-Οι δρόμοι των Ελλήνων
……….για τον εξωελλαδικό ελληνισμό
Μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Ρolaris ένα συλλογικό έργο για τους εκτός Ελλάδας Έλληνες, που συμπεριλαμβάνει τόσο τη διασπορά, όσο και τις ένδημες κοινότητες του εξωτερικού.
Στο έργο αυτό, εκτός από μένα γράφουν οι: Αλέξανδρος Κιτρόεφ (Βόρεια και Κεντρική Αμερική, Βόρεια Αφρική, Μέση Ανατολή), Αναστάσιος Τάμης (Νότια Αμερική, Ανατολική και Νότια Ασία, Ωκεανία), Γεώργιος Γιακουμής (Αλβανία), Κώστας Λουκέρης (Έλληνες της Κωσταντινούπολης, Υποσαχάρια Αφρική), Κυριακή Πετράκη (Δυτική Ευρώπη, Ρουμανία).
Η δική μου συμβολή αφορά τις χώρες της πρώην ΕΣΣΔ, τη Βουλγαρία, τη FYROM, καθώς και τις ελληνόφωνες ομάδες στη σύγχρονη Τουρκία. Τα κείμενα αυτά θα τα αναρτήσω τις επόμενες μέρες.
Την επιμέλεια του έργου είχαν οι Κ. Λουκέρης και Κ. Πετράκη.
Το ιδεολογικό πλαίσιο το δίνουν οι επιμελητές στον Πρόλογό τους : «…Όταν μιλάμε για ελληνικές κοινότητες εκτός Ελλάδας και Κύπρου, δε μιλάμε για μια ενιαία ιστορική καταβολή ή θεσμική συγκρότηση. Για παράδειγμα, οι Έλληνες των ΗΠΑ ιστορικά έχουν λίγα κοινά με τους Κατωιταλιώτες Γκρεκάνους, ή οι ελληνόφωνοι μουσουλμάνοι του Πόντου στη σημερινή Τουρκία έχουν ελαχιστα κοινά με τους Ελληνοαιθίοπες. Επίσης οι Έλληνες, πέραν των συνόρων Ελλάδας και Κύπρου δεν είναι όλοι μετανάστες. Οι ελληνικές κοινότητες στην Αλβανία ή στην Τουρκία δεν είναι κοινότητες μεταναστών αλλά γηγενείς. Τα υβριδικά εθνοτικά μορφώματα στα οποία το ένα συνθετικό παραπέμπει σε κάτι το ελληνικό -που παρεπιμπτόντως, συνειδητά δεν προσπαθούμε να ορίσουμε από κοινού- αποτελούν γεννήματα δυναμικών διαδικασιών, που κανένα «εθνικό κέντρο» δεν θα μπορούσε να ελέγξει ή να ορίσει. Αυτή η πανσπερμία, ο γαλαξίας ελληνικών κοινοτικών μορφωμάτων δεν πρέπει να μας τρομάζει. Συνηθισμένοι συχνά στη στενή ελλαδική μας αντίληψη για το ποιός ή ποια είναι Έλληνας ή Ελληνίδα, αρκετοί από μας αισθανόμαστε τουλάχιστον άβολα συναντώντας Έλληνες χωρίς την Ορθοδοξία., Έλληνες χωρίς την ελληνική γλώσσα. Έλληνες χωρίς τα μεσογειακά φυλετικά χαρακτηριστικά. Οι ειδικοί επιστήμονες τείνουν να διαφοροποιούν πλέον τον ελληνισμό σε «ελλαδικό ελληνισμό» και «ελληνισμό της διασποράς» και σε «μεταναστευτικό ελληνισμό της διασποράς» ή αλλιώς «απόδημο ελληνισμό»…»
H φωτογραφία με το κοριτσάκι που κρατά ελληνική σημαία, προέρχεται από τη Σαγκάη (Κίνα) αρχές 20ου
Ένα blog του Βλάση Αγτζίδη 
[…] τα θέματα που διαπραγματεύτηκα στη συλλογική έκδοση Οι δρόμοι των Ελλήνων, αφορούσε την ελληνική ιστορική παρουσία στα […]
[…] συλλογικό έργο “Οι δρόμοι των Ελλήνων“ συνέγραψα το κείμενο για τους Έλληνες στην […]
[…] συλλογικό έργο “Οι δρόμοι των Ελλήνων” συνέγραψα το κείμενο για τους Έλληνες στην […]
αναζητώ το βιβλίο ‘ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ» και δεν μπορώ να το βρώ πουθενά.θα είχατε την καλοσύνη να με πληροφορήσετε από που θα μπορούσα να το προμηθευτώ;
ευχαριστώ προκαταβολικά
Σας δίνω τα στοιχεία των εκδόσεων για να επικοινωνήσετε μαζί τους:
POLARIS ΕΚΔΟΣΕΙΣ
