Το Μεταλλικό (Κιλκίς) και η ριζοσπαστικοποίηση των προσφύγων

Ένα αφιέρωμα για τη ριζοσπαστικοποίηση των αγροτικών προσφυγικών κοινοτήτων της Μακεδονίας κατά την πρερίοδο του Μεσοπολέμου στις Σελίδες Ιστορίας της ‘Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» (1-6-2014) με τη συμβολή της Βασιλικής Λάζου.   http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=2014-06-01&s=istorika

 

 

ΟΙ ΤΣΙΦΛΙΚΑΔΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ,
Η ΚΟΜΙΝΤΕΡΝ ΚΑΙ
ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΤΟΥ ’22

Η ριζοσπαστικοποίηση των απόκληρων πληθυσμών

• Ειδικά στις περιοχές όπου οι γαιοκτήμονες είχαν υιοθετήσει εξ αρχής πολιτική βίαιης αντιμετώπισης, η ριζοσπαστικοποίηση των προσφύγων θα λάβει τη μορφή ενός μαχητικού κομμουνιστικού κινήματος

  Το μνημείο που στήθηκε στον τόπο της θυσίας των δύο αγροτών που δολοφονήθηκαν από τους χωροφύλακες στις 20 Απριλίου του 1931

• Ενα από τα πλέον άγνωστα ζητήματα που χαρακτήρισαν τον ελληνικό Μεσοπόλεμο ήταν το προσφυγικό ζήτημα, οι προεκτάσεις που έλαβε και οι κοινωνικές συγκρούσεις που επέφερε. Η ένταση του ζητήματος αυτού και η ιδεολογική αντίθεση των προσφυγικών πληθυσμών προς τα κυρίαρχα πολιτικά και οικονομικά μοντέλα, που επικρατούσαν έως τότε στην Ελλάδα, θα καθορίσουν σε μεγάλο βαθμό τις νέες ισορροπίες που θα διαμορφωθούν κατά τη δεκαετία του ’40.

Advertisement

Ο εκβαρβαρισμός της Ευρώπης και η αμνησία των νεοελλήνων ιστορικών…

Μ’ αφορμή ένα συνέδριο που διοργανώθηκε στην Θεσσαλονίκη από το τμήμα του Γιώργου Μαργαρίτη -και έτυχε για κακή του τύχη να συμπέσει με τα 100 χρόνια από την καταστροφή της ιωνικής Φώκαιας από τις νεοτουρκικές παρακρατικές συμμορίες- έγραψα ένα κείμενο που δημοσιεύτηκε στις 22-6-2014 στην εφημερίδα ‘Αγγελιοφόρος της Κυριακής» (που εκδίδεται στη Θεσσαλονίκη).

 

Ο εκβαρβαρισμός της Ευρώπης και τα 100 χρόνια από το πογκρόμ
και τη σφαγή της Φώκαιας (13-6-1914)

Του Βλάση Αγτζίδη (*)

Διαβάζοντας τους θεματικούς άξονες του συνεδρίου που διοργάνωσε το Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ με θέμα «Ο Εκβαρβαρισμός της Ευρώπης: από τον Αύγουστο του 1914 στη Shoah» σκέφτηκα ότι όταν ο Γιώργος Ιωάννου χρησιμοποιούσε τον χαρακτηρισμό «πόλη των προσφύγων» για τη Θεσσαλονίκη  ή είχε βαθύτατο χιούμορ ή δεν μπορούσε να φανταστεί την αλλαγή που θα συνέβαινε στην πόλη λίγες δεκαετίες μετά.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ Soma (Σώμα) των Ελλήνων

Οι σελίδες ιστορίας της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» (22-6-2014) θα είναι αφιερωμένες στην ελληνική παρουσία στην ιωνική πόλη του Σώματος (Soma) και στα ανθρακωρυχεία -τα οποία έως και το 1922 εκμεταλλεύονταν Έλληνες. Πρόσφατα έγινε η μεγάλη καταστροφή που συνοδεύτηκε από το θάνατο εκατοντάδων ανθρακωρύχων στo Σώμα (Soma) της Τουρκίας, στη Δυτική Μικρά Ασία. Ζήσαμε όλοι τις τραγικές στιγμές στο ανθρακωρυχείο, τις αντιδράσεις των εργαζομένων και των συγγενών τους, τις αντιδράσεις του πολιτικού συστήματος στη γείτονα χώρα και πήραμε μια έστω και ατελή εικόνα μιας άλλης Τουρκίας, αυτής που αντιπροσωπεύει η πόλη Soma και τα ανθρακωρυχεία της. 

