Μετονομασία από «Κριμαία» σε «Ταυρίδα»;
Στο πλαίσιο ένος 4σέλιδου αφιερώματος της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» (30-3-2014) για την κρίση στις σχέσεις Ρωσίας-Ουκρανίας και το ζήτημα της Κριμαίας, δημοσιεύτηκε ένα σχόλιό μου για τις σκέψεις της ρωσικής πλευράς μετονομασίας της Κριμέας σε Ταυρίδα.
Το σχόλιο με τον τίτλο που έβαλε ο επιμελητής των σελίδων, είναι το παρακάτω. Μετά από το δικό μου σχόλιο υπάρχει το κείμενο του Χρήστου Κεφαλή για το ιστορικό βάθος της ρωσο-ουκρανικής αντιπαράθεσης.
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΗ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΜΑΙΑΣ Η ΡΩΣΙΑ ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ ΝΑ ΤΗΝ ΞΑΝΑΠΕΙ ΤΑΥΡΙΔΑ
Τη βαφτίζουν Ελληνίδα και την κάνουν ρωσική
Μια πρόσφατη είδηση από τη Ρωσία ήρθε να ενισχύσει στο διαδικτυακό κόσμο το αίσθημα εθνικής υπερηφάνειας των Ελλήνων. Γράφτηκε στο ρωσικό Τύπο και μεταφράστηκε στα ελληνικά Μέσα η είδηση: «Οι Ρώσοι δίνουν στην Κριμαία την αρχαία ελληνική ονομασία Ταυρίδα».
Η είδηση δεν ήταν καθόλου αβάσιμη! Η Ρωσία, στη σύγκρουσή της με την Ουκρανία και την προσπάθεια να ενσωματώσει πλήρως την στρατηγικής σημασίας Κριμαία, φαίνεται ότι επεξεργάζεται σχέδια για αλλαγή της ονομασίας, ώστε και σε συμβολικό επίπεδο να εδραιώσει τη ρωσική κυριαρχία. Η λέξη «Κριμαία» προέρχεται από το Qirim και είναι ταταρικής προέλευσης.
Ο Τύπος λοιπόν ενημέρωσε ότι με πρόταση στη Δούμα οι Ρώσοι «ετοιμάζονται να δώσουν και πάλι στην Κριμαία το αρχαίο ελληνικό όνομα Ταυρίς ή Ταυρίδα, δράττοντας τη μοναδική αυτή ιστορική στιγμή». Κάνουν δηλαδή αυτό που έκανε και η Αικατερίνη η Μεγάλη το 1783, όταν η Χερσόνησος προσαρτήθηκε στη Ρωσική Αυτοκρατορία. Και ο συμβολισμός δεν είναι καθόλου τυχαίος.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Ιζβέστια», η ιδέα προήλθε από το βουλευτή του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος της Ρωσίας Μιχαήλ Ντεγκουάρεφ «προκειμένου να αποκατασταθεί η συνέχεια της ιστορίας των διαφόρων περιόδων της Κριμαίας». Μια από τις πλέον χαρακτηριστικές δηλώσεις έκανε ο επικεφαλής των Κοζάκων της Μαύρης Θάλασσας, Ανατόλι Μαριέτε: «Το Κριμαία είναι ονομασία των Τατάρων και για εμάς είναι ένα σύμβολο σκλαβιάς 300 ετών, όταν οι Τάταροι εισέβαλαν στη ρωσική γη και εκατοντάδες χιλιάδες Ρώσοι αιχμάλωτοι μεταφέρθηκαν σε απομακρυσμένα μέρη».
Ομως η Ρωσική Αυτοκρατορία κατέλαβε την Κριμαία το 1783. Προηγουμένως εκεί δεν υπήρχαν Ρώσοι. Υπήρχαν μόνο Τάταροι, Ελληνες, Καραΐμοι (τουρκογενείς εβραϊκού θρησκεύματος), λίγοι Βούλγαροι….
Το «Κυβερνείο Ταυρίδος»
Η αλήθεια για το περί «Ταυρίδος» όνομα και οι σκοπιμότητες της επαναφοράς του ελάχιστη σχέση έχουν με το αρχαίο ελληνικό πνεύμα. Με την κατάληψη της περιοχής της Κριμαίας το 1783, οι ρωσικές αρχές επανέφεραν τα αρχαία ονόματα και έδωσαν στις νέες πόλεις που δημιούργησαν ελληνικά ονόματα (Σεβαστούπολη, Συμφερούπολη…). Η χρήση των ελληνικών τοπωνυμίων έρχεται από την εποχή της Μεγάλης Αικατερίνης και σχετίζεται με τις διπλωματικές -και όχι μόνο- προσπάθειες κατάληψης του Νότου και εξόδου της Ρωσίας στα θερμά ύδατα της Μεσογείου. Γι’ αυτό το έδαφος του ταταρικού χανάτου που κατέλαβαν οι Ρώσοι το ονόμασαν «Κυβερνείο Ταυρίδος». Λίγο μετά, βέβαια, το ονομαζόμενο «Ελληνικό Σχέδιο» της Μεγάλης Αικατερίνης εγκαταλείφθηκε στη ρωσική εξωτερική πολιτική και αντικαταστάθηκε από πανσλαβισμό -έως και το 1917, όταν οι μπολσεβίκοι αναρριχήθηκαν στην εξουσία.
Ο ελληνικός πληθυσμός -που είχε αποδυναμωθεί με τη μετανάστευση στην περιοχή της Μαριούπολης- άρχισε να ενισχύεται από μετανάστες από τον ελλαδικό χώρο, τα νησιά και το μικρασιατικό Πόντο. Με την ενσωμάτωση της Κριμαίας στην ΕΣΣΔ η περιοχή θα ονομαστεί Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ταυρίδας. Το 1921 ονομάστηκε Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κριμαίας, υπαγόμενη στη Ρωσία και το 1954 υπήχθη με απόφαση του Νικίτα Χρουστσόφ στην Ουκρανική Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία…
Εθνικά ζητήματα στην Ουκρανία: μια ιστορική αναδρομή
Σε μια ομιλία του το 1914 ο Λένιν σημείωνε ότι για τον τσαρισμό η Ουκρανία «έχει γίνει αυτό που η Ιρλανδία είναι για την Αγγλία: την εκμεταλλεύεται στο έπακρο, χωρίς να της δίνει τίποτα σε αντάλλαγμα»
Είναι αυτή η κληρονομιά καταπίεσης που ωθεί ένα υπολογίσιμο μέρος του ουκρανικού λαού
να αναζητά μια διέξοδο στην αποδέσμευση από τη ρωσική επιρροή,
και όχι οποιαδήποτε συμπάθειά του στους νεοφασίστες…
Η δραματική έκρηξη των εθνικών συγκρούσεων στην Ουκρανία έδειξε εκ νέου πόσο επισφαλής είναι η ειρήνη και η συνύπαρξη των λαών στην «πολιτισμένη» Ευρώπη. Η φτωχοποίηση πλατιών στρωμάτων από τη νεοσυντηρητική παγκοσμιοποίηση και το ιμπεριαλιστικό «διαίρει και βασίλευε» είναι κρίσιμοι συντελεστές των εξελίξεων. Δεν είναι όμως οι μόνοι. Για να καταλάβουμε όσα συμβαίνουν, πρέπει επιπλέον να δούμε τις ιστορικές παραδόσεις, που βαραίνουν στην ψυχολογία των λαών. Στην Ουκρανία, πρόκειται κυρίως για την καταπίεση της χώρας από τον τσαρισμό και αργότερα το σταλινισμό. Ο υπολογισμός αυτών των όψεων, στις οποίες θα αναφερθούμε στο παρόν, θα συνεισφέρει στην αποτίμηση των τωρινών αντιθέσεων ανάμεσα σε Ουκρανούς, Ρώσους, Τατάρους κ.ά., αλλά και την αριστερή, προοδευτική τοποθέτηση απέναντί τους.
Σιτοβολώνας
Στην τσαρική περίοδο η Ουκρανία δεν ήταν μόνο ο σιτοβολώνας της Ρωσίας και της Ευρώπης, αλλά και σημαντικό βιομηχανικό κέντρο: στα 1900 παρήγαγε το 52% του χυτοσίδηρου της τσαρικής αυτοκρατορίας και το 75% των εξαγωγών της σιτηρών. Η τσαρική εθνική καταπίεση ήταν βάναυση, όπως και απέναντι στις άλλες μη ρωσικές εθνότητες της αυτοκρατορίας. Σε μια ομιλία του το 1914 ο Λένιν σημείωνε ότι για τον τσαρισμό η Ουκρανία «έχει γίνει αυτό που η Ιρλανδία είναι για την Αγγλία: την εκμεταλλεύεται στο έπακρο, χωρίς να της δίνει τίποτα σε αντάλλαγμα» 1. Ο τσαρισμός υποδαύλιζε παράλληλα το εθνικό μίσος προς τοπικές εθνικές ομάδες, ιδιαίτερα τους Εβραίους. Από τα 1905 οι Μαύρες Εκατονταρχίες (οι ακροδεξιοί της τσαρικής αυτοκρατορίας) οργάνωναν τακτικά αντιεβραϊκά πογκρόμ σε πολλές ουκρανικές περιοχές.
Αυτά τα περιστατικά συνέτειναν στο να ενισχυθεί σημαντικά το 1917 στην Ουκρανία το εθνικό κίνημα. Κύριος εκφραστής του ήταν ο Σιμόν Πετλιούρα, ο οποίος ξεκινώντας από αγροτιστής εξελίχθηκε σε έναν ακραίο εθνικιστή. Στο ρωσικό εμφύλιο, οι δυνάμεις του Πετλιούρα, αλλά και των Μάχνο και Ντενίκιν, επιδόθηκαν σε μαζικά αντιεβραϊκά πογκρόμ, τα θύματα των οποίων έφταναν σε 70.000 ώς 250.000 με τον κύριο όγκο των θηριωδιών να λαμβάνει χώρα στην Ουκρανία. Ο Πετλιούρα δολοφονήθηκε το 1926 στο Παρίσι από τον Σόλεμ Σβάρτσμπαρντ, έναν Εβραίο αναρχικό ποιητή που είχε χάσει όλα τα μέλη της οικογένειάς του στα πογκρόμ, στη δε δίκη που ακολούθησε ο Σβάρτσμπαρντ αθωώθηκε.
Η επικράτηση της επανάστασης στην Ουκρανία συνάντησε έτσι πολλές δυσκολίες, κυρίως λόγω της ισχύος του εθνικού ανταγωνισμού μεταξύ Ρώσων και Ουκρανών. Ωστόσο, μετά το τέλος του εμφυλίου, η νεαρή σοβιετική εξουσία πήρε μέτρα στην κατεύθυνση του ξεπεράσματος των εθνικών ανταγωνισμών και της παροχής σημαντικής αυτοδιοίκησης στα διάφορα έθνη και εθνικές ομάδες της παλιάς Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Τα δικαιώματα, στο πεδίο της γλώσσας, της πολιτιστικής αυτονομίας κ.λπ., αφορούσαν τόσο τις ομόσπονδες δημοκρατίες όπως η Ουκρανία, όσο και αυτόνομες περιοχές με διαφορετική εθνοτική σύνθεση που θεσπίζονταν στα διοικητικά πλαίσιά τους.
Λίγο πριν από το θάνατό του ο Λένιν, διαβλέποντας τους κινδύνους από τις μεγαλορωσικές πρακτικές που ανέπτυσσε ο Στάλιν, καλούσε στην παροχή παραπέρα εθνικής αυτονομίας στις δημοκρατίες της ΕΣΣΔ. Ο Λένιν υπογράμμιζε την ανάγκη να διακρίνουν οι κομμουνιστές «τον εθνικισμό του έθνους που καταπιέζει από τον εθνικισμό του έθνους που καταπιέζεται, τον εθνικισμό του μεγάλου έθνους από τον εθνικισμό του μικρού έθνους» και αναφερόταν στην πιθανότητα μελλοντικά «να διατηρήσουμε την ένωση των Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών μόνο στο στρατιωτικό και διπλωματικό τομέα» 2.
