Είναι αλήθεια ότι το ΟΧΙ του ’40 έχει δημιουργήσει ένα φωτοστέφανο και ευνοεί τις προσπάθειες (σχεδόν) αγιοποίησης του πλέον μοιραίου ανθρώπου του 20ου αιώνα για τα συμφέροντα του ελληνισμού. Και αυτή τη συμπεριφορά τη συναντάμε ακόμα και σε πολίτες που δεν θα τους ενέτασες εύκολα στον ακροδεξιό χώρο…. Έτσι, μπροστά στο ΟΧΙ λησμονούνται: η καθοριστική συμβολή του στον Εθνικό Διχασμό, η στάση του στα Μικρασιατικά, ο φιλοκεμαλισμός του, η φασιστική δικτατορία του 1936 κ.λπ.Ας προσπαθήσουμε να δούμε και αυτές τις πλευρές του μοιραίου (για τους Μικρασιάτες, Πόντιους, Ανατολικοθρακιώτες) αυτού ανθρώπου!
Το παρακάτω κείμενο δημοσιεύτηκε στην huffingtonpost.gr στις 28 Οκτωβρίου 2020
Μια αντιφατική και μοιραία προσωπικότητα της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας.
1937 – Ο Μεταξάς ασκεπής σε στάση προσοχής στις σκάλες της Παλαιάς Βουλής πιθανώς σε ανάκρουση Εθνικού Ύμνου.με τους παριστάμενους να αποδίδουν τον φασιστικό χαιρετισμό. Κοντά του είναι οι Κ. Κοτζιάς και ο π. Υπουργός Τουρκοβασίλης.
Μια από τις πλέον αντιφατικές προσωπικότητες (και μοιραίες παράλληλα) του 20ου αιώνα είναι ο Ιωάννης Μεταξάς. Η αντιφατικότητά του μπερδεύει συνεχώς τους οπαδούς του οι οποίοι δεν έχουν ξεκαθαρίσει τις διαφορετικές φάσεις του ανδρός.
Η γερμανική του περίοδος
Την περίοδο του Α′ Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918) πρακτόρευε τα γερμανικά συμφέροντα. Κύρια αποστολή του ήταν η αποτροπή της συμμετοχής της Ελλάδας στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ με άμεσα ανταλλάγματα: Κύπρο, Β. Ήπειρο, Μικρά Ασία.
Για να αποτρέψει τότε την μεταπολεμική απόδοση της Μικράς Ασίας στην Ελλάδα, έγραψε (1915) το ”περίφημο” Υπόμνημα με το οποίο η επέμβαση στη Μικρά Ασία χαρακτήριζαν ”αποικιοκρατική δράση”. Έτσι κατάφερε να προστατεύσει την σύμμαχο της Γερμανίας Τουρκία, από την συμμαχική επίθεση,προκαλώντας παράλληλα στην Ελλάδα τον Εθνικό Διχασμό.
Να σημειώσουμε ότι αυτή τη θέση του Μεταξά για τη Μικρά Ασία τηνυιοθέτησε το ΣΕΚΕ-ΚΚΕ μετά την ένταξή του στην Κομιντέρν παραβιάζοντας την απόφαση του Α΄ Συνεδρίου του που υποστήριζε την αποκέντρωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και την καταξίωση των δικαιωμάτων όλων των κοινοτήτων. Γι αυτό και έως σήμερα φιλομοναρχικοί και φιλοΚΚΕ ιστορικοί (με ή χωρίς εισαγωγικά) επικαλούνται ως ορθή τη μεταξική άποψη του 1915.
Κορυφαία πράξη του Μεταξά της γερμανικής του περιόδου, υπήρξε η παράδοση της Ανατολικής Μακεδονίας στους Βούλγαρους το 1916 και η εθελούσια παράλληλη αναίμακτη αιχμαλωσία του 4ου Σώματος Στρατού απ′ τους Γερμανούς.
Η φιλοβασιλική Κυβέρνηση Σκουλούδη, ο αναπληρωτής επιτελάρχη του στρατού Ιωάννης Μεταξάς με τη σύμφωνη γνώμη του Κωνσταντίνου Α’, αποφάσισαν την παράδοση του οχυρού Ρούπελ στις 26 Μαΐου 1916 και ακολούθως την παράδοση της Καβάλας, χωρίς να υπάρχει εμπόλεμη κατάσταση μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας.
Κατά την περίοδο της βουλγαρικής κατοχή 42.000 Έλληνες εκτοπίσθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Βουλγαρία. Από τους εκτοπισμένους επέστρεψαν οι 30.000.
Το ελληνικό 4ο Σώμα Στρατού -ήτοι 7.000 αξιωματικοί και οπλίτες- οδηγήθηκε από τους Γερμανούς στο Γκέρλιτς (σήμερα ανήκει στην Πολωνία και λέγεται Zgorzelec), όπου και παρέμειναν αιχμάλωτοι έως και το 1919. Τότε οι απελπισμένοι αιχμάλωτοι στρατιώτες πήραν μέρος στη γερμανικήεπανάσταση των Σπαρτακιστών που ηγούντο οι Λούξεμπουργκ και Λίμπνεχτ, με αίτημα την επιστροφή στην πατρίδα. Τετρακόσιοι Έλληνες στρατιώτες έχασαν τη ζωή τους στην άδικη εκείνη αιχμαλωσία.
Όσον αφορά τη στάση του Ιωάννη Μεταξά στη Μικρασιατική Εκστρατεία -μετά τη νίκη των συμμάχων στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στο τέλος του 1918- μπορφεί να χαρακτηριστεί ως συνέχιση της θέσης του 1915. Έτσι ο ρόλος του υπήρξε από ουδέτερος έως αρνητικός. Ειδικά με την άρνησή του να αναλάβει την αρχηστρατηγία στο μικρασιατικό μέτωπο την Άνοιξη του 1922 και να περισώσει ότι μπορούσε να περισωθεί. Στη συνέχεια η ανίκανη κυβέρνηση Γούναρη-Πρωτοπαπαδάκη (που έχει την κυρία ευθύνη για την Καταστροφή) όρισε στη θέση αυτή τον εντελώς ανεπαρκή Χατζηανέστη.
Εάν είχε δεχτεί ο Μεταξάς να αναλάβει την αρχιστρατηγία στη Μικρά Ασίαμετά την αποπομπή του Αν. Παπούλα, θα είχαμε την ίδια δραματική εξέλιξη;Πιστεύω πως όχι! Δεδομένου ότι κάποιοι στρατιωτικοί αναλυτές εκτιμούν ότι είχε ικανότητα στο χειρισμό δύσκολων στρατιωτικών ζητημάτων.
Να σημειώσουμε ότι η άρνησή του είχε προκαλέσει την οργή των ομοϊδεατών του με αποτέλεσμα ο Βλάχος να γράψει εκείνη την εντελώς απαξιωτική αναφορά:
«Φύγε απ’ εδώ, Ανθρωπε μικρέ, που περίμενες να κατασκευάσης πρωθυπουργικόν φράκον από τα ράκη. Φύγε από εδώ, ανυπότακτε στρατιώτα των αναγκών μου, αυτόκλητε κηδεμόνα της ατυχίας μου, τέκνον άχρηστον, άνθρωπε μηδέν. Αυτό θα έλεγε εις τον Αντιστράτηγον κ. Μεταξάν, δακρύουσα η Ελλάς, αν έστρεφε ποτέ προς τον κ. Μεταξάν η Ελλάς τα βλέμματα». [Γεώργιος Βλάχος, εφημ. «Καθημερινή», 25 Αυγούστου 1922]
Η βρετανική του περίοδος
Η ”φιλοβρετανική” του φάση θα ξεκινήσει μετά την παλιννόρθωση του 1935.Τότε ο πρώην βενιζελικός Ι. Κονδύλης, έχοντας μεταστραφεί σε σκληρό φιλομοναρχικό κατήργησε με στρατιωτικό πραξικόπημα την την Αβασίλευτη Δημοκρατία υπέρ της Βασιλευομένης. Έτσι, μετά από 13 έτη Αβασίλευτης Δημοκρατίας ο πρώην βενιζελικός Κονδύλης που έχει αυτοχρισθεί «αντιβασιλέας» επαναφέρει τη μοναρχία και τον Γεώργιος Β’ στο θρόνο. Όμως ο φιλοβρεττανός Γεώργιος δεν φαίνεται να αναγνωρίζει την ύψιστη υπηρεσία που του προσέφερε ο Κονδύλης. Αντ’ αυτού, επιλέγει ως έμπιστο άνθρωπό του τον Ιωάννη Μεταξά, έναν πειθήνιο φιλοβασιλικό που ηγείτο του μικρού κόμματος των Ελευθεροφρόνων (12% των ψήφων), που τον διορίζει αρχικά στη θέση του υπουργού Στρατιωτικών. Έκτοτε ο προσανατολισμός του Μεταξά αλλάζει αποδεχόμενος το παλιό βενιζελικό αξίωμα: ότι δηλαδή η εξυπηρέτηση των ελληνικών συμφερόντων επέβαλε την σύμπλευση με την Μεγ. Βρετανία.
Στη συνέχεια ο Μεταξάς κινήθηκε έξυπνα εκμεταλλευόμενος τη συγκυρία που δημιουργούσε η μεγάλη οικονομική κρίση και το ανερχόμενο εργατικό κίνημα. Ψευδόμενος και υπερτονίζοντας τον κίνδυνο κομμουνιστικής εξέγερσης,κηρύσσει στις 4 Αυγούστου 1936 – με την απόλυτη έγκριση του Γεωργίου Β’ και με δύο παράνομα βασιλικά διατάγματα― δικτατορία.