Ναυαρίνου 17
106 81 Αθήνα
τ 2103836482
f 2103807608
http://www.polarisekdoseis.gr/
Ανθρώπινα
Υπεύθυνος: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΙΟΥΣΗΣ kiousis@enet.gr
Ιστορίες των κοινοτήτων μας
Ο Μίλτος και ο Χάρης Σταμούλης της εταιρείας Magna Motor στην Αμερική, ο Σπύρος Σκούρας, πρόεδρος της 20th Century Fox για μια εικοσαετία, ο πρώτος πλοηγός της διώρυγας του Παναμά Νικήτας Μαυράκης, ο Υδραίος ναυτικός Νικόλαος Κολμανιάτης, που πολέμησε για την ανεξαρτησία της Αργεντινής το 19ο αιώνα, ο αρχιμανδρίτης Γερμανός Ηλιού που ίδρυσε το 1923 στο Περθ το σχολείο «Πιττακός ο Μυτιληναίος», η δασκάλα Λευκοθέα Αμπατζή στο πρώτο ελληνικό σχολείο της Γουέλινγκτον στη Νέα Ζηλανδία…
«Οι δρόμοι των Ελλήνων, η ιστορία των ελληνικών κοινοτήτων στις πέντε ηπείρους» εκδόσεις Polaris. Μια σπουδαία έκδοση, η οποία συνιστά εποπτεία στα χαρακτηριστικά της μετανάστευσης, την κοινοτική οργάνωση και ζωή, στην παιδεία και τον πολιτισμό.
Ενα συλλογικό έργο για τους εκτός Ελλάδας Ελληνες, που συμπεριλαμβάνει τόσο τη διασπορά όσο και τις ένδημες κοινότητες του εξωτερικού. Στο έργο αυτό γράφουν οι Βλάσης Αγτζίδης (Βαλκάνια, χώρες της πρώην ΕΣΣΔ), Αλέξανδρος Κιτρόεφ (Βόρεια και Κεντρική Αμερική, Βόρεια Αφρική, Μέση Ανατολή), Αναστάσιος Τάμης (Νότια Αμερική, Ανατολική και Νότια Ασία, Ωκεανία), Γεώργιος Γιακουμής (Αλβανία), Κώστας Λουκέρης (Ελληνες της Κωσταντινούπολης, Υποσαχάρια Αφρική), Κυριακή Πετράκη (Δυτική Ευρώπη, Ρουμανία).
Το ιδεολογικό πλαίσιο το δίνουν οι επιμελητές Κ. Λουκέρης και Κ. Πετράκη στον πρόλογό τους: «…Συνηθισμένοι συχνά στη στενή ελλαδική μας αντίληψη για το ποιος ή ποια είναι Ελληνας ή Ελληνίδα, αρκετοί από μας αισθανόμαστε τουλάχιστον άβολα συναντώντας Ελληνες χωρίς την Ορθοδοξία, Ελληνες χωρίς την ελληνική γλώσσα. Ελληνες χωρίς τα μεσογειακά φυλετικά χαρακτηριστικά. Οι ειδικοί επιστήμονες τείνουν να διαφοροποιούν πλέον τον ελληνισμό σε «ελλαδικό ελληνισμό» και «ελληνισμό της διασποράς» και σε «μεταναστευτικό ελληνισμό της διασποράς» ή αλλιώς «απόδημο ελληνισμό»…». *
http://www.enet.gr/?i=issue.el.home&date=10/12/2010&s=an8rwpina&c=ellada
Η οικουμενική περιπλάνηση των Ελλήνων
Η ανθρωπογεωγραφία της μετανάστευσης μέσα από τα ιστορικά τεκμήρια, τις μνήμες και την εξέλιξη των κοινοτήτων στις πέντε ηπείρους
Του Θαναση Bασιλειου
Οι δρόμοι των Ελλήνων
Η ιστορία των ελληνικών
κοινοτήτων στις πέντε ηπείρους
επιμέλεια: Κ. Λουκέρης, Κ. Πετράκη
εκδ. Polaris, Αθήνα 2010, σελ. 480
Σε μια κρίσιμη περίοδο, με την Ελλάδα χώρα-τράνζιτ, ανεξέλεγκτης υποδοχής μεταναστών, στερούμενη μιας ολοκληρωμένης μεταναστευτικής πολιτικής και με την προοπτική της χώρας-πομπού μεταναστών αφού, στο πλαίσιο της κρίσης, η «έξοδος» έχει πλέον μπει στην ημερήσια ατζέντα, «Οι δρόμοι των Ελλήνων» κινητοποιούν συνειρμούς. Σίγουρα, δίνουν ένα μοναδικό σφαιρικό ιστορικό πανόραμα της ελληνικής μετανάστευσης και τη συνισταμένη των διαφορετικών εκδοχών του απόδημου ελληνισμού, όπως διαμορφώθηκε και εξελίχθηκε στις πέντε ηπείρους έως σήμερα.