Τον Απρίλιο του 1923, σε μια Συνδιάσκεψη του Ουκρανικού Κ.Κ., ο Τρότσκι υπογράμμιζε πως μια παραβίαση της ισοτιμίας στις εθνικές σχέσεις των λαών της ΕΣΣΔ θα είχε ολέθριες συνέπειες, επειδή «οι αγρότες, είτε Ουκρανοί είναι είτε Γεωργιανοί, Αζερμπαϊτζανοί ή Αρμένιοι, είναι εκείνοι που πάντα βλέπουν στον κυβερνητικό μηχανισμό… την εξουσία μιας εθνικής καταπίεσης…» 3. Και προειδοποιούσε: «Αν δεν σταθούμε ικανοί να πλησιάσουμε τον αγρότη… μπορεί να τον σπρώξουμε σ’ ένα δεύτερο κίνημα Πετλιούρα, κι ένα δεύτερο τέτοιο κίνημα θα ήταν πιο οργανικό, πιο βαθύ και πιο επικίνδυνο από το πρώτο» 4.
Λιμοί και διώξεις
Η στροφή στις εθνικές πολιτικές της ΕΣΣΔ σημειώνεται μετά την εδραίωση του Στάλιν στην εξουσία, περνώντας δύο φάσεις. Κατά τη βίαιη κολεκτιβοποίηση (1929-31) καταστρέφονται σημαντικές αγροτικές δομές στην Ουκρανία και όλη τη σοβιετική επικράτεια. Κατόπιν, στις εκκαθαρίσεις του 1936-38, ακυρώνονται τα πλατιά εθνικά δικαιώματα των μειονοτήτων στην εκπαίδευση και τον πολιτισμό, ενώ διεξάγονται εθνικοί διωγμοί και εκκαθαρίσεις.
Ο λιμός του 1932-33, επικεντρωμένος στην Ουκρανία και λιγότερο στο Καζακστάν και αλλού, συνιστά ορόσημο της πρώτης περιόδου. Σε αυτόν θα χαθούν από την πείνα και τις αρρώστιες, σύμφωνα με υπολογισμούς βασισμένους στις απογραφές πληθυσμού της ΕΣΣΔ στα 1926 και 1937 αλλά και στοιχεία από τα σοβιετικά αρχεία μετά το 1990, περί τα 4-5 εκατομμύρια άνθρωποι. Ταυτόχρονα, ο κανιβαλισμός παίρνει μαζική έκταση 5.
Η ιστορική έρευνα διαψεύδει τους ισχυρισμούς αντισοβιετικών ιστορικών, όπως ο Κόνκουεστ, ότι η σταλινική ηγεσία προκάλεσε συνειδητά και σχεδιασμένα το λιμό, για να κάμψει την αντίσταση στις πολιτικές της. Ενα ρόλο έπαιξαν οι όχι καλές, λόγω δυσμενών κλιματικών συνθηκών, σοδειές στα 1931 και 1932. Ωστόσο, η ευθύνη της σταλινικής ηγεσίας για την ανθρωπιστική καταστροφή παραμένει τεράστια. Από τη μια, η ερήμωση που προκάλεσε η κολεκτιβοποίηση στην ύπαιθρο -στα 1929-32 το ζωικό κεφάλαιο θα μειωθεί περίπου κατά 45%- έκανε την αναιμική τεχνικά σοβιετική αγροτική οικονομία εξαιρετικά ευάλωτη. Από την άλλη, το σταλινικό καθεστώς απέκρυψε το λιμό, ενώ δεν έκανε απολύτως τίποτα να βοηθήσει τις πληττόμενες περιοχές. Χαρακτηριστικά, στα 1931-33 οι σοβιετικές εξαγωγές σιτηρών συνεχίζονται αμείωτα, φτάνοντας σε 8,7 εκατομμύρια τόνους, ένα κλάσμα των οποίων θα αρκούσε για να αποφευχθεί ή να μετριαστεί πολύ η τραγωδία. Αλλωστε, οι σοδειές στα 1931 και 1932 ήταν μόνο 10%-15% κατώτερες εκείνης του 1930, γεγονός που δεν δικαιολογεί τόσα εκατομμύρια θύματα 6.
Οι μαζικές αγροτικές ταραχές στην Ουκρανία και άλλες περιοχές λόγω της βίαιης κολεκτιβοποίησης δίνουν λαβή στην έναρξη των εθνικών διωγμών. Σε αρχεία της GPU αναφέρονται 1.300 εξεγέρσεις αγροτών για το 1929 και 2.200 για το πρώτο τρίμηνο του 1930, με πάνω από 800.000 να συμμετέχουν σε αυτές και 20.000 καταδίκες σε θάνατο7. Ως αποτέλεσμα ξεκινούν ήδη από τότε μαζικές μετεγκαταστάσεις «ύποπτων» πληθυσμών, ιδιαίτερα Κοζάκων, στη Σιβηρία. Στη συνέχεια ώς και μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο πολλές εθνικές ομάδες θα εκτοπιστούν βίαια: Γερμανοί του Βόλγα, Τάταροι της Κριμαίας, Τσετσένοι, Τσερκέζοι και Ελληνες 8.
Στην Ουκρανία οι πολιτικές αυτές οδηγούν σε νέα έξαρση του εθνικισμού, με κύριο εκπρόσωπο τον Στέπαν Μπαντέρα. Οι δυνάμεις του Μπαντέρα θα συνεργαστούν στενά με τους ναζί στα 1941-44, παρ’ ότι ο ίδιος θα φυλακιστεί λόγω της «απερισκεψίας» του να κηρύξει την ουκρανική ανεξαρτησία. Ωστόσο, ο Μπαντέρα, που έχει αναγορευτεί σε ήρωα από μερίδα της τωρινής δυτικόφιλης ουκρανικής ηγεσίας, δεν θα αποκτήσει μεγάλη επιρροή στον ουκρανικό λαό 9.
Οι σταλινικές εκκαθαρίσεις θα πλήξουν και το Ουκρανικό ΚΚ, πιο ισχυρά από το ρωσικό Κόμμα. Το 1933, όταν ο Στάλιν καταργεί την ουκρανική αυτονομία, αυτοκτονεί ο Μ. Σκριπνίκ, από τους επιφανείς Ουκρανούς ηγέτες. Στα 1936-38 εκτελούνται 99 από τα 102 μέλη της Κ.Ε. του Ουκρανικού Κ.Κ., μαζί και όλη η ηγεσία του. Παράλληλα, αναζωπυρώνεται ο αντισημιτισμός, με χαρακτηριστική περίπτωση την εκτέλεση το 1952 δώδεκα Εβραίων ποιητών, πολλών Εβραιοουκρανών, στη «νύχτα των δολοφονημένων ποιητών». Μόνο μετά το θάνατο του Στάλιν και την άνοδο του Χρουστσόφ θα αντιστραφούν οι πρακτικές της εθνικής καταπίεσης. Η κατάσταση στην Ουκρανία θα εξομαλυνθεί, με την αποκατάσταση αρκετών δολοφονημένων ηγετών και την επιστροφή στο ανεκτικό μοντέλο εθνικών σχέσεων.
Το χθες και το σήμερα
Η ιστορική προσέγγιση φωτίζει και εξηγεί πολλές πτυχές των πρόσφατων γεγονότων.
Στην πολιτική αρθρογραφία των ημερών έχει τονιστεί πολύ το γεγονός ότι η νέα δυτικόφιλη ουκρανική κυβέρνηση περιλαμβάνει στις τάξεις της φασιστικά και εθνικιστικά στοιχεία. Αυτή η σωστή διαπίστωση κινδυνεύει να αποβεί παραπλανητική, αν δεν λάβει κανείς υπόψη ότι η Ουκρανία ήταν επί αιώνες το καταπιεζόμενο έθνος στις σχέσεις της με τη Ρωσία και τη σταλινική ΕΣΣΔ. Είναι αυτή η κληρονομιά καταπίεσης που ωθεί ένα υπολογίσιμο μέρος του ουκρανικού λαού να αναζητά μια διέξοδο στην αποδέσμευση από τη ρωσική επιρροή, και όχι οποιαδήποτε συμπάθειά του στους νεοφασίστες, που εκμεταλλεύονται τις περιστάσεις.
Από την άλλη, δεν πρέπει να λησμονείται ότι ο μεγαλορωσικός σοβινισμός αποτελεί ζωτική κληρονομιά και στήριγμα της τωρινής Ρωσίας του Πούτιν. Σε αυτό το πεδίο το καθεστώς του Πούτιν βρίσκει συμμάχους όχι μόνο στην ακροδεξιά του Ζιρινόφσκι, αλλά και στο ΚΚΡΟ, ο ηγέτης του οποίου, Ζιουγκάνοφ, έχει εκφραστεί κατά καιρούς επαινετικά για ακροδεξιούς σοβινιστές όπως ο σύμβουλος του Πούτιν, Αλεξάντερ Ντούγκιν, με τον οποίο διατηρεί αλληλογραφία ο Μιχαλολιάκος 10.
Σε τελική ανάλυση, ο κίνδυνος που αντιπροσωπεύουν ο κρατικός σοβινισμός και εθνικισμός της Ρωσίας είναι μεγαλύτερος, αφού βασίζεται σε παραδόσεις αιώνων και διαθέτει σήμερα πολύ σοβαρότερη οικονομική και γεωπολιτική ισχύ από την ουκρανική ελίτ.
Σημειώσεις
1. Παρατίθεται στο http://en.wikipedia.org/wiki/Russian_Colonialism.
2. Λένιν, Απαντα, εκδ. ΣΕ, τόμ. 45, σελ. 359, 362.
3. Παρατίθεται στο Α. Κλόκε, «Εθνικό Ζήτημα: ο μαρξισμός, η εμπειρία του Οκτώβρη και το σήμερα», Μαρξιστική Σκέψη, τόμ. 8, σελ. 199.
4. Στο ίδιο.
5. Βλ. Ο. Πασχαλινάς, «Ο «Ανύπαρκτος» λιμός: ΕΣΣΔ 1931-33», στη συλλογή Ο Οκτώβρης και Εποχή μας, εκδ. Τόπος, σελ. 495 κ.ε.
6. Στο ίδιο, σελ. 500, 502, 505 κ.λπ.
7. Στο ίδιο, σελ. 504.
8. Για τις τύχες ειδικά της ελληνικής μειονότητας βλέπε Β. Αγτζίδης, «Οταν οι Ελληνες Κομμουνιστές πήραν την εξουσία», Μαρξιστική Σκέψη, τόμ. 8, σελ. 204-230.
9. Σε πανεθνική έρευνα στην Ουκρανία το 2009, μόνο το 14% είχε θετική γνώμη για τον Μπαντέρα, ενώ το 45% αρνητική,http://en.wikipedia.org/wiki/Stepan_Bandera#Attitudes_in_Ukraine_Towards_Bandera.
10. Βλέπε «Επιστολή Α. Ντούγκιν -γεωπολιτικού μέντορα του Β. Πούτιν- στον Ν. Μιχαλολιάκο», στο http://www.defencenet.gr/.
*Μέλος της Σ.Ε. της Μαρξιστικής Σκέψης
http://crimea-tour.ru/kr_vojazh_E2/kr_vojazh_E2.html
Dmitry Medvedev and Viktor Yanukovych honoured the memory of victims of the famine in Ukraine, placing candles at the foot on the monument to the victims of this tragedy
Ένα blog του Βλάση Αγτζίδη 
Reblogged this on Oxtapus *blueAction.
Ukraine: Hate in Progress
Tim Judah
A rebel salute at the funeral of Aleksandr Lubenets, presumably killed by Ukrainian forces, Khrestysche, eastern Ukraine, April 2014
From the cemetery in Khrestysche we could see for miles across the valley and the rolling green hills. Men from the village militia pointed to the horizon and said that their enemies were “over there,” somewhere. And then the funeral party came walking up the path from the village, bearing the open coffin of twenty-one-year-old Aleksandr Lubenets. “He was very cheerful. He loved life,” his father, Vladimir, told me. “And then some bastard decided to end it. They shot him in the back.”
