-Καύκασος-Σοχούμι : ο πόλεμος, οι Έλληνες και η προσπάθεια απεγκλωβισμού τους
Aπό κείμενο που έγραψα και δημοσιεύτηκε στην εφημ.«Καθημερινή» (17.08.2008)
http://www.kathimerini.gr/331556/article/epikairothta/kosmos/h-epixeirhsh-xrysomallon-deras-sto-soxoymi-ths-ampxazias
Τον Αύγουστο του 1993, η Ελλάδα οργάνωσε μια μεγάλη ανθρωπιστική 
επιχείρηση για να παραλάβει Έλληνες που απειλούνταν από πολεμικές συγκρούσεις στο ηφαίστειο του Καυκάσου. Η επιχείρηση αυτή ονομάστηκε συμβολικά από τους συντονιστές «Επιχείρηση Χρυσόμαλλο Δέρας»…και είχα τη μεγάλη τύχη να λάβω μέρος και να πάω στο πολιορκημένο Σοχούμι με αντικειμενικό στόχο να σώσω από την πλευρά μου το αρχειακό υλικό που αφορούσε τους Έλληνες της περιοχής και ήταν αποθηκευμένο στο Ιστορικό Αρχείο της πόλης. Όταν ξεκινούσαμε, δεν γνωρίζαμε ότι το Αρχείο είχε πυρποληθεί από παρακρατικούς...
Μετά το μέτωπο στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και τη Νότια Οσετία είχε αρχίσει ο πόλεμος στην Αμπχαζία.
Το πρωί της 15ης Αυγούστου του 1993 το πλοίο Viscountess της εταιρείας Marlines έφτασε στο λιμάνι του Σοχούμι, πρωτεύουσας της Αμπχαζίας. Οι πρόσφυγες περίμεναν ήδη στην προβλήτα.
Πολλοί δεν αναχώρησαν γιατί δεν άντεχαν την κοινωνική υποβάθμιση που συνεπαγόταν η προσφυγοποίηση. Άλλοι γιατί περίμεναν ότι ο πόλεμος θα τελειώσει σύντομα και δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν το νοικοκυριό τους στο έλεος των συμμοριών. Μερικοί γιατί δεν μπορούσαν να πάρουν μαζί τους γέροντες γονείς τους. Ήταν η τέταρτη κατά σειρά προσφυγιά που βίωνε ο πληθυσμός αυτός μέσα σε 
εβδομήντα χρόνια. Υπολογίζεται ότι οι Έλληνες νεκροί σε όλη την Αμπχαζία ξεπερνούσαν τους 200. Σε μια πρόχειρη συγκέντρωση στοιχείων, που έγινε από το συγγραφέα κατά τη διάρκεια του ταξιδιού επιστροφής του πλοίου από την Αμπχαζία, καταγράφηκαν 52 νεκροί από το Σοχούμι. Απ’ αυτούς οι 30 δολοφονήθηκαν από τις παρακρατικές ομάδες και οι υπόλοιποι σκοτώθηκαν από τους βομβαρδισμούς. Υπήρχαν επίσης και σκοτωμένοι στις μάχες. Πρόχειρα καταμετρήθηκαν τρεις από την αμπχαζιανή πλευρά και πέντε από τη γεωργιανή. Όσοι Έλληνες σκοτώθηκαν πολεμώντας στις τάξεις του αμπχαζιανού στρατού κατάγονταν από την Αμπχαζία, ενώ οι σκοτωμένοι στις τάξεις του γεωργιανού στρατού προέρχονταν από την κεντρική Γεωργία.
Το τι συνέβαινε τότε στο Σοχούμι περιγράφεται αποκαλυπτικά από ένα έγγραφο που έστειλε τότε στην ελληνικήκυβέρνηση ο Ελληνικός Σύλλογος της πόλης Σότσι, όπου είχαν καταφύγει πολλοί Έλληνες πρόσφυγες. Στο έγγραφο χαρακτήριζε την πολιτική που υπέστησαν «γενοκτονία» και καλούσε όλους τους Έλληνες, απ’ όλο τον κόσμο, να συνδράμουν την προσπάθεια περίθαλψης των προσφύγων. Μεταξύ άλλων στην έκκληση έγραφε : «Σήμερα στη Γεωργία μαίνεται φοβερός πόλεμος, χύνεται το αίμα των Ελλήνων ομοεθνών μας, χάνονται γέροι, γυναίκες και παιδιά. 1.000 Έλληνες -πρόσφυγες από την Αμπχαζία- εγκαταλείπουν το βιός πολλών γενεών, τα νοικοκυριά και τα σπίτια τους χωρίς μέσα διαβίωσης για να σώσουν τη ζωή τους. Κατευθύνθηκαν στο Βατούμι για να μεταβούν αργότερα στην Ελλάδα μέσω της γειτονικής Τουρκίας. Είναι δύσκολο να περιγραφούν τα πάθη των. Σε μια στιγμή έχασαν τα πάντα, πολλούς συγγενείς και μόλις πρόλαβαν να φύγουν από τα σπίτια τους και να σώσουν τη ζωή τους. Αλλά το πιο δύσκολο ακόμα είναι να βλέπεις να κλαίνε οι μητέρες, παππούδες, γιαγιάδες. Η γενοκτονία των Ποντίων Ελλήνων συνεχίζεται, τους σκοτώνουν, τους κλέβουν, τους βιάζουν….»
Στο λιμάνι του Σοχούμι στις 14 Αυγούστου 1993. Η πύλη εξόδου από την εμπόλεμη Αμπχαζία.
Στην Αμπχαζία κατοικούσαν 15.000 Έλληνες, οι οποίοι στην πλειονότητά τους είχαν επιστρέψει από την Κεντρική Ασία, όπου είχαν εκτοπιστεί το 1949. Η Αμπχαζία είχε καθεστώς Αυτόνομης Δημοκρατίας, ενταγμένης στη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Γεωργίας. Οι Γεωργιανοί διεκδίκησαν την πλήρη ενσωμάτωση της Αμπχαζίας στο έθνος-κράτος τους, ενώ οι Αμπχάζιοι θέλησαν να δημιουργήσουν το δικό τους. Η σύγκρουση των Γεωργιανών με τους Αμπχάζιους χρονολογείται από το πρώτο τέταρτο του 20ου αιώνα.
Η αφορμή για την τελική σύγκρουση δόθηκε στην αρχή του καλοκαιριού του 1992, όταν στάλθηκε γεωργιανός στρατός στο Σοχούμι. Οι Έλληνες της περιοχής βρέθηκαν στο μέσο των μαχών. Διακήρυξαν την ουδετερότητά τους, παρότι συναισθηματικά υποστήριζαν τους Αμπχάζιους. Οι Αμπχάζιοι, παρότι ήταν μόνο το 17% του συνολικού πληθυσμού της Αμπχαζίας, κατάφεραν να πάρουν με το μέρος τους τις περισσότερες εθνικές ομάδες της περιοχής, συγκροτώντας έτσι ένα ευρύ αντιγεωργιανό μέτωπο. Υποστηρίχθηκαν επίσης από την Ομοσπονδία των Ορεινών Λαών του Καυκάσου, που είχε ως στόχο την επαναφορά του status quo που υπήρχε πριν την κατάληψη της περιοχής από τους Ρώσους το 19ο αιώνα.
