Συζητώντας με την Ίριδα Τζαχίλη για την Κατοχή με αφορμή μια συλλογή γραμματοσήμων…

Την Παρασκευή 24 Mαρτίου 2023, 7.00μμ θα συζητήσουμε για την Κατοχή με την Ίριδα Τζαχίλη στο πλαίσιο του κύκλου διαλέξεων στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Δήμου Κηφισιάς και του Σεμιναρίου Ιστορίας που επιμελούμαι (Βιβλιοθήκη του Δήμου Κηφισιάς -Έπαυλη Δροσίνη, Αγ. Θεοδώρων & Κυριακού).

Την αφορμή για τη συνάντηση αυτή μας έδωσε το πρόσφατο βιβλίο της με τίτλο «ΜΙΑ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΩΝ» από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Advertisement

Ανδρέας Αγτζίδης: Η τελευταία μάχη της Κατοχής.

Μόλις κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του πατέρα μου. Το προηγούμενο, ένα σύνολο κειμένων για τα εκπαιδευτικά, τα παιδαγωγικά το γλωσσικό ζήτημα, καθώς και άρθρων για κοινωνικά και ιστορικά ζητήματα εκδόθηκε πριν από δύο χρόνια από τον εκδοτικό οίκο Historical Quest.

Στο νέο βιβλίο αναδεικνύει μια από τις πλέον άγνωστες πλευρές της Κατοχής. Τη μάχη που έγινε στο Κιλκίς μεταξύ των δυνάμεων του ΕΛΑΣ και των δωσιλογικών ομάδων που οι Γερμανοί εγκατάλειψαν κατά την αποχώρησή τους από την Ελλάδα. Η Μάχη του Κιλκίς της 4^ης Νοεμβρίου του 1944 υπήρξε μια από τις πλέον αιματηρές συγκρούσεις περί την περίοδο της ναζιστικής Κατοχής και μια από τις πλέον άγνωστες και αδιερεύνητες. Άφησε ως κληρονομιά τον απόλυτο διχασμό, που σε τοπικό επίπεδο «ξεπεράστηκε» με τη σιωπή και τους μονολόγους των πολιτικών επιγόνων των πρωταγωνιστών….

Οι τρεις Παπαδόπουλοι: Mε αφορμή την έκδοση του βιβλίου του Ανδρ. Βενιανάκη

Η νέα μελέτη του Ανδρέα Βενιανάκη για τους τρεις ηγέτες του δωσιλογικού ΕΕΣ ολοκληρώνει μια ερευνητική περίοδο για κάποιες από τις άγνωστες πλευρές της γερμανικής Κατοχής στο χώρο της Μακεδονίας. Μετά το βιβλίο για το βίο και την πολιτεία του Δάγκουλα, ενός κορυφαίου δωσίλογου με πολύ αιματηρή δράση και τη διερεύνηση του ρόλου των μυστικών γερμανικών υπηρεσιών στην συγκρότηση των ένοπλων σωμάτων στην υπηρεσία του κατακτητή, καθώς και το επόμενο για την οικονομική δράση των συνεργατών  των Ναζί στην κατεχόμενη Θεσσαλονίκη, έχουμε στα χέρια μας το παρόν πόνημα με στοιχεία αφενός της συγκρότησης του ΕΕΣ και αφετέρου τις πολύπλοκές συνθήκες και σχέσεις που δημιουργήθηκαν στην μακεδονική ύπαιθρο και καθόρισαν την ένταξη των πολιτών στα αντιμαχόμενα στρατόπεδα. Παράλληλα, παρουσιάζονται για πρώτη φορά λεπτομέρειες και άγνωστα στιγμιότυπα εκείνων των αιματηρών συγκρούσεων που η μνήμη τους είχε διασωθεί μόνο στις προφορικές αφηγήσεις των επιγόνων. Ο Βενιανάκης με την επιμονή και τη μέθοδο ενός ώριμου ερευνητή συνέλεξε τις πληροφορίες και μέσα από μεθοδική επεξεργασία τις παρουσιάζει στον ερευνητή, αλλά και στον απλό αναγνώστη που θέλει να εμβαθύνει και να κατανοήσει τις υπόγειες διεργασίες.

Η σημαντικότητα της μελέτης, εκτός από όσα προηγουμένως αναφέρθηκαν, έγκειται στο ότι μελετά αυτά που διαδραματίστηκαν στον μακεδονικό χώρο, όπου οι μνήμες και τα τραύματα παραμένουν ακόμα ζωντανά.  Κατά συνέπεια η πλήρης γνώση και της πιο μικρής λεπτομέρειας, συμβάλλει στην διαδικασία της κατανόησης και επιτρέπει την ιστορική πληροφορία να αντικαταστήσει τις τραυματικές οικογενειακές μνήμες. Σίγουρα η υπέρβαση των όσων δίχασαν την μακεδονική κοινωνία τη δεκαετία του ’40 δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Όμως γι αυτό είναι σημαντική η συμβολή του έργου του Ανδρέα Βενιανάκη στην κατανόηση των κοινωνικών και πολιτικών διεργασιών στη Μακεδονία. Να σημειωθεί ότι αυτά που διαδραματίστηκαν στη Βόρεια Ελλάδα αποτελούσαν παρέκβαση από τον κανόνα του Μεσοπολέμου, όπου μια από τις κύριες αντιθέσεις ήταν αυτή γηγενών-προσφύγων. Ήταν τόσο μεγάλη η κοινωνική σύγκρουση το Μεσοπόλεμο που κατά την περίοδο της Κατοχής θα λάβει συγκεκριμένη πολιτική μορφή και -καλυμμένη από τις ιδεολογίες του καιρού της- θα οδηγήσει σε αιματηρές συγκρούσεις και ακραίες πολιτικές εντάσεις. Είναι χαρακτηριστικό το συμπέρασμα του Γιώργου Θεοτοκά για τα Δεκεμβριανά του ‘44: «Βλέπω μιά επανάσταση των προσφύγων εναντίον των γηγενών». Αυτά όμως συνέβαιναν μόνο νοτιότερα της κοιλάδας των Τεμπών.

Με αφορμή την επέτειο αναγνώρισης της Εθνικής Αντίστασης (23/08/1982)

           Λόγος για τα τραγούδια της Εθνικής Αντίστασης     

Του Ανδρέα Αγτζίδη (*)

«Πρέπει να σημειώσουμε σε τούτο το κείμενο και να τονίσουμε
ιδιαίτερα, πως καμιά άλλη αντιστασιακή οργάνωση δεν έχει
να παρουσιάσει αντιστασιακά τραγούδια
εκτός από τη μεγαλύτερη, τη μαχητικότερη, τη μαζικότερη
αντιστασιακή οργάνωση: την Εαμική Εθνική Αντίσταση.»

Στα μαύρα χρόνια της ξενικής κατοχής ’41-’44, τότε που όλα «τα ‘σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά» ο ήρωας λαός μας  όχι μόνο δεν υπόκυψε στα σκληρά μέτρα που πήραν οι βρωμεροί καταχτητές (Γερμανοί, Ιταλοί και Βούλγαροι) αλλ’ αντίθετα, αμέσως εξεδήλωσε με πράξεις γενναίες και ηρωικές την αντίστασή του.