Krestysche is on the outskirts of Sloviansk, in eastern Ukraine. Aleksandr and two of his mates, were part of the local rebel militia, which has been ringed by anti-government barricades for the last few weeks. What exactly happened is unclear. Yevgeniy, the commander of Aleksandr’s group, said, “He wanted to be hero.” On April 24, the three friends ran into Ukrainian soldiers or police and that was the end of it.
On the same day, in the nearby town of Gorlovka, forty-two-year-old Volodymyr Rybak was buried. A policeman turned local councilman, he remonstrated with the men who had put up a rebel flag in town. A few days later he and a man later identified as a student from Kiev were found in a river near Sloviansk. Rybak’s body, which had been weighted down with a bag of sand, showed signs of torture. As mourners came to pay their respects at his home in Gorlovka, Elena, his widow, sat by his open coffin stroking his face.
If war is coming, which is the way it feels, Aleksandr and Volodymyr will be remembered and not just by their families and friends. When the Balkan conflict began in the early 1990s the names of the very first to die were engraved in everyone’s memory and later in the history books. Soon after, the individual names and faces gave way to the torrent of numbers.
In many ways the beginning of this conflict in eastern Ukraine resembles that of the beginning of the Yugoslav wars. But the similarities are superficial. As the rebels in Khrestysche—who are variously described as “pro-Russian” or “separatists” or, by the Ukrainian authorities, “terrorists”—scanned the horizon before firing their salute over Aleksandr’s grave, I was struck by the crucial difference. In the Balkans, the men would point to the next village and tell you how they had come to kill us in 1941 and how we are not going to let them do it again. In eastern Ukraine there is no ethnic basis for strife, but hate is still being manufactured. Almost everyone speaks Russian, but you can describe yourself as Russian or Ukrainian along a sort of spectrum. Nor, in contrast to the Balkans, do religious differences play a part. Almost everyone is Orthodox.
Talk to people manning the anti-government barricades and taking part in the demonstrations against Kiev here, however, and one thing in particular is scary. After a day or two you realize that they all say more or less the same thing. “We want to be listened to,” people say. The government in Kiev, which took power after the pro-European revolution there, is a “fascist junta” backed by Europe and the US.
Tim Judah
A banner in front of the occupied administration building in Donetsk, now the headquarters of the self-proclaimed People’s Republic of Donetsk, April 18, 2014
It is as though the Russian media—which is widely watched and read here—has somehow embedded these messages into the heads of people and they have lost the ability to think for themselves. Those who are angry talk as though they were a long persecuted minority, as if they have forgotten that easterners under former president Viktor Yanukovych ran the country until February. Everyone here has been robbed blind by politicians in a system that was as corrupt as can be, but all that seems to be registering right now is a nationalist and hysterical drumbeat from Russia about the new Nazis of Kiev and their NATO masters.
This is ominously reminiscent of what the Serbian media and other bits of the former Yugoslav media did when Yugoslavia collapsed. Then, Serbs were subjected to endless documentaries about Croatia’s wartime fascists, whom they were told were coming back. Now the Russian media says the fascists have returned. And of course, just as there were indeed then some admirers of Croatia’s wartime fascists, there are some right-wing nationalists in Ukraine now; the big lie is to give them a significance they simply don’t have. Speaking to people in eastern Ukraine makes me recall what Milos Vasic, the great Serbian journalist, used to say in 1991: if the entire mainstream US media were taken over by the Ku Klux Klan it would not take long before Americans too would become crazed.
No big surprise then that on April 27 and 28, in Donetsk, the regional capital, rebels seized control of the local TV building and transmission facilities, turned off the Ukrainian channels, and tuned in to Russian ones. On them people could see Russian journalists, called in the middle of the night to the seized security service building here in Sloviansk, interrogating three captured men said to be from the Ukrainian security services. The men are in their underpants, blindfolded and bloodied. They appear to have been beaten up and to need medical attention. One day this video will almost certainly feature in a war crimes or similar trial, as the local militia commander is present.
Whoever is at the end of the chain of command—and there is little doubt that ultimately it is Vladimir Putin—the vast majority of rebels are locals. They have help from volunteers who have come from elsewhere and a crack mobile team of disciplined and experienced soldiers. In the meantime, the situation throws up all sorts of people who are having the time of their lives. Suddenly what they are doing has meaning and they feel like they are taking part in something great, worthwhile, and historic.
Yekaterina Mihaylova runs the press office of the self-proclaimed People’s Republic of Donetsk. She used to be a journalist. I asked her why the rebels used so many Soviet-era flags and posters. Echoing Putin, she said that the collapse of the USSR was a geopolitical catastrophe and that it had resulted in an artificial border between Ukraine and Russia. When our conversation turned to Soviet history, she said that Ukrainians should be grateful for Stalin because he had created the Ukrainian Soviet republic out of diverse bits of territory and this had subsequently become the first Ukrainian state in history. I asked her about the Ukrainian famine of 1932–1933, in which some 3.3 million people are estimated to have died. “The legend of the Holodomor,” she said, using the name given to it here, was created in Canada by fascist Ukrainian exiles. On Stalin’s Gulags she said, “that story is like Snow White, or…”—and at this point Ludmila, who was translating for me, stumbled, looking something up on her iPhone translator—“‘Thumbelina?’ Do you know what that is?”
I got the impression that some in Mihaylova’s office thought that maybe she had gone a bit far. Viktor Priss, a twenty-eight-year old IT systems administrator, was not a famine-denier. He said that the issue was whether one believed it was created on purpose to target Ukrainians as a nation, or whether Ukrainians were simply its biggest victims which is a respectable argument to have. But Stalin, he went on to say, came to power because it had been “the will of the people to create a dictator.”
Tim Judah
A rebel propaganda poster in the occupied administration building in Donetsk, April 18, 2014
At a pro-Ukrainian rally across town I met an artist called Olena Yemchenko, aged forty-two. A few days later she showed me some of her canvasses including ones of busty, headless women adorned with the old election catchphrases of the now deposed president Yanukovych: “prosperity” and “stability.” She said that the women in her picture represented her view that in Ukraine only 10 to 15 percent of people actually think, while everyone else “just exists.” She added however that maybe this was the same in the rest of the world.
Yemchenko showed me photos from exhibitions she had organized, and complained of corruption. She and her colleagues received a grant from the ministry of culture last year for an exhibition but most of the money never arrived because it was stolen. However, Yemchenko explained how she had dealt with this problem. She had a “fatcat” client, who she implied was making his money in some corrupt way. “My task is to take his money and use it wisely,” she said. Some of these funds she used to live off, but the rest was put into supporting the exhibition. In that way she was part of a money-laundering chain, but in her case the cash went back to where it was supposed to have gone in the first place. “For my whole life,” she said, “people have been robbing us.”
One way or another, most of the people in the towns and villages around Donetsk that I have met over the past few weeks feel that way. Rebel or artist, pensioner or miner, everyone feels cheated. So, when someone decides it is in their interest to exploit this resentment, to stir up hatred among people who are angry and often confused by garbled, nationalistic historical narratives of whatever side, then people like Aleksandr and Volodymyr start to die. Families are ripped apart and the violence takes on a logic of its own. That is what is happening in eastern Ukraine today.
April 28, 2014
http://www.nybooks.com/blogs/nyrblog/2014/apr/28/ukraine-hate-progress/?insrc=hpbl
[…] https://kars1918.wordpress.com/2014/04/09/crimea-tavrida/ […]
Με μεγάλη χαρά θέλουμε να σας ανακοινώσουμε ότι αναρτήθηκε στον ιστότοπό μας στην ένδειξη με το εικονίδιο youtube (http://www.youtube.com/watch?v=zhopyK0Div4) το πρώτο βίντεο σχετικά με την φιλοξενία μαθητών από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «ΑΣΤΕΡΑΚΙΑ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΥ», το οποίο ο Οργανισμός μας στήριζε οικονομικά από το 2002 έως το 2012.
Σε αυτό το βίντεο, το οποίο αποτελεί απόσπασμα από την εκπομπή «ΟΔΥΣΣΕΙΑ» που μεταδόθηκε από την τηλεόραση, μπορείτε να παρακολουθήσετε την παράσταση με τις δραστηριότητες των μαθητών κατά την διάρκεια της παραμονής τους στην Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, οι μαθητές χόρεψαν ελληνικούς εθνικούς χορούς, τραγούδησαν, παρακολούθησαν ειδικά μαθήματα ζωγραφικής και χειροτεχνίας και απήγγειλαν αποσπάσματα από αρχαίες τραγωδίες.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι η αγάπη τους για την Ελληνική Γλώσσα και τον Ελληνικό Πολιτισμό είναι έκδηλη και αποτυπώνεται σε κάθε τους δραστηριότητα.
Μυστικό σχέδιο για μετονομασία της Κριμαίας σε Ταυρίδα!
Τετάρτη 03 Σεπτεμβρίου 2014 20:32
Έχει εκπονηθεί και προωθείται από ισχυρό ρωσικό λόμπι, που χαράζει στρατηγικές για το Κρεμλίνο. Υπάρχει ελληνική εξωτερική πολιτική; Υπάρχουν αρμόδιοι να παρακολουθήσουν και να στηρίξουν το σχέδιο;
Η ιδέα της μετονομασίας της Κριμαίας σε Ταυρίδα έχει τεθεί υπ’ όψη του ίδιου του Βλαντίμιρ Πούτιν, με τη μορφή ολοκληρωμένου σχεδίου και έχει κατατεθεί στην προεδρική υπηρεσία στο Κρεμλίνο, όπως μας επιβεβαίωσε σήμερα με την προϋπόθεση της εμπιστευτικότητας ένα από τα σημαίνονται στελέχη, που το προωθούν.
«Δεν μπορούμε ακόμη να πούμε περισσότερα, αλλά η ιδέα, μπορώ να σας διαβεβαιώσω όχι απλώς γεννήθηκε, αλλά πλέον έχει πάρει το δρόμο της και εντάχθηκε σε μια «βεντάλια» θεμάτων, που αφορούν στην ανάπτυξη και την ασφάλεια της Κριμαίας-Ταυρίδας», μας είπε ο συνομιλητής μας, που θεωρείται άτυπος σύμβουλος του Κρεμλίνου και «πατέρας» των σχετικών διατυπώσεων του Ρώσου προέδρου για τα παλαιά και κατοχυρωμένα «ελληνικά δικαιώματα» στην Κριμαία.
«Οι Έλληνες είναι οι πλέον νόμιμοι και γηγενείς κάτοικοι της Κριμαίας-Ταυρίδας, επομένως ελπίζουμε στην υποστήριξη της ιδέας και από ελληνικής πλευράς, αν και ομολογουμένως η ελληνική εξωτερική πολιτική μας έχει προκαλέσει μια σειρά απογοητεύσεις το τελευταίο διάστημα», σημείωσε ο Ρώσος αξιωματούχος, χωρίς να θελήσει να επεκταθεί ακόμη και όταν επιμείναμε να μας δώσει έστω κάποιο παράδειγμα.
«Ας μείνουμε στο ότι η ελληνική εξωτερική πολιτική δεν έδειξε τις καλύτερες πλευρές της και έκανε μια σειρά από βεβιασμένες και λανθασμένες εκτιμήσεις στο Ουκρανικό ζήτημα. Κατανοητό ότι είστε μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ και αντιμετωπίζετε μια βαθιά οικονομική κρίση, όμως η προσήλωση στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ δεν είναι ένας από τους παράγοντες, που προκάλεσαν την κρίση από την οποία υποφέρετε; Δεν θα έπρεπε να προσπαθήσετε τουλάχιστον να μην κλονίσετε τις υπαρκτές φιλικές σχέσεις με τη Ρωσία, ακόμη κι αν δεν μπορούσατε τώρα να τις αναπτύξετε; Αυτό δεν μπορεί να γίνει κατανοητό από την ηγεσία μας…», είπε με νόημα ο συνομιλητής μας, ο οποίος περιέγραψε με ευγενικές διατυπώσεις και περισσή, ως φαίνεται, ακρίβεια όσες σκέψεις γίνονται στα παρασκήνια της ρωσικής εξουσίας.