Έτσι στη μεσοπολεμική Ευρώπη του ναζισμού και του φασισμού υπήρξε το ελλαδικό παράδοξο της δημιουργίας μιας φασιστικής φιλοβρετανικής δικτατορίας. Απόρροια αυτής της εξάρτησης υπήρξε η αντίθεσή του στον ιταλικό ιμπεριαλισμό, όπως ο ίδιος παραδέχτηκε σε ομιλία του στους Έλληνες δημοσιογράφους μετά την κήρυξη του ελληνο-ιταλικού πολέμου. Ακριβώς αυτό το ανελαστικό του γεωπολιτικού ρόλου, οδήγησε στην άρνηση του ιταλικού τελεσιγράφου.
Είναι γεγονός ότι ο Μεταξάς προσπάθησε να ενισχύσει την αμυντική ικανότητα της Ελλάδας και σ’ αυτή την προσπάθεια μαζί με την απαράμιλλη λαϊκή διάθεση οφείλεται το θετικό στρατιωτικό αποτέλεσμα στον ελληνοϊταλικό πόλεμο. Είναι γνωστό ότι η διάθεση του επιτελείου ήταν αρκετά ηττοπαθής, και κάποιοι από αυτούς το εξέφρασαν λίγο αργότερα μετά τη γερμανική επίθεση, με την παράνομη συνθηκολόγηση και τη μετατροπή τους σε κουίσλιγκ, δηλαδή σε υπηρέτες των κατακτητών. Ο υποστράτηγος Πετρουτσόπουλος, διευθυντής τότε του ΙΙΙ γραφείου επιχειρήσεων της VIII Μεραρχίας –που κύρια αυτή η μεραρχία αντιμετώπισε την ύπουλη επίθεση της φασιστικής Ιταλίας στην Ήπειρο- γράφει:«Η ηγεσία δεν επίστευε εις την νίκην, αλλά ήθελε να ρίψωμεν μερικούς πυροβολισμούς δια την τιμήν των όπλων μας».
Ακριβώς γι αυτό θα πρέπει να προσμετρηθεί το υψηλό φρόνημα του ελληνικού λαού, που χωρίς αυτό η νίκη επί των Ιταλών θα ήταν αβέβαιη.
Στα θετικά του Μεταξά κατά την περίοδο της προετοιμασίας για τον πόλεμο εντάσσεται και η μέριμνα για την προστασία των αρχαίων γλυπτών, τα οποία τοποθετήθηκαν σε κρύπτες, ώστε να μην λεηλατηθούν σε μια ενδεχόμενη κατάκτηση της χώρας.
«Ναι» ή « Όχι»
Θα μπορούσε ο Μεταξάς να πει «Ναι» στο ιταλικό τελεσίγραφο και να επιμείνει στο δρόμο της ουδετερότητας; Το ότι το «Όχι» ήταν μονόδρομος το ανακοίνωσε ο ίδιος ο Μεταξά «προς τους ιδιοκτήτας και αρχισυντάκτας του Αθηναϊκού Τύπου εις το Γενικόν Στρατηγείον» στις 30 Οκτωβρίου 1940, όπου παρουσίασε την πραγματική κατάσταση και τις συνομιλίες που είχαν προηγηθεί με τον Αξονα.
Μεταξύ των πολλών που ανέφερε είναι ότι ο ίδιος ο Χίτλερ του είχε διαμηνύσει ότι ήθελε την εκούσια προσχώρηση της Ελλάδας στο στρατόπεδό του με την προϋπόθεση ότι θα προέβαινε η Ελλάδα «….εις μερικάς ικανοποιήσειςπρος την Ιταλίαν, δυτικώς μέχρι Πρεβέζης, ίσως και προς τη Βουλγαρίαν, ανατολικώς μέχρι Δεδεαγάτς.
«Δηλαδή θα έπρεπε: διά να αποφύγωμεν τov πόλεμον, να γίνωμεν εθελονταί δούλοι και να πληρώσωμεν αυτήν την τιμήν… με το άπλωμα του δεξιού χεριού της Ελλάδος προς ακρωτηριασμόν από την Ιταλίαν και του αριστερού προς ακρωτηριασμόν από την Βουλγαρίαν. Φυσικά δεν ήτο δύσκολον να προβλέψη κανείς ότι εις μίαν τοιαύτην περίπτωσιν οι Αγγλοι θα έκοβαν και αυτοί τα πόδια της Ελλάδος. Και με το δίκαιόν των…».
Εν κατακλείδι μπορούμε να ισχυριστούμε ότι ο Ιωάννης Μεταξάς είναι μια αντιφατική και μοιραία προσωπικότητα της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας.
―――――― (*) Ο Βλάσης Αγτζίδης είναι διδάκτωρ Ιστορίας του ΑΠΘ με βασικές σπουδές τα μαθηματικά
Με αφορμή την ομόφωνη καταδίκη της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής από την ελληνική δικαιοσύνη και τον χαρακτηρισμό της ως εγκληματική οργάνωση, αναδημοσιέυω ένα κείμενο του πατέρα μου που είχε δημοσιευτεί στην εφημερίδα Ημερησία του Κιλκίς τον Οκτώβριο του 2013, την εποχή της μεγάλης ακμής και δράσης της οργάνωσης αυτής
Χρυσή Αυγή ίσον Ναζισμός-Φασισμός ίσον δικτατορία
«Η όλη συμπεριφορά της ηγεσίας της Χρυσής Αυγής, αλλά και των απλών μελών είναι αντιλαϊκή, αντικοινωνική, ΑΝΤΕΘΝΙΚΗ. Βλέποντας κανείς στους τηλεοπτικούς σταθμούς τα έργα και ημέρες των ταγμάτων εφόδου, αμέσως, συνειρμικά ο νους πηγαίνει στα έργα και ημέρες του Φασισμού του Μουσολίνι και του Ναζισμού του Χίτλερ. Η όλη πολιτεία της Χρυσής Αυγής από της ιδρύσεώς της, ως πρότυπο έχει τον Ναζισμό του Χίτλερ με όλα τα σύμβολά του, το χαιρετισμό, την σβάστικα.»
Τα τελευταία γεγονότα, που διαδραματίζονται στην πολιτική ζωή της χώρας μας και με τα μέτρα, που λαμβάνει η έννομη Πολιτεία κατά του άθλιου νεοναζιστικού μορφώματος, το οποίο φέρει το όνομα Χρυσή Αυγή, θα ήθελα με το κείμενό μου αυτό να τονίσω ιδιαιτέρως τις έννοιες ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ και ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ! Όταν ο αρχηγός της Χρυσής Αυγής με οργίλο ύφος υψώνει το δεξί χέρι με καθαρά, χωρίς καμία αμφιβολία ναζιστικό τρόπο, τρομάζει κανείς και όταν υψώνει ακόμη τα δύο χέρια του, με τις παλάμες ανοικτές και να φωνάζει, να κραυγάζει, να δηλώνει ότι είναι καθαρά κλπ. Έτσι, κάπως ξεκίνησαν όλοι οι δικτάτορες, οι άθλιοι επιβήτορες της εξουσίας.
Είναι σύμπτωμα της αμνησίας και του θράσους που χαρακτηρίζει ένα τμήμα του ελλαδικού πολιτικού προσωπικού, η δήλωση Βορίδη για τη μετατροπή του Μουσείου Κεμάλ Ατατούρκ σε Μουσείο Γενοκτονίας του ελληνισμού…
.
Και αυτό όχι γιατί είναι φυσιολογική η ύπαρξη ενός μουσείου για τον θύτη, στην πόλη που εγκατασταθηκαν τα θύματά του, αλλά γιατί πολιτικά ο Βορίδης προέρχεται από την αντιπροσφυγικη και φιλοκεμαλικη παράδοση της ελλαδικης ακροδεξιάς που συγκάλυψε τις Γενοκτονίες που προκάλεσε ο ακραίος τουρκικός εθνικισμός κατά των μη μουσουλμανικών κοινοτήτων (Ελλήνων, Αρμενίων, Ασσυρίων) την περίοδο 1914-1922…
.
Καταρχάς το κτίριο αυτό το παραχώρησε στο τουρκικό κράτος ο ιδεολογικός πρόγονος του κ. Βορίδη, ο Ιωάννης ΜΕΤΑΞΑΣ για να τιμήσει έτσι το θάνατο του ομοϊδεάτη του Κεμάλ Ατατούρκ.
Την περίοδο πριν από τη χούντα και για αρκετά χρόνια ο Ανδρέας Αγτζίδης, ο πατέρας μου, διατέλεσε πρόεδρος του Διδασκαλικού Συλλόγου Κιλκίς… Πολιτικά ήταν ενεργοποιημένος με την Ένωση Κέντρου...
Λίγο καιρό μετά την επικράτηση του δικτατορικού καθεστώτος, απολύθηκαν όλες οι δημοκρατικά εκλεγμένες διοικήσεις σε φορείς και αντικαταστάθηκαν με εγκάθετους φιλοχουντικούς. Το έγγραφο που δημοσιεύεται είναι αυτή ακριβώς η απόλυση της εκλεγμένης διοίκησης του Διδασκαλικού Συλλόγου Κιλκίς.
