπόστατων θεωριών στις οποίες εάν δεν καταφέρουμε να επικρατήσουμε θα θεωρηθεί εσφαλμένα ασταθής η τοποθέτησή μας στο κύριο θέμα της συζήτησης.

    Σε κανέναν από όλους εμάς δεν θα πρέπει να ξεφεύγει πως πραγματικά δεν είναι απαραίτητο να συμφωνούμε όλοι ακόμα και για τα προφανή. Απεναντίας θα ήταν ολέθριο κάτι τέτοιο…

    Η μάχη λοιπόν δίνεται επί του θέματος και όχι επί των παραπλεόντων αυτού. Το δίκιο στο πεδίο αυτό δεν χάνεται -από ισάξιο συνομιλητή- εφ’ όσον φυσικά υπάρχει δίκιο…

    Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι όλοι είμαστε φέροντες μιας άποψης. Τίποτα περισσότερο και τίποτα ολιγότερο…

    * Δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε την ορθότητα της θεωρίας περί μη υπάρξεως μίας και μόνης αλήθειας.

    http://politisg.blogspot.gr/2015/10/blog-post_26.html#more


  22. Ο μεγάλος Χατζιδάκις αφηγούνταν μια ιστορία: στη μακρινή Ινδία, ένας νεαρός πρίγκιπας ερωτεύεται μια όμορφη πριγκίπισσα. Ζουν ευτυχισμένοι, μέχρι που η πριγκίπισσα πεθαίνει αιφνιδίως. Εκείνος θρηνεί και αποφασίζει να της φτιάξει ένα λαμπρό μνημείο. Όταν τον καλούν να δει το έργο ολοκληρωμένο, ο πρίγκιπας θαμπώνεται. Όμως, ένας οικίσκος, χαμηλός, πλάι στο μνημείο, τον ενοχλεί. «Τι είναι αυτό;» ρωτά. «Ο τάφος, μεγαλειότατε, της πριγκιπίσσης γυναικός σου», απαντούν. «Βγάλτε τον από κει. Ενοχλεί το μνημείο»… Και καταλήγει ο Χατζιδάκις: «Η Τέχνη μπορεί να ξεπηδά από ένα γεγονός θνητό. Αλλά με τον σχηματισμό της σε έργο αυθύπαρκτο και ολοκληρωμένο ξεπερνά το γεγονός, το αφανίζει, διαπερνά το χρόνο και μετατοπίζεται αέναα και αδιάκοπα σε μελλοντικούς καιρούς, αλλάζοντας κάθε φορά φυσιογνωμία και ενδύματα…».

    της Despina Papageorgiou

  23. «Συνεχίζουμε το όνομα ενός άνισου τόπου, που υπάρχει πολύ περισσότερο στο χρόνο παρά στο χώρο, και γι’ αυτό

    η μοίρα μας δεν καταλαβαίνει τη μοίρα των λαών του χώρου, αλλά κλώθεται ολοένα τριγύρω στο άλυτο πρόβλημα των δύο διαστάσεων. Είμαστε οι μνηστήρες του χρόνου και οι καταδικασμένοι του χώρου».

    Ζήσιμος Λορεντζάτος

  24. Δρ. Στάθης Αβραμίδης on

    Αγαπητέ Δρ. Αγτζίδ
    Καλή χρονιά και συγχαρητήρια για το μεγάλο συγγραφικό σας έργο.

    Στο βιβλίο σας «Παλαιό Φάληρο» αναφέρεστε σε μια κολυμβητική σχολή (σελ. 120). Εκπονώ ιστορική έρευνα γύρω από το θέμα και έχω συγκεντρώσει αρκετό υλικό. Αναρωτιέμαι αν έχετε φωτογραφίες από τη σχολή αυτή, εκτός από αυτή που δημοσιεύσατε, προκειμένου να οπτικοποιήσω το κείμενό μου ή αν μπορείτε να με παραπέμψετε στις πηγές σας.