Όπως στα δίσεκτα χρόνια της μακραίωνης οθωμανικής κυριαρχίας ο λαός μας τραγούδησε τα δεινοπαθήματά του, τις αγωνίες του, τους πόθους του, τους ξεσηκωμούς και τους αγώνες του, έτσι και τώρα, στα χρόνια της γερμανοϊταλικής και βουλγαρικής κατοχής τραγούδησε τις αγωνίες του, τους πόθους του, τους καημούς του και τους αγώνες του για τη λευτεριά της Πατρίδας.

Τα τραγούδια της Εθνικής Αντίστασης έχουν μεγάλη ομοιότητα με τα κλέφτικα της τουρκοκρατίας γιατί εξέφραζαν τους ίδιους αγώνες, Τις ίδιες αγωνίες, τους ίδιους ηρωισμούς του ίδιου Λαού. Βγαίνανε μέσα από τα βάθη της καρδιάς και της ψυχής του ανυπότακτου, του αδούλωτου, του ήρωα και γίγαντα Λαού μας.

In memoriam Γιώργου ΦΑΡΣΑΚΙΔΗ

Πριν από λίγες μέρες έφυγε και ο Γιώργος Φαρσακίδης χαράκτης, ζωγράφος και λογοτέχνης, μαχητής της Εθνικής ΕΑΜικής Αντίστασης.

Μου θύμιζε πάντα τον πατέρα μου. Είχε γεννηθεί την ίδια χρονιά, είχε την ίδια εθνικοτοπική καταγωγή και είχε την ίδια -πάνω κάτω- πορεία στα δύσκολα χρόνια της κατοχής.

Γεννήθηκε το 1926 στην Οδησσό.  Ο πατέρας του κατέφυγε εκεί από τον Πόντο την εποχή των μεγάλων εθνικών διωγμών -που νομικά τις αποκαλούμε Γενοκτονία.  Έζησε ως το 1934 στην ΕΣΣΔ.  Ο πατέρας του τιμήθηκε ως «πρωτοπόρος της σοσιαλιστικής εργασίας». Με τον ερχομό τους στην Ελλάδα εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη. Εκεί ο μικρός Γιώργος έζησε την εργατική εξέγερση του  Μάη του ’36, τον πόλεμο του ’40 και τη γερμανική Κατοχή.

Ένα άρθρο του πατέρα μου: Τα γεγονότα του ’40-’41 χωρίς παραμορφωτικούς φακούς

Τα γεγονότα του ’40-’41 χωρίς παραμορφωτικούς φακούς

Το ΟΧΙ και η μικρόψυχη κυβέρνηση Μεταξά

του Ανδρέα Αγτζίδη,
εκπαιδευτικού

Η Αντίσταση του ελληνικού λαού στη φασιστική επίθεση της Ιταλίας στις 28 Οκτωβρίου 1940, κατά κοινή ομολογία υπήρξε ‘‘η πρώτη σοβαρή αντίσταση’’ σ’ ολόκληρη την Ευρώπη. Γι αυτό και θα αποτελεί μέγα ιστορικό σταθμό στη νεότερη Ελληνική αλλά και Παγκόσμια Ιστορία.

Τα διαγγέλματα της πολιτειακής, πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας που απευθύνθηκαν στους Έλληνες την ημέρα της φασιστικής επίθεσης είναι κείμενα μεγάλης ιστορικής αξίας και εθνικού, πατριωτικού μεγαλείου. Γιατί την κρίσιμη εκείνη στιγμή εξέφραζαν απόλυτα τα συναισθήματα και τους πόθους ολόκληρου του ελληνικού λαού…

Η ηττοπαθής ηγεσία του ΓΕΣ

15-2-2019: Συζητώντας για τον Εμφύλιο στο Σεμινάριο Ιστορίας….

 Το θέμα της Παρασκευής 15-2-2019 (7.00-9 μ.μ.) στο Σεμινάριο Σύγχρονης Ιστορίας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του δήμου Κηφισιάς θα είναι αφιερωμένο στον Εμφύλιο της δεκαετίας του ’40 

.

Στο Στρογγυλό Τραπέζι υπό τον τίτλο «Συζητώντας για τον Εμφύλιο» θα πάρουν μέρος:

To τελευταίο άρθρο του πατέρα μου: Για το Μακεδονικό Ζήτημα

Είναι τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι το τελευταίο άρθρο του πατέρα μου  είδε το φως της δημοσίευσης 3 ημέρες μετά τον απροσδόκητο θάνατό του σε ηλικία 92 ετών. Ένας θάνατος που μας συγκλόνισε όχι μόνο γιατί ήταν απροσδόκητος, αλλά και γιατί ο ίδιος βρισκόταν σε άριστη διανοητική κατάσταση με ακμαίο μαχητικό πνεύμα. Και με υπέρτατο στόχο την αποκατάσταση της αλήθειας για την εαμική Εθνική Αντίσταση (1941-1944) και την αποκάλυψη των ψευδών πληροφοριών που διαχέουν οι απόγονοι των δωσίλογων της Κατοχής για να δικαιολογήσουν την προδοτική στάση των τότε συνεργατών των κατακτητών. Να σημειώσουμε ότι στα βουνά του Κιλκίς οι Γερμανοί, οι Βούλγαροι και οι δωσίλογοι (ΕΕΣ), μαζί πραγματοποιούσαν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις κατά των ανταρτικών αντικατοχικών δυνάμεων του ΕΛΑΣ

Η ειρωνία που μας επιφύλαξε η μοίρα ολοκληρώνεται (σε προσωπικό επίπεδο πάντα) με την αναδημοσίευση του άρθρου αυτού από το ιστολόγιό μου λίγες μέρες μετά από την αμφιλεγόμενη συμφωνία με την ΠΓΔΜ, εφόσον μόλις το έλαβα σε ψηφιακή μορφή από τον εκδότη της εφημερίδας ‘Μαχητής».

Ανεξάρτητα από το γεγονός ότι οι τίτλοι οφείλονται στον αρχισυντάκτη της εφημερίδας, το περιεχόμενο έχει μεγάλο ενδιαφέρον και αξίζει να αναλυθεί σημειολογικά, με την  απόλυτη όμως γνώση του πλαισίου εντός του οποίου γράφτηκε.

Το κείμενο συντάχθηκε λίγες μέρες μετά από τα συλλαλητήρια που οργανώθηκαν στη Θεσσαλονίκη. Ο πατέρας μου είχε πάντα μια ιδιαίτερη ευαισθησία στο θέμα αυτό γιατίείχε βιώσει ως μαθητής  τα μαχητικά συλλαλητήρια του 1943 ενάντια στην επέκταση της βουλγαρικής ζώνης στην Κεντρική Μακεδονία.

 

Απόσπασμα από την πρώτη σελίδα της «Ελευθερίας», μυστικής εφημερίδας του ΕΑΜ , όπου το κύριο άρθρο και το ρεπορτάζ αναφερόταν στον
ξεσηκωμό κατά της βουλγαρικής επέκτασης τον Ιούλιο του 1943

Τότε, 22 Έλληνες έπεσαν νεκροί στην Αθήνα, όπου πάνω από 200.000 πολίτες διαδήλωναν με το σύνθημα «Έξω οι Βούλγαροι από τη Μακεδονία» και το «Η Μακεδονία είναι ελληνική.»  Στη μεγαλειώδη διαδήλωση που έγινε στο Κιλκίς τον Ιούλιο του ’43, μπροστά στο 17χρονο τότε πατέρα μου δολοφονήθηκε ένας διαδηλωτής καθώς η πορεία περνούσε μπροστά από το Στρατόπεδο Καμπάνη. Και ο δολοφόνος, φρουρός του στρατοπέδου, ήταν ένας Βούλγαρος στρατιώτης, εφόσον οι πρώτες προφυλακές είχαν αρχίσει να φτάνουν στο Κιλκίς. 

