2 εκδηλώσεις για την πολιτική συμπεριφορά των Ποντίων προσφύγων κατά το Μεσοπόλεμο

1) Τετάρτη 20 Μαΐου,  19:30   Περιστέρι, Πολιτιστικό – Συνεδριακό Κέντρο του Δημαρχείου (Καραθεοδωρή & Εθν. Αντιστάσεως, σταθμός Μετρό «Περιστέρι»). εκδήλωση τιμής και μνήμης για τον Τραπεζούντιο αγωνιστή Ευγένιο Χαραλαμπίδη (1907-1948), Πρώτο Λαϊκό Δήμαρχο Περιστερίου (1944), ο οποίος καταδικάστηκε από τα Έκτακτα Στρατοδικεία και εκτελέστηκε το 1948. Συμμετέχουν: 

Βλάσης Αγτζίδης, ιστορικός:  «Από την Τραπεζούντα στις προσφυγικές γειτονιές της Αθήνας«. 
Νίκος Θεοδοσίου, συγγραφέας, σκηνοθέτης: «Ο πρόσφυγας- ο μαχητής- ο λογοτέχνης- ο πρώτος Λαϊκός Δήμαρχος Περιστερίου»
Οργάνωση: δημοτική κίνηση «Ενεργοί Πολίτες για την Ανατροπή στο Περιστέρι»
 20-5-2015 πρόσκληση χαραλαμπιδη 2.
2) Παρασκευή 22 Μαϊου 2015, 6.00-8.00 μ.μ. Σεμινάριο Ιστορίας, Κηφισιά, «Έπαυλη Δροσίνη»-Βιβλιοθήκη Δήμου, Oδός Αγ. Θεοδώρων & Κυριακού)https://kars1918.wordpress.com/2014/12/30/seminar-2015/

Δέσποινα Παυλίδη, ιστορικός, «Οι πολιτικές τάσεις των Ποντίων προσφύγων στην Ελλάδα κατά την περίοδο  του Μεσοπολέμου», συμπεράσματα από ένα μεταπτυχιακό στο πανεπιστήμιο Bilgi της Κωνσταντινούπολης….
—————————
Κείμενό μου με τίτλο: ¨Ποντιακό Ζήτημα και Αριστερά« αναρτήθηκε εδώ: http://lefteria.blogspot.gr/2015/05/blog-post_957.html
pont1

4 Σχόλια

  1. Τα λίγα που ξέρουμε για τον Ευγένιο Χαραλαμπίδη

    του Νίκου Θεοδοσίου

    Πάνε περίπου πάνω από είκοσι χρόνια όταν για πρώτη φορά συνάντησα το όνομα του Ευγένιου Χαραλαμπίδη. Από λίγες αναφορές διαπίστωσα ότι βρισκόμουν μπροστά σε έναν από του πολύ σημαντικούς διανοούμενους του μεσοπολέμου. Το είδα με το ένδυμα του «άδοξου», κατά τον Καρυωτάκη, ποιητή. Σαν έναν από αυτούς που…

    Από θεούς και ανθρώπους μισημένοι,
    σαν άρχοντες που εξέπεσαν πικροί…

    Μόνο που στην περίπτωση του Χαραλαμπίδη λες και «θεοί και άνθρωποι» φρόντισαν να εξαφανιστεί το λογοτεχνικό του έργο, ενώ σε άλλους έστω κι αργά αναδεικνύεται. Ψήγματα έφτασαν ως εμάς. Στις μνήμες ανθρώπων σώθηκε μόνο, , το κοινωνικό του έργο, που μάλλον κορυφώθηκε με την ανάδειξή του ως Λαϊκού Δημάρχου στο Περιστέρι, τη χρονιά της θύελλας, το 44.

    Κι ύστερα σιωπή, απομονωμένος κι από τους συντρόφους του. Μόνο η ομοβροντία του εκτελεστικού αποσπάσματος στις 22 Ιουνίου του 48 στην Κέρκυρα ακούστηκε.