Ο συγκεκριμένος διάλογος, που έγινε εν πολλοίς τυχαία και με άλλη αφορμή, επιβεβαίωσε σε μεγάλο βαθμό τα υπαρκτά σημάδια, τα οποία στέλνει η ρωσική ηγεσία όλο και συχνότερα το τελευταίο διάστημα. Τα ερωτήματα τετριμμένα πλέον: Έχουμε διπλωματική αποστολή στη Ρωσία ικανή να αφουγκράζεται βαθύτερα μηνύματα; Έχουμε υπουργείο Εξωτερικών και εξωτερική πολιτική σε θέση να παρακολουθεί και να σχεδιάζει κάτι πέραν της μύτης των προσωρινών διαχειριστών της; Ασχολείται κανείς σ’ αυτήν την κυβέρνηση με τίποτε άλλο εκτός από το να αρέσουμε στην τρόικα και τους προστάτες-συμμάχους μας;
Διαβάστε επίσης:
http://www.newsbomb.gr/bloggers/edo-mosha/story/490847/mystiko-shedio-gia-metonomasia-tis-krimaias-se-tayrida#ixzz3CXCu35Fa
Ukraine
By Mark Krutov and Claire Bigg
September 11, 2014
A popular blogger who fled Crimea this week after local authorities raided her home says basic human rights are under threat in the peninsula.
Yelizaveta Bohutskaya has been a strident critic of Crimea’s self-declared authorities since Russia annexed the peninsula from Ukraine in March.
Despite efforts to stifle dissent, Bohutskaya has used her Facebook account to tirelessly pan the new government and denounce what she says is a sweeping crackdown on fundamental freedoms in Crimea.
«Crimea is now a big prison, although few people understand this,» she told RFE/RL from Odesa, in mainland Ukraine. «Many think we got freedom when Russia took over. They don’t yet understand that this ‘freedom’ will backfire for all of us.»
Amid the media clampdown, Bohutskaya’s posts have emerged as a rare source of independent information from Crimea.
Almost 20,000 people follow her Facebook page, and she has been giving interviews for Ukrainian radio and television.
Photos of her car, adorned with traditional Ukrainian embroidery motifs, have also been widely circulated on the Internet.
She says the September 8 raid on her home and her subsequent detention were just a matter of time.
The day before, she had written a particularly acerbic post in which she accused Russia’s secret services of manipulating Crimeans and warned that the violence in eastern Ukraine could well spill over into the peninsula.
«I felt something would happen,» she wrote in a later post. «That night I couldn’t sleep until 5 a.m. Every time a car stopped in my yard I though it had come for me.»
Security forces launched their raid at 5.30 a.m. by releasing a round of gunfire outside her home.
Bogutskaya says the men searched her home for ammunition, narcotics, and extremist literature.
They told her she was a witness in the case surrounding Crimean Tatar leader Mustafa Dzhemilev’s attempt to re-enter Crimea on May 3.
Bohutskaya was at the scene when thousands of supporters broke through lines of Russian troops to reach Dzhemilev as he tried to cross back into Crimea from mainland Ukraine after being declared persona non grata by the new Crimean authorities.
Bogutskaya’s computer, mobile phone, car navigation devices, and USB sticks were confiscated during the raid.
«Now I understand that they had no right to seize this equipment from me, as a witness,» she says. «I’m not a suspect and I haven’t been charged.»
Bogutskaya was then taken to the new government’s crime-fighting agency.
There, she was questioned for three hours and told she may be charged with extremist activities and inciting ethnic hatred. She was eventually released.
«Two hours later, I had already decided that I must leave,» she says. «They let me go, but the following day they would have looked at the seized material and charged me with extremist activities, they would have fabricated terrorism charges against me. Then I would have been arrested as an extremist.»
She quickly purchased a new computer, a new mobile phone, and hastily packed a few clothes. She left Crimea overnight.
Bohutskaya has already published her first posts from Odesa.
Other than that, she has no immediate plan for the future and doesn’t know when she will be able to return to Crimea, where her husband and children remain for now.
Despite these uncertainties, Bohutskaya stands firmly by her decision to flee Crimea.
«I decided it was better to speak up in freedom than keep silent in prison,» she says.
http://www.rferl.org/content/feature/26578498.html
ΓΙΑΤΙ Ο ΠΟΥΤΙΝ ΕΠΡΕΠΕ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ ΝΑ ΠΑΡΕΙ ΤΗΝ ΚΡΙΜΑΙΑ: ΝΑΤΟΙΚΑ ΑΠΟΡΡΗΤΑ
42377b4
Το ρωσικό stockinfocus, σε σημερινό άρθρο του Vasily Pakhomov αποκαλύπτει ότι ιταλικές πηγές διέρρευσαν πληροφορίες των μυστικών υπηρεσιών του ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με αυτές «το πραξικόπημα στο Κίεβο, είχε ως στόχο την εξουδετέρωση του ρωσικού στόλου της Μαύρης Θάλασσας, με έδρα τη Σεβαστούπολη, και την αντικατάστασή του από αντίστοιχη αμερικανική ναυτική βάση.
Με βάση τις απόρρητες πληροφορίες που αποκαλύπτει γίνεται απολύτως κατανοητή η απόφαση του Vladimir Putin για επείγουσα στρατιωτική προστασία και προσάρτηση της Κριμαίας.
Δυο ημέρες μετά την αποχώρηση του τ.πρόεδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς (24/01/15), διορίστηκε ως επικεφαλής της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) ο Valentyn Nalyvaychenko. Ήταν ο άνθρωπος που επί Προεδρίας Βίκτορ Γιουσένκο ίδρυσε υποκατάστημα-γραφείο της CIA στο κτίριο της Ουκρανικής Μυστικής Υπηρεσίας και εξοικείωσε τους υπαλλήλους των ουκρανικών μυστικών υπηρεσιών με τη ΛΗΨΗ και επεξεργασία των απόρρητων αμερικανικών εγγράφων.
Ο Nalyvaychenko είχε από το 2013 διωχθεί ποινικά από το Γεν. Εισαγγελέα της Ουκρανίας για »προδοσία», αλλά τελικά η υπόθεση ποτέ δεν ολοκληρώθηκε λόγω του κινήματος των Μπαντεροφασιστών.
Τζορτζ Μπους μέχρι τις ακτές της Κριμαίας
Τζορτζ Μπους μέχρι τις ακτές της Κριμαίας
Μαζί με τους αμερικανούς πράκτορες της CIA ο Nalivaychenko είχε αναλάβει να συντονίζει την ομαλή μετάβαση αμερικανικών αεροπλανοφόρων και πολεμικών πλοίων στη ρωσική ναυτική βάση της Κριμαίας και την μετατροπή της σε ναυτική βάση των ΗΠΑ . Την αρχική εντολή για στενή συνεργασία με τη CIA είχε λάβει ο Nalyvaychenko από τον τ. πρόεδρο Βίκτορ Γιουσένκο . Όταν στη συνέχεια, απέτυχε η »πορτοκαλί επανάσταση» , ήταν αυτός που προετοίμασε και οργάνωσε την Euromaidan »επανάσταση».
Μια εβδομάδα πριν από την προγραμματισμένη ανατροπή της κυβέρνησης Γιανούκοβιτς (13/01/15), το αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Τζορτζ Μπους» χωρητικότητας 97 000, με 90 αεροπλάνα επί του σκάφους, απέπελευσε από τη ναυτική βάση Norfolk και πήγε στο Αιγαίο Πέλαγος. Συνοδευόταν από 16 πλοία, μεταξύ των οποίων το καταδρομικό «USS Philippine Sea», οι καταστροφείς «Truxtun» και «Ρούσβελτ» και 3 πυρηνικά υποβρύχια.
Την ημέρα της ανατροπής Γιανουκόβιτς (22/01/15) , τα αμερικανικά πολεμικά πλοία έπλευσαν στη Μαύρη Θάλασσα μέσω Βοσπόρου, παραβιάζοντας τη Συνθήκη του Montreux που επέτρεπε τη διέλευση των Δαρδανελίων μόνο από πολεμικά πλοία χωρητικότητας έως 45 χιλιάδες. Οι Τουρκικές αρχές έδωσαν μυστική άδεια για διέλευση ολόκληρου του αμερικανικού στόλου που θα έπαιρνε τις ρωσικές βάσεις της Κριμαίας.
Το αντιτορπιλικό Donald Cook μέχρι τις ακτές της Κριμαίας για την διείσδυση των κομάντο
Το αντιτορπιλικό Donald Cook μέχρι τις ακτές της Κριμαίας για την διείσδυση των κομάντο
Οι αναλυτές του ΝΑΤΟ ανέμεναν ότι και η Κριμαία, θα «επιλέξει τη δημοκρατία» και θα υποδεχόταν το νέο ναυτικό.
Όμως οι κάτοικοι της Κριμαίας υπό την προστασία των ρωσικών στρατιωτικών αποστολών, ανακοίνωσαν τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την επανένωση της Κριμαίας με τη Ρωσία, ακυρώνοντας τα μυστικά σχέδια κατοχής.
Στις 5 Μαρτίου ο αμερικανικός στόλος λαμβάνει νέες εντολές. Να επιστρέψει στην τουρκική βάση της Αττάλειας και να αναμένει εκεί. Μόνο τα αντιτορπυλικά «Truxtun», «Donald Cook» και η φρεγάτα «Taylor» πήραν εντολή για να εξερευνήσουν τις ακτές της Βόρειας Κριμαίας. Αυτό κατέστη δυνατόν με το πρόσχημα των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων με Βουλγαρία και Ρουμανία ( 7 – 22/03/14).
Η Ρωσική Πολεμική Αεροπορία ανακοίνωσε ότι «το Donald Cook» αποσυντόνισε την κεραία που συνέδεε το Στόλο της Μαύρης Θάλασσας με το Διαστημικό Κέντρο αλλά και ένα δίκτυο στρατιωτικών δορυφόρων , που λειτουργούν στο ηλεκτρομαγνητικό φάσμα. Αυτό το προηγμένο σύστημα επέτρεπε τη ΛΗΨΗ δεδομένων από τα ηλεκτρονικά συστήματα επιτήρησης και πλοήγησης του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ.
Ρωσικά αεροσκάφη αναγκάστηκαν να αναστείλουν τη δράση του εχθρικού ναυτικού καταστροφέα. Δύο αεροσκάφη Sukhoi 24MR περικύκλωσαν 11 φορές το αμερικανικό πλοίο με το χαμηλότερο δυνατό ύψος πτήσης, κλειδώνοντας το on-board σύστημα σε συχνότητες 12-18 Hz, για να μην ανιχνεύονται από τα ραντάρ.
Από σχετικές διαβεβαιώσεις ιταλικών πηγών , οι ρωσικές ειδικές υπηρεσίες ήταν πλέον σίγουρες για την παρουσία 6 ομάδων καταδρομέων επί του αμερικανικού αντιτορπιλικού . Η κάθε ομάδα απαρτιζόταν από 16 βατραχανθρώπους που θα έβγαιναν στην ακτή και θα πραγματοποιούσαν σειρά τρομοκρατικών επιθέσεων στην Κριμαία, δημιουργώντας κλίμα πανικού στον τοπικό πληθυσμό.
ειδικές ρωσικές δυνάμεις στην Κριμαία
Αυτή η »ένεση του φόβου και τρόμου» πριν από το δημοψήφισμα θα οδηγούσε σε μείωση της προσέλευσης και την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ως άκυρα. Για να αποκλείσει τέτοιες ενέργειες , η ρωσική αντιτρομοκρατική διεξήγαγε έναν σκληρό προληπτικό έλεγχο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, σε μία από τις περιοχές της Κριμαίας συνελήφθησαν έως και Ρουμάνοι κομάντος, όπως αποδεικνύεται από το επείγον αίτημα της Γενικού Εισαγγελέα της Κριμαίας, Ναταλία Poklonsky.