 

Για τον πατέρα μου και τη γενιά αυτή της εαμικής Αντίστασης το σύνθημα «Η Μακεδονία είναι ελληνική» συνέχισε να έχει τον αρχικό συμβολικό χαρακτήρα -όπως και στην Κατοχή- και οι σύγχρονοι Σλαβομακεδόνες εθνικιστές αντιμετωπίζονταν κάτι ως συνέχεια των παλιών Βούλγαρων φασιστών. ‘Ετσι, θεωρούσαν ότι η πρόθεση του  σλαβομακεδονικού εθνικισμού των Σκοπίων να μονοπωλήσει τους όρους ‘Μακεδόνας’ και ‘Μακεδονία’, ήταν  συνέχεια εκείνης της επεκτατικής βουλγαρικής προσπάθειας του 1943. Αυτά τα σχήματα δύσκολα είναι κατανοητά σε ένα σύγχρονο Νεοέλληνα, ειδικά όταν δεν έχει σχέση με αυτές τις μαρτυρικές περιοχές της ελληνικής Μακεδονίας. 

Ας δούμε όμως το κείμενο του πατέρα μου, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραπάνω πληροφορίες:

Ήταν πρωτοφανής η προσέλευση των  Ελλήνων στην μεγαλειώδη διαδήλωση που διοργανώθηκε στην Θεσσαλονίκη για την απαράδεκτη απαίτηση των Σκοπιανών, να ονομάσουν το κρατικό τους μόρφωμα με το όνομα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. Επί έναν αιώνα σχεδόν, από την εποχή της οθωμανικής κυριαρχίας αλλά κυρίως  επί Τίτο, Προέδρου τότε της Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας, η Ελλάδα βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση. Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, δηλαδή, πριν τους απελευθερωτικούς πολέμους του 1912-13, η διαμάχη γι΄αυτόν τον πληθυσμό που κατοικούσε στην ελληνική Μακεδονία, ήταν ανάμεσα στους Βουλγάρους και Σέρβους.

Η Μάχη της Κοκκινιάς στις 7 Μαρτίου του 1944

Στις 7 Μαρτίου 1944 έγινε η Μάχη της Κοκκινιάς.

74 χρόνια έχουν περάσει από τη μέρα που η Αντίσταση έδωσε τη μάχη κατά των κατοχικών στρατευμάτων και των συνεργατών τους.

Η απάντηση των Ναζιστών κατακτητών (και των ελληνόφωνων συνεργατών τους) ήταν η μαζική εκκαθάριση της προσφυγικής αυτής περιοχής με το μπλόκο. Ένα γεγονός που έμεινε στην ιστορία ως το Μπλόκο της Κοκκινιάς.

O Aντώνης Πολυχρονιάδης πρόσφυγας από το Βαϊνδίρι της Μικράς Ασίας -θείος της γυναίκας μου- συνελήφθη στο μπλόκο της Κοκκινιάς και πέθανε στο Μαουτχάουζεν, ένα από τα σκληρά στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία. Ένας άλλος θείος, ο Γιώργος Κούρτογλου, πρώτος ξάδελφος της γιαγιάς μου Ειρήνης από το Μουραντιέ Μαγνησίας Μικράς Ασίας συνελήφθη και αυτός και στάλθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης αλλά κατάφερε να επιστρέψει ζωντανός, Ο θείος-Γιώργος μου έδωσε την υπέρτατη χαρά να επισκεφτώ μαζί του το γενέθλιο μικρασιατικό τόπο.

Στη φωτογραφία ο Αντώνης Πολυχρονιάδης με την αδελφή του
Σεβαστή Πολυχρονιάδη-Τσιναροπούλου

Ας μην ξεχάσουμε ποτέ τα θύματα του ναζισμού καθώς και τη μεγαλειώδη Εθνική Αντίσταση και ας ορθώσουμε ένα τείχος μνήμης στους νοσταλγούς του ναζισμού.

23 Φεβρουαρίου: Σεμινάριο Ιστορίας για τα Δεκεμβριανά του ’44 με τον Μεν. Χαραλαμπίδη

Στο πλαίσιο του Σεμιναρίου Σύγχρονης Ιστορίας που λαμβάνει χώρα στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Δήμου Κηφισιάς («Έπαυλη Δροσίνη»-Βιβλιοθήκη Δήμου, Oδός Αγ. Θεοδώρων & Κυριακού, Κηφισιά) ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης θα παρουσιάσει το θέμα: 

«Δεκεμβριανά 1944. Η μάχη της Αθήνας και οι εικόνες της». 

Θα προβληθεί αδημοσίευτο φωτογραφικό υλικό από τα βρετανικά αρχεία και θα ακολουθήσει συζήτηση.

H τελευταία μάχη της Κατοχής

Η αιματηρή Μάχη του Κιλκίς του Νοεμβρίου του 1944

Του Βλάση Αγτζίδη (*)

Μια πολύ σημαντική εκδήλωση θα γίνει στο Κιλκίς στις 2 Δεκεμβρίου του 2017 ,  ώρα  7μ.μ  στο  Επιμελητήριο της πόλης  (Στενημάχου 2). Για πρώτη φορά όλες οι απόψεις θα διατυπωθούν και θα κατατεθεί η ερμηνεία δύο κατεξοχήν έγκριτων ιστορικών που έχουν μελετήσει την περίοδο αυτή.

Η πρωτοβουλία για την εκδήλωση ανήκει στον δραστήριο «Όμιλο για την Ιστορία και τον Πολιτισμό του ν. Κιλκίς» σε συνεργασία με τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη. Ομιλητές στην εκδήλωση θα είναι:

–Ανδρέας Αγτζίδης, σ. δάσκαλος, αρθρογράφος-μελετητής της κατοχικής περιόδου και εμφυλίου

–Θεόδωρος Παυλίδης, σ. δικηγόρος,συγγραφέας

Καθώς και οι δύο ιστορικοί:

–Στράτος Δορδανάς, επίκουρος καθηγητής ιστορίας πανεπιστημίου Μακεδονίας

–Νίκος Μαραντζίδης, καθηγητής πολιτικών επιστημών πανεπιστημίου Μακεδονίας

Την εκδήλωση  συντονίζει  ο  δημοσιογράφος  Θεοφύλακτος Παγλαρίδης . 

13-10-1944: Πώς σώθηκε το εργοστάσιο ηλεκτρισμού στο Κερατσίνι

Η Μάχη της Ηλεκτρικής και οι πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής

ΤΟΥ ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ*

Με μια καθυστέρηση 73 χρόνων τιμήθηκε ουσιαστικά ένα  κορυφαίο ιστορικό γεγονός που αφορά την ιστορία της παραγωγής ενέργειας στη χώρα μας. Η ημέρα (13 Οκτωβρίου 1944) που τα αντιστασιακά ένοπλα σώματα του ΕΛΑΣ απέτρεψαν την καταστροφή του εργοστασίου της Ηλεκτρικής στο Κερατσίνι από τους Γερμανούς κατακτητές που αποχωρούσαν. Η τιμητική αναγνώριση συνέβη με τη φετινή  καθιέρωση της 13ης Οκτωβρίου σε επίσημη αργία για τη ΔΕΗ.