…άλλη μια σύγκρουση με τον Γιώργο Μαργαρίτη

Ο Γιώργος Μαργαρίτης (όχι ο γνωστός τρικαλινός λαϊκός αοιδός), αλλά ο ιστορικός που τυχαίνει να διδάσκει στο  Τμήμα Πολιτικών Επιστημών  του Α.Π.Θ., είναι γνωστός σε αρκετούς που ασχολούνται με τα της δεκαετίας του ’40. Τον γνώρισα, μετά από ιδιαίτερη προτροπή του πατέρα μου που ασχολείται επισταμένως με τη δεκαετία αυτή, από το σημαντικό έργο του (δίτομο) «Ιστορία του ελληνικού εμφυλίου πολέμου, 1946–1949«. Η εικόνα που διαμόρφωσα εκείνη την εποχή ήταν πολύ θετική… μέχρι που διάβασα μια συνέντευξη που είχε δώσει στο «Βιβλιοδρόμιο» των Νέων με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του  για τους Τσάμηδες, μειονότητες κ.λπ.  Εκεί συνειδητοποίησα
-ότι η ματιά του ανθρώπου αυτού είναι εντελώς ιδεολογικοποιημένη,
-ότι του λείπει αποδεικτικό υλικό (αλλά αυτό το ξεπερνά εύκολα, so what?),
-ότι μπερδεύει ανόμοια πράγματα απλώς και μόνο για να στηρίξει το σχήμα που προτείνει,
-ότι αδυνατεί να κατανοήσει τα νέα ρεύματα και να σεβαστεί το λαό στα σημεία εκείνα που η έκφρασή του ή η διεκδίκησή του υπερβαίνει τα ιδεολογικά και διανοητικά όρια που διαμορφώνουν την υποκειμενικότητα του ανδρός.

Η ομορφιά των μαθηματικών

της Λ. Φαφούτη 

 

Οι μαθηματικοί βιώνουν την ομορφιά των εξισώσεων
όπως οι κοινοί θνητοί βιώνουν την ομορφιά των έργων τέχνης.
Ο διακεκριμένος νευροβιολόγος Σεμίρ Ζέκι εξηγεί,
τι μας λέει αυτό για τον ανθρώπινο εγκέφαλο.

.

Χάος – ο ελκυστής του Λόρεντζ, οπτικοποίηση για το Imaginary από τους Aurelien Alvarez, Etienne Ghys και Jos Leys

.

 Θα λέγατε ποτέ ότι μια εξίσωση είναι όμορφη; Αν δεν έχετε καλή σχέση με τα μαθηματικά, μάλλον θα απαντήσετε αρνητικά. Οι μαθηματικοί ωστόσο πολύ συχνά χρησιμοποιούν τη λέξη «ωραία» για να εκφράσουν τον θαυμασμό τους προς μια εξίσωση που θεωρούν ξεχωριστή. Και μάλιστα δεν μένουν απλώς στα λόγια. Οι περισσότεροι υποστηρίζουν ότι αυτή την ομορφιά τη νιώθουν πραγματικά, τους συγκινεί με τον ίδιο τρόπο που θα τους συγκινούσε καθετί ωραίο, όπως για παράδειγμα ένα έργο τέχνης. Αυτό ακριβώς ήταν που ώθησε τον Σεμίρ Ζέκι, διακεκριμένο νευροεπιστήμονα και καθηγητή του University College του Λονδίνου, να εξετάσει τους ισχυρισμούς τους στον εγκεφαλικό τομογράφο.

Το «Λεμόνι» (φωτογραφία αριστερά) και το «Παράδεισος και κόλαση» είναι δύο από τις «κλασικές» αλγεβρικές εξισώσεις που οπτικοποιήθηκαν με το πρόγραμμα Surfer του Imaginary από τον Herwig Hauser

..

ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΠΟΓΚΡΟΜ ΚΑΙ ΤΗ ΣΦΑΓΗ ΤΗΣ ΦΩΚΑΙΑΣ

 

Στις σελίδες Ιστορίας της  ‘Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας»  (15-6-2014)  υπάρχει αφιέρωμα στα 100 χρόνια από την καταστροφή της μικρασιατικής Φώκαιας…

Στο αφιέρωμα περιλαμβάνεται η εντυπωσιακή μαρτυρία του Φελίξ Σαρτιώ και ένα κείμενο του Χάρη Γιακουμή που περιγράφει πως διασώθηκαν οι φωτογραφίες του πογκρόμ.