  25. […] Η παρουσίαση θα βασιστεί, πέραν των ελληνικών, σε αρχειακές ιστορικές πληροφορίες από τη  ρωσική ιστοριογραφία και από τα Ρωσικά Ιστορικά Κρατικά Αρχεία (ΡΙΚΑ), τα οποία σήμερα είναι πλέον προσβάσιμα. […]

  26. Σωτήρης Αμυγδαλόπουλος on

    Γειά σας. Θα ήθελα να ρωτήσω εάν ενδιαφέρεστε για αθλητικούς συντάκτες.

    • To ιστολόγιο αυτό δεν είναι εμπορικό, ούτε δημοσιογραφικό για να έχει αθλητικές αναζητήσεις.

  27. Από το «Η απαγόρευση εξόδου των ελληνικών πληθυσμών από τη Μικρά Ασία»
    «Το ακίνητο των Βούρλων ανήκε στην οικογένεια Πιπινέλη, η οποία το είχε νοικιάσει στο κράτος και εισέπραττε το ενοίκιο.»

    Καμία σχέση με την πραγματικότητα, καθώς ούτε το είχε νοικιάσει στο κράτος ούτε εισέπραττε από το κράτος ενοίκιο η οικογένεια!
    Δεν ανακατευόταν το κράτος σε αυτό το ιδιωτικό αλισβερίσι, κατά το οποίο οι τρόφιμες οι ίδιες επλήρωναν ό,τι έπρεπε να πληρώνουν στους ιδιοκτήτες (δεν ήταν μόνο ένας!) των απογόνων Μπόμπολα.

  28. Στο ίδιο κείμενο, κ. Αγτζίδη,επικαλούμενος την «ερευνήτρια Διονυσία Νέδα», γράφετε:»Κάποια από αυτά (τα ορφανά)με την άφιξή τους στον Πειραιά τα διοχέτευσαν στο κρατικό πορνείο των Βούρλων της Δραπετσώνας»

    Καμία σχέση με την πραγματικότητα: το πορνείο ήταν κλειστό από Σεπτέμβριο 1922 έως Αύγουστο 1924, καθώς στους χώρους του εγκαταστάθηκαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες!

    • Ευχαριστώ για τις πληροφορίες. Οι πληροφορίες που αναφέρω βασίζονται στην έρευνα της κ. Νέδα. Θα κοινοποιήσω τα σχόλιά σας και θα περιμένω το σχολιασμό…

      Φαίνεται ότι έχετε μελετήσει το φαινόμενο εκείνη την εποχή. Έχετε δημοσιεύσει κάτι σχετικό;

  29. Μία ας πούμε σχετική δημοσίευση έχει γίνει εδώ («Το πορνείο των Βούρλων, ο Μανώλης Κανελλής κι ένα ατάσθαλο ιστολόγιο»):

    Το πορνείο των Βούρλων, ο Μανώλης Κανελλής κι ένα ατάσθαλο ιστολόγιο (συνεργασία από Spatholouro)

    Ερευνώ τα Βούρλα από διετίας μαζί με ένα φίλο. Ελπίζω ότι όπου νάναι ολοκληρώνουμε…

  30. Αναμένοντας τον σχετικό σχολιασμό της κ. Νέδα, θα ήθελα να αναφέρω ότι η κ. Νέδα στο κείμενό της «Η οδύσσεια 2000 ορφανών» (αφιέρωμα Μικρασιατική Καταστροφή, ΕΘΝΟΣ 16/9/2018), υπογράφει ως «Εκπαιδευτικός-συγγραφέας». Γνωρίζω ότι έχει γράψει επίσης μυθιστορήματα, δηλ. το έργο της που γνωρίζω εντάσσεται στο πεδίο της μυθοπλασίας. Κατά συνέπεια δεν βλέπω πώς τεκμηριώνεται η ιδιότητα της «ερευνήτριας», όταν μάλιστα στο εν λόγω κείμενό της καμμία τεκμηρίωση και καμμία παραπομπή δεν εισφέρει για όσα υποστηρίζει!

    Και για να γίνω -ενδεικτικά- πιο συγκεκριμένος: γράφει ότι «τα τελευταία δύο χρόνια πριν από την Καταστροφή, το Ορφανοτροφείο φιλοξενεί γύρω στα 2.000 παιδιά […]».