Σύντομα στο Σοχούμι εμφανίστηκαν παρακρατικές ομάδες, οι οποίες λεηλατούσαν και έκλεβαν τον άμαχο πληθυσμό. Οι περιουσίες των Ελλήνων βρέθηκαν στο έλεος των φανατικών παραστρατιωτικών ομάδων. Σε μια περίπτωση στάλθηκε επιστολή διαμαρτυρίας προς στον Ε. Σεβαρνάτζε, στην οποία καταγγέλθηκε ότι: «Η επίθεση και η κατάκτηση και η ληστεία των περιουσιών των Ελλήνων πολιτών στην πόλη Σοχούμι γίνεται όλο και πιο συχνά. Το θέμα έφτασε μέχρι την κατευθείαν απαλλοτρίωση της ακίνητης περιουσίας». Περιγράφηκε ο τρόπος κατάληψης: «… η σιδερένια πόρτα της εισόδου παραβιάστηκε με οξυγονοκόλληση υπό την προστασία της εθνοφρουράς. Μετά, σ’ αυτό το διαμέρισμα εγκαταστάθηκε οικογένεια Γεωργιανών, την οποία και μέχρι τώρα προστατεύουν οι στρατιώτες του γεωργιανού κράτους». H συγκεκριμένη πράξη παραλληλίστηκε με τις απαλλοτριώσεις 20.000 ελληνικών σπιτιών, που έγιναν στην Αμπχαζία το 1949, όταν εκτοπίστηκαν οι Έλληνες στην Κεντρική Ασία. Η διαφορά των δύο ληστειών, σύμφωνα με τον καταγγέλλοντα, είναι ότι η πρώτη γινόταν «… κάτω από τη σημαία του μαρξισμού-λενινισμού», ενώ η δεύτερη κάτω από τη σημαία του εθνικισμού. Σημαντική καταστροφή προκάλεσαν οι ομάδες αυτές με την πυρπόληση του Ιστορικού Αρχείου του Σοχούμι. Το Αρχείο καταστράφηκε ολοσχερώς, με αποτέλεσμα την απώλεια του μόνου, σχετικά πλήρους, σώματος της εφημερίδας «Κόκκινος Καπνας» που υπήρχε στον Καύκασο, καθώς και πολύτιμων ελληνικών βιβλίων του μεσοπολέμου. Μαζί τους καταστράφηκαν και όλες οι πηγές για την ιστορία της περιοχής.
Ελληνίδες, των οποίων οι Γεωργιανοί άνδρες σκοτώθηκαν στον πόλεμο
Toν Ιανουάριο του 1994, επισκέφτηκε την περιοχή της Αμπχαζίας ο γενικός γραμματέας της οργάνωσης Διεθνής Ομοσπονδία για την Προάσπιση των Εθνικών, Θρησκευτικών, Γλωσσικών και άλλων Μειονοτήτων, ο οποίος έτυχε να είναι Έλληνας. Σε έγγραφό του προς την ελληνική κυβέρνηση, περιέγραψε την απελπιστική κατάσταση των Ελλήνων που συνάντησε και ζήτησε, ματαίως, τη συνδρομή της Ελλάδας. Η επιστολή του γ.γ. Μενέλαου Γ. Τζέλιου τέλειωνε με τα εξής λόγια: «Κύριε Υπουργέ, τα αδέλφια μας στην Αμπχαζία χρειάζονται την υλική και ηθική συμπαράσταση της Μητέρας Ελλάδος στις δύσκολες στιγμές που περνάνε. Ελπίζω να δώσετε τη δέουσα προσοχή και να συνδράμετε κατά το δυνατόν στην βοήθεια των Ελλήνων της Αμπχαζίας».
Γενικά η Ελλάδα, δεν ανταποκρίθηκε στο ανθρωπιστικό της καθήκον προς τους ομογενείς με τον τρόπο που θα έπρεπε. Σήμερα, οι 2.000 περίπου Έλληνες που κατοικούν ακόμα στην Αμπχαζία απειλούνται και πάλι από τις ραγδαίες εξελίξεις.
Πρωτοδημοσιεύτηκε στην «Καθημερινή» στις 17 Αυγούστου 2008..
Αναδημοσιεύτηκε:
-στο περιοδικό «Ποντιακά», Θεσσαλονίκη, τεύχ. 12, Οκτώβριος 2008, σελ. 26-27
-στην εφημερίδα «Ποντιακή Φωνή», Αθήνα, αρ. φ. 7, Σεπτέμβριος 2008, σελ. 5
Η εισαγωγική φωτογραφία τραβήχτηκε από το συγγραφέα στις 15 Αυγούστου 1993, όταν το πλοίο περνούσε από τον Βόσπορο και ο γερο λυράρης έπαιζε το θρήνο της Άλωσης.
από το περ. «Ποντιακά«
Μια χρήσιμη παρουσίαση του «γωργιανικού ζητήματος»:
http://www.eek.gr/default.asp?pid=6&id=579
Επίσης για την «Επιχείρηση…» δείτε:
http://www.ekathimerini.com/4dcgi/_w_articles_ell_100003_09/08/2003_32859
Για την καταστροφή του αρχείου δείτε:
http://www.opendemocracy.net/democracy-caucasus/abkhazia_archive_4018.jsp
Το ντοκιμαντέρ που προβλήθηκε από τον Σκάι (8-1-2013)
Ένα blog του Βλάση Αγτζίδη 
[…] περιοχής αυτής, που έμεινε γνωστή με την ονομασία “Επιχείρηση Χρυσόμαλλο Δέρας“. Ζήτημα προς διερεύνηση – από τη στιγμή που […]
[…] περιοχής αυτής, που έμεινε γνωστή με την ονομασία “Επιχείρηση Χρυσόμαλλο Δέρας“. Ζήτημα προς διερεύνηση – από τη στιγμή που […]
[…] -μετασοβιετικές συγκρούσεις και νέα προσφυγιά […]
Υπάρχει φωτογραφία του Σοχούμι του 1910:
http://www.boston.com/bigpicture/2010/08/russia_in_color_a_century_ago.html
[…] -Καύκασος: 15 χρόνια από την «Επιχείρηση Χρυσόμαλλο Δέρ… […]
Ένα άρθρο του Διονύση Καλαμβρέζου:
http://archive.ekathimerini.com/4dcgi/_w_articles_ell_100003_09/08/2003_32859
Το «Χρυσόμαλλο Δέρας»
(Γράφει ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΑΛΑΜΒΡΕΖΟΣ)
Ξημέρωμα 15ης Αυγούστου 1993. Στο λιμάνι του Σοχούμι οι μάχες μεταξύ Γεωργιανών και Αμπχαζιανών. Στα ανοιχτά ένα ελληνικό επιβατηγό πλοίο της εταιρείας ΑΓΟΥΔΗΜΟΣ. Στα περίχωρα του λιμανιού, περίπου 2.000 Ελληνες συνοδευόμενοι από μία μικρή ομάδα Ελλήνων βατραχανθρώπων, με επικεφαλής τον αντιπλοίαρχο τότε Βασίλη Ντερτιλή, προσπαθούν να φθάσουν με ασφάλεια στο λιμάνι για να επιβιβαστούν στο πλοίο. Είναι η δεύτερη μυστική αποστολή που αναλαμβάνει ο Β. Ντερτιλής με τις ευλογίες της Β. Τσουδερού.
Τα γεωργιανά στρατεύματα έχουν εισέλθει στην Αμπχαζία στις 14 Απριλίου 1992, ενώ ομάδες Αμπχαζιανών εμπλέκονται σε εχθροπραξίες κατά των γεωργιανών δυνάμεων. Τον Οκτώβριο του 1992 οι Αμπχαζιανοί ανακαταλαμβάνουν την Γκάγκρα και η περιοχή γύρω από το Σουχούμι περικυκλώνεται και γίνεται αδύνατη η αναχώρηση των εγκλωβισμένων. Οι μάχες συνεχίζονται μέχρι τις 27 Ιουλίου 1993, όταν υπεγράφη η Συμφωνία του Σότσι για τερματισμό του πολέμου. Η Συμφωνία όμως δεν τηρήθηκε, αλλά έδωσε την ευκαιρία στην Ελλάδα κατά την περίοδο κατάπαυσης του πυρός να οργανώσει την επιχείρηση απεγκλωβισμού των ομογενών, το «Χρυσόμαλλο Δέρας».