Αθωώνοντας τον δοσιλογισμό. Ένα κείμενο του πατέρα μου

Mε αφορμή τη δημοσίευση ενός άρθρου στην εβδομαδιαία εφημερίδα «Το Ποντίκι» (τεύχος 1939, 20-10-2016), με τίτλο «Σχετικά με την Κατοχή. Οι ρίζες της βίας του εμφυλίου» του Ξενοφώντα  Μπρουντζάκη, ο πατέρας μου που είναι μελετητής αυτής της περιόδου, έγραψε ένα κείμενο-αντίκρουση. Το κείμενο αυτό όμως το «ποντίκι» αρνήθηκε να δημοσιεύσει, υιοθετώντας με τον τρόπο αυτό την αναθεωρητική παραφιλολογία που σχετικοποιεί την Κατοχή, εξαφανίζει το άγος της συνεργασίας με τους κατακτητές και εξισώνει αντιστασιακούς και δωσίλογους.

Το κείμενο είναι το εξής:

 

—————————————————————————————————

Αγτζίδης Ανδρέας
Κιλκίς, 15-10-2016

προς την εφημερίδα το  «Ποντίκι» , Αθήνα

Κύριε Διευθυντά

Παρασκευή 16/12: για τα Δεκεμβριανά του ’44 στο Σεμινάριο Ιστορίας

16 Δεκεμβρίου 7.15 μ.μ. – 9 μ.μ: Ο Μανώλης Κασιμάτης, μέλος του Εικαστικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, εκδότης του περιοδικού «Φωτογραφίζοντας» θα παρουσιάσει
το θέμα «Φωτογραφίζοντας και κινηματογραφώντας
τον Δεκέμβρη του ’44 στην Αθήνα και τον Πειραιά»

 .

https://kars1918.wordpress.com/2016/10/05/seminario-de-la-historia-moderna-2016-2017/

 .

H παρουσίαση θα γίνει στην «Έπαυλη Δροσίνη»-Βιβλιοθήκη Δήμου, Oδός Αγ. Θεοδώρων & Κυριακού, Κηφισιά

 .

—

Για τα γεγονότα που έγιναν στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 1944 μπορείτε να διαβάσετε στις παρακάτω ηλ-διευθύνσεις:

https://kars1918.wordpress.com/2013/12/29/december-1944/

https://kars1918.wordpress.com/2014/01/02/december-1944-2/ 

Για τον Δωσιλογισμό και τον Αντ. Δάγκουλα

Του Αντώνη Κάλφα (*)

Μια εξαιρετική εκδήλωση θα γίνει στο Κιλκίς από τον Όμιλο για την Ιστορία και τον Πολιτισμό, τη Δημόσια Βιβλιοθήκη του Κιλκίς και τις εκδόσεις Επίκεντρο το Σάββατο 3-12-2016, στις 7.00 μ.μ. στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο. Αφορμή είναι η έκδοση ενός σημαντικού βιβλίου από τον ερευνητή Ανδρέα Βενιανάκη  που έχει ως τίτλο: «Δάγκουλας, ο “δράκος” της Θεσσαλονίκης – Συμβολή στην Ιστορία των Ταγμάτων Ασφαλείας επί Κατοχής (1941-1944)», εκδόσεις Επίκεντρο, με  πρόλογος των Στράτου Δορδανά και  Βάιου Καλογρηά.

Σεμινάριο Ιστορίας, 11 Noεμβρίου: Δωσιλογισμός στη Μακεδονία

Στη συνάντηση της Παρασκευής 11-11-2016 [7.15 μ.μ. – 9 μ.μ.«Έπαυλη Δροσίνη»-Βιβλιοθήκη Δήμου, Oδός Αγ. Θεοδώρων & Κυριακού] του Σεμιναρίου Σύγχρονης Ιστορίας του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του δήμου Κηφισιάς θα διαπραγματευτούμε το ζήτημα του δωσιλογισμού κατά της περίοδο της γερμανικής Κατοχής.

Αφορμή υπήρξε η έκδοση του βιβλίου του Ανδρέα Βενιανάκη «Δάγκουλας, ο «δράκος» της Θεσσαλονίκης. Συμβολή στην ιστορία των Ταγμάτων Ασφαλείας επί κατοχής (1941-1944)«.

75 χρόνια από το Ολοκαύτωμα των Κρουσίων (Κιλκίς)

75 χρόνια συμπληρώθηκαν από την καταστροφή των τριών ορεινών χωριών του νομού Κιλκίς από τα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής, με αφορμή την πρώιμη εμφάνιση αντιστασιακού αντικατοχικού κινήματος με την οργάνωση που πήρε την ονομασία «Αθανάσιος Διάκος». Στις 25 Οκτωβρίου του 1941 τα τρία προσφυγικά (ποντιακά) χωριά,  το Κλειστό (Μούσγαλι), η Κυδωνιά (Κοτσιαλάρ) και το Αμπελόφυτο (Μουρσαλί) περικυκλώνονται από ισχυρές μηχανοκίνητες δυνάμεις των SS και των ταγμάτων θανάτου. Οι κατακτητές εισέβαλαν ταυτόχρονα και στα τρία χωριά. Δολοφόνησαν τον ανδρικό πληθυσμό από 15 χρονών και πάνω και ισοπέδωσαν και τα τρία χωριά. Συνολικά εκτέλεσαν 96 άτομα.

Με αφορμή  την επέτειο αυτή ο Όμιλος για τον Ιστορία και τον Πολιτισμό του ν. Κιλκίς, σε συνεργασία με το Δήμο, οργανώνει εκδήλωση την Κυριακή 30 Οκτωβρίου 2016  ωρα 18,30, στο ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΟΥ ΚΙΛΚΙΣ

Ο Μεταξάς και η δικτατορία της 4ης Αυγούστου

• Ένα αφιέρωμα στην δικτατορία της 4ης Αυγούστου του 1936 και στην πολιτική και ιδεολογία του μεταξικού καθεστώτος, είχα επιμεληθεί στις σελίδες ιστορίας της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» με τη συμβολή των ιστορικών Γιώργου Κόκκινου και Παναγιώτη Μπογιατζή.
• 
  

• ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ

  4η ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ: Ο δικτάτορας είναι γυμνός

• ΤΟΥ ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ*

• «Φύγε απ’ εδώ, Ανθρωπε μικρέ, που περίμενες να κατασκευάσης πρωθυπουργικόν φράκον από τα ράκη. Φύγε από εδώ, ανυπότακτε στρατιώτα των αναγκών μου, αυτόκλητε κηδεμόνα της ατυχίας μου, τέκνον άχρηστον, άνθρωπε μηδέν. Αυτό θα έλεγε εις τον Αντιστράτηγον κ. Μεταξάν, δακρύουσα η Ελλάς, αν έστρεφε ποτέ προς τον κ. Μεταξάν η Ελλάς τα βλέμματα». [ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΛΑΧΟΣ, εφημ. «Καθημερινή», 25 Αυγούστου 1922]