Ως αποτέλεσμα, στην Κριμαία το δημοψήφισμα έγινε με ασφάλεια από τις ρωσικές δυνάμεις και με συμμετοχή του 99,7 % των ψηφοφόρων που επέλεξε τη συνένωση με τη Ρωσία. Το «Τζορτζ Μπους» πήρε εντολή να σταματήσει την αποστολή του και να επιστρέψει στη βάση του .
dimpenews.com
Μαρία Λαζαρίδη: Παρουσιάστρια εκπομπής για τον ελληνισμό, στην τηλεόραση της Κριμαίας (φωτο, βίντεο)
Μαρία Λαζαρίδη: Παρουσιάστρια εκπομπής για τον ελληνισμό, στην τηλεόραση της Κριμαίας (φωτο, βίντεο)
Μαρία Λαζαρίδη: Παρουσιάστρια εκπομπής για τον ελληνισμό, στην τηλεόραση της Κριμαίας (φωτο, βίντεο)
Next
Μαρία Λαζαρίδη. Νέα, όμορφη και ταλαντούχα παρουσιάστρια της ελληνικής εκπομπής στο πρώτο τηλεοπτικό κανάλι της Κριμαίας, κατακτά όλο και μεγαλύτερο κοινό στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Το τηλεοπτικό της συνεργείο επισκέπτεται τις παρευξείνιες περιοχές με σκοπό την ανάδειξη των ηθών και των εθίμων του αρχαιότερου λαού της περιοχής, των Ελλήνων.
Διαχρονική και ισχυρή η παρουσία του ελληνισμού στα βόρεια παράλια του Εύξεινου Πόντου, παρά τους κατακλυσμούς στην ιστορία της περιοχής και την πανσπερμία των λαών εκεί, αυτοχθόνων και μη.
Η Μαρία ήρθε στην Κριμαία το 1989, σε ηλικία ενός έτους. Οι γονείς της, ο Σωκράτης Λαζαρίδης από το ελληνικό χωριό Μικρή Ιραγκά της Γεωργίας και η Όλγα από την πόλη Ντούμπνα κοντά στη Μόσχα, εγκαταστάθηκαν στην πόλη Στάρι Κριμ (Παλαιά Κριμαία) μετά από πρόσκληση των τοπικών Αρχών για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας. Αργότερα ο Σωκράτης Λαζαρίδης μετακόμισε στην πρωτεύουσα της Κριμαίας, τη Συμφερόπολη, για να οργανώσει την έδρα της Ελληνικής Φιλολογίας στο Εθνικό Πανεπιστήμιο, και μετέφερε και την οικογένειά του.
Η Μαρία Λαζαρίδη στα παιδικά της χρόνια (κάτω, κέντρο) στο χωριό Ιραγκά
με τη γιαγιά Ελπίδα, τα μέλη και φίλους της οικογένειας
Το 1999 έγινε πρωτεργάτης στην ίδρυση του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών «Ελπίδα». Με τη συμβολή του οργανώθηκαν διαγωνισμοί για την καλύτερη γνώση και την ανάδειξη της ελληνικής γλώσσας στην Κριμαία.
Η αποκατάσταση στην Κριμαία
«Ήταν δύσκολη η κατάσταση στη Γεωργία εκείνη την περίοδο. Ο πατέρας μου όμως δέχτηκε προτάσεις για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας από δύο περιοχές της Σοβιετικής Ένωσης και έπρεπε να διαλέξει ανάμεσα στο Σότσι και τη Στάρι Κριμ. Υπήρχε και άλλη λύση, να φύγουμε στην Ελλάδα», λέει η Μαρία Λαζαρίδη στο pontos-news.gr.
«Η χερσόνησος της Κριμαίας είχε καλό υποτροπικό κλίμα και η οικονομική κατάσταση εκεί ήταν αρκετά καλύτερη από άλλες περιοχές της ΕΣΣΔ. Έτσι μεταφερθήκαμε από τον Καύκασο στην Κριμαία. Και οι δυο περιοχές έχουν άμεση σχέση με τον ελληνισμό».
Σωκράτης και Όλγα, οι γονείς της Μαρίας, με ποντιακές φορεσιές
Ο πατέρας της Μαρίας, Σωκράτης, ήταν μαθητής τής (γνωστής σε όλη την πρώην ΕΣΣΔ) ελληνίστριας Μαρίνας Ρίτοβα. Η Ρωσίδα σύζυγός του Όλγα έμαθε τη γλώσσα του άνδρα της και κατάφερε να την διδάσκει στο σχολείο της Συμφερόπολης, συμβάλλοντας στη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού. Δίπλα στους γονείς έμαθαν τη μητρική τους γλώσσα και τα δυο τους παιδιά. Βοηθούσε και η άμεση επαφή με τους συγγενείς στο ελληνόφωνο χωριό Ιραγκά. Η Μαρία συνήθιζε να επισκέπτεται τους παππούδες από τη μεριά της μαμάς, ενώ ο κατά δύο χρόνια μεγαλύτερος αδελφός της Αναστάσιος σύχναζε στο χωριό του πατέρα του. Και σήμερα, όταν ο Αναστάσιος μιλάει με την Πόντια γιαγιά του Ελπίδα, αυτόματα περνάει από τα ρωσικά στα ποντιακά.
Ο ελληνικός κόσμος του Εύξεινου Πόντου
Η ελληνική γλώσσα, και δη η ποντιακή διάλεκτος, δεν είναι το μοναδικό γνώρισμα που ξεχωρίζει τους περισσότερους Έλληνες των παρευξείνιων περιοχών από τους υπόλοιπους κατοίκους. Φημισμένα στον Εύξεινο Πόντο είναι και τα ποντιακά εδέσματα.
«Από τα παιδικά μας χρόνια μάθαμε τα μυστικά της ποντιακής κουζίνας. Το χαβίτσ’, το σορβάν και πολλά άλλα φαγητά μάς είναι πολύ γνώριμα. Από τη γιαγιά έμαθε τα ξεχωριστά φαγητά των Ελλήνων του Πόντου και η μητέρα μου. Τα πρώτα χρόνια μετά το γάμο οι νιόπαντροι γονείς μου έζησαν δίπλα στους συγγενείς του πατέρα μου. Η ποντιακή γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα των Ποντίων του χωριού Ιραγκά ήταν και παρέμειναν μέχρι τις μέρες μας ένα απόρθητο κάστρο», συνεχίζει την αφήγησή της η Μαρία.
Η Μαρία Λαζαρίδη (αριστερά) συμμετέχει σε ποντιακό χορευτικό
Ο ελληνικός πληθυσμός της Κριμαίας αποτελείται σήμερα από Έλληνες του Εύξεινου Πόντου (ελληνόφωνους και τουρκόφωνους), της Θράκης και του Αιγαίου.
Σε πρώτη φάση η Μαρία μελέτησε την ιστορία της Ελλάδας και τη νεοελληνική γλώσσα. Τον εσωτερικό της κόσμο όμως άλλαξε η επίσκεψή της στην Ελλάδα.
Σε ένα ποντιακό γλέντι, μπαίνοντας στον κυκλικό ποντιακό χορό, η Μαρία αισθάνθηκε την άμεση σχέση με τους προγόνους και «κατάλαβε», όπως λέει η ίδια, «γιατί οι πρόγονοι χορεύαν με τον συγκεκριμένο τρόπο».
«Εγώ κι ο αδελφός μου», λέει η Μαρία, «ήμασταν πάντα βυθισμένοι στην ελληνική πολιτιστική ατμόσφαιρα. Ακούγαμε τα ποντιακά τραγούδια της γιαγιάς μας, π.χ. Η γνώση των ελληνικών ήταν τόσο υψηλή, που οι γονείς μας συμβούλεψαν να επιλέξουμε ένα διαφορετικό από αυτούς επάγγελμα.
»Ο αδελφός μου σπούδασε μαθηματικά, και εγώ στο τμήμα Πολιτισμού. Όλα τα θέματα των εργασιών μου, όμως, είχαν σχέση με την Ελλάδα (ελληνικό θέατρο, θέατρο σκιών «Καραγκιόζης»). Η πτυχιακή μου σχετιζόταν με το αρχαίο ελληνικό δράμα».
Η Μαρία Λαζαρίδη (αριστερά) συμμετέχει στο παιδικό πρόγραμμα «Τα αστεράκια της Χερσονήσου»
Στο τελευταίο έτος των σπουδών της η Μαρία παντρεύτηκε και απέκτησε έναν γιο, τον Ηλία, και για σχεδόν τρία χρόνια ήταν απομονωμένη από τον ευρύτερο ελληνικό χώρο. «Κάποια στιγμή άρχισα να νιώθω νοσταλγία, μου έλειπαν σχεδόν όλα – η ποντιακή λαλιά, οι χοροί, η κουζίνα της γιαγιάς. Αισθάνομαι την ανάγκη να περιβάλλομαι από τους Έλληνες και τον ελληνικό πολιτισμό», μας λέει η Μαρία. «Ό,τι συγκράτησα από την ελληνική παράδοση, τα μεταφέρω και στον γιο μου που είναι τώρα τεσσερισήμισι χρόνων. Βοηθάει και η γιαγιά, που ζει μαζί μας».
Η δουλειά στην τηλεόραση
Σήμερα η Μαρία Λαζαρίδη είναι παρουσιάστρια της ελληνικής εκπομπής «Ελπίδα» στο πρώτο κανάλι της Κριμαίας, και της εκπομπής «Ελπίδα+», που στηρίζεται από τον επιχειρηματία και πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Κοινωνικών Οργανώσεων της Ρωσίας Ιβάν Σαββίδη.
«Μετά την ένωση της Κριμαίας με τη Ρωσία γίναμε μέρος ενός ευρύτερου ελληνικού χώρου. Δεν φαντάζομαι τον εαυτό μου χωρίς αυτούς τους ζεστούς ανθρώπους στις περιοχές του Κράσνονταρ, της Ανάπας, του Βίτιαζεβο, του Κριμσκ, της Σταυρούπολης, και πολλές άλλες. Τους επισκέφτηκα ως παρουσιάστρια της ελληνικής εκπομπής «Ελπίδα+». Είναι όμορφο να αντικρίζεις γειτονιές όπου ακούγεται η ποντιακή λύρα και να συναντάς πατριώτες σε διάφορους τόπους με άσβεστη τη φλόγα στην καρδιά.
Συνάντηση στην Ελληνική Λέσχη της Μόσχας «Ρωμιοσύνη»
»Η ελληνική εκπομπή στην τηλεόραση της Κριμαίας προϋπήρχε με τις ονομασίες “Καλημέρα” και “Ελευθερία”. Μετά το δημοψήφισμα για την ένωση με τη Ρωσία δέχτηκα πρόταση από την υπεύθυνη της Κρατικής Επιτροπής για τη Μόρφωση και τον Πολιτισμό στην Κριμαία, την ελληνικής καταγωγής Λαρίσα Γεωργιάδη, να κάνω μια δική μου ελληνική τηλεοπτική εκπομπή. Εκείνη με πήγε στην επίσης Ελληνίδα βουλευτή Όλγα Κοβιτίδη. Μετά από τη συνάντηση μαζί της τον Μάρτιο του 2014 ξεκίνησε η δουλειά μου στην τηλεόραση.
»Το προσωπικό του καναλιού με αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή. Ο γενικός σκηνοθέτης Νμίτρι Στέιν ήταν δίπλα μου σε όλα τα πρώτα βήματα. Με υποστήριξε ο Ιβάν Σόνους, πρόεδρος της Περιφερειακής Εθνικοπολιτιστικής Αυτονομίας των Ελλήνων της Κριμαίας. Με στήριξαν και οι γονείς μου, βοηθώντας να μπουν στη σειρά όλα αυτά που προγραμμάτιζα για τις πρώτες εκπομπές μου».
Η δουλειά της Μαρίας όμως δεν έμεινε μέσα στα σύνορα της κριμαϊκής χερσονήσου.