Στις 13 Ιουνίου 1914 καταστράφηκε η Φώκαια της Ιωνίας (βόρεια της Σμύρνης) από τις παρακρατικές συμμορίες των Νεότουρκων στο πλαίσιο ενός οργανωμένου σχεδίου εθνικής εκκαθάρισης. Άρχισε να υλοποιείται το εθνικιστικό πρόγραμμα που ο Taner Aksam περιγράφει ως εξής: «Η δράση της (σημ. ‘»Επιτροπή Ένωση και Πρόοδος») εναντίον του “εσωτερικού εχθρού” είχε αρχίσει πριν από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η εκτόπιση του ελληνικού πληθυσμού του Αιγαίου, μέσω τρομοκρατίας και απαλλοτρίωσης των ιδιοκτησιών του, είχε πραγματοποιηθεί ως μέρος του σχεδίου για την ομογενοποίηση της Ανατολίας».

Για το πογκρόμ και τη σφαγή της Φώκαιας, ο Γάλλος αρχαιολόγος Felix Sartiaux, ο οποίος ήταν αυτόπτης μάρτυρας γράφει:

«Λεηλατούν, πυρπολούν, σκοτώνουν ψυχρά, χωρίς μίσος, κατά μια έννοια μεθοδικά. Επικεφαλής τους είναι δύο

 

Γιάννης Ταμτάκος: Μια ζωντανή μαρτυρία από τη σφαγή της ιωνικής Φώκαιας (13-6-1914)

Γράφοντας ένα αφιέρωμα για την επέτειο των 100 χρόνων από την καταστροφή της ιωνικής Φώκαιας (βόρεια της Σμύρνης) στις 13 Ιουνίου 1914 από τις νεοτουρκικές συμμορίες -στο πλαίσιο ένος προδιαγεγραμμένου σχεδίου εξόντωσης των χριστιανικών κοινοτήτων–  διάβασα 4 πολύ σημαντικά βιβλία: 2 σε επιμέλεια Χ. Γιακουμή (αρχείο Felix Sartiaux), του Νικόλαου Χόρμπου και του Παρασκευά Συργιανόγλου.

.

Το αφιέρωμα θα παρουσιαστεί στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», 15-6-2014 μαζί με την εξαιρετική μαρτυρία του Γάλλου αρχαιολόγου Felix Sartiaux που έζησε το πογκρόμ και τη σφαγή του ’14 (http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=435173)

.

Στο βιβλίο του Ν. Χόρμπου βρήκα μια εξαιρετική φωτογραφία που την παραθέτω παρακάτω, όπου μεταξύ των μαθητών βρίσκεται και ο Γιάννης Ταμτάκος (σε κύκλο), που αργότερα ως πρόσφυγας θα παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στο εργατικό κίνημα της Θεσσαλονίκης….  

.

ΣΤΑΛΙΝ Vs ΚΚΕ

Ένα από τα πλέον άγνωστα θέματα των σταλινικών διώξεων -που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο 1937-38- είναι η εξόντωση των μελών του ΚΚΕ που είχαν καταφύγει στη Σοβιετική Ένωση μετά την ποινικοποίηση της κομμουνιστικής ιδεολογίας στην Ελλάδα το 1929, με τον νόμο που έμεινε γνωστός ως Ιδιώνυμο.

Το ζήτημα αυτό παραμένει άγνωστο για δύο λόγους: πρώτα γιατί η νεοελληνική ιστοριογραφία δεν έχει το παραμικρό ενδιαφέρον για τέτοια ζητήματα και έπειτα γιατί η πλειονότητα της ελληνικής Αριστεράς πάσχει από έναν ανυπόφορο αταβισμό, με αποκορύφωμα βέβαια το ΚΚΕ το οποίο έχει επιστρέψει στην πιο παλιά, σκληρή και μεταφυσική ιδεολογική του μήτρα.

Στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, της 2ας Ιουνίου του 2013, στις σελίδες για την Ιστορία υπήρχε ένα τέτοιο αφιέρωμα, στο οποίο συνέβαλε καθοριστικά ο Μάριος Μαρκοβίτης, ανεψιός του Μάρκου Μαρκοβίτη υψηλόβαθμου στελέχους του ΚΚΕ, εκτελεσμένου στην περιοχή της Kommunarka (φωτογραφία πάνω) και θαμμένο σε ομαδικό τάφο μαζί με άλλους 14.000 δολοφονημένους από το σταλινισμό. Το κείμενό του βρίσκεται αμέσως μετά το δικό μου...

 http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=2013-06-02&s=istorika

Η Εργασία στην ΕΣΣΔ – είναι υπόθεση της Τιμής,
υπόθεση της Αρετής και του Ηρωισμού! 