    Ωστόσο ο τέως έφορος του Ελληνικού Ορφανοτροφείου Σμύρνης Α.Ι. Αθηναγένης («Συμπληρωματικά τινα περί του Ελληνικού Ορφανοτροφείου Σμύρνης», ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ Γ΄, 1940: 160) γράφει ότι από τον Ιανουάριο 1916 έως τον Αύγουστο 1919 στεγάσθηκαν περί τα δισχίλια ορφανά […] εξ αυτών, κατά το διάστημα της εν Σμύρνη ελληνικής Κατοχής, μέρος απεδόθη εις τους οικείους τους […] το δε υπόλοιπον απετέλεσε την δύναμιν του κρατικού Αρμοστειακού Ορφανοτροφείου Σμύρνης […]

    Κατά συνέπεια, δεν αληθεύει το ατεκμηρίωτα υποστηριζόμενο ότι τα 2000 παιδιά φιλοξενούνταν τα τελευταία 2 χρόνια…

  31. Έστειλα το μέιλ μου, αν και θα προτιμούσα δημοσίως να υπάρξει απάντηση, μια και επί δημοσιευμένων κειμένων άσκησα κριτική

  32. Kοstikaς on

    Σαν σήμερα (10-02-1898) Γεννήθηκε ο Μπέρτολτ Μπρεχτ
    Τι και αν έχουν περάσει 103 χρόνια από την γέννησή του (10-02-1898) και 50 χρόνια από τον θάνατό του; Τίποτα δεν έχει αλλάξει. Εξακολουθούν να παίζονται τα έργα του σε όλο τον κόσμο, εξακολουθεί ο ίδιος να είναι επίκαιρος και εμείς εξακολουθούμε να πηγαίνουμε στο θέατρο για να δούμε κάποια από τις παραστάσεις που έγραψε ο Μπέρτολτ Μπρεχτ.
    ΤοΒΗΜΑ Team
    10 Φεβρουαρίου 2011, 08:46 Ενημερώθηκε: 10 Φεβρουαρίου 2011, 17:04
    Σαν σήμερα (10-02-1898) Γεννήθηκε ο Μπέρτολτ Μπρεχτ | tovima.gr
    Τι και αν έχουν περάσει 103 χρόνια από την γέννησή του (10-02-1898) και 50 χρόνια από τον θάνατό του; Τίποτα δεν έχει αλλάξει.

    Εξακολουθούν να παίζονται τα έργα του σε όλο τον κόσμο, εξακολουθεί ο ίδιος να είναι επίκαιρος και εμείς εξακολουθούμε να πηγαίνουμε στο θέατρο για να δούμε κάποια από τις παραστάσεις που έγραψε ο Μπέρτολτ Μπρεχτ.

    Στην Γερμανία θεωρείται ο πατέρας του «επικού θεάτρου». Στον υπόλοιπο κόσμο είναι γνωστός και γιατί υπηρέτησε το «διδακτικό» και το «ανθρωπιστικό θέατρο» ως δραματουργός και σκηνοθέτης. Πολλά είναι και τα ποιήματα που έγραψε.

    Επιρροές

    Τα έργα του έχουν ασκήσει σημαντική επιρροή σε μεταγενέστερους δημιουργούς, όπως ο Λαρς φον Τρίερ, Ράινε Βέρνερ Φασμπίντερ, ο Ναγκίσα Οσίμα, και ο Ζαν Λουκ Γκοντάρ. Επηρροές του Μπρέχτ εντοπίζονται και σε διευθυντές – χορογράφους, όπως Μπομπ Φόσσε (Καμπαρέ, Σικάγκο, Λένι). Ο όρος «μπρεχτικός» χρησιμοποιείται από τους κριτικούς θεάτρου για ό,τι θυμίζει το ιδιαίτερο στυλ και την προσέγγιση του θεάτρου από τον Μπρεχτ.