«Κάποια στιγμή ήρθε η ώρα να βγει η εκπομπή μου έξω από την Κριμαία. Με τη συμβολή της εκδότριας της εφημερίδας Μιρ και Ομόνοια Ίγκας Αμπγκάροβα απευθύνθηκα στον επιχειρηματία Ιβάν Σαββίδη, παρουσιάζοντας το επιχειρηματικό σχέδιο για μια εκπομπή που θα αφορούσε τον ελληνισμό της Ρωσίας, και έλαβα θετική απάντηση. Έτσι ξεκίνησε η καινούρια προσπάθεια με τον τίτλο «Ελπίδα+», την οποία είχε αγκαλιάσει και η γενική διευθυντήρια στο πρώτο κανάλι της Κριμαίας, Εκατερίνα Κόζιρ.
Η Μαρία Λαζαρίδη παίρνει συνέντευξη από τον Ιβάν Σαββίδη
»Όταν επιστρέψαμε από τη Σταυρούπολη, μετά την πρώτη αποστολή, δεχτήκαμε πολλές ευχαριστήριες επιστολές.
»Μια ηλικιωμένη γυναίκα, με κινητικό πρόβλημα, όταν άκουσε την κεμεντζέ στην εκπομπή χόρεψε μπροστά στην τηλεόραση! Η ίδια μάς αφηγήθηκε την ιστορία εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη της.»
Η εκπομπή της Μαρίας βγαίνει στα ρωσικά αφού οι περισσότεροι από τους τηλεθεατές δεν θα μπορούσαν να καταλάβουν πλήρως τη νεοελληνική. Η ρωσική γλώσσα σε αυτή την περίπτωση βοηθά τη διάδοση του ελληνικού πολιτισμού σε ρωσόφωνο κοινό, όπου κι αν ζει. Το πρόγραμμά της μάλιστα παρακολουθούν Έλληνες και φιλέλληνες και εκτός της Κριμαίας, μέσω του Youtube.
Μια γεύση από την εκπομπή «Ελπίδα+» και τις ελληνικές κοινότητες της Ρωσίας
«Το δικό μας τηλεοπτικό κοινό αποτελείται από αυτούς που θέλουν να έρθουν σε επαφή με τον ελληνικό κόσμο. Για την ίδια την Ελλάδα, αλλά και για τη Μικρά Ασία, τον Πόντο και άλλες ελληνικές περιοχές που βρίσκονται εκτός του νεότερου ελληνικού κράτους πρέπει να μάθουν όλοι, ανεξαρτήτως εθνικής καταγωγής. Πρέπει να γίνουν ευρέως γνωστά τα επιτεύγματα των Ελλήνων και των ελληνικών κοινωνικών οργανώσεων ανά τον κόσμο. Προσωπικά, εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου στους συμπατριώτες μου για τη βοήθεια που μου παρέχουν, ανοίγοντας τις πόρτες των σπιτιών και τις ψυχές τους».
Κείμενο: Βασίλης Τσενκελίδης
Φωτογραφίες: Αρχείο Μαρίας Λαζ
http://www.pontos-news.gr/article/146007/maria-lazaridi-paroysiastria-ekpompis-gia-ton-ellinismo-stin-tileorasi-tis-krimaias
23 Μαρτίου 1942. Το Ολοκάυτωμα του Ελληνικού χωριού Λάκοι στην Κριμαία.
Θράσος Ευτυχίδης
Το χωριό Λάκοι στην Κριμαία, είναι ελληνικό. Στις άκρες του χωριού σώζονται μέχρι και σήμερα τα ερείπια του Ναού της Αγίας Τριάδας που χτίσθηκε τον 15ο αιώνα. Λίγο πιο μακριά τα ερείπια ενός ακόμη Ναού με τα απομεινάρια του νεκροταφείου. Σε κάποια από τις ταφόπλακες διαβάζουμε το έτος, 1362. Το χωριό απομακρυσμένο ζούσε για πολλά χρόνια σε ένα δικό του κόσμο. Οι κάτοικοι του χωριού με επίθετα όπως Ανδριώτης, Αρβανίτης και Σπάης δεν ασχολιόντουσαν με γεγονότα που συνέβαιναν πέρα από το Όρος του Προφήτη Ηλία που υψώνεται πάνω απ το χωριό. Οι κάτοικοι καλλιεργούσαν καπνό, σταφύλια, είχαν τα ζώα τους, μεγάλωναν ειρηνικά τα παιδιά τους.
Ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος όμως σάρωσε αυτή την ειρηνική ζωή με το σκληρότερο τρόπο. Με την έναρξη του οι Έλληνες νέοι του χωριού βρέθηκαν να πολεμούν με τον κόκκινο στρατό και με την κατάληψη της Κριμαίας από τους χιτλερικούς σε σώματα ανταρτών.
Ο Ιστορικός Παντελεήμωνας Κετσετζής, στο βιβλίο του «Οι Έλληνες της Κριμαίας» μεταφέρει τα λόγια του Διοικητή της Αντάρτικης ομάδας της περιοχής Μπαχτσισαράι, και αργότερα Διοικητή όλων των ανταρτικών ομάδων του Νότου της Κριμαίας, Μιχαήλ Μακεδόνα. Αυτός διηγείται, ότι η ομάδα του χρωστούσε την ύπαρξή της στο χωριό Λάκοι. Πέρα από αντάρτες, το χωριό έδινε τροφή, ρουχισμό και κατά τους παγωμένους μήνες του χειμώνα φιλοξενούσε τους αντάρτες. Γύρω υπήρχαν και άλλα χωριά, αλλά σε καθένα απ’ αυτά υπήρχαν αρκετοί προδότες. Μόνο στους Λάκους υποστηρίζοταν απόλυτα το προπολεμικό καθεστώς, εργαζόταν το Συμβούλιο (Σοβιέτ) του χωριού στο κτίριο του οποίου κυμάτιζε η κόκκινη σημαία. Η πρόσβαση στο χωριό ήταν δύσκολη και γι αυτό οι φασίστες δεν το είχαν υπό τον έλεγχό τους.
Στις 22 Μαρτίου του 1942, οι αντάρτες συγκρούσθηκαν με τους γερμανούς και οπισθοχώρησαν, οι τραυματίες και οι διασωθέντες βρήκαν καταφύγιο στους Λάκους. 23 Μαρτίου του 1942 οι Γερμανοί περικύκλωσαν το χωριό μαζί με προδοτικά τάγματα Τατάρων της Κριμαίας που πολεμούσαν στο πλευρό τους.
Ζωντανός μάρτυρας της καταστροφής είναι ο Γιούρι Σπάης, εγγονός του θρυλικού αντάρτη, δολιοφθορέα Νικόλαου Σπάη. Ο Σπάης εκτελούσε δύσκολες αποστολές που του ανέθετε το Γενικό Επιτελείο. Έπεσε θύμα προδοσίας, συνελήφθη από τους Γερμανούς φασίστες που τον κρέμασαν.
Ο Γιούρι, τότε το Μάρτη του 1942, ήταν δεκατριάχρονος έφηβος. Διηγείται ο Σπάης: «Όταν οι φασίστες διάλυσαν τους αντάρτες, αυτοί, όσοι έμειναν ζωντανοί, ήρθαν στο χωριό μας. Στις 23 Μαρτίου του 1942 το χωριό περικυκλώθηκε από τους Γερμανούς και τους εθελοντές – Τάταρους της Κριμαίας από το Τάγμα αντιποίνων. Όλους τους κατοίκους τους μάζεψαν μπροστά στο κτίριο του Συμβουλίου του χωριού και τους έψαξαν. Φαίνεται, ότι κάποιος είχε καταδώσει στους Γερμανούς, έτσι αν και δε βρήκαν τίποτα ύποπτο, έβγαλαν στην άκρη αμέσως πάνω από 30 άντρες. Μεταξύ αυτών, ήταν ο θείος μου και τα δυό αδέλφια μου. Εγώ, ήμουν τότε αφελής έφηβος, πλησίασα και ρώτησα «Θείε Μιχάλη, εσείς γιατί είστε εδώ;» Και αυτός μιλώντας ελληνικά, για να μην καταλάβουν οι Τάταροι μου απάντησε, «Γιούρι φύγε, αλλιώς θα σκοτώσουν και σένα. Μας πάνε για εκτέλεση». Αυτό δε θα το ξεχάσω ποτέ…».
Το χωριό πυρπολήθηκε, οι άνθρωποι πανικοβλήθηκαν. Όλη η «μαύρη» δουλειά έγινε από τους Τάταρους. Τη θεία του Γιούρι τη δέσανε στο κρεββάτι της και το οκτώ μηνών μωρό της το πέταξαν στη φωτιά. Η γυναίκα ούρλιαζε μέχρι που την καταπλάκωσε η φλεγόμενη στέγη.
Οι φονιάδες έκαψαν και τα 87 σπίτια του χωριού αλλά και την εκκλησία τους Αγίου Λουκά του Ιατρού. Το Ιερό καταστράφηκε από τις φλόγες, αλλά σαν από θαύμα τα φρέσκα διασώθηκαν. Σήμερα οι Έλληνες της πρώην ΕΣΣΔ αναστήλωσαν και πάλι τη μοναδική αυτή Εκκλησία – μνημείο της Χριστιανοσύνης.
Μετά την καταστροφή, οι ελάχιστοι επιζώντες οδηγήθηκαν από τους Τάταρους, διαμέσου του Μπαχτσισαράι στο Οκτιάμπρσκε.
Μετά την απελευθέρωση της Κριμαίας σε αρκετούς από τους επιζώντες δόθηκαν σπίτια στο Μπαχτσισαράι. Η ζωή φάνηκε να ξαναβρίσκει τους ρυθμούς της. Δυστυχώς μόνο για ένα μήνα Το καλοκαίρι του 1944 το Σταλινικό καθεστώς, εξανάγκασε τους Έλληνες να εγκαταλείψουν την Κριμαία. Η τραγική ειρωνεία!!!, με την ψεύτικη κατηγορία της συνεργασίας με τον εχθρό!!!
Αυτό όμως είναι ένα άλλο κεφάλαιο στην τραγική ιστορία των Ελλήνων της πρώην ΕΣΣΔ.
bsgreeks.blogspot.com
http://www.ellada-russia.gr/news/1-%CE%A1%CE%A9%CE%A3%CE%99%CE%91/article/7282-23-%CE%9C%CE%B1%CF%81%CF%84%CE%AF%CE%BF%CF%85-1942-%CE%A4%CE%BF-%CE%9F%CE%BB%CE%BF%CE%BA%CE%AC%CF%85%CF%84%CF%89%CE%BC%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%BF%CF%8D-%CF%87%CF%89%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%8D-%CE%9B%CE%AC%CE%BA%CE%BF%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%9A%CF%81%CE%B9%CE%BC%CE%B1%CE%AF%CE%B1
Ουρουμ – Οι Ελληνορθοδοξοι τουρκοφωνοι της ρωσικης Κριμαιας
Οι Ουρούμ (Λατινική Γραφή: Urum) είναι μικρή τουρκόφωνη μειονότητα ελληνικής καταγωγής.