• Ο Ιωάννης Μεταξάς με το βασιλιά της Ελλάδας Γεώργιο Β’ κατά τη διάρκεια παρέλασης το 1939 (φωτ. Αρχείο «Ε»)

 

• Εβδομήντα επτά χρόνια πριν, για πρώτη φορά στην ιστορία της ως εθνικού κράτους η Ελλάδα θα βρεθεί υπό τη δικτατορική διακυβέρνηση ενός αμφιλεγόμενου προσώπου, του Ιωάννη Μεταξά – εξαιτίας μιας συνειδητής επιλογής της μοναρχίας. Η παραπάνω οργισμένη αναφορά του εκδότη της «Καθημερινής» Γεωργίου Βλάχου είναι αποκαλυπτική αυτού του σκοτεινού παρελθόντος του ανθρώπου που προσπάθησε να επιβάλει στην Ελλάδα ένα ολοκληρωτικό, φασιστικό καθεστώς. Παρ’ ότι ο Βλάχος υπήρξε ιδεολογικός σύντροφος του Ιωάννη Μεταξά στη φιλομοναρχική παράταξη, θα σχολιάσει με αυτόν τον έντονο τρόπο την ηττοπαθή και αρνητική στάση του Μεταξά στη Μικρασιατική Εκστρατεία.

Ποιόν Ολυμπιακό θέλουμε;

Με αφορμή τις απαξιωτικές και ρατσιστικές δηλώσεις παραγόντων του Ολυμπιακού, αλλά και την επίσημη ανακοίνωση της ίδιας της ΠΑΕ  κατά του προέδρου του ΠΑΟΚ Ιβάν Σαββίδη με αφορμή μια απλή ποδοσφαιρικη αντιδικία, έγινε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση, αλλά και αντιπαράθεση. Ένα απ΄τα πλέον ενδιαφέροντα κείμενα ήταν αυτό του «Πόντος και Αριστερά», που ακολουθεί:

———————————–

–Από τον Ολυμπιακό του Γόδα στον Ολυμπιακό του Κασιδιάρη;

Με αφορμή τις δηλώσεις Ανδριανόπουλου, ΠΑΕ κ.λπ…

Ο «Ολυμπιακός» δημιουργήθηκε ως μια ομάδα των «ιθαγενών», των «ντόπιων» Πειραιωτών (παλιότεροι έποικοι από Μωριά και Κυκλάδες κυρίως), σε μια εποχή που ο Πειραιάς είχε περικυκλωθεί κυριολεκτικά από τις συνοικίες των προσφύγων (Ποντίων, Ιώνων, Καππαδοκών) της Μικρασιατικής Καταστροφής. Οι συγκρούσεις ήταν καθημερινές με αποκορύφωση τη σκληρή ρήξη των προσφύγων με τους Μωραϊτες του Πειραιά και κυρίως με τους Μανιάτες. Αρκετά γρήγορα όμως επήλθε μια σχετική ειρήνευση και οι πρόσφυγες αγκάλιασαν τον Ολυμπιακό.

Το χαρακτηριστικότερο πρόσωπο αυτής της συνάντησης υπήρξε ο Νίκος Γόδας . Γεννήθηκε το 1921 στο Αϊβαλί και η Μικρασιατική Καταστροφή τον «έστειλε» μαζί με την οικογένεια του πρώτα στην Μυτιλήνη, μετά στην Κρήτη και τελικά στην Κοκκινιά όπου και ρίζωσαν….

Δύο εκδηλώσεις για τα Ολοκαυτώματα σε Μεσόβουνο και Καλογρέζα

Το περασμένο διάστημα συμμετείχα σε δύο πολύ σημαντικές εκδηλώσεις.

Από την εκδήλωση στο Μεσόβουνο

1.  Στην επετειακή εκδήλωση στις 24 Οκτωβρίου για τη σφαγή που προκάλεσαν οι Ναζί στο Μεσόβουνο της Εορδαίας, σ’ ένα από τα πρώτα χωριά που επαναστάτησαν κατά της γερμανικής Κατοχής από το καλοκαίρι ήδη του 1941. 

Εδώ μπορείτε να δείτε το χρονικό και η σημασία των γεγονότων, όπως παρουσιάστηκαν από το Kozan.TV:

2.  Στην παρουσίαση του βιβλίου του Κ. Χαλέμου «Σαν πουλιά τα τουφεκάν». 

Το βιβλίο  αναφέρεται στο Μπλόκο που έγινε στην Καλογρέζα τον Μάρτιο του 1944 από την δωσίλογη Ελληνική Χωροφυλακή:

Παρακάτω μπορείτε να δείτε την παρέμβασή μου στην εκδήλωση: 

 

Δευτέρα 2-11-2015: για το μπλόκο της Καλογρέζας

-Αν είστε στην Αθήνα,

-αν έχετε διάθεση,

-αν σας ενδιαφέρει η ιστορία της περιόδου της Κατοχής….

…ελάτε στη βιβλιοπαρουσίαση ενός ενδιαφέροντος βιβλίου του δημοσιογράφου Κώστα Χαλέμου για το Μπλόκο της Καλογρέζας (Νέα Ιωνία), που είναι το πρώτο από μια σειρά δολοφονικών επιδρομών που οργάνωσαν οι κατοχικές δυνάμεις μαζί με τους δωσίλογους με εκατοντάδες θύματα.

Τα μπλόκα διενεργήθηκαν στις φτωχές προσφυγικές συνοικίες της Αττικής. Ξεκίνησαν στις 15 Μαρτίου του ’44 από την Καλογρέζα (Νέα Ιωνία) με 23 εκτελεσθέντες επί τόπου. Συνεχίστηκαν στη Γούβα (Παγκράτι), 18 Ιουνίου 1944 και 4 Ιουλίου με 1200 συλληφθέντες συνολικά, στον Βύρωνα, 1 Αυγούστου 1944 και 7 Αυγούστου,  με 1200 συλληφθέντες και 12 επί τόπου εκτελεσθέντες, στις 9 Αυγούστου στο Δουργούτι (Νέος Κόσμος), στο Κατσιπόδι (Δάφνη) και στο Φάρο Νέας Σμύρνης με 5.000 συλληφθέντες  και 190 επί τόπου εκτελεσθέντες, στις 17 Αυγούστου 1944 στην Κοκκινιά (Νίκαια) 350 επί τόπου εκτελεσθέντες και 8.000 συλληφθέντες,  στην Καλλιθέα στις 24, 25 και 28 Αυγούστου 1944 με συνολικά 93 επί τόπου εκτελεσθέντες.  