Αναζητώντας την αρχική έμπνευση
για τη ναζιστική ‘τελική λύση’
.
Του Βλάση Αγτζίδη (*)
Ένα από τα ζητήματα που ακόμα απασχολούν τους ερευνητές είναι η γενεαλογία του ναζισμού. Γιατί βεβαίως ο Ναζισμός δεν εμφανίστηκε καινοτομώντας σε ιδεολογικό κενό την επαύριο της στρατιωτικής ήττας της Γερμανίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και των οικονομικών συνεπειών που επέφερε η ήττα αυτή.
Στο κείμενο αυτό παρουσιάζονται νεότερες προσεγγίσεις και ερμηνείες του φαινομένου, βασισμένες σε άγνωστα έως τώρα πραγματολογικά δεδομένα. Οι νεότερες αυτές προσεγγίσεις -που κατατίθενται σήμερα ως υπόθεση εργασίας- υποστηρίζουν τη θέση ότι η ιδέα του συγκεκριμένου τρόπου διαχείρισης του εθνικού ζητήματος και o προγραμματισμός, που οδηγεί στη φυσική εξόντωση των ανεπιθύμητων μειονοτικών πληθυσμών, διαμορφώθηκε στους κόλπους των Νεότουρκων ως απόρροια των γερμανικών επιρροών κατά τις αρχές του 20ου αιώνα.
Μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου οι Γερμανοί αξιωματικοί που είχαν υπηρετήσει στον οθωμανικό στρατό και είχαν παρακολουθήσει και συμμετάσχει στις εθνικές εκκαθαρίσεις, μετέφεραν τις εμπειρίες τους στην ηττημένη Γερμανία. Καθώς υπήρξαν από τους στυλοβάτες του ναζιστικού εγχειρήματος, μετέτρεψαν σε οδηγό και πρότυπό τους το εθνικιστικό κίνημα του Μουσταφά Κεμάλ που κατάφερε να ολοκληρώσει το αρχικό νεοτουρκικό σχέδιο, ανατρέποντας τις δυσμενείς μεταπολεμικές ρυθμίσεις. Έτσι η αρχική φυλετική γερμανική επιρροή στους Νεότουρκους -που συνέβαλε στη διαμόρφωση της ιδέας της Γενοκτονίας- επέστρεψε στη Γερμανία ως αντιδάνειο μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και διαμόρφωσε την πολιτική που οδήγησε στο Ολοκαύτωμα.
ΑΡΙΣΤΕΡΑ: Ο Ζιγιά Γκιοκάλπ, ιδεολογικός πατέρας του τουρκικού εθνικισμού και της ιδέας για εθνοκάθαρση των μη μουσουλμανικών κοινοτήτων. ΔΕΞΙΑ: Ο Χάινριχ Χίμλερ που εμπνεύστηκε τη μέθοδο εξόντωσης των Εβραίων και δημιούργησε το Άουσβιτς κ.ά. (από το βιβλίο «Μικρασιατική Καταστροφή. Από τη Λούξεμπουργκ και τον Γληνό στην ήττα και το τραύμα«)
Οι ρίζες
Αναλύοντας τις βασικές αρχές του ναζισμού κατανοούμε ότι οι πρωταρχικές του ρίζες βρίσκονται στο ρομαντικό ιδεαλιστικό πνεύμα της Γερμανίας, που αναπτύχθηκε κατά τον 19ο αιώνα σαν αντίδραση στο πνεύμα του Διαφωτισμού. Η προπαγάνδα του Χίτλερ βασιζόταν σε κώδικες με τους οποίους οι γερμανικές μάζες ήταν συμφιλιωμένες. Ο φυλετισμός, που βρήκε το αποκορύφωμά του στη ναζιστική ρητορική, ενυπήρχε στην κουλτούρα της γερμανικής Δεξιάς. Συνέχεια →
Με αφορμή την δίκη της εγκληματικής οργάνωσης της Χρυσής Αυγής που φτάνει στο τέλος, γίνεται επίκαιρο ένα παλαιότερο δημοσιευμένο
κείμενο του πατέρα μου Ανδρέα Αγτζίδη, που γράφτηκε μετά από μια ρατσιστική επίθεση
που έκαναν το 2012
———————————————————-
Η παράβαση κάθε ορίου νομιμότητας προκαλεί βάναυσα το κοινό αίσθημα
Το φαινόμενο της Χρυσής Αυγής
.
«…πως εδώ στην Πατρίδα μας που υπέφερε τα πάνδεινα από την Χιτλερική θηριωδία κατά τα ΄΄μαύρα΄΄, μαρτυρικά χρόνια της γερμανικής Κατοχής 1941-1944, υπάρχουν Έλληνες να νοσταλγούν εκείνο τo άθλιο χιτλερικό καθεστώς, είναι άξιον απορίας.
Απορώ, πως υπάρχουν Έλληνες νοσταλγοί ενός τόσου βάρβαρου, απάνθρωπου, εγκληματικού πολιτικού συστήματος, όπως είναι ο επάρατος Ναζισμός.
Μ’ αυτές τις πράξεις των προσβάλλουν βάναυσα το δημοκρατικό αίσθημα όλων των Ελλήνων.»
Πριν από μερικές ημέρες παρακολουθήσαμε με θλίψη και πόνο ως Έλληνες Χριστιανοί στους δέκτες της τηλεόρασης εικόνες φρίκης και τρόμου, εικόνες απάνθρωπης, βάρβαρης και εγκληματικής συμπεριφοράς των «Χρυσαυγιτών» σε, βάρος δυστυχισμένων συνανθρώπων μας.
Ιούλιος 1922: Ένα έγκλημα των μοναρχικών κατά του μικρασιατικού ελληνισμού
Του Βλάση Αγτζίδη (*)
Το καλοκαίρι του 1922 ήταν ιδιαιτέρως κρίσιμο για την εξέλιξη των γεγονότων στη Μικρά Ασία. Οι μοναρχικές κυβερνήσεις που είχαν ανέβει στην εξουσία μετά τις μοιραίες εκλογές του Νοεμβρίου του 1920 λειτούργησαν με ένα εντελώς ανορθολογικό τρόπο. Μη έχοντας αρχικά καμιά πολιτική για το Μικρασιατικό Ζήτημα –που σχετιζόταν με τη διαμόρφωση του μεταοθωμανικού κόσμου- διέπρατταν το ένα λάθος μετά το άλλο. Από την μειοδοτική πολιτική της «Μικράς πλην Εντίμου Ελλάδος» έφτασαν στο άλλο άκρο της εκστρατείας για την κατάληψη της Άγκυρας. Και όλα αυτά μη λαμβάνοντας την παραμικρή μέριμνα για την οχύρωση και προστασία της περιοχής της Σμύρνης…
Μπροστά στα αδιέξοδα που γέννησε η πολιτική της, η μοναρχική ελληνική κυβέρνηση προετοιμάζεται για την αποχώρηση από τη Μικρά Ασία. Όμως δεν είχε καμιά επιθυμία να δει να πλημυρίζουν την Ελλάδα οι εκατοντάδες χιλιάδες Μικρασιάτες, αλλάζοντας τα ιδεολογικά και πολιτικα δεδομένα. Έτσι, αποφασίζει να απαγορεύσει στον ελληνικό πληθυσμό να εγκαταλείψει τη Μικρά Ασία. Η απόφαση αυτή πήρε τη μορφή του νόμου 2870/1922, ο οποίος προέβλεπε αυστηρές πειθαρχικές και χρηματικές ποινές, στην περίπτωση σύλληψης πλοίων που θα μετέφεραν πληθυσμό.
Βλάσης Αγτζίδης: «Είναι φάρσα να οικειοποιούνται τους Πόντιους
ακροδεξιοί και χρυσαυγίτες»
.
Να δημιουργηθούν τα δυο μεγάλα μουσεία για τον προσφυγικό ελληνισμό ζητά ο καθηγητής και υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – ένα στη Θεσσαλονίκη, στο στρατόπεδο του Παύλου Μελά και το δεύτερο στις προσφυγικές πολυκατοικίες στην Αθήνα. Ζητά, επίσης, να αναδειχθεί ως τόπος ιστορικής μνήμης τα «απολυμαντήρια της Αρετσούς», καθώς και το Μαkρονήσι. .
«Ο συνολικός αριθμός των θυμάτων σε όλη την Οθωμανική Αυτοκρατορία κυμαίνεται μεταξύ 700-800.000 ατόμων» δηλώνει με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη Γενοκτονία των Ποντίων ο καθηγητής – και υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ – Βλάσσης Αγτζίδης. Συνέχεια →
Mε αφορμή την δολοφονική επίθεση κατά άμαχων και άοπλων πιστών (κυρίως Πακιστανών και Μπαγκλαντεζιανών) σε 2 τζαμιά στη Νέα Ζηλανδία, και το μανιφέστο του ψυχάκια Αγγλοσάξονα νεο-Ναζί, που θεωρούσε εαυτόν εκφραστή του Δυτικού κόσμου και της Λευκής Φυλής έχουμε να σχολιάσουμε τα εξής:
Το θέμα της Παρασκευής 15-2-2019 (7.00-9 μ.μ.)στο Σεμινάριο Σύγχρονης Ιστορίας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του δήμου Κηφισιάς θα είναι αφιερωμένο στον Εμφύλιο της δεκαετίας του ’40
.