Εκτός από τον γαλαξία των ελληνικών κοινοτήτων, το έργο αποτυπώνει την κατάσταση των Ελλήνων και τις μεταβολές του περιεχομένου της ελληνικότητας, μέσα από τη διαχρονική και δυναμική διαδικασία μετανάστευσης ατόμων και ομάδων, για διαφορετικούς λόγους, σε διαφορετικές συνθήκες και με διαφορετικά πάντα αποτελέσματα.
Ο χορός των μεταναστών
Χωρίς εξάρσεις και με μετρημένη δόση νοσταλγίας, μυστηρίου, θαυμασμού και αναζήτησης, ζωντανεύουν στις σελίδες του βιβλίου γνωστές και άγνωστες -σε κάποιες χώρες για πρώτη φορά- ιστορίες των Ελλήνων μεταναστών και της οργάνωσής τους. Κατά περιοχές, οι συγγραφείς εστιάζουν στο οικονομικό, πολιτικό πλαίσιο της χώρας υποδοχής, στο ιστορικό και τα χαρακτηριστικά της μετανάστευσης, στην κοινοτική οργάνωση, στις οικονομικές επιδόσεις των μεταναστών, στην παιδεία, τον πολιτισμό και την πολιτική. Η Γαλλία του Κοραή και του κύκλου του, οι Ελληνες των Βαλκανίων, οι Αιγυπτιώτες και οι Αλεξανδρινοί, η Αμέρικα των μεγάλων ευκαιριών, ο Καναδάς, η Νότια Αμερική -το εφαλτήριο των Ελλήνων στη ναυτιλία-, η Αργεντινή του Ωνάση και του Δημ. Δάνδολου, το Μεξικό του επαναστάτη Πλωτίνου Ροδοκανάκη, οι Ελληνες του Παναμά, η Ιαπωνία του Λευκάδιου Χερν, οι «παράξενοι» που βουτάνε καταχείμωνο στις τρύπες του πάγου για να πιάσουν έναν σταυρό στη μακρινή Μαντζουρία, οι εξαντλημένοι πρώτοι Ελληνες της Αυστραλίας, οι εργάτες στα μεταλλεία της Νότιας Αφρικής κ.ά., ανοίγονται σαν χορός Ελλήνων.
Και από κοντά, παρελαύνουν οι χιλιάδες Πελοποννήσιοι, Μακεδόνες, Ρουμελιώτες Ηπειρώτες, Κρητικοί, Κεφαλλονίτες, Χιώτες και Μυτιληνιοί, Συμιακοί και Καλύμνιοι, ναυτικοί και τυχοδιώκτες και άλλοι που διέπρεψαν ως εφοπλιστές, ως ιδιοκτήτες υπεραγορών, τραπεζών, ως επιχειρηματίες και διευθυντές καταστημάτων, εκδότες εφημερίδων, εστιάτορες και ξενοδόχοι, έμποροι και λιανοπωλητές και πολλοί που δραστηριοποιήθηκαν στον χώρο των γραμμάτων και της επιστήμης, των τεχνών, της μουσικής και της πολιτικής, αφού αξιώθηκαν να γίνουν βουλευτές των χωρών υποδοχής, δήμαρχοι πόλεων, μέχρι ήρωες και ευεργέτες. Στο φόντο, οι αδυναμίες της ελληνικής κοινωνίας, οι περιπέτειες (Μικρασιατική Καταστροφή, πόλεμοι, Εμφύλιος κ.ά.) αλλά και οι συγκυρίες που οδήγησαν τους Ελληνες στα πέρατα του κόσμου: ΗΠΑ, Καναδά, Λατινική Αμερική, Αυστραλία, Αίγυπτο, Σουδάν, Νότια Αφρική, Αιθιοπία, Ευρώπη κ.α.