    Έργο

    Τα έργα του επαναστατικά, αντιεξουσιαστικά. Οι χαρακτήρες του ανθρώπινοι, σχοινοβατούν ανάμεσα στην φωτεινή και τη σκοτεινή πλευρά τους, μέσα σε σενάρια που δεν αφήνουν εκτός τη διδαχή και τα μηνύματα.

    Αρχικά, τα έργα του χαρακτηρίζονταν από πνεύμα καταδίκης του πολέμου και του μιλιταρισμού, ενώ στη συνέχεια παρατηρείται μια αποφασιστική στροφή στη σκέψη και τη ζωή του, που εμπνέεται από τη μαρξιστική φιλοσοφία.

    Σημαντική ώθηση στη σχέση του με την εργατική τάξη και το κίνημά της έδωσε η μαζική εξαθλίωση που προκάλεσε η παγκόσμια οικονομική κρίση του 1920 και η νέα ορμητική ανάπτυξη του εργατικού κινήματος στη Γερμανία.

    Ο Μπρεχτ άρχισε την καριέρα του ως δραματουργός με μια σειρά πειραματισμούς, επηρεασμένος από τις εξπρεσιονιστικές τεχνικές, όπως στο έργο του «Βάαλ» (Baal, 1918).

    Με το αντιπολεμικό έργο του «Ταμπούρλα μες τη Νύχτα» (1922) κερδίζει το Βραβείο Κλάιστ (Kleist Prize). Οι επιρροές που δέχτηκε ο ίδιος προέρχονται κυρίως από τον Φρανκ Βέντεκιντ, του οποίου ήταν θαυμαστής, αλλά και από το κινεζικό και το ρωσικό θέατρο.

    Το «διδακτικό»και «ανθρωπιστικό» θέατρο που για χρόνια υπηρέτησε ο Μπρεχτ απηχεί τη μαρξιστική ιδεολογία του. Ήταν τότε που έγραψε και το λιμπρέτο της όπερας (με μουσική του Κουρτ Βάιλ) «Η Άνοδος και η Πτώση της πόλης Μαχάγκονυ» (1930).

    Ανάμεσα στα έτη 1937 και 1945, ο Μπρεχτ έγραψε τα σπουδαιότερα έργα του: «Η Ζωή του Γαλιλαίου» (1937-39), «Μάνα Κουράγιο και τα Παιδιά της» (1936-39), «Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν» (1935-41), «Ο Κύριος Πούντιλα και ο Υπηρέτης του Μάττι» (1940), «Η Άνοδος του Αρτούρου Ούι» (1941), «Τα Οράματα της Σιμόνης Μασάρ» (1940-43), «Ο Σβέικ στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο» (1942-43) και «Ο Καυκασιανός Κύκλος με την Κιμωλία» (1943-45). Το 1944 γράφει το έργο «Η ιδιωτική ζωή της κυρίαρχης φυλής», μια άτεγκτη κριτική της ζωής στη Γερμανία υπό το καθεστώς του Εθνικοσοσιαλισμού.

    Θεωρία θεάτρου
    Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ έκανε μία από τις μεγαλύτερες τομές στο σύγχρονο θέατρο καθώς επιχείρησε να το απομακρύνει από τις μέχρι τότε συμβάσεις του θεάτρου της ψευδαίσθησης.

    Ήθελε να βρει απάντηση στην ερώτηση του Λένιν «Πώς και τι πρέπει να μαθαίνουμε;». Δημιούργησε μια νέα θεωρία του θεάτρου, «επικό θέατρο», όπου ένα θεατρικό έργο δεν πρέπει να προκαλεί στον θεατή συναισθηματική ταύτιση με την δράση-πλοκή, αλλά αντίθετα πρέπει να προκαλεί λογικό αυτό-στοχασμό και κριτική ματιά για τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στην σκηνή.

    Πίστευε ότι η εμπειρία μια κλιμακούμενης κάθαρσης του συναισθήματος άφηνε στο κοινό μια αίσθηση εφησυχασμού. Αντίθετα, ήθελε το κοινό του να χρησιμοποιεί αυτή την κριτική οπτική για να εντοπίζει τις κοινωνικές αρρώστιες στον κόσμο και να μπορεί να κινηθεί από το θέατρο μπροστά στην αλλαγή.