24-10-2015: Εκδήλωση για το ολοκαύτωμα του Μεσόβουνου

Το Σάββατο 24/10/15 ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μεσόβουνου, το δημ. διαμέρισμα και ο Δήμος Εορδαίας διοργανώνουν ομιλία-συζήτηση για το Ολοκαύτωμα που πραγματοποίησαν οι Γερμανοί Ναζί το ’41 (και επανέλαβαν το ’44). Η εκδήλωση θα λάβει χώρα στο «Σπίτι Παιδιού» Μεσόβουνου, ώρα 6.30 μ.μ

Το άρθρο που ακολουθεί αναφέρεται στο γεγονός, αλλά και στη συγκρότηση της προσφυγικής κοινότητας μετά το ’22:

Το ολοκαύτωμα του Μεσόβουνου

• Αγτζίδης Βλάσης

Το Μεσόβουνο της Κοζάνης, Εορδαία, ήταν ένα χωριό Ποντίων προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής που υπέστη με ιδιαίτερη μανία τη βία των Ναζί κατακτητών κατά την περίοδο της Κατοχής. Το πρώτο Ολοκαύτωμα του Μεσόβουνου έγινε στις 23 Οκτωβρίου 1941. Το χωριό πυρπολήθηκε και εκτελέστηκαν 142 άτομα (σύμφωνα με τις γερμανικές πηγές), ενώ οι κάτοικοι ανεβάζουν τον αριθμό σε 165. Το δεύτερο Ολοκαύτωμα έγινε στις 24 Απριλίου 1944. Το χωριό θρήνησε και πάλι 150 θύματα και την εκ νέου πυρπόληση των κατοικιών που είχαν ξαναχτίσει οι κάτοικοι μετά την επιστροφή τους στο πυρπολημένο χωριό το 1942.

Ο Κοζάνης Ιωακείμ και το μαρτυρικό Ορτάκιοϊ της Βιθυνίας

Δεξιά: τμήμα του ΕΛΑΣ αποδίδει τιμές στο μητρ. Ιωακείμ, Αριστερά: Η ΠΕΕΑ, η ελεύθερη ελληνική κυβέρνηση που συγκροτήθηκε στα βουνά της Ελεύθερης Ελλάδας το 1943. Στη μέση ο Ιωακείμ 

Μια από τις σημαντικότερες μορφές της Εθνικής Αντίστασης υπήρξε ο μητροπολίτης Κοζάνης Ιωακείμ. Το κοσμικό του όνομα ήταν  Απόστολος Αποστολίδης και είχε γεννηθεί το 1883 στο Ορτάκιοϊ (Νικομήδεια) της Βιθυνίας στη βορειοδυτική Μικρά Ασία. Για την καταστροφή του Ορτάκιοϊ δείτε στη συνέχεια, μετά τη Βιογραφία του Ιωακείμ, όπως τα αφηγήθηκε ο Μιχαήλ Αγγέλου και δημοσιεύσαμε πρόσφατα σε μια έκδοση που δόθηκε με την «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία».

Η τρίτη επανεμφάνιση της γερμανικής Δεξιάς

Μια από τις πλέον άδηλες πλευρές της σημερινής κρίσης είναι η διαχείρισή της από ένα σκληρό πυρήνα της νέας γερμανικής Δεξιάς. Και όταν λέμε «νέας» εννοούμε  ότι δεν έχει σχέση με τη ναζιστική κληρονομιά, η οποία επίσης υπήρξε παιδί του γερμανικού συντηρητισμού.

Ο γερμανικός συντηρητισμός πρωτοδιαμορφώθηκε στην Πρωσία από το 1815 με τη συντριβή του γαλλικού φιλελευθερισμού και  ονειρεύτηκε μια ιμπεριαλιστική αναβάθμιση του γερμανικού παράγοντα, που την επιχείρηση με τους δύο παγκόσμιους πολέμους. 

Ένα ιστορικό κτίριο

Το κτίριο αυτό που βρίσκεται στον κεντρικό δρόμο του Κιλκίς, υπήρξε έδρα της στρατονομίας και άντρο βασανιστηρίων κατά αντιστασιακών της Κατοχής, αμέσως μετά το τέλος των Δεκεμβριανών και την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας (12 Φεβρουαρίου 1945).

Ένας μύθος από τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο

Ο μύθος για τα σαπούνια από το λίπος των Εβραίων

 Βλάσης Αγτζίδης

Mια γελοιογραφία του Τάσου Αναστασίου στη διαδικτυακή «Αυγή» έγινε αφορμή για μια οργισμένη και υπερβολική αντίδραση της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών (ΙΚΑ), η οποία κατήγγειλε το συγκεκριμένο σκίτσο «ως αισχρό και προσβλητικό». Είναι αλήθεια ότι η ΙΚΑ θεώρησε ότι ο σκιτσογράφος γελοιοποιούσε το Ολοκαύτωμα, γιατί είχε ως δεδομένο ότι όντως οι Ναζί κατασκεύαζαν σαπούνι από το λίπος των θυμάτων τους.

Οι εθελοντές Κωνσταντινουπολίτες στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Σεμινάριο Ιστορίας: Οι εθελοντές Κωνσταντινουπολίτες στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

Η συμμετοχή της ελληνικής μειονότητας της Κωνσταντινούπολης στην αντιφασιστική ελληνική προσπάθεια των ετών 1940-1945, παραμένει ένα από τα πλέον άγνωστα θέματα στη μελέτη εκείνης της περιόδου. 

Σεμινάριο Ιστορίας: Για τον λιμό της Κατοχής

Μια από τις άμεσες συνέπειες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της γερμανο-ιταλο-βουλγαρικής Κατοχής της Ελλάδας ήταν ο μεγάλος λιμός του χειμώνα του ’41. Η επίταξη των τροφίμων της χώρας από τους Γερμανούς, η απόλυτη εκμετάλλευση της Ελλάδας από τους κατακτητές συνδυασμένη με τον πολεμικό αποκλεισμό της χώρας που επέβαλαν οι Βρετανοί, οδήγησε σε μια μεγάλη ανθρωπιστική καταστροφή. Μια από τις κύριες ομάδες θυμάτων του λιμού ήταν οι αστοί πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής, που μόλις 18 χρόνια πριν είχαν εγκατασταθεί στον ελλαδικό χώρο και ήταν αποστερημένοι από κάθε πόρο...

ΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΜΕ ΕΝΑΝ ΑΛΛΟ ΤΡΟΠΟ.

Κυριακή 16-11-2014, 18.30

«Οι πρόσφυγες του ’22 στην Εθνική Αντίσταση«,

Ιωνική Πολιτιστική Στέγη Ηλιούπολης,
Μάριου Αντύπα 134 και Σoφοκλή Βενιζέλου 100,
Ηλιούπολη Αττικής

65 χρόνια από τη λήξη του εμφυλίου

Η επέτειος της λήξης του σκληρού εμφύλιου πολέμου αποτέλεσε το έναυσμα για το σχετικό αφιέρωμα στις Σελίδες Ιστορίας της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» (7-9-2014) με τη συνεργασία της ιστορικού Βασιλικής Λάζου… Δημοσιεύονται παρακάτω τα πλήρη κείμενα, χωρίς τις περικοπές που έγιναν για λόγους χώρου στην εφημερίδα.

Εμφύλιος : μια τραγική σελίδα της νεοελληνικής ιστορίας

Ο εμφύλιος πόλεμος αποτελεί το συγκερασμό των γεωπολιτικών συμφερόντων των μεγάλων δυνάμεων, των κυνικών συμφερόντων των ντόπιων ελίτ που παραδοσιακά ήταν εξαρτημένες από τον ξένο παράγοντα και την ανεπάρκεια των ηγεσιών του Κομμουνιστικού Κόμματος

Του Βλάση Αγτζίδη (*)

Ο Εμφύλιος αποτελεί μια από τις σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας του νεότερου ελληνισμού και μαζί με την Μικρασιατική Καταστροφή, που είχε συμβεί μόλις 25 χρόνια πριν, καθόρισε πλήρως και ολοκληρωτικά την εξέλιξη της νεοελληνικής κοινωνίας.