Είναι ένας μικρός πληθυσμός ελληνικής καταγωγής, ο οποίος κατοικεί κυρίως στη Νότια-Γεωργία όπως στη περιφέρεια της Τσάλκας αλλά και στην Ουκρανία κυρίως στην Κριμαία, Μαριούπολη στη Τουρκία στις πόλεις Τραπεζούντα, Κερασούντα, Ερζερούμ, Καρς, στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Ονομάζονται οι Ουρούμ Ρωμιοί. Οι Ουρούμ υιοθέτησαν την Τουρκική γλώσσα στα τέλη του 18ου αιώνα, αλλά παρέμειναν χριστιανοί ορθόδοξοι μέχρι σήμερα. Μετά τη διάσπαση της Σοβιετικής Ένωσης πολλοί Ουρούμ μετανάστευσαν στην Ελλάδα. Ουρούμ είναι ευρύς όρος που ιστορικά έχει χρησιμοποιηθεί για τον ορισμό τουρκόφωνων λαών. Έτσι ονομάζονταν οι Έλληνες που ζούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και την Κριμαία. Στη σύγχρονη εθνογραφία, ο όρος αυτός ισχύει μόνο για το τουρκόφωνο ελληνικό πληθυσμό. Ο όρος Ουρούμ προέρχεται από την αραβική λέξη روم (Ρουμ), που σημαίνει Ρωμαίος και που μεταγενέστερα μετονομάστηκε σε Βυζαντινός και στη συνέχεια Έλληνας. Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται σήμερα για ακόλουθες υπό-εθνικές ομάδες των Ελλήνων που είναι οι: Οι Έλληνες της Κριμαίας που είναι ταταρόφωνοι. Ζούσαν στις περιοχές γύρω από την Αζοφική Θάλασσα. Οι Έλληνες της Τσάλκας που είναι τουρκόφωνοι και ζούσαν στη Γεωργία. Καραμανλήδες της Καππαδοκίας. Οι Έλληνες της Κριμαίας διαιρούνται σε δύο ομάδες: Είναι οι λεγόμενοι Ελληνόφωνοι-Ρωμαίοι και οι Τουρκόφωνοι-Ουρούμ. Είναι Έλληνες της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που προέρχονταν από την περιοχή του Πόντου που μετανάστευσαν και αποίκισαν την Κριμαία. Και οι δύο ομάδες μετανάστευαν στην περιοχή για πολλούς αιώνες (απ’ τον 4ο αιώνα π.Χ. μέχρι και 17ο αιώνα μ.Χ.) από την Ανατολία, κυρίως από τον Πόντο. Οι τελευταίοι εντάθηκαν στην κοινωνική και πολιτισμική ζωή του τόπου, με αποτέλεσμα να υιοθετήσουν την γλώσσα των Τατάρων της Κριμαίας ως μητρική γλώσσα. Το 1777, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας στηΡωσία, η Μεγάλη Αικατερίνη διέταξε την εγκατάσταση όλων των Ελλήνων από τη χερσόνησο στη Βόρεια Αζοφική, έτσι έγιναν γνωστοί ως Έλληνες της Αζοφικής (приазовские греки / priazovskie Greki). Μερικοί γλωσσολόγοι πιστεύουν ότι η διάλεκτος που ομιλείται από τουςΈλληνες της Αζοφικής διαφέρει από την κοινή γλώσσα των Κριμαίων και ως εκ τούτου αποτελεί μια ξεχωριστή ομάδα γλώσσας αυτής. Οι Ουρούμ είναι Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Σε όλη την ιστορία, αντιπροσώπευαν μια απομονωμένη πολιτιστική ομάδα και σπάνια ζούσαν σε πόλεις που κατοικούνταν από τους Ρωμιούς, παρά την κοινή ελληνική πολιτιστική κληρονομιά μαζί τους. Ο Τουρκολόγος Νικολάι Μπασκάκοφ εκτιμά ότι μέχρι το 1969, οι 60.000 άνθρωποι μιλούσαν την Ουρουμική ως μητρική γλώσσα. Μαζική μετανάστευση των Ελλήνων στον Καύκασο ξεκινησε από τον 18ο έως τις αρχές του 20ου αιώνα, από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, κυρίως από την περιοχή του Πόντου. Ο Ρωσοτουρκικός πόλεμος του 1828-29, με την προέλαση του ρωσικού στρατού προς τοΕρζερούμ και την Αργυρούπολη προκάλεσε ενθουσιασμό στον ελληνικό πληθυσμό. Ακολούθησε η συμφωνία ειρήνης με τη Συνθήκη της Αδριανούπολης και η αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από την περιοχή, ανάγκασε ένα μεγάλο αριθμό των Ελλήνων να ακολουθήσει τον ρωσικό στρατό, φοβούμενος τα αντίποινα από την πλευρά των Οθωμανών. Η αυτοκρατορική κυβέρνηση και ειδικότερα ο τσάρος Νικόλαος Α΄ με απόφασή του, μετά από εισήγηση του στρατηγού Ιβάν Πασκέβιτς, τους εγκατέστησε στην περιοχή της Τσάλκας, όπου ίδρυσαν 27 αμιγή ελληνικά χωριά. Επί της Σοβιετικής Ένωσης αποτελούσαν αναγνωρισμένη ελληνική μειονότητα της Γεωργίας. Ίδρυσαν επίσης τρία χωριά στην περιοχή Γκομαρέτι.
Οι Έλληνες της Τσάλκας υιοθέτησαν την τούρκικη γλώσσα, διατήρησαν όμως την ορθόδοξη πίστη. Αναφέρονται κυρίως ως Έλληνες που εγκαταστάθηκαν στο οροπέδιο Τριαλέτι ή αλλιώς ως Τουρκόφωνοι Έλληνες του Καυκάσου. Μερικοί Πόντιοι τους αποκαλούν Τσαλκαλίδες λόγω εγκατάστασης τους στη γεωργιανή πόλη της Τσάλκας, όπου κάποτε αποτελούσαν την μεγαλύτερη εθνική κοινότητα. Είναι Ορθόδοξοι Χριστιανοί που ακολουθούν το Ιουλιανό ημερολόγιο, το λεγόμενο παλαιό ημερολόγιο. Σύμφωνα με τον Αντρέι Ποπόφ, κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα εκατοντάδες οικογένειες τουρκόφωνων Ελλήνων Ορθόδοξων από Ερζερούμ, Γκιουμούσχανε και Αρτβίνμετανάστευσαν στη Νότια Ρωσία και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Τσάλκας, στη σημερινή Γεωργία. Κατά τη διάρκεια της σοβιετικής εποχής κατοικούσαν σε πάνω από 20 χωριά της Τσάλκας και στις άλλες πόλεις όπως η Ντμανίσι, Τέτρι-Τσκάρο, Μαρνεούλι και της Αχαλτσίχε. Το 1926 υπήρχαν 24.000 Έλληνες που ζούσαν στην Τσάλκα από τους οποίους οι 20.000 ήταν Τουρκόφωνοι. Οι Ουρούμ στην πλειοψηφία τους έχουν αρχαία ελληνικά ονόματα, βυζαντινά και λίγα με ξενική προέλευση, κυρίως ρωσική. Τα επώνυμα όμως, ιδίως οι καταλήξεις είχαν τροποποιηθεί με την εγκατάσταση τους σ’ αυτήν την περιοχή με συνοπτικές διαδικασίες. Οι περισσότεροι κράτησαν τα επώνυμα και η μόνη αλλαγή έγινε με την προσθήκη της κατάληξης-εφ και -οφ. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός του Εκρωσισμού των κάτοικων που επιχειρήθηκε στη Ρωσική Αυτοκρατορία και της ευκολότερης ενσωμάτωσης τους στην καινούργια κοινωνία. Με την εγκατάσταση τους στην Ελλάδα μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, το Ελληνικό Κράτος αναγνώρισε την Ελληνική τους καταγωγή και χορήγησε την Ελληνική υπηκοότητα σε αυτούς. Πρόκειται για μια συμβολική κίνηση «επιστροφής στις ρίζες». Η διάλεκτος που ομιλείται από τους Έλληνες της Τσάλκας είναι παρόμοια με πολλές άλλες διαλέκτους της Ανατολικής Τουρκίας. Ωστόσο, ορισμένοι γλωσσολόγοι όπως ο Νικολάι Μπασκάκοφ την κατατάσσουν ως μια ξεχωριστή γλώσσα λόγω διαφορών στη φωνητική, το λεξιλόγιο και τη γραμματική. Οι Έλληνες της Τσάλκας ονομάζουν τη γλώσσα τους ως Bizim dilja (Η γλώσσα μας). Η γλώσσα αυτή επηρεάστηκε και από τη ρώσικη γλώσσα με αποτέλεσμα πολλές λέξεις που χρησιμοποιούνται είναι ρώσικες. Η έρευνα του ιστορικού Αϊράτ Αλκάεφέδειξε ότι το 36% των ερωτηθέντων θεωρούσαν την ελληνική γλώσσα ως μητρική τους γλώσσα, παρά την έλλειψη γνώσης της Ελληνικής γλώσσας και το 96% των ερωτηθέντων εξέφρασαν την επιθυμία τους να μάθουν τα Ελληνικά. Οι Έλληνες δεν είναι πλέον η μεγαλύτερη εθνική ομάδα στην Τσάλκα. Μεταξύ 1989 και 2002, ο αριθμός τους στην περιοχή μειώθηκε από 35.000 σε 3.000.Πολλοί μετανάστευσαν στην Ελλάδα και στο Κρασνοντάρ τηςΡωσίας (π. Κρασνοντάρ, Άμπινσκ, Σότσι, και Γκελέντζικ) και επίσης στη περιοχή τηςΣταυρούπολης της Ρωσίας. Σήμερα οι περισσότεροι Έλληνες της Τσάλκας έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα, κυρίως στην Μακεδονία και τη Θράκη. Η γλώσσα που ομιλούν εξαλείφεται και μιλιέται κυρίως από τον πληθυσμό της τρίτης ηλικίας.
Πηγη: https://el.m.wikipedia.org/wiki/Ουρούμ
Ανοιχτή επιστολή προς την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας
κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου
image.png
Αθήνα, 13.07.2021
Αξιότιμη κυρία Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας,
Πληροφορηθήκαμε από την ιστοσελίδα της Προεδρίας της Ουκρανίας ότι δεχθήκατε επίσημη πρόσκληση να συμμετέχετε σε Διάσκεψη Κορυφής για τη θεσμοθέτηση της λεγόμενης «Πρωτοβουλίας για μια Κριμαϊκή Πλατφόρμα» στο Κίεβο την τελευταία εβδομάδα αυτού του Αυγούστου. Παρόμοιες προσκλήσεις έχουν σταλεί σε αρκετούς αρχηγούς κρατών-μελών της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανόμενου του Προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Δημοσιεύματα αναφέρουν ότι έχουν ήδη αποδεχθεί την πρόσκληση οι ΗΠΑ, η Τουρκία και οι χώρες της Βαλτικής. Στόχος της «Διάσκεψης Κορυφής» είναι, σύμφωνα με δηλώσεις του Προέδρου της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι, η δημιουργία ενός διεθνούς μηχανισμού για την αποκατάσταση των σχέσεων Ρωσίας-Ουκρανίας μέσω της αντιστροφής της επανένωσης της Κριμαϊκής Χερσονήσου με τη Ρωσική Ομοσπονδία. Από τα κεντρικά ζητήματα συζήτησης της «Διάσκεψης Κορυφής» θ’ αποτελέσουν επίσης τα δικαιώματα των Τατάρων της Κριμαίας, για τα οποία η Τουρκία διεξάγει από το 2014 παγκόσμια εκστρατεία. Στις προθέσεις των μετεχόντων της «Πρωτοβουλίας» είναι η «Κριμαϊκή Πλατφόρμα» να θεσμοθετηθεί ως μόνιμος μηχανισμός σε όλα τα επίπεδα: Αρχηγών κρατών, υπουργών άμυνας και εξωτερικών, εμπειρογνωμώνων, αλλά και κοινοβουλίων των χωρών που θα συμμετέχουν.
Οι υπογράφοντες αυτό το κείμενο είμαστε όλοι μέλη της «Ελληνικής Λέσχης Φίλων της Κριμαίας» κι απευθυνόμαστε σε σας κάνοντας έκκληση να μην παραβρεθείτε. Επειδή σε απλά ελληνικά, όλοι καταλαβαίνουμε τι θα θεσμοθετηθεί στη «Σύσκεψη Κορυφής» του Κιέβου: Θα επιχειρηθεί η δημιουργία ενός νέου επιθετικού ψυχροπολεμικού άξονα χωρών του ευρωατλαντισμού.