(…) Η υφυπουργός ενεργοποίησε αμέσως τις υπηρεσίες για την οργάνωση μεταφοράς ομογενών στην Ελλάδα. Κλιμάκιο της Πρεσβείας της Μόσχας, αποτελούμενο από τον Διονύση Καλαμβρέζο και τον Πρόδρομο Τεκνόπουλο μετέβη στην Τιφλίδα και συναντήθηκε με ομογενείς της Αμπχαζίας που είχαν καταφύγει εκεί. Προσπάθησαν να πάνε και στο Σουχούμι τον Μάιο του 1993, αλλά δεν μπόρεσαν λόγω των μαχών.
Οι εκκλήσεις των ομογενών αλλά και ποντιακών οργανώσεων στην Ελλάδα κορυφώνονται την άνοιξη του 1993 λόγω της επιδείνωσης των συνθηκών. Η ελληνική κυβέρνηση αποφασίζει να προβεί σε επιχείρηση απεγκλωβισμού με επικεφαλής τον πλοίαρχο Β. Ντερτιλή. Η Τσουδερού γνωρίζει τον Ντερτιλή και σαγηνεύεται από την ομορφιά του και την προσωπικότητά του. (…) Η επιχείρηση απεγκλωβισμού των αποκλεισμένων ομογενών στο εμπόλεμο Σουχούμι και στα γύρω χωριά αρχίζει στα μέσα Ιουλίου και ολοκληρώνεται με επιτυχία στις 18 Αυγούστου του 1993.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό των αρμοδίων υπηρεσιών της ελληνικής κυβέρνησης το πλοίο θα κατέπλεε στο λιμάνι το πρωί στις 15.5.1993 και θα απέπλεε το βράδυ. Οι τοπικές αρχές είχαν αμφιβολίες ως προς τη δυνατότητα να επιβιβαστούν στο πλοίο, μετά από συνοριακό, αστυνομικό και τελωνειακό έλεγχο τόσα άτομα σε μία μόνο μέρα και πρόβαλαν ορισμένες αντιρρήσεις. Τελικά όμως συμφώνησαν. Χάρη στην προσφορά των 11 στελεχών του ΓΕΕΘΑ, των 20 ΟΥΚ-Πεζοναυτών και των λοιπών στελεχών που επέβαιναν στο πλοίο (πλήρωμα του πλοίου, ομάδα Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών), η επιβίβαση όλων των ομογενών (1.013) είχε τελειώσει γύρω στις 17:00.
Η επιχείρηση «Χρυσόμαλλο Δέρας» στέφεται με επιτυχία. Η ελληνική αυτή επιχείρηση μεταδίδεται από μεγάλα ξένα ΜΜΕ και μπαίνει στη διεθνή βιβλιογραφία.ατ
Αθήνα, 14 Ιανουαρίου 2013.
Το έγκλημα στο Σοχούμι, οι Αλαφούζοι και τα παπαγαλάκια τους.
Του Σταύρου Βιτάλη, Προέδρου του Πατριωτικού Μετώπου.
Ένα ακόμη έγκλημα κατά του γένους των Ελλήνων, επέλεξε να παρουσιάσει χτες, ο ΣΚΑΙ των Αλαφούζων, με το γνωστό τρίο των παπαγαλακίων του: Το έγκλημα των πολιτικών νάνων του 1993, που άδειασαν το ελληνικό Σοχούμι της Αμπχαζίας, από το δυναμικότερο στοιχείο του: Τους χιλιάδες Έλληνες Ποντίους, της πρώην αυτής Σοβιετικής περιοχής.
Ο «τεράστιος» πολιτικός εγκέφαλος που ακούει στο όνομα Τσουδερού, με την παρότρυνση/καθοδήγηση των Μητσοτάκηδων, μετά φυσικά από μυστικές συνεννοήσεις με τους «κολλητούς» τους στη Γεωργία, δημιούργησαν το απαραίτητο εκείνο σκηνικό, για να παραδοθούν οι περιουσίες των Ποντίων και μάλιστα χωρίς κανένα αντίτιμο, στα συνεταιράκια τους. Επαναλαμβάνοντας κατ’ ουσία αυτό που έκανε μερικές δεκαετίες πριν ο «πατερούλης» Στάλιν, ο οποίος κατάκλεψε με τη γνωστή του μέθοδο των μαζικών δολοφονιών και εκτοπισμών, τα κόπια των Ποντίων της Αμπχαζίας και του Σοχούμι.
Οι Αλαφούζοι και υπάλληλοί τους στο κανάλι τους, παρουσίασαν την όλη ιστορία, ως ένα από τα «μεγάλα θαύματα του ηρωισμού και της αυτοθυσίας» της… «υπερήφανης κάστας», των Ελλήνων πολιτικών.
Αυτή η «οπτική γωνία», δεν είναι φυσικά τίποτε καινούργιο από τον ΣΚΑΙ του αλαφουζέϊκου και την ομάδα των γνωστών δημοσιογραφούντων παπαγαλακίων. Είναι μια συνηθισμένη τακτική, ιδιαίτερα γνωστή στον υπογράφοντα. Από τότε που… εις εκ των παπαγαλακίων, το αφεντικό της τριάδας, μας κουβαλήθηκε ως «φέρελπις» νεαρός δημοσιογράφος και… Ρηγάς, στην «Πρωϊνή της Νέας Υόρκης», εκεί στη δεκαετία του ’80. Ενώ αμέσως μετά και… ως εκ του θαύματος, βρέθηκε στην Ουάσιγκτον, δίπλα στον εκπρόσωπο του συγκροτήματος Λαμπράκη στις ΗΠΑ και στο administration, Στάθη Ευσταθιάδη.
Αυτό που έχει σημασία, είναι η επαναδιατύπωση ιστορικών γεγονότων (ποιος δεν θυμάται τις αναφορές του ΣΚΑΙ στην επανάσταση του ’21, το ΕΛΙΑΜΕΠ, τον Βερέμη, τον Τατσόπουλο κλπ κλπ καλά παιδιά, απολογητές του εθνομηδενισμού και λάτρεις του νεοοθωμανισμού), με έναν τέτοιο τρόπο, ο οποίος να αμφισβητεί μεν τις επιλογές των πολιτικών νάνων της χώρας, αλλά κατ’ ουσία και στο δια ταύτα, να τις στηρίζει. Στο ίδιο μοτίβο, για τη στήριξη της επιχειρηματολογίας χρησιμοποιήθηκε ακαδημαϊκός, με επίσης γνωστή διαδρομή σε αυτό που εμείς οι Πόντιοι αποκαλούμε, «επαγγελματική ποντιολογία», ο οποίος μάλιστα βραβεύτηκε με εύφημο μνεία από το ΥΠΕΞ, για τη συμμετοχή του στην επιχείρηση απεγκλωβισμού των Ελλήνων της Αμπχαζίας.
Δεν θα κάνω ανάλυση του βρώμικου παιχνιδιού που παίχθηκε τότε από το μητσοτακαίικο και την πολιτικά αφελή Τσουδερού και το οποίο είχε ως αποτέλεσμα, χιλιάδες Πόντιοι της Αμπχαζίας, να χάσουν τις περιουσίες τους και να μετατραπούν σε επαίτες – ακόμη και μέχρι σήμερα – στην παραπαίουσα ελληνική οικονομία. Τα γεγονότα και το τι επακολούθησε εξ’ άλλου, είναι γνωστά.
Θα αναφερθώ όμως στο ίδιο έργο, το οποίο ξαναείδα αργότερα, το 2005, όταν ως μέλος επίσημης ελληνικής αντιπροσωπείας επισκέφτηκα τα 37 ελληνικά χωριά της Τσάλκας της Γεωργίας, τα οποία επίσης βίωναν τον φασισμό, τις εκτελέσεις, τις δολοφονίες και την τρομοκρατία, του εκδιωχθέντος επιτέλους από την Προεδρία της παρευξείνιας αυτής χώρας, Σαακασβίλι.