Τα κομμένα κεφάλια του Άρη Βελουχιώτη και του Τζαβέλα κρεμασμένα σε φανοστάτη στην κεντρική πλατεία των Τρικάλων: «Γύρω από τα κρεμασμένα κεφάλια οι παρακρατικοί βάραγαν νταούλια και κέρναγαν από νταμιζάνες κρασί» γράφει ο Χαριτόπουλος. Η «τεχνική» αυτή κορυφώθηκε την περίοδο της Λευκής Τρομοκρατίας, που οδήγησε στον Εμφύλιο, όταν συγκροτήθηκαν οι παρακρατικές ομάδες  των βασιλοφρόνων κυνηγών κεφαλών.

Aπό τις άγνωστες σελίδες του ΚΚΕ

Τ0 αφιέρωμα στις σελίδες ιστορίας της «Κ.Ε.» της 10-8-2014 με τη συμβολή του Χρήστου Κεφαλή, διαπραγματευόταν άγνωστες σελίδες της ιστορίας του ΚΚΕ, του αρχαιότερου κόμματος που υπάρχει σήμερα εν ζωή στην Ελλάδα

• ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΥΚΥΜΑΝΤΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ

  ΚΚΕ: Το καθοριστικό brand name

  Του ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ(*)

• Ουσιαστικά, το όνομα «ΚΚΕ» είναι μια χρυσή σφραγίδα, που διαχειρίζεται και χρησιμοποιεί κατά το δοκούν η κάθε ηγετική ομάδα
• Το μακροβιότερο κόμμα της σύγχρονης Ελλάδας είναι το Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΕ). Δημιουργήθηκε το 1918 ως Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ). Το ιδρυτικό συνέδριό του έγινε στις 4-10 Νοεμβρίου του 1918 στον Πειραιά, μια εβδομάδα μετά την ίδρυση της ΓΣΕΕ.

  Στις φυλακές Συγγρού το 1922. Εικονίζονται, πάνω αριστερά, ο Πετσόπουλος και, κάτω δεξιά, ο Κορδάτος 

To Ολοκαύτωμα των Πύργων Πτολεμαϊδας (1944)

Στις Σελίδες Ιστορίας της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας της 4ης Μαϊου 2014, επιμελήθηκα ένα αφιέρωμα για το Ολοκαύτωμα στο χωριό Πύργοι της Εορδαίας.

• Η ΜΑΥΡΗ ΜΕΡΑ ΤΟΥ ΑΠΡΙΛΗ 1944

  ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ: Το ολοκαύτωμα στους Πύργους

• Του ΣΤΑΘΗ ΤΑΞΙΔΗ*

• ΟΙ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΗΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ, ΠΟΥ ΕΠΕΖΗΣΑΝ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΔΙΩΞΕΙΣ ΣΤΗ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΝΤΟ, ΤΟ 1944 ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΦΟΡΑ ΤΡΑΓΙΚΑ ΘΥΜΑΤΑ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ

• Οι Πύργοι Πτολεμαΐδας (πρώην Καστράνιτσα) είναι ένα πανέμορφο και ιστορικό χωριό, χτισμένο στους πρόποδες του Βερμίου, με συνεχή εγκατοίκηση από την αρχαιότητα. Αυτό αποδεικνύεται από την ύπαρξη θολωτού μακεδονικού τάφου του 5ου αιώνα π.Χ., από ευρήματα παλαιοχριστιανικού ναού και δύο άριστα σωζόμενα τοξωτά γεφύρια. Οι ντόπιοι κάτοικοι μετανάστευαν στην Αυστροουγγαρία. Καταγράφονται ως δήμαρχοι και τυπογράφοι στο Σεμλίνο της Σερβίας. Στους Πύργους τοποθετείται η καταγωγή της οικογένειας Χρηστομάνου.Στο χωριό εγκαταστάθηκαν την άνοιξη του 1924 πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής, από τον Πόντο και τη Βιθυνία. Σήμερα αποτελούν την πλειονότητα των κατοίκων. Οι Πόντιοι προέρχονται από τα σιμοχώρια της Τραπεζούντος και της Γαλίανας (Ολασσα, Μαντρανόι, Τσουπανόι, Κογκά) και από το χωριό Κιοβ-τεπέ της περιοχής Επές της Γαράσαρης. Οι Βιθυνοί πρόσφυγες κατάγονται από την περιοχή της Νικομήδειας, την Απολλωνιάδα την εν Ρυνδάκω ποταμώ και τα γύρω χωριά.

• Η ιστορία επαναλαμβάνεται

Ο ανύπαρκτος ήρωας Κωνσταντίνος Κουκίδης

Πρόσφατα έγινε ένα «ποιοτικό άλμα » στη παλιά προσπάθεια που αναβίωνε ένα -γοητευτικό στην/και για την  εποχή του- μύθο και του έδινε σάρκα και οστά: Το «ποιοτικό άλμα» αφορούσε τη διοργάνωση εκδήλωσης με θρήνους ανάμικτους με περηφάνια και με ζήλια γιατί σήμερα δεν υπάρχουν Κουκίδηδες, καθώς και με …κεμεντζέδες. Αφορούσε επίσης και την βάφτιση-ανάδειξη σε «Πόντιου» του μη εντοπισμένου έως σήμερα Κ. Κουκίδη. Ακριβώς γι αυτό, έγραψα το παρακάτω σχόλιο κάπου στο fb, όπου αναρτήθηκε η σχετική είδηση. Το παραθέτω:  

 ————————————————————————————————

Ο ΑΝΥΠΑΡΚΤΟΣ ΗΡΩΑΣ Κ. ΚΟΥΚΙΔΗΣ

————————————————————————————————

Ο Κουκίδης (που ποτέ δεν εντοπίστηκε στα στρατιωτικά αρχεία ως πραγματικό πρόσωπο) και η θυσία του, υπήρξε ένας από τους ωραίους μύθους που η τότε εποχή παρήγαγε γιατί χρειαζόταν τους μύθους για την Αντίσταση στον κατακτητή. Αλλά σήμερα που υπάρχει η δυνατότητα της αντικειμενικής έρευνας αποδείχτηκε, μέσα από τα στρατιωτικά αρχεία, ότι τέτοιος κληρωτός δεν υπηρετούσε στην Ακρόπολη ούτε καν υπήρχε οπουδήποτε στο στρατό… Κάθε μύθος βέβαια είναι γοητευτικός, αλλά αυτό δεν είναι λόγος να μετατρέπουμε τον μύθο σε βεβαιότητα. Ας τον αναπαράγουμε, εφόσον κάποιοι το θέλουν, αλλά τονίζοντας ότι πρόκειται για μύθο εκείνης της εποχής. Και βεβαια το ότι είναι και Πόντιος, αποτελεί μια ιδιαίτερη καινοτομία για ένα πρόσωπο που η πραγματικότητα και η ιστορία αγνοεί παντελώς….