Επίκαιροι αναστοχασμοί
Η ελληνική μετανάστευση τον 19ο και τον 20ό αιώνα υπήρξε συνδεδεμένη με τις κοινωνικοοικονομικές διακυμάνσεις της ελληνικής υπανάπτυξης και τους ποικίλους καταναγκασμούς, αλλά και την αντίστοιχη κοινωνικοπολιτική βιομηχανική και αναπτυξιακή τροχιά των χωρών υποδοχής και ουδόλως ερμηνεύεται με βάση το ιδεολόγημα της φυσικής ροπής του Ελληνα προς την περιπέτεια και την ξενιτιά.
Οι Ελληνες μετανάστες (χωρίς γενικεύσεις) υπήρξαν κι αυτοί θύματα αποκλεισμών, προκαταλήψεων, βιαιοτήτων, εχθρικής αντιμετώπισης κ.λπ.
Στις οργανώσεις του απόδημου ελληνισμού ως συνεκτικός δεσμός των Ελλήνων μεταναστών, όπου γης, κυριαρχούν η Εκκλησία, αλλά και η ελληνική γλώσσα, η παιδεία και οι παραδόσεις. Στις οργανώσεις υπήρξαν ιδιοτέλειες, εσωτερικές συγκρούσεις για τον έλεγχό τους, διαφορετικές στρατηγικές ως προς τις σχέσεις που επεδίωκαν με τη χώρα υποδοχής και με την Ελλάδα.
Η ζωή των Ελλήνων στις χώρες υποδοχής παρουσίασε πολλές αντιστοιχίες με τη ζωή των μεταναστών στη χώρα μας, αφού και εκεί υπήρξαν τα ζητήματα νόμιμης ή παράνομης εγκατάστασης, νόμιμης ή μαύρης εργασίας, ενσωμάτωσης ή αποκλεισμού, ακόμα και διωγμών.
Οι συντελεστές
Υπό τη φροντίδα των Κ. Λουκέρη και Κ. Πετράκη, τα κείμενα υπογράφουν οι Αλέξανδρος Κιτροέφ -καθηγητής ιστορίας στο Haverford College της Πενσιλβάνια και διευθυντής του Κέντρου Ειρήνης και Παγκοσμιοποίησης- (Βόρεια και Κεντρική Αμερική, Βόρεια Αφρική, Μέση Ανατολή), Γεώργιος Γιακουμής -φιλόλογος, διευθυντής Εστίας Τιράνων του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού- (Αλβανία), Κώστας Λουκέρης -εκπαιδευτικός, πολιτικός επιστήμονας- (Ελληνες της Κωνσταντινούπολης, Υποσαχάρια Αφρική), Κυριακή Πετράκη -επιστημονική συνεργάτις του Εργαστηρίου Διαπολιτισμικών και Μεταναστευτικών Μελετών του Πανεπιστημίου Κρήτης- (Δυτική Ευρώπη, Ρουμανία), Βλάσης Αγτζίδης -διδάκτορας ιστορίας, ειδικός σύμβουλος στο Ιδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού- (πρώην ΕΣΣΔ, Βουλγαρία, FYROM, Τουρκία), Αναστάσιος Τάμης -καθηγητής στο Notre Dame University της Αυστραλίας- (Νότια Αμερική, Ανατολική και Νότια Ασία, Ωκεανία).
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_2_20/02/2011_433106
[…] συλλογικό έργο “Οι δρόμοι των Ελλήνων” συνέγραψα το κείμενο για τους Έλληνες στην Π.Γ.Δ. […]
[…] συλλογικό έργο “Οι δρόμοι των Ελλήνων” συνέγραψα το κείμενο για τους Έλληνες στην Π.Γ.Δ. […]
[…] συλλογικό έργο “Οι δρόμοι των Ελλήνων” συνέγραψα το κείμενο για τους Έλληνες στην Π.Γ.Δ. […]
The Greeks really do have near-mythical origins, ancient DNA reveals
By Ann GibbonsAug. 2, 2017 ,
Ever since the days of Homer, Greeks have long idealized their Mycenaean “ancestors” in epic poems and classic tragedies that glorify the exploits of Odysseus, King Agamemnon, and other heroes who went in and out of favor with the Greek gods. Although these Mycenaeans were fictitious, scholars have debated whether today’s Greeks descend from the actual Mycenaeans, who created a famous civilization that dominated mainland Greece and the Aegean Sea from about 1600 B.C.E. to 1200 B.C.E., or whether the ancient Mycenaeans simply vanished from the region.