Είχα πει τότε και στην αντιπροσωπεία των υπουργείων αλλά και στους διπλωματικούς αντιπροσώπους της χώρας μας στην Τυφλίδα – και μάλιστα σε έντονο και ενοχλητικό ύφος – πως «δεν πρέπει να επιτρέψουμε στον Σαακασβίλι, να ξηλώσει τον Ελληνισμό της Τσάλκας, όπως έγινε με τον Ελληνισμό της Αμπχαζίας».
Ο τότε υφυπουργός Παπακωνσταντίνου, προχώρησε όντως σε μια τολμηρή για τα δεδομένα εκείνης της εποχής κίνηση: Πίεσε τον Σαακασβίλι να αποδεχθεί την τοποθέτηση ειδικών φρουρών στα χωριά της Τσάλκας, με… γενναιόδωρη προσφορά από ελληνική πλευρά, μερικών τζιπς.
Η κίνηση αυτή φυσικά, επειδή δεν συνοδεύονταν από σοβαρά μέτρα προστασίας των Ελλήνων της Τσάλκας, ατόνησε, τα τζιπς πέρασαν στα χέρια των διεφθαρμένων αξιωματούχων της Γεωργιανής κυβέρνησης Σαακασβίλι και τα 37 χωριά της Τσάλκας, μετατράπηκαν στο σημερινό φάντασμα του παρελθόντος των.
Έτσι χάσαμε όχι μόνο τα 37 ελληνικά χωριά της Τσάλκας, αλλά και ένα «ζωτικό χώρο» μέσα από τον οποίο μάλιστα, περνούν οι 3 μεγάλοι αγωγοί καυσίμων, που έρχονται από την Κασπία και μετέτρεψαν την ελληνικής ιδιοκτησίας αυτή αγροτοκτηνοτροφική ζώνη, σε στρατηγικής σημασίας περιοχή.
Κλείνω υποστηρίζοντας αυτό που είχα πει και προτείνει και τότε, και το 1993 και το 2005, στα «επίσημα» ελληνικά αφτιά: Μας αρέσουν ή όχι οι Ισραηλινοί (είναι γνωστγό ότι το Πατριωτικό Μέτωπο, έχει καταγγείλει πολλές φορές και σε κάθε ευκαιρία τα εγκλήματά τους κατά των Παλαιστινίων), αν αυτοί είχαν Σοχούμι και Τσάλκα, δεν θα εγκατέλειπαν/ενταφίαζαν το Λαό τους, όπως έκαναν οι Μητσοτάκηδες και οι λοιποί πολιτικοί νάνοι που κυβέρνησαν και κυβερνούν τη χώρα: Θα έστελναν αμέσως τη Shayetet 13, την αφρόκρεμα των Ειδικών Δυνάμεων τους και θα προστάτευαν τους συμπατριώτες τους.
Αυτό θα έκανε κάθε έντιμος και αξιοπρεπής πολιτικός, αυτό θα έκανε και ο υπογράφων. Αλλά τι να πει κανείς σε μια χώρα με ασήμαντους πολιτικούς, με καναλάρχες που εκστασιάζονται με τον βιασμό του Λαού τους από τον Σουλεϊμάν τον… Μεγαλοπρεπή (αιμοσταγή για την ακρίβεια), με ακαδημαϊκούς που γλύφουν την εξουσία για ένα βραβείο και με πληρωμένους κονδυλοφόρους που μπορούν να πουλήσουν και τη μάνα τους, «για ένα πουκάμισο αδειανό, για μιαν Ελένη».
Έσεται όμως ήμαρ και ο καιρός γαρ εγγύς…
Πατριωτικό Μέτωπο
Πολιτικό Κίνημα Άμεσης Δημοκρατίας
Συνδεδεμένο Μέλος της Ευρασιατικής Ένωσης
Δεν ξέρω αν ξέρετε, αλλά ο κύριος αυτός (Σταύρος Βιτάλης) που έγραψε αυτό το ανόητο κείμενο, ήταν ο επικεφαλής των Ελλήνων Εθελοντών που πολέμησαν στο πλευρό των Σέρβων, ενταγμένοι στο Γενικό Επιτελείο της Voiska Republika Srpska (Στρατός της Σερβικής Δημοκρατίας) δηλαδή στο στρατό του Μλάντιτς, αναφέρθηκε ότι έδρασαν στην πολιορκία τουΣεράγεβου και κατηγορήθηκαν ως συμμέτοχοι στα όσα ακολούθησαν την κατάληψη (σφαγή 7.000 αμάχων).
Να σημειωθεί ότι ο αρχηγός τους, παραπέμφθηκε στο Δικαστήριο Εγκλημάτων εκείνου του πολέμου, στη Χάγη.
Χαρακτηριστικό είναι τα παρακάτω κείμενο με το τι βαρύνει όλους αυτούς τους επικίνδυνους τύπους:
«Χάγη: Ο Μλάντιτς ενώπιος ενωπίω με ένα από τα θύματά του
Αντιμέτωπος με έναν από τους μάρτυρες κατηγορίας ήρθε για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της δίκης του για γενοκτονία και εγκλήματα πολέμου ο βόσνιος πρώην στρατηγός Ράτκο Μλάντιτς. Είκοσι χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου του Κοσσυφοπεδίου, ένας άντρας που ηταν 14 ετών εκείνη την εποχή μίλησε με δραματικό τρόπο για την εθνοκάθαρση, όπως τη βίωσε.
Ο Μλάντιτς καθόταν απαθής μέσα στο μπλε-γκρι κοστούμι του ενόσω ο Ελβεντίν Πάσιτς περιέγραφε στο δικαστήριο την απόδραση της οικογένειάς του από το βοσνιακό χωριό Χρβάκανι στα δυτικά της Βοσνίας, το 1992. Η ακροαματική διαδικασία χρειάστηκε να σταματήσει πολλές φορές, καθώς ο μάρτυρας κατέρρεε και ξεσπούσε σε κλάματα.
Περιέγραψε πώς οι στρατιώτες κυνηγούσαν τους βόσνιους μουσουλμάνους σαν ζώα στα δάση, στήνοντάς τους τη μία ενέδρα μετά την άλλη. Αφότου πέρασε πέντε μήνες κυνηγημένος, ο Πάσιτς, ο πατέρας του ο θείος του και περίπου 200 ακόμη μουσουλμάνοι αιχμαλωτίστηκαν τον Νοέμβριο του 1992 και υποχρεώθηκαν να ξαπλώσουν καταγής, με το πρόσωπο μέσα στη λάσπη, ενόσω έβρεχε καταρρακτωδώς.
Οι σέρβοι φύλακες διέταξαν τις γυναίκες και τα αγόρια να σηκωθούν όρθια. «Ο πατέρας μου μού είπε να σηκωθώ. Του είπα ότι δεν ήθελα να φύγω χωρίς αυτόν. Αλλά ο θείος μου είπε να σηκωθώ, ότι έτσι θα επιζούσα», κατέθεσε με δάκρυα στα μάτια ο Πάσιτς. Δεν ξαναείδε ποτέ τον πατέρα του ή τον θείο του. Τα γυναικόπαιδα οδηγήθηκαν σε ένα σχολείο στην πόλη Γκραμπόβιτσα.
Λίγο πριν τελειώσει η κατάθεσή του, του ζητήθηκε να διαβάσει στο δικαστήριο μία λίστα των αντρών και αγοριών μουσουλμάνων μαζί με τους οποίους είχε αποδράσει. «Εντιμότατοι, μετά την παρουσία μου εκεί, εκείνη τη νύχτα, δεν υπάρχει αμφιβολία στο μυαλό μου, ότι σκοτώθηκαν όλοι», κατέληξε.
Περισσότερα από 100.000 άτομα σκοτώθηκαν κατά τον πόλεμο της Βοσνίας μεταξύ 1992 και 1995. Οι εισαγγελείς θα προσπαθήσουν να αποδείξουν ότι ο Μλάντιτς, ο οποίος κρυβόταν από τη διεθνή δικαιοσύνη μέχρι τη σύλληψή του στη Σερβία τον περασμένο Μάιο, ήλεγχε πλήρως τα σερβικά στρατεύματα που διέπραξαν τη χειρότερη εθνοκάθαρση σε ευρωπαϊκό έδαφος μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με κορύφωση τη δολοφονία ως και 8.000 αντρών και αγοριών από τη Σρεμπρένιτσα, το 1995.
