Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών Τομ. 9, 1992

Η πρώτη αναφορά σε επιστημονικό συνέδριο της ιστορίας των Ελλήνων της τ. ΕΣΣΔ

Mια από τις πρώτες εισηγήσεις μου (1992) για ζητήματα που σχετίζονται με την πολιτική ιστορία του ποντιακού και του ‘σοβιετικού’ ελληνισμού, είναι ήδη αναρτημένη στο διαδίκτυο και μπορείτε να την κατεβάσετε.

 .

Πρόκειται για την εισήγησή που έκανα σε ένα πολύ σημαντικό συνέδριο που οργάνωσε το  Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών με αφορμή την επέτειο των 70 ετών από τη Μικρασιατική Καταστροφή.

 .

Η εισήγησή συμπεριελήφθη στην έκδοση Πρακτικών του συνεδρίου, που εντάχθηκε στη σειρά του  Δελτίου του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών (Τομ. 9, 1992): Αγτζίδης, Β. (1992). Το κίνημα ανεξαρτησίας του Πόντου και οι αυτόνομες Ελληνικές περιοχές στη Σοβιετική Ένωση του μεσοπολέμου. Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, 9, 157-196.

.

Advertisement

To τελευταίο άρθρο του πατέρα μου: Για το Μακεδονικό Ζήτημα

Είναι τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι το τελευταίο άρθρο του πατέρα μου  είδε το φως της δημοσίευσης 3 ημέρες μετά τον απροσδόκητο θάνατό του σε ηλικία 92 ετών. Ένας θάνατος που μας συγκλόνισε όχι μόνο γιατί ήταν απροσδόκητος, αλλά και γιατί ο ίδιος βρισκόταν σε άριστη διανοητική κατάσταση με ακμαίο μαχητικό πνεύμα. Και με υπέρτατο στόχο την αποκατάσταση της αλήθειας για την εαμική Εθνική Αντίσταση (1941-1944) και την αποκάλυψη των ψευδών πληροφοριών που διαχέουν οι απόγονοι των δωσίλογων της Κατοχής για να δικαιολογήσουν την προδοτική στάση των τότε συνεργατών των κατακτητών. Να σημειώσουμε ότι στα βουνά του Κιλκίς οι Γερμανοί, οι Βούλγαροι και οι δωσίλογοι (ΕΕΣ), μαζί πραγματοποιούσαν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά των ανταρτικών αντικατοχικών δυνάμεων του ΕΛΑΣ

Η ειρωνία που μας επιφύλαξε η μοίρα ολοκληρώνεται (σε προσωπικό επίπεδο πάντα) με την αναδημοσίευση του άρθρου αυτού από το ιστολόγιό μου λίγες μέρες μετά από την αμφιλεγόμενη συμφωνία με την ΠΓΔΜ, εφόσον μόλις το έλαβα σε ψηφιακή μορφή από τον εκδότη της εφημερίδας ‘Μαχητής».

Ανεξάρτητα από το γεγονός ότι οι τίτλοι οφείλονται στον αρχισυντάκτη της εφημερίδας, το περιεχόμενο έχει μεγάλο ενδιαφέρον και αξίζει να αναλυθεί σημειολογικά, με την  απόλυτη όμως γνώση του πλαισίου εντός του οποίου γράφτηκε.

Το κείμενο συντάχθηκε λίγες μέρες μετά από τα συλλαλητήρια που οργανώθηκαν στη Θεσσαλονίκη. Ο πατέρας μου είχε πάντα μια ιδιαίτερη ευαισθησία στο θέμα αυτό γιατίείχε βιώσει ως μαθητής  τα μαχητικά συλλαλητήρια του 1943 ενάντια στην επέκταση της βουλγαρικής ζώνης στην Κεντρική Μακεδονία.

 

Απόσπασμα από την πρώτη σελίδα της «Ελευθερίας», μυστικής εφημερίδας του ΕΑΜ , όπου το κύριο άρθρο και το ρεπορτάζ αναφερόταν στον
ξεσηκωμό κατά της βουλγαρικής επέκτασης τον Ιούλιο του 1943

Τότε, 22 Έλληνες έπεσαν νεκροί στην Αθήνα, όπου πάνω από 200.000 πολίτες διαδήλωναν με το σύνθημα «Έξω οι Βούλγαροι από τη Μακεδονία» και το «Η Μακεδονία είναι ελληνική.»  Στη μεγαλειώδη διαδήλωση που έγινε στο Κιλκίς τον Ιούλιο του ’43, μπροστά στο 17χρονο τότε πατέρα μου δολοφονήθηκε ένας διαδηλωτής καθώς η πορεία περνούσε μπροστά από το Στρατόπεδο Καμπάνη. Και ο δολοφόνος, φρουρός του στρατοπέδου, ήταν ένας Βούλγαρος στρατιώτης, εφόσον οι πρώτες προφυλακές είχαν αρχίσει να φτάνουν στο Κιλκίς. 