    Αναγνώριση
    Η παγκοσμιότητα του έργου του αναγνωρίστηκε ευρέως μετά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Τα έργα του κλείνουν μέσα τους μια διάρκεια, καθώς αναδεικνύουν την ανθρώπινη υπόσταση. Έτσι, όχι μόνο δεν καταλύθηκαν από το χρόνο, αλλά τώρα προβάλλονται και τιμώνται περισσότερο παρά ποτέ. Για το έργο «Ταμπούρλα μες τη Νύχτα» (1922) κερδίζει το Βραβείο Κλάιστ (Kleist Prize). Το 1950 εκλέχτηκε μέλος της Ακαδημίας Τεχνών. Τιμήθηκε με το Εθνικό Βραβείο της ΛΓΔ το 1951 και με το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη το 1954.

    Η ζωή του

    Ο Μπρεχτ γεννήθηκε το 1898 στο καθολικό Άουγκσμπουργκ, από καθολικό πατέρα και προτεστάντισσα μητέρα. Ήδη στα 14 του είχε ξεκινήσει να γράφει. Το 1917 εγγράφεται στο πανεπιστήμιο του Μονάχου, στην ιατρική, χωρίς να τελειώσει ποτέ γιατί επιστρατεύεται ως νοσοκόμος και υπηρετεί στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αρχίζει να γράφει ποιήματα και θεατρικά. Η πρώτη συλλογή ποιημάτων του ήταν το «Εγκόλπιο ευσέβειας» για το οποίο κέρδισε λογοτεχνικό βραβείο.

    Σημαντικότατη επίδραση στην πορεία του άσκησαν οι πολιτικές συνθήκες στην Γερμανία, ιδιαίτερα η άνοδος του ναζισμού και ο πόλεμος, καθώς άλλαξαν τις συνθήκες της ζωής του και υπήρξαν πηγή έμπνευσης για πολλά έργα του.

    «Ο πόλεμος με ξεσήκωσε», γράφει ο ίδιος. Το 1918 μία πολιτική αναταραχή στη Βαυαρία θα εμπνεύσει τον Μπέρτολτ Μπρεχτ… το αποτέλεσμα είναι το «Βάαλ», το πρώτο του θεατρικό έργο.Η φρίκη του πολέμου τον έκανε συνειδητό φιλειρηνιστή. Τότε έγραψε και το ποίημα που τον έκανε γνωστό: ο «Θρύλος του Νεκρού Στρατιώτη».

    Το 1922 παντρεύεται την τραγουδίστρια της όπερας Μαριάνε Τσοφ με την οποία αποκτά μια κόρη. Αργότερα θα γνωρίσει και θα παντρευτεί, το 1929, την εβραία Χελένε Βάιγκελ με την οποία θα μείνει ως το τέλος της ζωής και μαζί θα ιδρύσουν το Μπερλίνερ Ανσάμπλ το 1949. Το 1933 θα εγκαταλείψουν την Γερμανία του Χίτλερ και θα «περιπλανιόνται» για τα επόμενα 8 χρόνια σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και την Αμερική.

    Μετά την επιστροφή του στη Γερμανία το 1949, ο Μπρεχτ αφιερώνεται στην ποίηση και τη σκηνοθεσία των έργων του. Έγραψε εκατοντάδες ποιήματα που αντανακλούν τη σταδιακή μεταστροφή του προς τη μαρξιστική-λενινιστική φιλοσοφία. Τα πιο γνωστά από αυτά είναι: Άκουσα πως τίποτα δε θέλετε να μάθετε, Εγκώμιο στη μάθηση, Γερμανικό εγχειρίδιο πολέμου, Αυτό θέλω να τους πω, Να καταπολεμάτε το πρωτόγονο, Ποτέ δε σε είχα αγαπήσει τόσο πολύ, Απώλεια ενός πολύτιμου ανθρώπου, Εγκώμιο στον Κομμουνισμό, Εγκώμιο στη Διαλεκτική.