Στο Στρογγυλό Τραπέζι υπό τον τίτλο «Συζητώντας για τον Εμφύλιο» θα πάρουν μέρος:
Ειναι γνωστό ότι η κυβέρνηση του Λαϊκού Κόμματος (Γούναρης, Πρωτοπαπαδάκης) είχαν απαγορεύσει την έξοδο των Ελλήνων από τη Μικρά Ασία και τους παρέδωσαν -συνειδητά προς σφαγή- στους Κεμαλικους: https://kars1918.wordpress.com/2018/11/26/asia-minor-huff/
.
Όμως ξεπερνά κάθε αρρωστημένη φαντασία το γεγονός ότι εξέδωσαν και διαταγή για βύθιση των πλοίων που θα μετέφεραν προσφυγες…
…μιας και τα μόνα πλοία που θα έπλεαν χωρίς επίσημη άδεια στην εμπόλεμη περιοχή θα ήταν αυτά με πρόσφυγες από την ιωνική γη…
Ένα από τα πλέον άγνωστα σημεία του μικρασιατικού δράματος υπήρξε η απαγόρευση εξόδου των ελληνικών και των υπόλοιπων χριστιανικών πληθυσμών από την κυβέρνηση Γούναρη-Πρωτοπαπαδάκη.
.
Από τις αρχές του 1922 είχε αρχίσει να συζητιέται σε υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια η εκκένωση της Μικράς Ασίας από τον ελληνικό στρατό. Παρ′ όλα αυτά, όμως, η ελληνική κυβέρνηση αποφασίζει να απαγορεύσει στον ελληνικό πληθυσμό να εγκαταλείψει τη Μικρά Ασία. Η απόφαση αυτή πήρε τη μορφή του νόμου 2870/1922, ο οποίος προέβλεπε αυστηρές πειθαρχικές και χρηματικές ποινές, στην περίπτωση σύλληψης πλοίων που θα μετέφεραν πληθυσμό.
.
Ο Νόμος 2870/1922 ψηφίστηκε τον Ιούλιο, λίγο πριν την κατάρρευση του μετώπου. Και αυτό, ενώ είχαν απορρίψει την Άνοιξη του 1922 τις προτάσεις της οργάνωσης Μικρασιατική Άμυνα (επικεφαλής ο μητροπολίτης Χρυσόστομος) για ανακήρυξη Ιωνικού Κράτους, απεμπλοκή από τις συμμαχικές υποχρεώσεις, δημιουργία μιας ντε φάκτο νέας πραγματικότητας, δημιουργία ντόπιου στρατού που με την ελλαδική βοήθεια θα δημιουργούσε γραμμή άμυνας για να σταματήσει τον κεμαλικό στρατό.
Ένα από τα πλέον ενδιαφέροντα ζητήματα της τελευταίας περιόδου του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν η εμφάνιση ενός μαχητικού αντιπολεμικού σοσιαλιστικού κινήματος που επιτάχυνε το τέλος του πολέμου και την ήττα της Γερμανίας του Κάϊζερ. Η δυσαρέσκεια των πολιτών για την τυχοδιωκτική πολιτική του γερμανικού μιλιταρισμού που είχε οδηγήσει στον αιματηρότατο πόλεμο, κορυφώθηκε το Νοέμβρη του 1918 με τη λαϊκή εξέγερση.
Η πρώτη πράξη της αντιπολεμικής κίνησης έλαβε χώρα στον πολεμικό ναύσταθμο του Κίελου (Kiel) τον Οκτώβριο του 1918. Στις 9 Νοεμβρίου του 1918 επαναστάτησαν στο Βερολίνο οι στρατιώτες και οι εργάτες.
Είχαν πολύ ενδιαφέρον οι συζητήσεις που έγιναν στο διαδίκτυο με αφορμή τον προπηλακισμό του Μπουτάρη από κάποιους ανεξέλεγκτους τύπους που «πήραν το νόμο στα χέρια τους». Το κύριο συμπέρασμα από τις συζητήσεις αυτές –όπου η πλειονότητα των συμμετεχόντων συμφωνούσε με την άσκηση βίας, δικαιολογούσε τον θύτη και ενοχοποιούσε το θύμα- είναι θλιβερό. [Και αφορά δυστυχώς και πολλούς διαδικτυακούς φίλους της ηλ-σελίδας μου.]
Το συμπέρασμα λοιπόν είναι ότι δεν έχει γίνει κατανοητή η ηθική και πολιτική βάση που στηρίζει μια δημοκρατική κοινωνία και την διαφοροποιεί από τις ολοκληρωτικές (φασιστικές ή σταλινικές).
Ένα εξαιρετικό κείμενο αναρτήθηκε στη σελίδα της Deutsche Welle. Αφορά τη γερμανική ευθύνη για τη γενοκτονία των Αρμενίων, αλλά και κατα συνέπεια των υπόλοιπων χριστιανικών κοινοτήτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (Ελλήνων και Ασσυρίων). Η Γενοκτονία των Αρμενίων (και «άλλων», όπως αναφέρει το σχετικό Ψήφισμα), αναγνωρίστηκε ρητώς και επισήμως από τη γερμανική Βουλή στις 2 Ιουνίου του 2016…
.
Το ζήτημα αυτό το είχαμε ήδη αναδείξει εδώ και αρκετά χρόνια. Ενδεικτικά μπορείτε να διαβάσετε αυτό το κείμενο: Από την Oθωμανική Αυτοκρατορία στο έθνος-κράτος (1908-1923) ή αυτό: Ποιοι Νεότουρκοι; . Η πρώτη αναφορά στη γερμανική ευθύνη έγινε στο (εξαντλημένο εδώ και πολλά χρόνια) βιβλίο μου «Ποντιακός Ελληνισμός. Από τη γενοκτονία και το σταλινισμό στην Περεστρόικα«, εκδ. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη, 1990.
Με αφορμή τα εγκαίνια του Μουσείου του Ολοκαυτώματος των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, ο Γιάννης Μπουτάρης, δήμαρχος της πόλης έκανε μια πολύ ενδιαφέρουσα ομιλία.
Το κείμενο του Μπουτάρη είναι εξαιρετικό από λογοτεχνικής πλευράς, αλλά του λείπει η ισορροπία. Βασίζεται σε μανιχαϊστικά σχήματα και νέου τύπου Σιωπές..
Για παράδειγμα, γράφοντας «Μόνη η κοινότητα, καθημαγμένη και ρακένδυτη πάλευε να ανασυστήσει την ύπαρξή της και να θρηνήσει τους νεκρούς της. Η πόλη, η κοινωνία, η χώρα ολόκληρη, αδιαφόρησαν. Κρύφτηκαν πίσω από το δάχτυλό τους. Έκαναν πως δεν ήξεραν τί συνέβη, ποιος το έκανε, ποιος βοήθησε, ποιος προστάτευσε όταν άλλοι, πολλοί γκρέμιζαν, έκαιγαν, έκλεβαν, καταλάμβαναν τον χώρο και τα υπάρχοντα των πολλών απόντων και των λιγοστών παρόντων….«, αποσιωπά βάναυσα κάποιες πλευρές της έμπρακτης αλληλεγγύης που εκφράστηκε, ενοποιεί σε ένα ψεύτικο, αυθαίρετα κατασκευασμένο σχήμα μια πολύμορφη κοινωνία με πολύ μεγάλες εσωτερικές αντιθέσεις και την αντιπαραθέτει επίσης σε μια άλλη κοινότητα με αντίστοιχες εσωτερικές διαφοροποιήσεις.
Με μεγάλη επιτυχία έγινε το Σεμινάριο Ιστορίας στις 15 Δεκεμβρίου με τίτλο «Μετά την Καταστροφή του 1922. Η Δίκη των Εξ και οι περιπέτειές της« και ομιλητές τους: Μαρία Ψαρούδη, Φιλόλογο και Τάκη Σακιτζόγλου, νομικό. Ουσιαστικά τέθηκε υπό την κρίση των σύγχρονων ερευνητών τόσο το ζήτημα της τιμωρίας των ενόχων της Μικρασιατικής Καταστροφής με τη λεγόμενη «Δίκη των Εξ» του Οκτωβρίου του 1922, όσο και ο Δεξιός Αναθεωρητισμός, που εξέφρασαν συγκεκριμένες και ακραίες πολιτικές δυνάμεις στο εσωτερικό του Αρείου Πάγου, που οδήγησαν στην ακύρωση της Δίκης μετά από 90 χρόνια!!!
«Μετά την Καταστροφή του 1922.
Η Δίκη των Εξ και οι περιπέτειές της«
Το ζήτημα της Δίκης των Εξ (Οκτώβριος του 1922) και η παράδοξη ακύρωσή της 90 χρόνια μετά από τον Άρειο Πάγο (με ψήφους 3-2) θα αποτελέσει το αντικείμενο της παρουσίασης στο Σεμινάριο Ιστορίας στις 15 Δεκεμβρίου Παρασκευή (7.15-9 μ.μ.)
Το Σεμινάριο λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Δήμου Κηφισιάς και πραγματοποιείται στη Βιβλιοθήκη του Δήμου Κηφισιάς (Έπαυλη Δροσίνη) Αγ. Θεοδώρων & Κυριακού.
Κάτι που διαφοροποιούσε τον Ταγίπ Ερντογάν και το κίνημά του από τους κεμαλιστές κατά την εποχή της ανόδου στην εξουσία, ήταν ο φιλελεύθερος χαρακτήρας των μεταρρυθμίσεών του και η αλλαγή προς το θετικότερο της στάσης προς τις μειονότητες.