    Από τότε, πριν είκοσι χρόνια δηλαδή, έβαλα στόχο να φέρω στο φως το πρόσωπο του «άδοξου». Πέρασε από μύρια κύματα η ενασχόλησή μου με την ιστορία του Περιστερίου. Λίγα πάνω, πολλά κάτω . Τώρα μόλις δίνεται η ευκαιρία για κάτι περισσότερο και οργανώνεται αυτή η εκδήλωση. Να μιλήσω για τον Ευγένιο, σηκώσω το βάρος της υποχρέωσης και να το μεταφέρω σε άλλα χέρια που μπορούν να τη συνεχίσουν.

    Σύντομο βιογραφικό του Ευγένιου Χαραλαμπίδη.

    Το 1925, όταν ο Ευγένιος ήρθε το Περιστέρι, ήταν μόλις 18 χρόνων. Είχε γεννηθεί στην Τραπεζούντα το 1907 αλλά το 1919 αναγκάστηκε με την οικογένειά του να μεταναστεύσει στη Ρωσία. Ήταν μέλος μιας πολύτεκνης οικογένειας 13 παιδιών που ενηλικιώθηκαν μόνο τα 6.

    Από την πρώτη στιγμή της εγκατάστασης στην Ελλάδα συμμετείχε σε επιτροπές και σε κινητοποιήσεις για τη βελτίωση της ζωής στο συνοικισμό. Βρέθηκε στην πρώτη γραμμή για την πολιτιστική ανύψωση του τόπου με την ίδρυση του πολιτιστικού συλλόγου «Ελπιδοφόρος» το 1928, του πρώτου στο Περιστέρι .

    Άριστος γνώστης της ρωσικής, μεταφράζει ρώσους λογοτέχνες και συνεργάζεται από το 1931 με τα σημαντικότερα λογοτεχνικά περιοδικά της περιόδου «Ο Κύκλος», «Νέοι Πρωτοπόροι» και από το 1937 με τη «Νέα Εστία». Το 1934 διορίζεται δημοτικός υπάλληλος και είναι ο πρωτεργάτης του συνδικαλισμού των δημοτικών υπαλλήλων.

    Στην Κατοχή πρωτοστατεί στον αγώνα για την επιβίωση με την οργάνωση των συσσιτίων, συνεχίζει την παράνομη δράση του στο συνδικαλιστικό κίνημα των δημοτικών υπαλλήλων και στον αντιστασιακό αγώνα. Συλλαμβάνεται και φυλακίζεται από τους Ιταλούς. Στην απελευθέρωση, το 1944, οι Περιστεριώτες, αναγνωρίζοντας το ήθος και την αγωνιστικότητά του, τον ανακηρύσσουν Λαϊκό Δήμαρχο!

    Μετά τα Δεκεμβριανά κατηγορείται άδικα για τη θανάτωση του συνεργάτη των ναζί, διοικητή του αστυνομικού τμήματος Περιστερίου, Γερόσταθου και μαζί με άλλους, καταδικάζεται σε θάνατο. Εκτελείται στην Κέρκυρα στις 22 Ιουνίου 1948.
    http://www.presspublica.gr/ta-liga-pou-xeroume-gia-ton-evgenio-xaralampidi/

  2. Τα έκτακτα Στρατοδικεία του Εμφυλίου Πολέμου

    Του ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ *

    Τα 25 Έκτακτα Στρατοδικεία και τα 6 Μεραρχιακά συστάθηκαν με βασιλικό διάταγμα στις 9 Σεπτεμβρίου του 1946 βάσει του Γ’ Ψηφίσματος της Δ’ Αναθεωρητικής Βουλής «Περί εκτάκτων μέτρων αφορώντων στην δημόσιαν τάξιν και ασφάλειαν». Το Ψήφισμα αυτό στρεφόταν ευθέως κατά της Αριστεράς και ειδικότερα κατά των συμμετεχόντων στις οργανώσεις του Κομμουνιστικού Κόμματος και επιχειρούσε με νομικά μέσα να εξαλείψει κάθε μορφής αντιπαράθεση με το κράτος που προέκυψε μετά την ένοπλη βρετανική επέμβαση το Δεκέμβριο του ’44.