    Έχει πει και γράψει:

    «Όποιος δεν έχει τον αγώνα μοιραστεί θα μοιραστεί την ήττα» «Αυτοί που βρίσκονται ψηλά θεωρούν ταπεινό να μιλάς για το φαΐ. Ο λόγος; Έχουνε κιόλας φάει».

    —Μπέρτολτ Μπρεχτ

    «Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι για να σκοτώσεις:
    Μπορούν να σε μαχαιρώσουν στο στομάχι με μαχαίρι,
    να σου κλέψουν το ψωμί,
    να μη φροντίσουν για την ασθένεια σου,
    να σε αναγκάσουν να ζεις σε μια τρύπα,
    να σε βασανίσουν δουλεύοντας μέχρι το τέλος,
    να αναγκάσουν να πας στον πόλεμο …
    Μόνο μερικά από αυτά τα πράγματα είναι απαγορευμένα σε μία κοινωνία».

    Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ άρχισε να γράφει τις “Ιστορίες του κ. Κόυνερ” το 1935 και τελείωσε στις αρχές της δεκαετίας του ’50.

    Τι να τον κάνω το σκοπό σου; Η στάση σου μου αρκεί.

    Εσύ, που είσαι αρχηγός, μην ξεχνάς πως έγινες ό,τι είσαι επειδή είχες αμφιβάλει για άλλους αρχηγούς. Άσε λοιπόν αυτούς που οδηγείς να αμφιβάλλουνε κι εκείνοι. (Εγκώμιο στην αμφιβολία)

    Τι ωφελεί, χωμένος μέχρι το λαιμό στη λάσπη, να κρατάς τα νύχια των χεριών σου καθαρά; (Πολλοί λατρεύουνε την τάξη)

    Είναι λογικός, καθένας τον καταλαβαίνει. Ειν’ εύκολος.
    Μια και δεν είσαι εκμεταλλευτής, μπορείς να τον συλλάβεις.
    Είναι καλός για σένα, μάθαινε γι’ αυτόν.
    Οι ηλίθιοι ηλίθιο τον αποκαλούνε, και οι βρομεροί τον λένε βρομερό.
    Αυτός είναι ενάντια στη βρομιά και την ηλιθιότητα.
    Οι εκμεταλλευτές έγκλημα τον ονοματίζουν.
    Αλλά εμείς ξέρουμε:
    Είναι το τέλος κάθε εγκλήματος.
    Δεν είναι παραφροσύνη, μα
    Το τέλος της παραφροσύνης.
    Δεν είναι χάος
    Μα η τάξη.
    Είναι το απλό
    Που είναι δύσκολο να γίνει.
    («Εγκώμιο στον κομουνισμό»)

    Στο Μαχαγκόνι που ακολουθεί, ο Μπρεχτ βαθαίνει τη μαρξιστική κατεύθυνση της κριτικής του, εκφράζοντας σε παραβολική μορφή την αρνητική ουτοπία της καπιταλιστικής κοινωνίας. Στην ομώνυμη πόλη το μεγαλύτερο έγκλημα είναι να μην έχεις λεφτά:

    «Γι’ αυτό καταδικάζεσαι σε θάνατο, Πάουλ Ακερμαν. / Γιατί σου λείπουν τα λεφτά. / Κι αυτό είναι το μεγαλύτερο έγκλημα / που μπορεί να γίνει πάνω στη γη».

  33. Μπρεχτ: “Άραγε η βλακεία οδηγεί στην κακία ή η κακία οδηγεί στην βλακεία;
    Από τη σελίδα στο Fb Μπέρτολτ Μπρέχτ

    “Άραγε η βλακεία οδηγεί στην κακία ή η κακία οδηγεί στην βλακεία;

    -Ούτε το ένα ούτε το άλλο .. Και τα δυο δεν είναι παρά συμπτώματα. Η βαθύτερη αιτία είναι η δυσανεξία απέναντι σε ένα Απύθμενο εσωτερικό κενό…