Pontos-News.GR | Τιμήθηκε ο Πόντιος ήρωας Κωνσταντίνος Κουκίδης –
Πλήθος κόσμου στο μνημόσυνο

• 
  
•  H φωτογραφία του ανώνυμου Εύζωνου με λεζάντα «Τhe Immortal Efzone» από ένα τουριστικό άλμπουμ για την Αθήνα μετατρέπεται σε φωτογραφία του Κ. Κουκίδη. Η πραγματική φωτογραφία όπως πρωτοδημοσιεύτηκε – πριν τις αυθαίρετες ονοματοδοτικές επεμβάσεις και την επιγραφή «The Koukidis option» – είναι η εξής:

  

Μαρτυρίες για την βρετανική επέμβαση τον Δεκέμβριο του ’44

H σημασία των μαρτυριών για την πληρέστερη κατανόηση του βρετανικού ρόλου στον ελληνικό εμφύλιο πόλεμο υπήρξε το αντικέιμενο του αφιερώματος ιστορίας στη Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία στις 29 Δεκεμβρίου 2013.  Στο αφιέρωμα συμπεριλαμβάνονται δύο μαρτυρίες:  η συγκλονιστική αφήγηση του Βρετανού αξιωματικού Wilfred Byford-Jones για τις δολοφονίες των διαδηλωτών στις 3 Δεκεμβρίου στην Πλατεία Συντάγματος  και του  Χρήστου Κοσμίδη, μαχητή του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ), για την εν γένει βρετανική στάση κατά την περίοδο της Κατοχής.

.

Η σημασία των μαρτυριών για τη βρετανική επέμβαση

• Του ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ*

• Μία από τις πλέον έντονες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας είναι η ένοπλη βρετανική επέμβαση του Δεκεμβρίου του ’44 κατά του μεγάλου αντιστασιακού κινήματος που είχε αναπτυχθεί στην κατεχόμενη Ελλάδα -ενώ ακόμα μαινόταν ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος.

  Η σημαντικότητα της βρετανικής επέμβασης οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Αρχικά γιατί η κύρια αιτία του ελληνικού εμφύλιου πολέμου υπήρξε η βρετανική επέμβαση. Επίσης, η επέμβαση των Βρετανών σταμάτησε εν τη γενέσει της μια πρωτοφανή κινητοποίηση και συμμετοχή του ελληνικού λαού στα κοινά, ανεξάρτητα εάν η κύρια δύναμη της Αντίστασης ελεγχόταν από ένα συγκεντρωτικά δομημένο κόμμα, θεολογικής υπόστασης, ενταγμένο σ’ ένα διεθνές σύστημα εξάρτησης.

Οι Βρετανοί και τα Δεκεμβριανά του 1944

Οι σελίδες Ιστορίας που επιμελούμαι στην Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία ήταν αφιερωμένες στα γεγονότα του Δεκεμβρίου του 1944 την Κυριακή 22 Δεκέμβρίου,. Στο αφιέρωμα συμμετείχε και ο ιστορικός Μιχάλης Λυμπεράτος. 

Ο Δεκέμβρης του ’44 και ο βρετανικός παράγοντας

.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΕΙΛΗ ΓΙΑ ΤΑ ΒΡΕΤΑΝΙΚΑ ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΥΠΗΡΞΕ Η ΑΝΑΔΥΣΗ, ΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΚΑΙ ΣΤΟ ΚΕΝΟ ΕΞΟΥΣΙΑΣ ΠΟΥ ΑΥΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ, ΕΝΟΣ ΓΙΓΑΝΤΙΟΥ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΑΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΠΟΥ ΑΝΕΤΡΕΠΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΕΣ, ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΣΧΕΣΕΙΣ

Του ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ*

Θα μπορούσε η απελευθερωμένη Ελλάδα να αποφύγει την ένοπλη αντιπαράθεση τον Δεκέμβρη του ’44; Επιχείρησε το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ -και κατά συνέπεια το ΚΚΕ, που αποτελούσε και τη μεγαλύτερη δύναμη στον αντιστασιακό συνασπισμό- να ρίξει την κυβέρνηση και να καταλάβει την εξουσία;

Οι προσφυγικές γειτονιές της Αθήνας στην Κατoχή

Με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του Μενέλαου Χαραλαμπίδη «Η εμπειρία της Κατοχής και της Αντίστασης στην Αθήνα», εκδ. Αλεξάνδρεια, 2012, έγραψα την παρακάτω βιβλιοπαρουσίαση που δημoσιεύτηκε στην «Βιβλιοθήκη» της «Ελευθεροτυπίας» (26 Οκτωβρίου 2013).

Ελευθεροτυπία, Σάββατο 26 Οκτωβρίου 2013

ΕΑΜικοί Μικρασιάτες πρόσφυγες κατά δωσιλόγων

Γράφει ο ΒΛΑΣΗΣ ΑΓΤΖΙΔΗΣ

Μία υποδειγματική μελέτη ήρθε να προστεθεί στις ιστοριογραφικές προσπάθειες για τη διερεύνηση της δεκαετίας του ’40. Ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης ήρθε να συμπληρώσει ένα αδιερεύνητο έως τώρα χώρο της ιστορικής γνώσης, με μια μεγάλου εύρους έρευνα που βασίζεται σε μια πολύ καλή τεκμηρίωση.

Για τη Μνήμη του Ολοκαυτώματος των ορεινών χωριών των Κρουσίων (Οκτώβρης 1941)

Εκδήλωση με αφορμή τη συμπλήρωση 72 χρόνων από την καταστροφή των ορεινών χωριών των Κρουσίων (Αμπελόφυτο, Κυδωνιά, Κλειστό) διοργανώνεται την Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2013 , 10.30 π.μ. στην θεατρική αίθουσα» Μελίνα Μερκούρη» (Δημαρχιακό Μέγαρο Αγίου Δημητρίου Αττικής) από τον Δήμο Αγίου Δημητρίου, την Ένωση Ποντίων «Μαύρη Θάλασσα» και το Σύλλογο Κιλκισιωτών Αθήνας…

Η απελευθέρωση της Αθήνας από τους Ναζί (Οκτώβριος 1944)

Με αφορμή την  επέτειο αυτή επιμελήθηκα ενός αφιερώματος στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» της 13ης Οκτωβρίου 2013.  Συμβολή στο αφιέρωμα είχε και ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης. Παρατίθενται τα κείμενα στη συνέχεια, όπως ακριβώς αναρτήθηκαν στο enet.gr:

ΠΕΜΠΤΗ 12 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1944 – ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ

Οι ναζί φεύγουν, οι ταγματασφαλίτες δολοφονούν
.

ΤΟΥ ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ*

.

Στις 12 Οκτωβρίου του 1944 -ήταν Πέμπτη- απελευθερώθηκε η Αθήνα. Τα ναζιστικά στρατεύματα αποχώρησαν από το κέντρο της πόλης νωρίς το πρωί, έχοντας υποστείλει πρώτα από την Ακρόπολη τη σημαία του γερμανικού εθνικοσοσιαλιστικού κράτους.

Η υποστολή της ναζιστικής σημαίας θα αναδειχθεί στο συμβολικό χρονικό σημείο της Απελευθέρωσης. Ομως η πραγματική αποχώρηση των Γερμανών από την πρωτεύουσα της Ελλάδας θα γίνει την επόμενη μέρα.

Οι τελευταίες ημέρες της Κατοχής δεν ήταν αναίμακτες. Πολιτική των κατακτητών ήταν η καταστροφή των υποδομών της χώρας. Την παραμονή της αναχώρησής τους και κατ’ απαίτηση των δωσίλογων συνεργατών τους, είχαν επιτεθεί στην προσφυγική Καισαριανή, που αποτελούσε εστία της αντιφασιστικής αντίστασης, δολοφονώντας με απαγχονισμό τους αγωνιστές που συνέλαβαν.