    Η αδιαμφισβήτητη ένταξη της Ελλάδας –με τις ευλογίες της Σοβιετικής Ένωσης- στο δυτικό στρατόπεδο μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου προϋπόθετε την πλήρη συντριβή του μεγάλου λαϊκού αντιστασιακού κινήματος που είχε δημιουργηθεί την περίοδο της τριπλής γερμανο-ιταλο-βουλγαρικής Κατοχής. Το Γ’ Ψήφισμα ήρθε να συμπληρώσει o νόμος 509/47 «περί μέτρων ασφαλείας του κράτους, του πολιτεύματος, του κοινωνικού καθεστώτος και προστασίας των ελευθεριών των πολιτών» και ο νόμος 511/47 για δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης (αναφέρονται ως «στρατόπεδα πειθαρχημένης διαβίωσης»).

    Η Λευκή Τρομοκρατία

    Η πρώτη πράξη της προσπάθειας περιθωριοποίησης του λαϊκού κινήματος συνέβη το Δεκέμβρη του ΄44. Η νίκη των Βρετανών και των Ελλήνων συνεργατών τους θα επισφραγιστεί με τη Συμφωνία της Βάρκιζας (Φεβρουάριος του ’45) και τις υπογραφές της κυβέρνησης Πλαστήρα και του ΕΑΜ, που βρισκόταν υπό τον έλεγχο του Κ.Κ.Ε. Στη συμφωνία αυτή δεν συμπεριελήφθη η ρήτρα της πλήρους αμνηστίας για όσα είχαν συμβεί έως εκείνη την εποχή. Αυτή η παράλειψη –και η αδιαφορία από την πλευρά της αριστερής ηγεσίας για τη μοίρα των αγωνιστών- θα επιτρέψει τους νικητές να εξαπολύσουν εκστρατεία αντεκδικήσεων και τρομοκρατίας εις βάρος όσων συμμετείχαν στην εαμική Αντίσταση. Οι πλέον σκληροί εκφραστές της Λευκής Τρομοκρατίας, όπως ονομάστηκε η πολιτική των μεταδεκεμβριανών κυβερνήσεων, θα είναι οι παλιοί δωσίλογοι συνεργάτες των κατακτητών, οι οποίοι θα ενσωματωθούν στις δομές του νέου κράτους με πρόσχημα την «καταπολέμηση του κομμουνισμού.»

    Η πολιτική αυτή θα οδηγήσει και πάλι στο Βουνό χιλιάδες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης. Οι συνθήκες που θα δημιουργήσει η τρομοκρατία, η ξενοκρατία και η υποταγή των διεφθαρμένων κυρίαρχων ελίτ στους βρετανικούς σχεδιασμούς, θα υπονομεύσουν τις προσπάθειες συμφιλίωσης. Αντίθετα, θα ευνοήσουν την πολιτική της σύγκρουσης του γενικού γραμματέα του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη, ο οποίος ήταν και ο εκφραστής των σοβιετικών συμφερόντων στον ελλαδικό χώρο. Ο Λαός θα βρεθεί παγιδευμένος μεταξύ ενός σκληρού κράτους-προτεκτοράτου και ενός γραφειοκρατικού μηχανισμού που ήλεγχε ένα εξαρτημένο Κόμμα. Έτσι θα ξεκινήσει ο Εμφύλιος Πόλεμος, θα συγκροτηθεί ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας και τον Δεκέμβριο του ’47 θα δημιουργηθεί η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση, με πρωθυπουργό τον Μάρκο Βαφειάδη.

    Τα στρατοδικεία θερίζουν

    Εργαλείο νομιμοποίησης της ανελέητης κρατικής καταστολής υπήρξαν τα Έκτακτα Στρατοδικεία. Υπολογίζεται ότι τον πρώτο χρόνο λειτουργίας τους (1946) καταδικάστηκαν σε θάνατο 116 πολίτες, το 1947 καταδικάστηκαν σε θάνατο 688 ενώ μόνο το πρώτο εξάμηνο του 1948 οι καταδικασμένοι ήταν 1547. Καταδικαστικές αποφάσεις έβγαζαν επίσης και τα κακουργιοδικεία, τα οποία εκδίκαζαν υπαρκτά ή ανύπαρκτα «εγκλήματα» που έγιναν την περίοδο της κατοχής και των Δεκεμβριανών. Την ίδια χρονική περίοδο που καλύπτουν τα παραπάνω στοιχεία, τα κακουργιοδικεία εξέδωσαν 310 θανατικές καταδίκες. Κατά το χρονικό διάστημα 1946-1951 εκδόθηκαν 4.851 θανατικές καταδίκες, ενώ 198 καταδικάστηκα σε ισόβια κάθειρξη και 916 σε ποινές άνω των 10 ετών.