Από τότε πέρασε πολύς καιρός. Η διαφορά του Ερντογάν από τους παραδοσιακούς κεμαλιστές παραμένει ακόμα σαφής. Όμως το καθεστωτικό σύμπλεγμα, μαζί με το αίσθημα επιβίωσης που αναπτύχθηκε μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημαοδήγησαν τον Ερντογάν σε μια αυταρχικοποίηση της εσωτερικής του πολιτικής.
Μια πολύ σημαντική εκδήλωση θα γίνει στο Κιλκίς στις 2 Δεκεμβρίου του 2017 , ώρα 7μ.μ στο Επιμελητήριο της πόλης (Στενημάχου 2). Για πρώτη φορά όλες οι απόψεις θα διατυπωθούν και θα κατατεθεί η ερμηνεία δύο κατεξοχήν έγκριτων ιστορικών που έχουν μελετήσει την περίοδο αυτή.
Η πρωτοβουλία για την εκδήλωση ανήκει στον δραστήριο «Όμιλο για την Ιστορία και τον Πολιτισμό του ν. Κιλκίς» σε συνεργασία με τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη. Ομιλητές στην εκδήλωση θα είναι:
–Ανδρέας Αγτζίδης, σ. δάσκαλος, αρθρογράφος-μελετητής της κατοχικής περιόδου και εμφυλίου
Το θέμα αυτό διαπραγματεύομαι σ’ ένα σύντομο σημείωμα στη σημερινή (28-11-2017) «Νέα Σελίδα».
.
Το κείμενο δημοσιεύεται στο πλαίσιο ενός ενδιαφέροντος δημοσιεύματος, στο οποίο συμμετέχουν επίσης οι: Φ. Οικονομίδης, Γ. Σκαλιδάκης, Δ. Στεμπίλης Β. Ρούβαλης, Κ. Βαρελά….
Θα μπορούσε να πει ο Μεταξάς ΝΑΙ στους Ιταλούς;
Του Βλάση Αγτζίδη (*)
Η έκφραση «Alors, c’ est la guerre» (πόλεμος, λοιπόν), του Έλληνα δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά προς τελεσίγραφο του Μουσολίνι στις 28 Οκτωβρίου 1940 υπήρξε η βάση για να δημιουργηθεί ο μύθος του «Όχι στον φασισμό».
Eternal Fascism: Fourteen Ways of Looking at a Blackshirt By Umberto Eco
________________________________________
Το πρωτότυπο κείμενο δημοσιεύτηκε στο
New York Review of Books, 22 Ιουνίου 1995, σ. 12-15.
Περιέχεται στο: Umberto Eco, Πέντε ηθικά κείμενα, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, 1998, υπό τον τίτλο «Ο αιώνιος φασισμός».
________________________________________
Παρά την ασάφεια αυτή, νομίζω πως μπορούμε να σκιαγραφήσουμε έναν κατάλογο χαρακτηριστικών τα οποία είναι αντιπροσωπευτικά αυτού που ονομάζω «πρωτοφασισμό», ή «αρχέγονο φασισμό». Αυτά τα χαρακτηριστικά δεν μπορούν να οργανωθούν σε ένα ενιαίο σύστημα· πολλά απ’ αυτά αλληλοαναιρούνται, και είναι επίσης αντιπροσωπευτικά και άλλων μορφών δεσποτισμού ή φανατισμού. Η παρουσία ενός και μόνο απ’ αυτά, όμως, αρκεί για να επιτρέψει στο φασισμό να συμπτυχθεί γύρω του.
Mε αφορμή τη δημοσίευση ενός άρθρου στην εβδομαδιαία εφημερίδα «Το Ποντίκι» (τεύχος 1939, 20-10-2016), με τίτλο «Σχετικά με την Κατοχή. Οι ρίζες της βίας του εμφυλίου» του Ξενοφώντα Μπρουντζάκη, ο πατέρας μου που είναι μελετητής αυτής της περιόδου, έγραψε ένα κείμενο-αντίκρουση. Το κείμενο αυτό όμως το «ποντίκι» αρνήθηκε να δημοσιεύσει, υιοθετώντας με τον τρόπο αυτό την αναθεωρητική παραφιλολογία που σχετικοποιεί την Κατοχή, εξαφανίζει το άγος της συνεργασίας με τους κατακτητές και εξισώνει αντιστασιακούς και δωσίλογους.
Mε αφορμή το αίτημα ασύλου που κατέθεσαν οι οκτώ Τούρκοι πραξικοπηματίες που κατέφυγαν στην Ελλάδα και την εμφάνιση ενός κινήματος αλληλέγγυων με κάποια παράξενα επιχειρήματα -εκτός των γενικών που άπτονται του διεθνούς δικαίου- έγραψα το παρακάτω κείμενο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή»(20-1-2017)
Οι Οκτώ Τούρκοι, η ελληνική Δικαιοσύνη και το κίνημα των αλληλέγγυων
Του Βλάση Αγτζίδη (*)
Ένα μεγάλο ζήτημα βασανίζει τη νεοελληνική κοινή γνώμη: Να εκδοθούν ή όχι οι οκτώ Τούρκοι στρατιωτικοί που ενεπλάκησαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο αιματηρό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου. Ένα πραξικόπημα που μπορεί να απέτυχε, αλλά κόστισε περί τους 300 νεκρούς στον τουρκικό λαό και επιπλέον διευκόλυνε τον Ερντογάν στο να επιτύχει τους στόχους του.
Ένα αφιέρωμα στην δικτατορία της 4ης Αυγούστου του 1936 και στην πολιτική και ιδεολογία του μεταξικού καθεστώτος, είχα επιμεληθείστις σελίδες ιστορίας της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας»με τη συμβολή των ιστορικών Γιώργου Κόκκινου και Παναγιώτη Μπογιατζή.
«Φύγε απ’ εδώ, Ανθρωπε μικρέ, που περίμενες να κατασκευάσης πρωθυπουργικόν φράκον από τα ράκη. Φύγε από εδώ, ανυπότακτε στρατιώτα των αναγκών μου, αυτόκλητε κηδεμόνα της ατυχίας μου, τέκνον άχρηστον, άνθρωπε μηδέν. Αυτό θα έλεγε εις τον Αντιστράτηγον κ. Μεταξάν, δακρύουσα η Ελλάς, αν έστρεφε ποτέ προς τον κ. Μεταξάν η Ελλάς τα βλέμματα». [ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΛΑΧΟΣ, εφημ. «Καθημερινή», 25 Αυγούστου 1922]
Ο Ιωάννης Μεταξάς με το βασιλιά της Ελλάδας Γεώργιο Β’ κατά τη διάρκεια παρέλασης το 1939 (φωτ. Αρχείο «Ε»)
Εβδομήντα επτά χρόνια πριν, για πρώτη φορά στην ιστορία της ως εθνικού κράτους η Ελλάδα θα βρεθεί υπό τη δικτατορική διακυβέρνηση ενός αμφιλεγόμενου προσώπου, του Ιωάννη Μεταξά – εξαιτίας μιας συνειδητής επιλογής της μοναρχίας. Η παραπάνω οργισμένη αναφορά του εκδότη της «Καθημερινής» Γεωργίου Βλάχου είναι αποκαλυπτική αυτού του σκοτεινού παρελθόντος του ανθρώπου που προσπάθησε να επιβάλει στην Ελλάδα ένα ολοκληρωτικό, φασιστικό καθεστώς. Παρ’ ότι ο Βλάχος υπήρξε ιδεολογικός σύντροφος του Ιωάννη Μεταξά στη φιλομοναρχική παράταξη, θα σχολιάσει με αυτόν τον έντονο τρόπο την ηττοπαθή και αρνητική στάση του Μεταξά στη Μικρασιατική Εκστρατεία.Συνέχεια →
.
Stefan Ihrig: O θαυμασμός της Γερμανίας στις τακτικές του Κεμάλ
ΗΛΙΑΣ ΜΑΓΚΛΙΝΗΣ
Οσοι έχουν μελετήσει στοιχειωδώς τη Γερμανία κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο θα έχουν παρατηρήσει τη στενή σχέση της με την Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη μετέπειτα Νέα Τουρκία που ίδρυσε ο Κεμάλ Ατατούρκ. Και όμως, μέχρι σήμερα ελάχιστοι έχουν ασχοληθεί σε βάθος και με σύστημα με τη σχέση, τη συμμαχία αυτή, τις προεκτάσεις και τα παρεπόμενά της. Ο ιστορικός Stefan Ihrig πράττει ακριβώς αυτό, φέρνοντας στο φως πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για τον ιδιαίτερο θαυμασμό των Γερμανών εθνικιστών και βέβαια των ναζί απέναντι στον ίδιο τον Κεμάλ, αλλά και στις γενοκτονικές πολιτικές των Νεότουρκων. Τα αποτελέσματα της έρευνάς του περιλαμβάνονται στο βιβλίο «Ατατούρκ και ναζί. Δάσκαλος και μαθητές στην εφαρμογή του ολοκληρωτισμού».