Ο άξονας αυτός θα στρέφεται κατ’ αρχήν με ευθύ τρόπο ενάντια στη θέληση των λαών της Κριμαίας, όπως αυτή εκφράστηκε με το δημοψήφισμα της 16ης Μαρτίου 2014, που διεξήχθη σε συνθήκες απόλυτης ελευθερίας έκφρασης σύμφωνα με όλους τους διεθνείς παρατηρητές, και στο οποίο οι λαοί της Κριμαίας οδηγήθηκαν μετά το γνωστό πραξικόπημα της Πλατείας Μαϊντάν, που προκάλεσε την ανατροπή της εκλεγμένης κυβέρνησης και του Προέδρου της Ουκρανίας. Ένα πραξικόπημα με τη σφραγίδα νεοναζιστικών οργανώσεων, πριν απ’ όλα του διεθνούς συνεργάτη της «δικής μας» Χρυσής Αυγής, παραστρατιωτικού «Δεξιού Τομέα», αλλά και με αμέριστη ευρωατλαντική στήριξη. Αν η απόφαση που πήραν το 2014 οι λαοί της Ουκρανικής Χερσονήσου ήταν σωστή ή όχι, μπορεί να κριθεί από την «έκρηξη» δράσης ακροδεξιών και νεοναζιστικών ομάδων που ακολούθησε, αλλά και κρατικών πράξεων και νομοθετημάτων με στόχο την περιθωριοποίηση των μειονοτήτων της χώρας, πολιτικές που η Ουκρανία δυστυχώς βιώνει αμείωτες μέχρι σήμερα. Αποκορύφωμα της βίας και της ωμότητας που κυριάρχησε, ήταν η φωτιά που με την ανοχή των αρχών προκλήθηκε από ακροδεξιούς παραστρατιωτικούς στην Έδρα των Συνδικάτων στην Οδησσό τον Μάιο 2014, με αποτέλεσμα 48 «αντιμαϊντάν» διαδηλωτές, που είχαν καταφύγει μέσα στο κτίριο, να χάσουν τη ζωή τους. Παράλληλα, με βάση τους νόμους που διέπουν πλέον τη χώρα, έχουν αναγνωριστεί επίσημα ως εθνικοί ήρωες συνεργάτες της ναζιστικής Βέρμαχτ, με γνωστότερο τον υπεύθυνο για εγκλήματα πολέμου ενάντια στους Εβραίους, τους Πολωνούς και τους κομμουνιστές, Στεπάν Μπαντέρα. Το «Τάγμα Αζόφ», νεοναζιστικό τάγμα «εθελοντών» που φέρει και επίσημα τα ναζιστικά σύμβολα και τον γνωστό χαιρετισμό, έχει την άμεση τεχνική και στρατιωτική υποστήριξη της κυβέρνησης του Κίεβου, αλλά και άλλων χωρών-μελών του ΝΑΤΟ.
Ταυτόχρονα ο νέος αυτός ψυχροπολεμικός άξονας θα στρέφεται ολοφάνερα ενάντια στην Ρωσική Ομοσπονδία δηλητηριάζοντας ακόμα περισσότερο το διεθνές κλίμα και προωθώντας παραπέρα τη ρωσοφοβία και στρατιωτικές επιθετικές ενέργειες κατ’ αναλογία αυτών που σημειώθηκαν στη Μαύρη Θάλασσα κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών της άσκησης του ΝΑΤΟ “Sea Breeze” με συμμετοχή και της Ελλάδας. Σε μια τέτοια κατεύθυνση είναι εμφανές ότι η δημιουργία της «Κριμαϊκής Πλατφόρμας» κάθε άλλο παρά εξυπηρετεί την ειρήνη και την ανάγκη συνέχισης ενός διεθνούς διαλόγου βασισμένου στο πνεύμα και το γράμμα της Συμφωνίας του Μινσκ.
Κυρία Πρόεδρε,
Αρκετοί από τους υπογράφοντες έχουμε επισκεφτεί τα τελευταία χρόνια την Κριμαϊκή Χερσόνησο με πρόσκληση των Ελληνικών κοινοτήτων και άλλων πολιτιστικών και οικονομικών φορέων της περιοχής κι έχουμε διαπιστώσει με τα ίδια μας τα μάτια πόσο απέχει η εικόνα που εκπέμπουν για την Κριμαία διάφορα Φόρα του εξωτερικού από την πραγματικότητα της καθημερινότητας των λαών της. Έχουμε διαπιστώσει ιδιαίτερα πόσο σημαντικές είναι οι θεσμικές, πολιτιστικές κι εκπαιδευτικές κατακτήσεις των Ελλήνων της Κριμαίας, οι ρίζες των οποίων πάνε πίσω μέχρι και την εποχή της αρχαίας Ταυρίδας. Ορισμένοι από μας που υπογράφουμε, παρακολουθήσαμε το 2017 μάθημα Ελληνικών στο 2ο Σχολείο της Γιάλτας, στο οποίο συμμετείχαν παιδιά απ’ όλες τις τάξεις του Δημοτικού και του Γυμνάσιου, λίγα απ’ αυτά ελληνικής καταγωγής, τα περισσότερα ρωσάκια, ταταράκια και γερμανάκια από άποψη εθνικής προέλευσης. Με ελάχιστα βιβλία, η σχολική ύλη βασιζόταν κυρίως στις σημειώσεις της διδάσκουσας, ελληνικής καταγωγής καθηγήτριας Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο της Σεβαστούπολης, καθώς και στην εκμάθηση σύγχρονης ελληνικής ποίησης και τραγουδιών. Απ’ όσο πληροφορούμαστε σήμερα, μέσα στα επόμενα χρόνια τα μαθήματα ελληνικών που ξεκίνησαν το 2014 στο 2ο Σχολείο της Γιάλτας θεσμοθετήθηκαν πλέον σε όλα τα σχολεία της πόλης.
Σε τελευταία ανάλυση, οι Έλληνες της Κριμαίας αποτελούν επίσημα αναγνωρισμένη μειονότητα και συμβιώνουν αρμονικά μαζί με δεκάδες άλλες εθνικές και θρησκευτικές μειονότητες της Κριμαίας, πλήρως κατοχυρωμένες από το υπάρχον σύνταγμα και τους νόμους που διέπουν το νότιο άκρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Δε συμβαίνει το ίδιο με την Ουκρανία. Πρόσφατα και με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, ψηφίστηκε ο περίφημος «νόμος για τους αυτόχθονες πολίτες της Ουκρανίας», ένας νόμος που διαχωρίζει τους πολίτες της χώρας σε δύο κατηγορίες: αυτούς που απολαμβάνουν πλήρη δικαιώματα και αυτούς που – αν και πολίτες της χώρας – δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα με τους υπόλοιπους, καθώς ορίζονται, εντελώς αυθαίρετα και χωρίς κανένα κριτήριο, ως «μη αυτόχθονες». Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία μετά τη ναζιστική Γερμανία, που ένα κράτος αποφασίζει απροκάλυπτα την πολιτική που θ’ ακολουθήσει απέναντι στους πολίτες του χωρίζοντας τους ανάλογα με την εθνική τους προέλευση. Ανάμεσα στους «μη αυτόχθονες» δη συμβάσεις προμήθειας τουρκικού στρατιωτικού υλικού στην Ουκρανία αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Ο ίδιος δηλώνει ανοιχτά σχετικά με τις επιδιώξεις του για το λεγόμενο «σχέδιο παντουρκισμού», ότι αυτό ξεκινάει από την επίσημη μειονότητα των Τατάρων της Κριμαίας, τους οποίους ο Πρόεδρος της Τουρκίας χαρακτηρίζει ως «τουρκική μειονότητα». Όλοι όσοι από μας βρέθηκαν στην Κριμαία τα τελευταία χρόνια, είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε τόσο με εκλεγμένα μέλη της ηγεσίας των Τατάρων όσο και με απλούς πολίτες και είμαστε πεισμένοι ότι στη μεγάλη πλειοψηφία τους οι Τάταροι συμμετείχαν στο δημοψήφισμα και ψήφισαν, όπως όλοι οι λαοί της Κριμαίας, συντριπρικά υπέρ της επανένωσης, ενώ δεν καταλαβαίνουν τη συζήτηση περί «καταπίεσης» των δικαιωμάτων τους.
Σε μια τέτοια συγκυρία, η συμμετοχή της χώρας μας στην «Κριμαϊκή Πλατφόρμα» θα την ωθήσει σε θέση πλήρους αντιπαράθεσης με τα συμφέροντα της ελληνικής κοινότητας της Κριμαίας, αλλά και των άλλων λαών της Χερσονήσου, συμπεριλαμβανομένων των Τατάρων.
Η Ελλάδα δε μπορεί να φιλοδοξεί ν’ αποτελέσει από κοινού με την Τουρκία την οικονομική και στρατιωτική «εμπροσθοφυλακή» του ΝΑΤΟ στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Αντιθέτως, οφείλει να διαδραματίσει έναν ρόλο βασισμένο στον διάλογο, την κατανόηση και την πολιτική επίλυση των όποιων προβλημάτων υπάρχουν και ανακύπτουν.
Οφείλουμε στον ελληνικό λαό, που έχει πληρώσει βαρύ τίμημα για επιθετικές πολιτικές που καθορίζονταν πέρα και έξω από τις ανάγκες του, πέρα και έξω από τα σύνορά της χώρας, να πράξουμε ως χώρα ό,τι είναι δυνατόν, ώστε η πολυπόθητη ειρήνη και σταθερότητα στην περιοχή μας να εδραιωθεί, αντί να υπονομευτεί ακόμα περισσότερο.
Κυρία Πρόεδρε,
Με ή χωρίς ψυχροπολεμικές φιέστες και μηχανισμούς, η ιστορία δεν γυρίζει πίσω. Ελπίζουμε ότι η φωνή της σύνεσης, της ειρήνης και της αποφυγής προκλήσεων τελικά θα εισακουστεί.
Νάντια Βαλαβάνη πρ.βουλευτής & υπουργός
Άρης Βασιλόπουλος πρ. δήμαρχος Ν.Φιλαδέλφειας-Ν.Χαλκηδόνας
Ζήσης Ζαννας πρ.βουλευτής
Ήσυχος Κώστας πρ.βουλευτής & υπουργός
Μαρία Καλύβα δημοσιογράφος
Ιωάννης Κουζής πανεπιστημιακός, Πάντειος
Βασίλης Μακρίδης Master δημοσιογραφίας-μεταφραστής, Κρατικό Πανεπιστήμιο
Ροστόφ-Να-Ντονού
Χρήστος Παπαδέας πρ. διευθυντής αεροδρομίου Αθηνών Αεροφλοτ
Θανάσης Πετράκος πρ. βουλευτής, περιφερειακός σύμβουλος Πελοποννήσου
Γιάννης Ραχιώτης νομικός, μέλος του ΔΣ Δημοκρατικών Δικηγόρων Ευρώπης
Θέμις Τζήμας μεταδιδακτορικός ερευνητής Α.Π.Θ.
Βασίλης Φούσκας πανεπιστημιακός, Λονδίνο
Βασίλης Χατζηλάμπρου υγειονομικός, πρ.βουλευτής
[…] Μετονομασία από «Κριμαία» σε «Ταυρίδα»; […]
ΓΙΑΤΙ ΕΓΙΝΕ Η ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΣΤΗΝ ΚΡΙΜΑΙΑ ΤΟ 1919;
——————————————————————————–
Ο ελληνικός στρατός πήγε στη Ρωσία, εξηγεί ο Νεόκοσμος Γρηγοριάδης, για «ν’ απαλλαγούμε από τις Ερινύες των Αθηνών και της Λαμίας και των Θηβών», την αντίσταση δηλαδή της Παλιάς Ελλάδας στην Αντάντ, και να βρούμε «τον δρόμο της τιμής και της αμοιβής στων Αρεοπαγιτών [= των συμμαχικών κυβερνήσεων] τα μάτια» (σ. 35).
Ο ίδιος θα επινοήσει και το τραγουδάκι που συνέδεσε την ελληνική συμβολή στην καταστολή της ρωσικής επανάστασης με την αίσια έκβαση των εθνικών διεκδικήσεων: «Από τη Ρουσία σύρνει / δρόμος ίσια για τη Σμύρνη» («Αρχείο Δέλτα», τ.Δ’, σ. 135).
Νεόκοσμος Γρηγοριάδης, Ο στρατός μας στα ξένα (Σμύρνη 1919, εκδ. Τυπογραφείον «Αμαλθείας»).