    (*) Διδάκτωρ σύγχρονης Ιστορίας, μαθηματικός, https://kars1918.wordpress.com/. Βασικές πηγές είναι η διδακτορική διατριβή της ιστορικού Βασιλικής Λάζου για την απονομή της δικαιοσύνης στην πόλη της Λαμίας την περίοδο του Εμφυλίου Πολέμου και η δημοσιευμένη μελέτη του Νίκου Μιχιώτη με τίτλο «Τα Εκτακτα Στρατοδικεία της περιόδου 1946-1960. Εν ονόματι του βασιλέως».

    http://www.presspublica.gr/ta-ektakta-stratodikeia-tou-emfyliou-polemou/

  3. Το πρώτο βήμα
    Μαΐου 24, 2015

    Περιστέρι Χαραλαμπίδης

    Το πρώτο βήμα για την ανάδειξη της προσωπικότητας του Ευγένιου Χαραλαμπίδη και την αναγνώριση της προσφοράς του στην πόλη του Περιστερίου έγινε τη Τετάρτη 20 Μαίου. Στην εκδήλωση που οργάνωσε η δημοτική παράταξη Ενεργοί Πολίτες στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημαρχείου.

    Έτσι εκπληρώθηκε ο πρώτος στόχος μιας προσπάθειας που ξεκίνησε 20 χρόνια πριν. Αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν. Γιατί το έργο του Ευγένιου Χαραλαμπίδη παραμένει άγνωστο στους περισσότερους. Και μέχρι τώρα καμία δημοτική αρχή δεν ενδιαφέρθηκε να αναστρέψει αυτή την κατάσταση.

    Εδώ έχω αναρτήσει την ομιλία μου στην εκδήλωση.

    Στη συνέχεια, το δελτίο τύπου που εξέδωσε η παράταξη.

    «Μέσα σε μια συγκινησιακή ατμόσφαιρα η δημοτική παράταξη των Ενεργών Πολιτών τίμησε τον αγωνιστή Λαϊκό Δήμαρχο Περιστερίου Ευγένιο Χαραλαμπίδη. Μια προσωπικότητα που μέσα από την πολιτική,πνευματική και κοινωνική του προσφορά,αναδείχθηκε από τον Περιστεριώτικο λαό δήμαρχος το 1944.

    Τις πτυχές αυτές της προσωπικότητας,της ζωής και του ήθους του Ευγένιου Χαραλαμπίδη ανέδειξαν στις ομιλίες τους ο Περιστεριώτης συγγραφέας κ.Θεοδοσίου, ο ιστορικός κ.Βλάσης Αγτζίδης και ο επικεφαλής της παράταξης κ.Φώτης Κουγιουμτζής.

    Είναι θετικό μήνυμα για την κοινωνία μέσα στις δύσκολες στιγμές που βιώνει,να προτάσσονται αξίες και προσωπικότητες που αποτελούν παραδείγματα με τη ζωή τους,όπως ο Ευγένιος Χαραλαμπίδης. Οφείλει η δημοτική αρχή να αναγνωρίσει επίσημα το έργο του Λαικού αγωνιστή και δημάρχου Ευγένιου Χαραλαμπίδη και να τιμήσει τη μνήμη του τουλάχιστον, δίνοντας το όνομά του σε κάποια πλατεία ή δρόμο της πόλης.

    Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους η αντιδήμαρχος κ.Τσιώτα,δημοτικοί σύμβουλοι,ο αντιπρόεδρος της Βουλής κ.Μπαλάφας,ο αντιπεριφερειάρχης κ.Τσόκας,ο κ.Τόλιος και πολλοί συνδημότες μας.’

    Το πρώτο βήμα


Σχολιάστε