Now, ancient DNA suggests that living Greeks are indeed the descendants of Mycenaeans, with only a small proportion of DNA from later migrations to Greece. And the Mycenaeans themselves were closely related to the earlier Minoans, the study reveals, another great civilization that flourished on the island of Crete from 2600 B.C.E. to 1400 B.C.E. (named for the mythical King Minos).
The Lion Gate was the main entrance to the Bronze Age citadel of Mycenae, the center of the Mycenaean civilization.
The ancient DNA comes from the teeth of 19 people, including 10 Minoans from Crete dating to 2900 B.C.E. to 1700 BCE, four Mycenaeans from the archaeological site at Mycenae and other cemeteries on the Greek mainland dating from 1700 B.C.E. to 1200 B.C.E., and five people from other early farming or Bronze Age (5400 B.C.E. to 1340 B.C.E.) cultures in Greece and Turkey. By comparing 1.2 million letters of genetic code across these genomes to those of 334 other ancient people from around the world and 30 modern Greeks, the researchers were able to plot how the individuals were related to each other.
The ancient Mycenaeans and Minoans were most closely related to each other, and they both got three-quarters of their DNA from early farmers who lived in Greece and southwestern Anatolia, which is now part of Turkey, the team reports today in Nature. Both cultures additionally inherited DNA from people from the eastern Caucasus, near modern-day Iran, suggesting an early migration of people from the east after the early farmers settled there but before Mycenaeans split from Minoans.
The Mycenaeans did have an important difference: They had some DNA—4% to 16%—from northern ancestors who came from Eastern Europe or Siberia. This suggests that a second wave of people from the Eurasian steppe came to mainland Greece by way of Eastern Europe or Armenia, but didn’t reach Crete, says Iosif Lazaridis, a population geneticist at Harvard University who co-led the study.
This dancing Minoan woman from a fresco at Knossos, Crete (1600–1450 B.C.E.), resembles the Mycenaean women (above).
Wolfgang Sauber/Wikimedia Commons
Not surprisingly, the Minoans and Mycenaeans looked alike, both carrying genes for brown hair and brown eyes. Artists in both cultures painted dark-haired, dark-eyed people on frescoes and pottery who resemble each other, although the two cultures spoke and wrote different languages. The Mycenaeans were more militaristic, with art replete with spears and images of war, whereas Minoan art showed few signs of warfare, Lazaridis says. Because the Minoans script used hieroglyphics, some archaeologists thought they were partly Egyptian, which turns out to be false.
When the researchers compared the DNA of modern Greeks to that of ancient Mycenaeans, they found a lot of genetic overlap. Modern Greeks share similar proportions of DNA from the same ancestral sources as Mycenaeans, although they have inherited a little less DNA from ancient Anatolian farmers and a bit more DNA from later migrations to Greece.
The continuity between the Mycenaeans and living people is “particularly striking given that the Aegean has been a crossroads of civilizations for thousands of years,” says co-author George Stamatoyannopoulos of the University of Washington in Seattle. This suggests that the major components of the Greeks’ ancestry were already in place in the Bronze Age, after the migration of the earliest farmers from Anatolia set the template for the genetic makeup of Greeks and, in fact, most Europeans. “The spread of farming populations was the decisive moment when the major elements of the Greek population were already provided,” says archaeologist Colin Renfrew of the University of Cambridge in the United Kingdom, who was not involved in the work.
The results also show it is possible to get ancient DNA from the hot, dry landscape of the eastern Mediterranean, Renfrew says. He and others now have hope for getting DNA from groups such as the mysterious Hittites who came to ancient Anatolia sometime before 2000 B.C.E. and who may have been the source of Caucasian ancestry in Mycenaeans and early Indo-European languages in the region. Archaeologist Kristian Kristiansen of the University of Gothenburg in Sweden, who was not involved in the work, agrees. “The results have now opened up the next chapter in the genetic history of western Eurasia—that of the Bronze Age Mediterranean.”
*Update, 11 August, 10:23 a.m.: This article has been updated with information to clarify the genetic connection between modern Greeks and ancient Mycenaeans.
http://www.sciencemag.org/news/2017/08/greeks-really-do-have-near-mythical-origins-ancient-dna-reveals
http://theodorakism.blogspot.gr/2018/01/1992.html
[…] συλλογικό έργο «Οι δρόμοι των Ελλήνων» συνέγραψα το κείμενο για τους Έλληνες στην […]