Ιστορικά

Σοβιετικός Μεσοπόλεμος: οι διώξεις Στάλιν κατά των φυγάδων-μελών του ΚΚΕ

Καταγγέλλοντας τους όψιμους σταλινικούς…

Οι νέοι Γιέζοφ…

Ο Νικολάι Γιέζοφ υπήρξε το μακρύ χέρι του Στάλιν ως κομισάριος της Εθνικής Ασφάλειας, Χρησιμοποιήθηκε για την εξόντωση των εσωκομματικών του αντιπάλων αρχικά και κατά όσων θεωρούσε ότι έπρεπε να εξοντωθούν για να επιβεβαιώνεται με τον τρόμο η απονομιμοποιημενη εξουσία του Ιωσήφ Βησσαριόνοβιτς. Ανέλαβε το Σεπτέμβρη του 1936 τη θέση του Ε. Γιάγκοντα (εκτελέστηκε το Μάρτη του ’38) στην ηγεσία της Μυστικής Ασφάλειας  OGPU. H εντολή που έλαβε από τον Στάλιν ήταν να καλύψει την «τετράχρονη καθυστέρηση της Γκε Πε Ου» στην εξαπόλυση των διώξεων. Ο Γιέζοφ θα συντάξει καταλόγους «υπόπτων» με χιλιάδες ονόματα. Κομματικά στελέχη, στελέχη από  τα κολχόζ, το στρατό, τα συνδικάτα, από τη κομσομόλ (κομμουνιστική νεολαία) και μαζί τους και εκπρόσωποι των μικρών μειονοτικών ομάδων (Έλληνες, Τάταροι, Γερμανοί του Βόλγα, Τσετσένοι, Κορεάτες, κ.ά.), θα εκτελεστούν ως «εχθροί του λαού» ή θα σταλούν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Σιβηρία.

Όπως αναφέρεται στη «Μυστική Έκθεση στο 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ», σελ. 51, που συνέταξε ο Ν. Χρουστσόφ: «Τους καταλόγους αυτούς ο Γιέζοφ τους έστελνε προσωπικά στον Στάλιν για να εγκρίνει τις προτεινόμενες ποινές. Στην περίοδο 1937-38 διαβιβάστηκαν στον Στάλιν 338 τέτοιοι πίνακες που περιείχαν πολλές χιλιάδες ονόματα»…  Σύντομα, την ίδια τύχη θα έχει και ο Γιέζοφ: καθαιρείται και στέλνεται στο εκτελεστικό απόσπασμα, ενώ τη θέση του στην Γκε Πε Ου παίρνει ο Λαυρέντι Μπέρια…

 

Δεξιά: Ο Ν. Γιέζοφ συνοδεύοντας τον Στάλιν, Αριστερά: Η ίδια φωτογραφία μετά την εξόντωση του Γιέζοφ

Αυτήν ακριβώς την αιματοβαμμένη εποχή ανέλαβαν να αποκαθάρουν και να την παρουσιάσουν ως μάλλον πιθανή πρόταση για το μέλλον οι γραφειοκράτες του Περισσού.  Το ΚΚΕ σχετικά πρόσφατα αποφάσισε να αναγνωρίσει ως «θετικό» το ρόλο του Στάλιν στην υπόθεση του σοσιαλισμού και να καταδικάσει την δειλή αποσταλινοποίηση του 20ου συνεδρίου (1956). Παράλληλα αποκατέστησε  και τον Νίκο Ζαχαριάδη, τον οποίο το ίδιο ως θεσμός, είχε ξαποστείλει στην εξορία του Σουργκούτ της Σιβηρίας και τον οδήγησε στην αυτοκτονία…. Όμως ένα κακέκτυπο, μια φάρσα, της σχέσης Στάλιν-Γιέζοφ  (πριν την εξόντωση του δεύτερου) εμφανίζεται και στις μέρες μας…Σήμερα, δια της Επιτροπής Ιστορίας που προϊσταται ο γνωστός Μαϊλης επιχειρείται η επαναγραφή της ιστορίας, με τη δικαίωση και την αγιοποίηση κάθε στιγμής της ύπαρξης του Κομμουνιστικού Κόμματος. Στο πλαίσιο αυτό και δια χειρός ενός εντεταλμένου στρατευμένου «ιστορικού», του Αναστάση Γκίκα,  έγινε προσπάθεια να κατασκευαστεί ένα σύστημα ερμηνείας που δικαιολογούσε τις σταλινικές διώξεις.