Οι πληγές του πολέμου δεν φαίνονται να έχουν επουλωθεί ακόμη. Εκατοντάδες άτομα παρατάχθηκαν χθες σε κεντρικό δρόμο της πρωτεύουσας της Βοσνίας, του μαρτυρικού Σεράγεβο, για να «αποχαιρετήσουν» μια πομπή φορτηγών τα οποία μετέφεραν στη Σρεμπρένιτσα τις σορούς 520 θυμάτων της σφαγής τα οποία αναγνωρίστηκαν μόλις πρόσφατα.»
http://www.tovima.gr/world/article/?aid=466297 , 10/07/2012
Απίστευτες είναι οι λανθασμένες εκτιμήσεις και τα ανύπαρκτα στοιχεία, όπως και οι υποτιθέμενες δυνατότητες, που αναφέρονται, γράφονται και προτείνονται από το συγκεκριμένο αρθρογράφο. Ιδέα δεν έχει τι έγινε στον Καύκασο με την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, ούτε τα ποσοστά και τις δυνατότητες του ελληνισμού στην περιοχή αυτή. Ούτε βεβαίως κατανοεί τις διαφορές μεταξύ Σοχούμι (Αμπχαζία) και Τσάλκας (Κεντρική Γεωργία), ούτε και τις χρονικές αποστάσεις που υπάρχουν μεταξύ των δύο αυτών ζητημάτων.
Τότε, με την έναρξη του πολέμου μεταξύ Γεωργιανών και Αμπχαζίων (1992), η ελληνική κυβέρνηση λειτούργησε με τον αντίθετο τρόπο απ’ αυτόν που περιγράφει: αγνόησε για ένα ολόκληρο χρόνο τις εκκλήσεις των Ελλήνων του Σοχούμι για σωτηρία από τον πόλεμο, με αποτέλεσμα να έχουμε πολλούς νεκρούς Έλληνες είτε από τις παρακρατικές γεωργιανικές συμμορίες είτε από τον βομβαρδισμό της πόλης από το αμπχάζικο πυροβολικο.
Υπάρχει έγκαιρη επιστολή της Πανσοβιετικής Ομοσπονδίας «Πόντος» με την υπογραφή του Γαβριήλ Ποπόφ, με την οποία ζητούσε την ανθρωπιστική παρέμβαση της ελληνικής κυβέρνησης. Την επιστολή αγνόησε πλήρως και για καιρό η κυρβέρνηση Μητσοτάκη.
Και μόνο μετά από δυναμικές κινητοποιήσεις των Ποντίων της Ελλάδας και ειδικά προσφύγων και μεταναστών από την πρώην ΕΣΣΔ αποφασίστηκε η αποστολή του πλοίου.
Δείτε επίσης:
-Το εθνικό ζήτημα στον Καύκασο
Η καταστροφή του Ιστορικού Αρχείου του Σοχούμι (1992)
http://folders.skai.gr/main/theme?id=351&locale=el
Την Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2013 στις 23.15 στον ΣΚΑΪ ΟΙ ΝΕΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ και ο Τάσος Τέλλογλου ανοίγουν ξανά τον φάκελο της επιχείρησης του 1993 «Χρυσόμαλλο Δέρας», της μεγαλύτερης ειδικής επιχείρησης του Ελληνικού κράτους σε καιρό ειρήνης. Στη μνήμη του Αντιπλοίαρχου του Πολεμικού Ναυτικού Βασίλη Ντερτιλή που έφυγε από την ζωή τη χρονιά που πέρασε, του ανθρώπου που μαζί με κλιμάκιο των ειδικών δυνάμεων οδήγησε τον Αύγουστο του 1993 τους τελευταίους έλληνες πρόσφυγες από το εμπόλεμο Σοχούμι στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, ΟΙ ΝΕΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ θυμίζουν μία από τις πιο σημαντικές αλλά και άγνωστες σελίδες της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας: ένα πλοίο, τριάντα «κομάντος» των Ειδικών Δυνάμεων, δύο χιλιάδες Έλληνες πρόσφυγες και η μεγαλύτερη ειδική επιχείρηση της Ελλάδας σε καιρό ειρήνης, στο ντοκιμαντέρ των Νέων Φακέλων «Επιχείρηση Χρυσόμαλλο Δέρας». Ο Τάσος Τέλλογλου και ΟΙ ΝΕΟΙ ΦΑΚΕΛΟΙ αποκαλύπτουν άγνωστες λεπτομέρειες και σπάνια οπτικά και ηχητικά ντοκουμέντα από την επιχείρηση που οδήγησε στον απεγκλωβισμό των τελευταίων Ποντίων της Μικράς Ασίας, από το εμπόλεμο Σοχούμι της Αμπχαζίας τον Αύγουστο του 1993. Για πρώτη φορά μιλούν οι άνθρωποι που σχεδίασαν και υλοποίησαν την επιχείρηση. Χρόνια μετά, επιβάτες του πλοίου που οι οικογένειές τους σε τρεις γενιές πήραν τρεις φορές το δρόμο της προσφυγιάς, μιλούν για τη ζωή τους στην πρώην Σοβιετική Ένωση και την Ελλάδα.
Οι χαμένεs πατρίδεs τηs Αμπχαζίαs
Η άλλοτε πανίσχυρη ελληνική κοινότητα έχει χάσει κάθε δικαίωμα επιστροφής στα πάτρια εδάφη.
Ενας από τους παραδοσιακά πιο αξιοσέβαστους ρόλους στον Καύκασο είναι αυτός του «Ταμαντά». Πρόκειται για τον άνθρωπο που επιλέγεται «αρχηγός» στο εκάστοτε τραπέζι και ο οποίος καθορίζει τον ρυθμό με τον οποίον οι υπόλοιποι θα πρέπει να αδειάζουν τα ποτήρια βότκας που βρίσκονται μπροστά τους.
Αλλο ένα καθήκον του «Ταμαντά» είναι να αποφασίζει εάν το τραπέζι είναι «ανοιχτό» ή «κλειστό». Στην πρώτη περίπτωση ο καθένας πίνει όσο αντέχει. Στη δεύτερη θα πρέπει να πιει όσο του υποδεικνύουν. Οποιος λυγίσει και αποχωρήσει δεν μπορεί να επιστρέψει στο τραπέζι.
Κάπως έτσι θα μπορούσε να εξετάσει κανείς τα όσα συνέβησαν τον τελευταίο αιώνα στην Αμπχαζία, οδηγώντας στην εξάλειψη της ελληνικής μειονότητας στην περιοχή.
Η άλλοτε πανίσχυρη ελληνική κοινότητα, διαγραμμένη από την ιστορική πατρίδα της και βλέποντας τους αριθμούς της να συρρικνώνονται δραματικά ύστερα από τέσσερις διαδοχικούς ξεριζωμούς, …παρέδωσε τελικά τα όπλα, χάνοντας – σύμφωνα με τους σκληρούς κανόνες του παιχνιδιού στον Καύκασο- κάθε δικαίωμα επιστροφής.
«Πώς χάσαμε αυτά τα χώματα;», διερωτάται η κ. Αθηνά περιπλανώμενη στους δρόμους του Σουχούμι, την πρωτεύουσα της Αμπχαζίας. «Κάποτε», αναπολεί η Ελληνοπόντια, «σε κάθε γωνιά της πόλης άκουγες να μιλάνε ελληνικά».
