Archive for Σεπτεμβρίου 2009|Monthly archive page
-Ένα κείμενο στο «Άρδην»
Στο τελευταίο τεύχος του περιοδικού «Άρδην» (Σεπτέμβριος 2009) δημοσιεύεται το Γ’ μέρος του κειμένου μου με τίτλο:
«Από τον Ιωάννη Μεταξά στον Πλεύρη και το Νακρατζά: O αντιπροσφυγικός αναθεωρητισμός σε μέρη τρία«
Το Γ΄ μέρος περιλαμβάνει τις ενότητες:
–Οι …. «μεταμοντέρνοι», οι «αγγλοσάξονες», οι «Analles» και οι Πόντιοι!
–Από το τουρκικό υπ. ΕΞ. στον Γ. Νακρατζά
-Η περίπτωση του «Ιού» και οι «βιετναμέζοι πρόσφυγες»
-Η… εθνοκάθαρση του Τάσου Κωστόπουλου
–Απ΄τον Χαραλαμπίδη στον Ταχματζίδη
–Από τον Πουλιόπουλο στον Γκίκα
-Το προσφυγικό κίνημα σήμερα και ο αντιπροσφυγικός αναθεωρητισμός
Τα ζητήματα που σχετίζονται με τη διατήρηση και την καλλιέργεια της ιστορικής μνήμης αποτελούν βασικό άξονα των ευρωπαϊκών πολιτισμικών προβληματισμών κατά την τελευταία εικοσαετία. Παράλληλα με νέες θεωρητικές αναζητήσεις για μια πιο σύγχρονη πρόσληψη των ταυτοτήτων, εθνικών και κοινωνικών, το κίνημα για τη διατήρηση της ιστορικής μνήμης έθεσε τη σφραγίδα του στους σύγχρονους προβληματισμούς στην Ευρώπη.
Το αντίστοιχο φαινόμενο στην Ελλάδα εκφράστηκε με τρεις τρόπους:
α) με το προσφυγικό κίνημα που επανέφερε στο προσκήνιο τις τεχνηέντως απωθημένες τραγικές στιγμές της Εξόδου από την καθ’ ημάς Ανατολή,
β) με το κίνημα διεκδίκησης αποζημιώσεων από τη Γερμανία για τα εγκλήματα των Ναζί κατά τη διάρκεια της τριπλής Κατοχής της Ελλάδας (1941-1944) και
γ) με την ανάδειξη του εβραϊκού Ολοκαυτώματος και την εν ψυχρώ εξόντωση τους ελληνικού εβραϊσμού στο Άουσβιτς.
-Εκδηλώσεις για τη γενοκτονία [στην εφημ. «Εύξεινος Πόντος»]
Οι φετινές εκδηλώσεις για τη Γενοκτονία ήταν οι σημαντικότερες που έλαβαν χώρα από τότε που ο ποντιακός χώρος (αρχές της δεκαετίας του ’90) άρχισε να τιμά συλλογικά την επέτειο. Και αυτό γιατί κύριοι ομιλητές στις εκδηλώσεις δεν ήταν Έλληνες ιστορικοί και ερευνητές αλλά ξένοι. Κορυφαίο υπήρξε το πρώτο μέρος της εκδήλωσης -που διοργάνωσαν στις 10 Μαϊου στην Παλαιά Βουλή οι νεολαίες των Ποντίων, Αρμενίων και Ασσυρίων- με περιλάμβανε εισηγήσεις σημαντικών ιστορικών, όπως ο εξαιρετικός Τούρκος ιστορικός Taner Aksam, καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Clark της Μασαχουσέτης, με θέμα “The Germans Foreign Office Archives on the Armenian and Greek Genocides”, ο Roger Smith ομότιμος καθηγητής πολιτικών επιστημών και πρώτος πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Ακαδημαϊκών για τη μελέτη των Γενοκτονιών (IAGS) με θέμα “The Concept of Genocide : origin, meaning, related concepts, denial” και ο George Shirinian, διευθυντής του Zoryan Intitute στο Τορόντο του Καναδά με θέμα: “Ottoman Documents and Expulsion of Greeks from Asia Minor in 1913-1914”
-Oι δηλώσεις Ερντογάν και ο νεοελληνικός αναθεωρητισμός
Σε αντίθεση με την Ελλάδα που έχει μπει σε μια παρατεταμένη περίοδο εσωστρέφειας, η Τουρκία συνεχίζει να μας εκπλήσσει θετικά. Μετά από την εμφάνιση της νέας τάσης στο χώρο της τουρκικής ιστοριογραφίας, που ερευνά τις λευκές σελίδες της ιστορίας και μιλά ανοιχτά για το ιστορικό γεγονός της Γενοκτονίας των χριστιανικών κοινοτήτων της Ανατολής από τον τουρκικό εθνικισμό, η έκπληξη ήρθε από τον ίδιο τον Τούρκο πρωθυπουργό. Η δήλωση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ότι εκδιώχθηκαν από την Τουρκία όσοι από τους πολίτες «…είχαν διαφορετική εθνική ταυτότητα» ως «αποτέλεσμα φασιστοειδούς αντίληψης » ανατρέπει άρδην τη βασική επιχειρηματολογία του τουρκικού εθνικισμού και του βαθέως κράτους.
Η υποδοχή αυτών των αυτοκριτικών δηλώσεων ήταν εξαιρετικά θετική. Στην εφημερίδα «Vatan», σε άρθρο με τίτλο «Φασιστική εκκαθάριση» δίνονται συγχαρητήρια στον Ερντογάν για το θάρρος του. Αναφέρεται επίσης ότι: «O εκτουρκισμός της Μικράς Ασίας ξεκίνησε το 1915 με τον εκτοπισμό των Αρμενίων.. » Με αφορμή τις δηλώσεις αυτές έγινε κριτική στην πολιτική του τουρκικού κράτους, που με τον φόρο Varlik Vergisi του 1942, κατέστρεψε οικονομικά τις μειονότητες και ειδικά τους Έλληνες της Κωνσταντινούπολης. Ο αρθρογράφος σημειώνει: «Οσοι ετοιμάζονται να επικρίνουν τον Ερντογάν, ας θυμηθούν όλα αυτά τα γεγονότα. Ας ρίξουν μια ματιά στις δημογραφικές στατιστικές των απαρχών της Τουρκικής Δημοκρατίας και στις σημερινές. Και ας αναλογιστούν: για ποιον λόγο εγκατέλειψαν τη χώρα τους εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι;»