– Πώς προέκυψε η συμμαχία Γερμανίας-Τουρκίας το 1914-18 και ποια η ιδιαίτερη σημασία της; Συνέχεια →
του Κώστα Μαρδά από το ΑΠΕ-ΜΠΕ
(Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων-Μακεδονικό Πρ. Ειδήσεων)
Ο Κεμάλ Ατατούρκ, ο γεννήτορας της σύγχρονης Τουρκίας, ηγέτης ενός κινήματος που χαρακτηρίζεται από τους πολιτικούς αναλυτές Δεξιάς και Αριστεράς ως φιλελεύθερο, αντιιμπεριαλιστικό, μεταρρυθμιστικό, είχε έναν θαυμαστή που αιματοκύλησε τον κόσμο. Ποιον; Τον Αδόλφο Χίτλερ! Το υποστηρίζει ο Βρετανός ιστορικός Στέφαν ‘Αιριγκ, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Κουίν Μέρι του Λονδίνου, με διδακτορική διατριβή στο Κέιμπρτζ που έχει θέμα τις σχέσεις Ναζί- Κεμάλ.
Στο βιβλίο του «Ατατούρκ και Ναζί», που κυκλοφόρησε πρόσφατα στα ελληνικά από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος, βασιζόμενος σε γερμανοβρετανικές πηγές που πιάνουν 100 σελίδες- ένα βιβλίο μέσα στο βιβλίο των 447 σελίδων – παραθέτει στοιχεία ότι ο Ατατούρκ ήταν ο δάσκαλος και ο Χίτλερ ο μαθητής! Μαθητής στον εθνικισμό, στον ρατσισμό, στην αντιθρησκευτικότητα, στον ολοκληρωτισμό και πάνω απ΄όλα στη γενοκτονία παίρνοντας το κεμαλικό πρότυπο εξόντωσης Αρμενίων και Ελληνοποντίων.
Υπάρχουν αυταρχικές έως και φασιστικές συμπεριφορές στην Αριστερά;
Το ερώτημα αυτό φαντάζει αυτονόητο για όσους γνωρίζουν την ιστορία της Αριστεράς ή έχουν συμμετάσχει οργανωτικά σε κάποια από τις απειράριθμες ομάδες της που συνήθως βίωσαν την διάσπαση και την δαιμονοποίηση των πάλαι ποτέ συντρόφων τους.
Το σχόλιο αυτό γράφεται με αφορμή ένα περιστατικό που συνέβη κατά την πρόσφατη εκδήλωση στη Νέα Φιλαδέλφεια για μια από τις πλέον άγνωστες σελίδες του ελληνικού γλωσσικού ζητήματος: τη μεσοπολεμική σύγκρουση δύο μορφών της ελληνικής, της ποντιακής και της δημοτικής, κατά τη διεκδίκηση της ανακήρυξης μιας εκ των δύο ως επίσημης ελληνικής γλώσσας της ΕΣΣΔ .
Η σημερινή ανάρτηση βασίζεται σ’ ένα εξαιρετικό κείμενο του φιλόλογου Αντώνη Κάλφα, με αναφορά στο τελευταίο μου βιβλίο. Ένα παλαιότερο κείμενο του Αντ. Κάλφα είχε δημοσιευτεί το Νοέμβριο του 2013, στιςΙστορικές Σελίδες της «Ελευθεροτυπίας».
ΠΩΣ ΕΙΔΑΝ ΟΙ ΓΗΓΕΝΕΙΣ ΤΟΥΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ (ΚΑΙ) ΣΤΗΝ ΠΙΕΡΙΑ:
ΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ
ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΛΦΑ
«Ο ιδιοκτήτης του αγροκτήματος Κούκου παρά την Αικατερίνην, Κωνσταντίνος Καραβίδας, οπλίσας 15 χωρικούς επετέθη κατά των εγκατασταθέντων Ποντίων προσφύγων τραυματίσας άνδρας και γυναίκας διά ροπάλων. Δύο πρόσφυγες εξηφανίσθησαν, εις δε γέρων ερρίφθη εις την πυράν να καή ζων»
-αν σας ενδιαφέρει η ιστορία της περιόδου της Κατοχής….
…ελάτε στη βιβλιοπαρουσίαση ενός ενδιαφέροντος βιβλίου του δημοσιογράφου Κώστα Χαλέμου για το Μπλόκο της Καλογρέζας (Νέα Ιωνία), που είναι το πρώτο από μια σειρά δολοφονικών επιδρομών που οργάνωσαν οι κατοχικές δυνάμεις μαζί με τους δωσίλογους με εκατοντάδες θύματα.
Τα μπλόκα διενεργήθηκαν στις φτωχές προσφυγικές συνοικίες της Αττικής. Ξεκίνησαν στις 15 Μαρτίου του ’44 από την Καλογρέζα (Νέα Ιωνία) με 23 εκτελεσθέντες επί τόπου. Συνεχίστηκαν στη Γούβα (Παγκράτι), 18 Ιουνίου 1944 και 4 Ιουλίου με 1200 συλληφθέντες συνολικά, στον Βύρωνα, 1 Αυγούστου 1944 και 7 Αυγούστου, με 1200 συλληφθέντες και 12 επί τόπου εκτελεσθέντες, στις 9 Αυγούστου στο Δουργούτι (Νέος Κόσμος), στο Κατσιπόδι (Δάφνη) και στο Φάρο Νέας Σμύρνης με 5.000 συλληφθέντες και 190 επί τόπου εκτελεσθέντες, στις 17 Αυγούστου 1944 στην Κοκκινιά (Νίκαια) 350 επί τόπου εκτελεσθέντες και 8.000 συλληφθέντες, στην Καλλιθέα στις 24, 25 και 28 Αυγούστου 1944 με συνολικά 93 επί τόπου εκτελεσθέντες.
Το Σάββατο 24/10/15 ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μεσόβουνου, το δημ. διαμέρισμα και ο Δήμος Εορδαίας διοργανώνουν ομιλία-συζήτηση για το Ολοκαύτωμα που πραγματοποίησαν οι Γερμανοί Ναζί το ’41 (και επανέλαβαν το ’44). Η εκδήλωση θα λάβει χώρα στο «Σπίτι Παιδιού» Μεσόβουνου, ώρα 6.30 μ.μ
Το άρθρο που ακολουθεί αναφέρεται στο γεγονός, αλλά και στη συγκρότηση της προσφυγικής κοινότητας μετά το ’22:
Το Μεσόβουνο της Κοζάνης, Εορδαία, ήταν ένα χωριό Ποντίων προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής που υπέστη με ιδιαίτερη μανία τη βία των Ναζί κατακτητών κατά την περίοδο της Κατοχής. Το πρώτο Ολοκαύτωμα του Μεσόβουνου έγινε στις 23 Οκτωβρίου 1941. Το χωριό πυρπολήθηκε και εκτελέστηκαν 142 άτομα (σύμφωνα με τις γερμανικές πηγές), ενώ οι κάτοικοι ανεβάζουν τον αριθμό σε 165. Το δεύτερο Ολοκαύτωμα έγινε στις 24 Απριλίου 1944. Το χωριό θρήνησε και πάλι 150 θύματα και την εκ νέου πυρπόληση των κατοικιών που είχαν ξαναχτίσει οι κάτοικοι μετά την επιστροφή τους στο πυρπολημένο χωριό το 1942.
Με αφορμή το κείμενο του Αντώνη Λιάκου, όπου οι ακροδεξιοί Νεότουρκοι προτείνονται ως το εκσυγχρονιστικό πρότυπο, κατατέθηκαν ιστορικά στοιχεία και έγινε μια ενδιαφέρουσα ανταλλαγή απόψεων:
–δικό μου, «ΠΟΙΟΙ ΝΕΟΤΟΥΡΚΟΙ; Ένα ζήτημα που παραμένει ακόμα ασαφές«, http://www.avgi.gr/article/5922138/poioi-neotourkoi (του οποίου τη δημοσίευση αρνήθηκαν στο περιοδικό των οπαδών του Αντ. Λιάκου chronosmag.eu)
Ένα σημαντικό κείμενο του Νάσου Βαγενά με τίτλο: «Νεοελληνική μετανεωτερικότητα. Από το ένα άκρο στο άλλο«, που προσεγγίζει κριτικά το συγκεκριμένο «μεταμοντέρνο» ρεύμα, μπορείτε να βρείτε στο περιοδικό «The Athens Review of books«, Οκτώβριος 2015….
Ένα από τα ιστορικά ζητήματα για τα οποία υπάρχει αμφισημία είναι αυτό που σχετίζεται με το κίνημα των Νεότουρκων. Συνήθως δεν υπάρχει η διάκριση μεταξύ των φιλελεύθερων Νεότουρκων, που ήταν επηρεασμένοι από τον Διαφωτισμό, και την ακροδεξιά τάση τους, που τελικά επικράτησε και αντλούσε την ιδεολογική νομιμοποίηση από το γερμανικό φυλετικό ρομαντισμό.
Μια από τις πλέον άδηλες πλευρές της σημερινής κρίσης είναι η διαχείρισή της από ένα σκληρό πυρήνα της νέας γερμανικής Δεξιάς. Και όταν λέμε «νέας» εννοούμε ότι δεν έχει σχέση με τη ναζιστική κληρονομιά, η οποία επίσης υπήρξε παιδί του γερμανικού συντηρητισμού.
Ο γερμανικός συντηρητισμός πρωτοδιαμορφώθηκε στην Πρωσία από το 1815 με τη συντριβή του γαλλικού φιλελευθερισμού και ονειρεύτηκε μια ιμπεριαλιστική αναβάθμιση του γερμανικού παράγοντα, που την επιχείρηση με τους δύο παγκόσμιους πολέμους.