Εκτοτε η κ. Αθηνά επισκέπτεται το Σουχούμι τρεις φορές τον χρόνο, διψασμένη για μια τζούρα χαμένης πατρίδας. Ακούραστα μας ξεναγεί σε κάθε αρχοντικό, κάθε σπίτι που έχτισαν οι άλλοτε εύποροι Ελληνες της Αμπχαζίας, οι πρώτοι εκ των οποίων έφτασαν σε αυτόν τον παράκτιο παράδεισο της Μαύρης Θάλασσας τον 8ο αιώνα π.Χ. ιδρύοντας τους «Διόσκουρους», δηλαδή το σημερινό Σουχούμι.
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα -συχνά ανεπιβεβαίωτα- στοιχεία, από τους τουλάχιστον 50.000 Ελληνες που κατοικούσαν στην Αμπχαζία τη δεκαετία του 1920, ο αριθμός τους άγγιζε μετά βίας τους 20.000 το 1991. Σήμερα, και ενώ έχει διαμεσολαβήσει ο πόλεμος του 1992-93, δεν ξεπερνάνε τους 1.600.
Σημάδια πολέμου. Δεκαπέντε χρόνια μετά την 30ή Σεπτέμβρη του 1993, ημέρα κατά την οποία οι Αμπχάζιοι -με τη βοήθεια Τσετσένων και Ρώσων μαχητών, αλλά όχι και με αυτήν της Μόσχας- χρίστηκαν νικητές του πολέμου, το Σουχούμι φέρει βαθιά τα σημάδια των συγκρούσεων.
Οι γιγαντοαφίσες των ηρώων που έπεσαν στη μάχη για την ανεξαρτησία ξεφυτρώνουν ανά πέντε μέτρα στα πεζοδρόμια, στις προσόψεις των κτιρίων, στα διαφημιστικά μπλουζάκια. Τα νεαρά ζευγάρια, λίγα λεπτά προτού ενωθούν με τα δεσμά του γάμου, αποτίουν φόρο τιμής στο μνημείο των πεσόντων.
Σε μια νότα παράδοξης αρμονίας, εκατοντάδες μισοβομβαρδισμένα και καλυμμένα από κισσό νεοκλασικά σπίτια, γίνονται ένα με την πόλη που, παρά την αιματηρή κληρονομιά της, αποπνέει μια γαλήνη.
Οσο για τη «χούφτα» των Ελλήνων που παραμένουν εδώ, προτιμώντας -όπως λένε- να τους αποκαλούν «Ελληνες» στην Αμπχαζία από το να τους χαρακτηρίζουν «Ρωσοπόντιους» στην Ελλάδα, αυτοί συνεχίζουν να δίνουν μια άνιση μάχη για να διατηρήσουν μια κάποια, οποιαδήποτε, επαφή με την ιστορική πατρίδα, έστω και αν αυτή περιορίζεται σε ένα πακέτο «Καρέλια».
Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΩΝ
Φοβάσαι να πας ακόμα και για διακοπές
Η σοβιετική νοοτροπία που κυριαρχεί ακόμα στην Αμπχαζία έναντι της ιδιωτικής περιουσίας -ότι, δηλαδή, είναι ανύπαρκτη- σε συνδυασμό με την αδιαφορία των ελληνικών αρχών έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο τους Ελληνοπόντιους που διεκδικούν την επιστροφή των περιουσιών τους.
Η απόφαση της Αθήνας, να επιτρέψει στην Τιφλίδα την ένταξη των ελληνικών σπιτιών στο πρόγραμμα MyHome με το οποίο διεκδικεί την επιστροφή των γεωργιανών περιουσιών, αποτελεί, όπως υποστηρίζουν, «το τελειωτικό χτύπημα». «Τι αποτέλεσμα περιμένουμε να έχουμε όταν αναθέτουμε τη διεκδίκηση των περιουσιών μας στους ορκισμένους εχθρούς των Αμπχάζιων;» διερωτώνται.
Μετά την απώθηση των γεωργιανών δυνάμεων που είχαν καταλάβει τα περισσότερα σπίτια, πολλά από αυτά έπεσαν στα χέρια Αμπχάζιων που με τη σειρά τους άρχισαν να τα μεταπωλούν.
Πολλές κατοικίες έχουν αλλάξει από δύο μέχρι τρεις ιδιοκτήτες οι οποίοι συχνά επιδεικνύουν επιθετικές διαθέσεις κατά οποιουδήποτε αμφισβητήσει το δικαίωμά τους επί του ακινήτου. Βέβαια, υπάρχουν και ορισμένα σπίτια που παραμένουν εγκαταλελειμμένα, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις συναντήσαμε τους άλλοτε γείτονες των Ελλήνων -κυρίως Αρμένιους- να αγωνιούν για την τύχη των «αδελφών» τους .
Σύμφωνα με τη δημοσιογράφο Νάντια Βενεντίκτοβα, η οποία έχει ασχοληθεί εκτενώς με το θέμα των χαμένων περιουσιών, το κουτί της Πανδώρας άνοιξε πέρσι. «Μέχρι πρότινος», υποστηρίζει, «το πρόβλημα περιοριζόταν σε όσους άρπαξαν σπίτια μετά τον πόλεμο». «Ο έλεγχος χάθηκε πέρσι», επισημαίνει, «όταν ψηφίστηκε ένας νόμος βάσει του οποίου όποιος αποδείξει ότι κατοικεί στο σπίτι τα τελευταία δέκα χρόνια αποκτά τον τίτλο ιδιοκτησίας του». Σύμφωνα με τη δημοσιογράφο, στόχος της κυβέρνησης ήταν να φορολογηθούν όσοι τόσα χρόνια απέφευγαν κάθε φόρο μένοντας σε ξένα σπίτια.
Το μέτρο όμως πυροδότησε κύμα πλαστογραφήσεων αποδεικτικών εγγράφων με αποτέλεσμα να «καπαρωθούν» εκατοντάδες κατοικίες. «Πλέον», όπως επισημαίνει η Βενεντίκτοβα, «φοβάσαι να πας ακόμα και διακοπές. Κινδυνεύεις να γυρίσεις πίσω και να μην έχεις σπίτι!».
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Οσοι Ελληνοπόντιοι παραμένουν σήμερα στην περιοχή αδυνατούν να μιλήσουν τη γλώσσα τους. Αυτή τη φορά, όμως, όχι επειδή κάποιος τους το απαγορεύει, αλλά λόγω της ανύπαρκτης ομογενειακής πολιτικής της Αθήνας.
Στο Σουχούμι, ο πρόεδρος του Ελληνικού Συλλόγου, Νικόλαος Ισαάκοφ, κατάφερε να συγκεντρώσει χρήματα από Ελληνοπόντιους πρόσφυγες της Ρωσίας και να αγοράσει εκ νέου ένα παλιό ελληνικό σχολείο. Η επισκευή του όμως απαιτεί τη χρηματική υποστήριξη της Ελλάδας, η οποία υποσχέθηκε το 2004 να αναλάβει τα έξοδα. Αποτέλεσμα; Η ελληνική κοινότητα της Αμπχαζίας ακόμα περιμένει αυτά τα χρήματα.
Η αδιάκοπη περιπλάνηση των Ελλήνων
Χιλιάδες εκτελέστηκαν επί Στάλιν, ο οποίος είχε προηγουμένως βάλει λουκέτο σε όλα τα ελληνικά (και όχι μόνο) σχολεία, εφημερίδες και θέατρα. Ακόμα περισσότεροι άφησαν την τελευταία τους πνοή στο Καζακστάν, όπου τους εκτόπισε μαζικά ο πρώην Σοβιετικός ηγέτης το καλοκαίρι του 1949. «Μας ξύπνησαν μέσα στη νύχτα και μας στοίβαξαν σαν ζώα στα βαγόνια ενός τρένου», διηγείται σήμερα η Κλάρα Ευφραιμίδου. Τότε οι γονείς της, μαζί με τη γιαγιά και τον παππού της, έμεναν στο χωριό Χέβι.