 

Για τον πατέρα μου και τη γενιά αυτή της εαμικής Αντίστασης το σύνθημα «Η Μακεδονία είναι ελληνική» συνέχισε να έχει τον αρχικό συμβολικό χαρακτήρα -όπως και στην Κατοχή- και οι σύγχρονοι Σλαβομακεδόνες εθνικιστές αντιμετωπίζονταν κάτι ως συνέχεια των παλιών Βούλγαρων φασιστών. ‘Ετσι, θεωρούσαν ότι η πρόθεση του  σλαβομακεδονικού εθνικισμού των Σκοπίων να μονοπωλήσει τους όρους ‘Μακεδόνας’ και ‘Μακεδονία’, ήταν  συνέχεια εκείνης της επεκτατικής βουλγαρικής προσπάθειας του 1943. Αυτά τα σχήματα δύσκολα είναι κατανοητά σε ένα σύγχρονο Νεοέλληνα, ειδικά όταν δεν έχει σχέση με αυτές τις μαρτυρικές περιοχές της ελληνικής Μακεδονίας. 

Ας δούμε όμως το κείμενο του πατέρα μου, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραπάνω πληροφορίες:

Ήταν πρωτοφανής η προσέλευση των  Ελλήνων στην μεγαλειώδη διαδήλωση που διοργανώθηκε στην Θεσσαλονίκη για την απαράδεκτη απαίτηση των Σκοπιανών, να ονομάσουν το κρατικό τους μόρφωμα με το όνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. Επί έναν αιώνα σχεδόν, από την εποχή της οθωμανικής κυριαρχίας αλλά κυρίως  επί Τίτο, Προέδρου τότε της Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας, η Ελλάδα βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, δηλαδή, πριν τους απελευθερωτικούς πολέμους του 1912-13, η διαμάχη γι΄αυτόν τον πληθυσμό που κατοικούσε στην ελληνική Μακεδονία, ήταν ανάμεσα στους Βουλγάρους και Σέρβους.

ΓΙΑΤΙ ΕΜΠΛΕΞΕ Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟ ΤΟΥΡΚΙΚΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ

Κάποιες σκέψεις και μια υπόθεση εργασίας…

———————————————————–

 

Η πρόσφατη αναστολή της συμφωνίας του 2001 με την Ελλάδα για την επανεισδοχή προσφύγων που προχώρησε η Τουρκία μετά την απελευθέρωση από των Άρειο Πάγο και των 8 Τούρκων αξιωματικών -που κατηγορούνται για συμμετοχή στο αποτυχημένο πραξικόπημα κατά της εκλεγμένης δημοκρατικής κυβέρνησης- η παράταση της σύλληψης των δύο Ελλήνων αξιωματικών, η έντεχνη όξυνση των ελληνοτουρκικών προβλημάτων στο Αιγαίο, ξαναφέρνουν και πάλι επί τάπητος το ζήτημα της έμμεσης ελληνικής εμπλοκής στο πραξικόπημα και στις ενδοτουρκικές αντιπαραθέσεις.  

Σεμινάριο Ιστορίας 8 Ιουνίου: Για τις σταλινικές διώξεις

Μελετώντας τις σταλινικές διώξεις στην τ. ΕΣΣΔ

 

Μια από τις πλέον άγνωστες σελίδες της ευρωπαϊκής αλλά και της ελληνικής ιστορίας θα προσεγγίσουν οι ερευνητές στο  Σεμινάριο  Σύγχρονης Ιστορίας την Παρασκευή  8 Ιουνίου 2018, 7.00 μ.μ. στη Βιβλιοθήκη του Δήμου Κηφισιάς (Έπαυλη Δροσίνη – Αγ. Θεοδώρων & Κυριακού). Το Σεμινάριο αυτό, που κλείνει αισίως τα δέκα χρόνια συνεχούς παρουσίας, γίνεται στο πλαίσιο του «Ελεύθερου Πανεπιστημίου» του Δήμου Κηφισιάς.