    Ο Βλάξ το Υποψιάζεται , αλλά καθώς αδυνατεί να το παραδεχτεί, το Απωθεί. Το παραγεμίζει είτε σωματικά -λαιμαργία-είτε στρεφόμενος προς τον εξωτερικό κόσμο : Με κακία. Προσπαθώντας να Επιβάλλει την εξουσία του ελπίζει να ξεχάσει την εσωτερική του κενότητα. Αλλά εκείνη επιστρέφει τα βραδιά καθώς ετοιμάζεται να κοιμηθεί… ή τα πρωινά λίγα δευτερόλεπτα πριν ανοίξει τα ματιά του. Φαύλος κύκλος.»

    Μπέρτολτ Μπρέχτ

  34. Το μυαλό ειναι ο στοχος…

    Λες: Πολύ καιρό αγωνίστηκες.
    Δεν μπορείς άλλο πια ν’ αγωνιστείς.
    Άκου λοιπόν: Είτε φταις είτε όχι:
    Σαν δε μπορείς άλλο να παλέψεις, θα πεθάνεις.

    Λες: Πολύ καιρό έλπιζες.
    Δεν μπορείς άλλο πια να ελπίσεις.

    Έλπιζες τi;
    Πως ο αγώνας θαν’ εύκολος;

    Δεν είν’ έτσι. Η θέση μας είναι χειρότερη απ’ όσο νόμιζες.
    Είναι τέτοια που: Αν δεν καταφέρουμε το αδύνατο
    Δεν έχουμε ελπίδα.

    Αν δεν κάνουμε αυτό που κανείς δεν μπορεί να μας ζητήσει
    Θα χαθούμε.

    Οι εχθροί μας περιμένουν να κουραστούμε.
    Όταν ο αγώνας είναι στην πιο σκληρή καμπή του.
    Οι αγωνιστές έχουν την πιο μεγάλη κούραση.
    «Οι κουρασμένοι, χάνουν τη μάχη.»

    Μπέρτολτ Μπρεχτ

  35. Mια φωτογραφία του 1925 από το Αραπλί (απ’ το προσωπικό μου αρχείο)
    —————————————————————————————————

    Η Μικρασιατική Καταστροφή ανέτρεψε πλήρως τις παλιές κοινωνικές σχέσεις και τις ταξικές τοποθετήσεις. Στην προσφυγιά οι επιζώντες προσπάθησαν να ξαναδημιουργήσουν τις ζωές τους, με ότι είχε διασωθεί.

    Στη φωτογραφία από το γάμο της Ειρήνης Χατζηχριστοδούλου το γένος Ψάλτογλου και ο Λάζαρου Ζαχαριάδη. Και οι δυό κατάγονταν από το χωριό Χαμηδιέ της Μαγνησίας (60 περίπου χλμ βορειοανατολικά της Σμύρνης).

    Κατά την Καταστροφή ο αραβωνιαστικός της Ειρήνης δολοφονήθηκε από τους Τούρκους, ενώ ο Λάζαρος Ζαχαριάδης συνελήφθη στην προκυμαία της Σμύρνης μαζί με χιλιάδες Μικρασιάτες. Ο Rich. Clogg υπολογίζει σε 30.000 τους Μικρασιάτες που δολοφονήθηκαν τις μέρες εκείνες (να σημειώσουμε ότι η μοναρχική κυβέρνηση Αθηνών είχε απαγορεύσει την αναχώρηση του μικρασιατικού πληθυσμού, τόσο με το Νόμο του Ιουλίου του 1922, όσο και με την τελευταία εντολή Πρωτοπαδάκη 5 μέρες πριν πουν οι Τούρκοι στη Σμύρνη).

    Ο Λάζαρος τελικά ανήκε στους λίγους τυχερούς που επέζησαν και μετά από δύο χρόνια αιχμαλωσίας έφτασε στην Ελλάδα.

  36. Agtzidis Vlassis on

    Ένα εξαιρετικό αφιέρωμα για τους 50/70αρηδες…

    https://apotis4stis5.com/themata-f/24555-50rhdes


Σχολιάστε