«Αδειασαν όλο το χωριό μέσα σε μία νύχτα» συνεχίζει, «και κανένας δεν γνώριζε πού μας πηγαίνουν». Οταν το 1956 τους επέτρεψαν να γυρίσουν πίσω -μετά τον θάνατο του Στάλιν το 1953- αρκετοί εξ αυτών, ανάμεσά τους και η οικογένεια της Κλάρας, εγκατέλειψαν το βιος τους στο Καζακστάν και αποφάσισαν να πάρουν τον δρόμο για το αγαπημένο τους παραθαλάσσιο Σουχούμι. Εκεί όμως ήρθαν αντιμέτωποι με μια δυσάρεστη έκπληξη.
Οι «έποικοι». Μέσα στα σπίτια τους είχαν εγκατασταθεί Γεωργιανοί και Ρώσοι «έποικοι», τους οποίους είχε φέρει ο -γεωργιανής καταγωγής- Στάλιν στην προσπάθειά του να αλλάξει τον πληθυσμιακό συσχετισμό της Αμπχαζίας, την οποία είχε εν τω μεταξύ «υποτάξει» στην Τιφλίδα υποβιβάζοντάς την στο καθεστώς της «αυτόνομης Δημοκρατίας εντός της Γεωργίας».
«Οταν φτάσαμε σπίτι», θυμάται η Κλάρα, «μας άνοιξε την πόρτα μια ηλικιωμένη Γεωργιανή και μας είπε ότι της ανήκει γιατί της το έκανε δώρο ο Στάλιν». «Ετσι», συνεχίζει, «υποχρεωθήκαμε να ξεκινήσουμε από το μηδέν και να χτίσουμε ένα καινούργιο».
Οι περιπέτειες των Ελλήνων της Αμπχαζίας όμως δεν έμελλε να τελειώσουν εκεί. Η εμφάνιση των εθνοτικών συγκρούσεων μετά την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης το 1991 τους βρήκε εγκλωβισμένους ανάμεσα στις ολοένα και επιθετικότερες διαθέσεις της Τιφλίδας, που υπό τον πρόεδρο Ζβιάντ Γκαμσαχούρντια διεκδικούσε μια «Γεωργία για τους Γεωργιανούς», και των Αμπχάζιων που έδειχναν αποφασισμένοι να υπερασπιστούν την ανεξαρτησία τους.
Το τελικό χτύπημα. Το ξέσπασμα του πολέμου το 1992 αποτέλεσε το τελειωτικό χτύπημα για την ταλαιπωρημένη ελληνική κοινότητα. Η πολιορκία του Σουχούμι από τους Γεωργιανούς στις αρχές της σύρραξης οδήγησε αρκετούς Ελληνες -μαζί με Αρμένιους και Ρώσους- να στρατευτούν στο πλάι των Αμπχάζιων. Η πλειονότητα όμως της ελληνικής μειονότητας δεν ήταν διατεθειμένη να χύσει άλλο αίμα, με αποτέλεσμα να αφήσει για ακόμα μία φορά πίσω της, στους Γεωργιανούς που βρίσκονταν πλέον στο κατώφλι της, όλα τα υπάρχοντά της.
Οσοι δεν πρόλαβαν να περάσουν στη Ρωσία ξημεροβραδιάζονταν στο λιμάνι του Σουχούμι, περιμένοντας να εμφανιστεί κάποιο πλοίο που θα τους μετέφερε στην Ελλάδα. Εναν ολόκληρο χρόνο μετά, η ελληνική κυβέρνηση έστειλε το πλοίο Viscountess για την απομάκρυνσή τους.
Η Κλάρα μας δείχνει τη «μαγική» σφραγίδα στο διαβατήριό της, με την οποία της αναγνώριζαν το δικαίωμα επιβίβασης στο πλοίο μαζί με άλλους 1.013 Ελληνες. Δεν το έκανε. «Οι γονείς μου δεν άντεχαν να ξαναφύγουν», εξηγεί. «Ηταν ποτέ δυνατόν να τους αφήσω να πεθάνουν εδώ μόνοι τους;», διερωτάται με σπαστά ελληνικά, τα οποία έμαθε μελετώντας τα βιβλία που βρήκε πεταμένα στο κατεστραμμένο 14ο Δημοτικό Σχολείο.
ΧΡΟΝΙΚΟ
1918-1922: Επέλαση του τουρκικού στρατού στις περιοχές του Πόντου. Οι Ελληνες οδηγούνται σε μαζική έξοδο προς τον Καύκασο και τη Ρωσία.
1937: Ο Στάλιν κλεινει τα ελληνικά σχολεία, εφημερίδες κλπ. επιβάλλοντας καθεστώς τρόμου.
1949: Η ελληνική κοινότητα της Αμπχαζίας εξορίζεται εξ ολοκλήρου -μέσα σε ελάχιστες ώρες- στο Καζακστάν.
1956: Τρία χρνια μετά τον θάνατο του Στάλιν, επιτρέπεται στους Ελληνες να γυρίσουν στις περιοχές από τις οποίες είχαν εκτοπιστεί. Οσοι επιστρέφουν στην Αμπχαζία βρίσκουν μέσα στα σπίτια τους Γεωργιανούς και Ρώσους «εποίκους».
1991: Πτώση της σοβιετικης ενωσης και άνοδος του εθνικιστή Ζβιάντ Γκαμσαχούρντια στην εξουσία της Γεωργίας. Αναζωπύρωση των εθνοτικών συγκρούσεων.
Ιούνιος 1992: Ξέσπασμα του πολέμου μεταξύ Γεωργίας-Νότιας Οσετίας και Γεωργίας-Αμπχαζίας. Ανατροπή του Γκαμσαχούρντια στην Τιφλίδα και άνοδος του Εντουαρντ Σεβαρντνάντζε στην προεδρία. Το Σουχούμι πολιορκείται από τους Γεωργιανούς και οι Ελληνες εγκαταλείπουν τα σπίτια τους.
Αύγουστος 1993: Η ελληνική κυβέρνηση στέλνει το πλοίο Viscountess για την εκκένωση των Ελλήνων. Ο καθένας από τους 1.013 πρόσφυγες που επιβιβάζεται στο πλοίο δεν μπορεί να φέρει αποσκευές άνω των 100 κιλών.
Σεπτέμβριος 1993: Οι αμπχάζιοι κερδίζουν τον πόλεμο.
ΜΕΛΙΝΑ ΧΑΡΙΤΑΤΟΥ, ΕΘΝΟΣ
xaritatou@pegasus.gr
[…] χαιρετισμό του, όπου αναφέρθηκε και στην εμπειρία της επιχείρησης «Χρυσομαλλο Δέρας» του Αυγούστου του […]
[…] […]
04/06/2019
Η «χώρα» που δεν υπάρχει: Η «Σοβιετική Ριβιέρα» που ξέχασε να αλλάξει
Η Αμπχαζία διακήρυξε την ανεξαρτησία της από την Γεωργία στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Έκτοτε, συνεχίζει να ζει σε αυτή την εποχή.
Από στις αρχές της δεκαετίας του 1990 που ανακήρυξε την ανεξαρτησία της από την Γεωργία, λίγα κράτη έχουν αναγνωρίσει Αμπχαζία ως αυτόνομο κράτος.
Είναι μια περιοχή που λίγοι έχουν ακούσει και ακόμα λιγότεροι έχουν επισκεφθεί. Είναι μια παραθαλάσσια περιοχή στον Καύκασο, γνωστή και ως «Σοβιετική Ριβιέρα».
Εχει πρωτεύουσα το Σουχούμι, που είναι λιμάνι στη Μαύρη Θάλασσα και συνολική έκταση 8.480 τετραγωνικά χιλιόμετρα (όσο περίπου η Κρήτη), ενώ η θέση της έχει στρατηγική σημασία, αφού σ′ αυτήν ανήκει το 40% της ακτογραμμής της Γεωργίας στη Μαύρη Θάλασσα.
Όταν άρχισε η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, άρχισαν και οι εντάσεις με τους Γεωργιανούς, που μοιράζονταν αυτή τη σημαντική έκταση της Μαύρης Θάλασσας.