«O Άρης ήξερε από την αρχή το τέλος του. Τις παλιές καλές ημέρες στο βουνό έκανε καμιά φορά παρέα με τον μόνιμο λοχαγό Κουταλίδη, που έπαιζε υπέροχα στο βιολί του κάποια κλασικά κομμάτια. Μια ημέρα ο λοχαγός τού είπε με θαυμασμό ότι μοιάζει με τον επαναστάτη Πουγκατσέφ, που έφτιαξε δικό του στρατό και κυριάρχησε σε μεγάλο τμήμα της τσαρικής Ρωσίας. O αρχηγός τον ρώτησε με νόημα: –Θυμάσαι το τέλος του; –Ναι, απάντησε ο λοχαγός. Κυκλώθηκε από τα τσαρικά στρατεύματα, πιάστηκε αιχμάλωτος και το κεφάλι του έμεινε κρεμασμένο για ημέρες σε κοινή θέα. –Eμένα όμως δε θα με πιάσουν ποτέ αιχμάλωτο. Κι αυτό έκανε», [Έτσι περιγράφει ο Διονύσης Χαριτόπουλος, στο βιβλίο του «Αρης, ο αρχηγός των ατάκτων» τον ηγέτη της Εθνικής Αντίστασης (1941-1945)]
Μπορεί η χώρα αλλά και εμείς προσωπικά να βρισκόμαστε σε διαδικασία προεκλογικής εγρήγορσης, όμως οι σταθερές της ζωής μας δεν ξεχνιούνται.
Και μια από τις σταθερές είναι η συνεχής προσπάθεια αναζήτησης της ιστορικής γνώσης και των απαραίτητων ερμηνειών, όπως το επιχειρούμε εδώ και κάποια χρόνια στο Σεμινάριο Σύγχρονης Ιστορίας στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο της Κηφισιάς, «Έπαυλη Δροσίνη»-Βιβλιοθήκη Δήμου, Oδός Αγ. Θεοδώρων & Κυριακού.
Έτσι, την Παρασκευή 23-1-2015, 6-8 μ.μ. η ιστορικός Ζέτα Παπανδρέου, θα παρουσιάσει το θέμα «Η ναζιστική κατοχή στην Ελλάδα και άσκηση αντιποίνων. Δίστομο 6-10-944«…
Η πρωτοναζιστική φυσιογνωμία των νεότουρκων και του Κεμαλισμού είναι γνωστή στον οποιονδήποτε αντικειμενικό ερευνητή μελετά τις ιδεολογικές βάσεις αυτών των εκφράσεων της τουρκικής ακροδεξιάς. Βέβαια, αυτό δεν είναι κοινός τόπος της νεοελληνικής μας ιδεολογικής και ερμηνευτικής παράδοσης, είτε της Δεξιάς, είτε της Αριστεράς….
Στο κείμενό μου με τίτλο Η «Χρυσή Αυγή» και οι πρόσφυγες του ‘22″ μπορείτε να βρείτε την τεκμηρίωση της διαπίστωσης ότι η τάση εκείνη του νεοτουρκικού κινήματος (Τζεμάλ, Εμβέρ, Ταλαάτ) που κατέλαβε την εξουσία το 1908 αποτελεί μια πρωτοναζιστική ιδεολογική, πολιτική και οργανωτική μορφή. Συνέχεια και ολοκλήρωση του κινήματος εκείνου υπήρξε το κεμαλικό κίνημα, του οποίου ο ηγέτης αναγνωρίζεται ως διδάσκαλος του Αδόλφου Χίτλερ και του Μουσολίνι.
Το βιβλίο του Stefan Ihring
Τελευταία με το φαινόμενο αυτό -που παλαιότερα είχε επισημανθεί μέσα από αναφορές του Νίκου Ψυρρούκη, του Άγι Στίνα κ.ά.- ασχολούνται αρκετοί αξιόλογοι ερευνητές από την Εσπερία:
«…To say that the roots of the Third Reich’s rise have been thoroughly examined would be an understatement. Yet one element of Hitler’s power grab has largely been neglected—the importance of Turkey and Mustafa Kemal Atatürk (or as Hitler called him, his “shining star”) on the Führer’s thinking….»
Με αφορμή τηνπρόσφατη πρόκληση του αλβανικού εθνικισμού –δια χειρός του αδελφού του Αλβανού πρωθυπουργού- που πραγματοποιήθηκε στις 14-10-2014 σε γήπεδο του Βελιγραδίου όπου έπαιζαν έναν αγώνα οι ομάδες Σερβίας και Αλβανίας, θυμήθηκα ένα παλαιότερο κείμενό μου (2008),που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Καθημερινή» μετά την ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου και είχε ως στόχο να σαρκάσει την ηλίθια (και αντι-ερωτική) εθνικιστική υπερβολή. Στο στόχαστρο των Αλβανών εθνικιστών -που η ισλαμιστική τους εκδοχή πολεμά μαζί με τους τζιχαντιστές στη Μέση Ανατολή- βρίσκονται όλα τα γειτονικά τους κράτη: Σερβία, Μαυροβούνιο FYROM και Ελλάδα…
«…Το άγγελμα της μεγάλης σφαγής διαδίδεται τώρα τας πρώτας βραδυνάς ώρας στας Αθήνας… Τα θέατρα σήμερα την νύχτα είναι και πάλι ανοιχτά και παίζουν. Ο κόσμος στο θέατρο της Κυβέλης γελά και η μουσική χτυπά εύθυμα τραγουδάκια. Μπήκα μέσα να δω την ψυχαγωγία του κόσμου και έφυγα αηδιασμένος…. Είναι λοιπόν και αι Αθήναι, η άτιμη και πουλημένη πόλις που προορίζεται να καταστραφεί αφού δεν αισθάνθηκε την συγκίνηση της καταστροφής (της Σμύρνης) και την σφαγήν και καταστροφήν όλου του ελληνισμού της Μικράς Ασίας. Η αηδία μου ήταν περισσότερο από μεγάλη…»
(Κ. Φαλτάιτς, «Ημερολόγιο», 14 Σεπτεμβρίου 1922)
Η πολύτιμη αυτή μαρτυρία ενός φιλομοναρχικού δημοσιογράφου την ημέρα της συνειδητής καταστροφής της Σμύρνης από τους Τούρκους εθνικιστές, αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο συναισθήματα και δομές που συναντιούνται έως και σήμερα και αποτελούν όπως φαίνεται τον πυρήνα της νεοελληνικής ιδεολογίας και το σημείο αναφοράς του Βαθέως Κράτους και παρακράτους.…
Ο Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών, τιμώντας την 59η τραγική επέτειο μνήμης των Σεπτεμβριανών του ΄55, παρουσιάζει το μυθιστόρημα του συγγραφέα Θωμά Κοροβίνη με τον τίτλο ΄55, την Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2014, ώρα 19:30, στην Αίθουσα Τελετών του Συλλόγου, Δημοσθένους 117, Καλλιθέα.
—————————————————
ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
Ο Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών, τιμώντας την 59η τραγική επέτειο μνήμης των Σεπτεμβριανών του ΄55, παρουσιάζει το βραβευμένο με το λογοτεχνικό βραβείο «Νίκος Θέμελης» 2013 μυθιστόρημα του συγγραφέαΘωμά Κοροβίνη με τον τίτλο «΄55»
την Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου 2014, ώρα 19:30,
στην Αίθουσα Τελετών του Συλλόγου, Δημοσθένους 117, Καλλιθέα.
Το βιβλίο θα προλογίσει οκ. Βλάσης Αγτζίδης, Διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Η επέτειος της λήξης του σκληρού εμφύλιου πολέμου αποτέλεσε το έναυσμα για το σχετικό αφιέρωμα στις Σελίδες Ιστορίας της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας»(7-9-2014) με τη συνεργασία της ιστορικού Βασιλικής Λάζου… Δημοσιεύονται παρακάτω τα πλήρη κείμενα, χωρίς τις περικοπές που έγιναν για λόγους χώρου στην εφημερίδα.
Εμφύλιος : μια τραγική σελίδα της νεοελληνικής ιστορίας
Ο εμφύλιος πόλεμος αποτελεί το συγκερασμό των γεωπολιτικών συμφερόντων των μεγάλων δυνάμεων, των κυνικών συμφερόντων των ντόπιων ελίτ που παραδοσιακά ήταν εξαρτημένες από τον ξένο παράγοντα και την ανεπάρκεια των ηγεσιών του Κομμουνιστικού Κόμματος
Του Βλάση Αγτζίδη (*)
Ο Εμφύλιος αποτελεί μια από τις σημαντικότερες στιγμές της σύγχρονης ιστορίας του νεότερου ελληνισμού και μαζί με την Μικρασιατική Καταστροφή, που είχε συμβεί μόλις 25 χρόνια πριν, καθόρισε πλήρως και ολοκληρωτικά την εξέλιξη της νεοελληνικής κοινωνίας.
Τα κομμένα κεφάλια του Άρη Βελουχιώτη και του Τζαβέλα κρεμασμένα σε φανοστάτη στην κεντρική πλατεία των Τρικάλων: «Γύρω από τα κρεμασμένα κεφάλια οι παρακρατικοί βάραγαν νταούλια και κέρναγαν από νταμιζάνες κρασί» γράφει ο Χαριτόπουλος. Η «τεχνική» αυτή κορυφώθηκε την περίοδο της Λευκής Τρομοκρατίας, που οδήγησε στον Εμφύλιο, όταν συγκροτήθηκαν οι παρακρατικές ομάδες των βασιλοφρόνων κυνηγών κεφαλών.