Η «χώρα» που δεν υπάρχει: Η «Σοβιετική Ριβιέρα» που ξέχασε να
ASSOCIATED PRESS
Να σημειωθεί ότι οι Έλληνες αποτελούσαν την πλειοψηφία στην περιοχή στις αρχές της δεκαετίας του 1920 (ήταν 50.000), ενώ έως το 1945 αποτελούσαν μία από τις κύριες εθνικές ομάδες. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο τέθηκε θέμα δημιουργίας Αυτόνομης Ελληνικής Δημοκρατίας της Κολχίδας, εντός της ΕΣΣΔ. Ακολούθησαν διωγμοί και μετατοπίσεις των Ελλήνων. Κατόπιν της πληθυσμιακής αλλοίωσης, οι Αμπχάζιοι αποτέλεσαν την πλειοψηφία και έτσι δημιουργήθηκε η Αυτόνομη Δημοκρατία της Αμπχαζίας εντός της Γεωργίας.
Η «χώρα» που δεν υπάρχει: Η «Σοβιετική Ριβιέρα» που ξέχασε να
MAXIM SHEMETOV / REUTERS
Φαντάσματα του παρελθόντος
Το 1992 ξέσπασε εμφύλιος πόλεμος με αποτέλεσμα να επέμβει ο σοβιετικός στρατός. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και άνω από 200.000 Γεωργιανοί εκδιώχθηκαν από την περιοχή.
Ωστόσο κάποτε ήταν ένα από τα πιο δημοφιλή τουριστικά θέρετρα της Σοβιετικής Ένωσης, μια περιοχή ευλογημένη με υποτροπικό κλίμα. Αλλά μετά τον εμφύλιο και τις νέες συγκρούσεις το 2008, που οδήγησαν στην απόσυρση και των τελευταίων γεωργιανών δυνάμεων που είχαν απομείνει στην περιοχή, τα ξενοδοχεία ερήμωσαν.
Η «χώρα» που δεν υπάρχει: Η «Σοβιετική Ριβιέρα» που ξέχασε να
MAXIM SHEMETOV / REUTERS
Αόρατη χώρα
Μεγάλο μέρος της πρώην σοβιετικής υποδομής έχει καταστραφεί, μια εικόνα που αντικατοπτρίζει και πόσο αόρατη παραμένει η Αμπχαζία στη διεθνή σκηνή. Μόνο πέντε χώρες – η Ρωσία, η Βενεζουέλα, η Νικαράγουα, το Ναουρού και η Συρία – την έχουν αναγνωρίσει επίσημα ως αυτόνομο κράτος.
Αν κάποιος θέλει να επισκεφθεί τη χώρα, δεν θα βρει μέρος να μείνει στις γνωστές πλατφόρμες όπως το Airbnb ή το Booking. Ούτε μπορεί να νοικιάσει αυτοκίνητο. Ο επισκέπτης θα έχει το αίσθημα ότι απλά ταξιδεύει στον χρόνο, στην εποχή της Σοβιετικής Ένωσης.
Οι φωτογραφίες δείχνουν την περιοχή που ζει ακόμη στη σκιά της Σοβιετικής Ένωσης.
https://www.huffingtonpost.gr/entry/e-chora-poe-den-eparchei-e-sovietike-riviera-poe-xechase-na-allaxei_gr_5cf5331de4b0a1997b6e2088?utm_hp_ref=gr-homepage&utm_source=News247&utm_medium=huffpost_homebig&utm_campaign=24MediaWidget&utm_term=Pos3
Κείμενο του Βλ. Αγτζιδη:
«Είχα την τύχη να εργαστώ ως ιστορικός στο Ιστορικό Αρχείο του Σοχούμι κατά τα έτη 1989 και 1991. Έτσι ήρθα σε επαφή με την ανθουσα Έλληνική κοινότητα της πόλης. Εκείνη την εποχή ήμουν οργανικά ενταγμένο στη Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού.
Καθώς παρακολουθούσα τις εξελίξεις στην ΕΣΣΔ από την εποχή της περεστροϊκα είχα καταγράψει με λεπτομέρεια τις εστίες των μελλοντικών συγκρούσεων. Μια από αυτές ήταν η Αμπχαζία.
Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος που είχε δραματικές συνέπειες στην ελληνική κοινότητα, έγινε μεγάλη προσπάθεια για να υπάρξει ελλαδική παρέμβαση. Από εσωτερικά υπηρεσιακό κείμενα προς την ηγεσία του Υπ. Εξ. που περιέγραψαν την τραγική κατάσταση, έως μαζικές κινητοποιήσεις στην Αθήνα των ποντιακων προσφυγικών συλλογών.
Τελικά, αποφασίστηκε η αποστολή ενός πλοίου σωτηρίας στο Σοχουμι, χάρις στην ευαισθησία της υπουργού Βιργινία Τσουδερου, την ύπαρξη στο περιβάλλον της σοβαρών στελεχών καθώς και το γεγονός ότι στην πρεσβεία μας στη Μόσχα υπηρετούσε ένας πολύ ευαίσθητος διπλωμάτης, ο Διονύσης Καλαμβρέζος.
Συμμετείχα στην αποστολή με την ιδιότητα του ιστορικού, έχοντας ως στόχο την σωτηρία των ελληνικου ενδιαφέροντος υλικού από το Ιστορικό Αρχείο.
Ήταν συγκλονιστική οι στιγμές που το ελληνικό πλοίο έμπαινε στο λιμάνι του Σοχούμι,σε μια πόλη βουβή και κατεστραμμένη. Εκατοντάδες ομογενείς με τους λιγοστούς μπόγους περίμεναν υπομονετικά υπό τον καυτό ήλιο του Αυγούστου. Λες και βρισκόμασταν και πάλι στο λιμάνι της Σμύρνης εκείνο τον καταραμένο Σεπτέμβρη του 1922. Ήταν σαν μια μικρή Μικρασιατική Καταστροφή.
Εγώ με τη συνοδεία ενόπλων Γεωργιανων πήγα στο Αρχείο όπου είχα δουλέψει επί των ελληνικών ντοκουμεντων για δύο καλοκαίρια.
Δυστυχως όταν φτάσαμε είδαμε να στέκουν Όρθιοι μονο τέσσερεις μαυρισμένοι από τη φωτιά τοίχοι.
Την καταστροφή την είχαν προκαλεσει οι παρακρατικούς γεωργιανες ομάδες. Το Αρχείο καταστράφηκε ολοσχερώς, με αποτέλεσμα την απώλεια του μόνου, σχετικά πλήρους, σώματος της εφημερίδας «Κόκκινος Καπνας» που υπήρχε στον Καύκασο και μελετούσα εσέ επίπεδο διδακτορικής διατριβής. Εκτός από τον «Κόκκινο Καπνα» χάθηκαν και τα πολύτιμα ελληνικά βιβλία του Μεσοπολέμου, αδιάψευστο μάρτυρες της πολιτιστικής αναγέννησης του Έλληνισμου πριν τη σταλινική λαίλαπα. Μαζί τους καταστράφηκαν και όλες οι πηγές για την ιστορία της περιοχής. «
«Το 1993, κατά της διάρκεια των συγκρούσεων μεταξύ Αμπχαζίας και Γεωργίας, η ελληνική κυβέρνηση οργάνωσε μια στρατιωτική επιχείρηση για τη διάσωση του ελληνικού πληθυσμού της πόλης Σουχούμι. Ο Αντώνης Χατζηαντωνίου, μέλος της στρατιωτικής ομάδας που ανέλαβε την επιχείρηση, μιλά στον Αλέξη Παπαχελά και την «Κ».
https://www.kathimerini.gr/visual/video/561750994/epicheirisi-chrysomallo-deras-i-apomakrynsi-ton-ellinon-tis-ampchazias/?fbclid=IwAR0FOCvU0f2p6gQpMjgJ6Y0DCK5qQPH0VjQJOFlgjVtv82iOxXQgFW1Xezw