Θα μου πείτε: τι δουλειά έχει το θέμα της αποκάλυψης και εξευτελισμού ενός Νεοέλληνα ψευτόμαγκα βουλευτή με την προσπάθεια απαλλαγής των ενόχων της Μικρασιατικής Καταστροφής από τις βαρύτατες ιστορικές τους ενοχές.
Τελικά, όπως φαίνεται- όλα τα φαινόμενα της ζωής συνδέονται μεταξύ τους με μια αδιόρατη κλωστή που τις περισσότερες φορές δεν είναι αντιληπτή. Μόνο που στην περίπτωση Νικολόπουλου -όπου το παλαιοκομματικό θράσος έρχεται να συνυπάρξει με την περιφρόνηση του ανθρώπου και έναν χυδαίο σεξισμό- αυτήν την κλωστή μπορούμε να την εντοπίσουμε.
Με αφορμή το γεγονός αυτό θυμήθηκα την παλιά ιστορία του Νικολόπουλου, που για καλή μας τύχη είχε κρατηθεί ζωντανή σε μια γωνιά αυτού του μπλογκ. Έτσι, σε μια διαδικτυακή συζήτηση για το θέμα αυτόκατέθεσα το παρακάτω σχόλιο, που παραθέτω και εδώ για να συμπληρώσει με τη σειρά του τη συζήτηση για το μεγάλο θέμα της αντιπροσφυγικής συμπεριφοράς των πολιτικών απογόνων εκείνων που ευθύνονται για τη Μικρασιατική Καταστροφή. Aπογόνων που σήμερα χωρίς ίχνος ντροπής και μετάνοιας -με αφορμή το «αντιρατσιστικό νομοσχέδιο» και την ηλιθιότητα έως δωσιλογισμό κάποιων ολίγιστων από την Αριστερά- ενδύονται υποκριτικά το φιλοπροσφυγικό μανδύα:
Ένα από τα θέματα, που τα τελευταία χρόνια «παίζουν»¨στην ιδεολογική αντιπαράθεση είναι το ζήτημα της στάσης του Ελ. Βενιζέλου στο Ποντιακό Ζήτημα. Μια από τις πρώτες προσεγγίσεις αυτού του θέματος ήταν το ‘Ο Βενιζέλος της ήττας» που δημοσιεύτηκε το 2006 στο ‘Έρεισμα», το καλό λογοτεχνικό περιοδικό των Χανίων που εξέδιδε οΧρήστος Μαχαιρίδης.
Το θέμα αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον και σίγουρα δεν προσφέρεται για εύκαιρες αντιπαραθέσεις, ούτε ως επιχείρημα για να πάρουν κάποιοι «απόγονοι’ την πολιτική ρεβάνς 9 δεκαετίες μετά.
To πρωτόλειο αυτό άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Έρεισμα» αναρτήθηκε στο μπλογκ «Πόντος και Αριστερά», όπου μπορείτε να το διαβάσετε πατώνταςΕΔΩ
Μία από τις άγνωστες σελίδες των εθνικών εκκαθαρίσεων, που πραγματοποίησε ο τουρκικός εθνικισμός κατά των χριστιανικών μειονοτήτων, ήταν οι απελάσεις των Κωνσταντινουπολιτών το 1964, και συγκεκριμένα αυτών που διέθεταν ελληνική υπηκοότητα.
Το πρόσχημα υπήρξε άλλη μια φορά η όξυνση του κυπριακού ζητήματος και οι διακοινοτικές συγκρούσεις που ξέσπασαν με αφορμή τις προσπάθειες της τουρκοκυπριακής παρακρατικής οργάνωσης ΤΜΤ του Ντενκτάς για υπονόμευση του κυπριακού κράτους και διαχωρισμό των μουσουλμάνων Κυπρίων, ώστε να αποτελέσουν εύκολη λεία εκτουρκισμού και παρέμβασης της Τουρκίας. Βέβαια, ουδέποτε από την εποχή του Γεωργίου Γρίβα είχαν ληφθεί υπόψη οι επιπτώσεις της διαχείρισης του κυπριακού ζητήματος επί του Ελληνισμού που είχε απομείνει στην Τουρκία. Η πρώτη γεύση ήταν τα Σεπτεμβριανά του 1955.
Στις 16 Μαρτίου 1964 η τουρκική κυβέρνηση αποφάσισε να απελάσει
τους 12.500 Ελληνες πολίτες που είχαν την ιδιότητα των
«Etablis» και οι οποίοι προστατεύονταν
από τη Συνθήκη της Λωζάννης
Αυτή ήταν η άμεση απάντηση του ρατσιστικού τουρκικού κράτους κατά της ελληνικής μειονότητας στην προσπάθεια του Γεωργίου Γρίβα -πρώην αρχηγού της δωσιλογικής οργάνωσης «Χ», που έδρασε στην Αθήνα την περίοδο της Κατοχής και θύμιζε, σύμφωνα με τον Κρις Γουντχάουζ, την Κου Κλουξ Κλαν- να καθοδηγήσει και να πατρονάρει τα αισθήματα των Ελλήνων της Κύπρου για απαλλαγή από τη βρετανική αποικιοκρατία. Η τελευταία πράξη της συρρίκνωσης της ελληνικής μειονότητας θα συμβεί μετά το χουντικό πραξικόπημα κατά της νόμιμης κυβέρνησης της Κύπρου, την ιμπεριαλιστική τουρκική εισβολή και την επακόλουθη κρίση στις ελλαδοτουρκικές σχέσεις (Ιούλιος, Αύγουστος του ’74)
Την Κυριακή 9 Φεβρουαρίου, στις σελίδες Ιστορίας της Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας υπήρχε ένα αφιέρωμα στα έκτακτα Στρατοδικεία του Εμφυλίου,συμμετείχε η Φωτεινή Γεωργαντά και δημοσιεύτηκε η τελευταία επιστολή του Μήτσου Γεωργαντά, που γράφτηκε λίγο πριν οδηγηθεί στο εκτελεστικό απόσπασμα.
Η αδιαμφισβήτητη ένταξη της Ελλάδας -με τις ευλογίες της Σοβιετικής Ενωσης- στο δυτικό στρατόπεδο μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου προϋπόθετε την πλήρη συντριβή του μεγάλου λαϊκού αντιστασιακού κινήματος που είχε δημιουργηθεί την περίοδο της τριπλής
γερμανο-ιταλο-βουλγαρικής κατοχής
———————-
Τα 25 Έκτακτα Στρατοδικεία και τα 6 Μεραρχιακά συστάθηκαν με βασιλικό διάταγμα στις 9 Σεπτεμβρίου του 1946 βάσει του Γ’ Ψηφίσματος της Δ’ Αναθεωρητικής Βουλής «Περί εκτάκτων μέτρων αφορώντων στην δημόσιαν τάξιν και ασφάλειαν». Το Ψήφισμα αυτό στρεφόταν ευθέως κατά της Αριστεράς και ειδικότερα κατά των συμμετεχόντων στις οργανώσεις του Κομμουνιστικού Κόμματος και επιχειρούσε με νομικά μέσα να εξαλείψει κάθε μορφής αντιπαράθεση με το κράτος που προέκυψε μετά την ένοπλη βρετανική επέμβαση το Δεκέμβριο του ’44.
Οι σελίδες Ιστορίας της «Κυριακάτικης Ελευθεροτυπίας» της 19ης Ιανουαρίου 2014, ήταν αφιερωμένες στην εξέγερση των «Σπαρτακιστών» στη Γερμανία (5-15 Ιανουαρίου 1919) και στο τέλος των Λούξεμπουργκ και Λίμπνεχτ. Στο αφιέρωμα συμμετέχουν οι Λέανδρος Μπόλαρης και Χρήστος Κεφαλής.
Η άγνωστη εργατική επανάσταση στη Γερμανία .
FREIHEIT IST IMMER DIE FREIHEIT DER ANDERS DENKENDEN (Ελευθερία νοείται, η ελευθερία του διαφορετικά σκεπτόμενου)
Ρόζα Λούξεμπουργκ
Του ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ*
Στις 15 Ιανουαρίου του 1919 έπεσε η αυλαία για τη μοναδική εργατική επανάσταση του 20ού αιώνα, που ήταν συμβατή με τη μαρξιστική θεώρηση για την κοινωνική εξέλιξη.
Στις 3 Νοεμβρίου 1918 ξεκίνησε η εξέγερση των ναυτών στο Κίελο της Γερμανίας που οδήγησε στην κατάρρευση της καϊζερικής μοναρχίας και στο τέλος του Α΄παγκοσμίου Πολέμου
Ισως γι’ αυτό παρέμεινε τόσο πολύ άγνωστη η επανάσταση των «Σπαρτακιστών» στη Γερμανία, σε αντίθεση με πλειάδα άλλων επαναστάσεων και κινημάτων που χαρακτηρίστηκαν εξ αρχής από στρεβλώσεις, απολυταρχικές πρακτικές και περιφρόνηση της δημοκρατικής έκφρασης, θεωρήσεις που υποβάθμιζαν την εργατική τάξη προς όφελος επαγγελματιών κινηματιών, αντιλήψεις που προέκριναν τις κομματικές οργανώσεις και καταργούσαν τα αυθεντικά λαϊκά συμβούλια.
Με αφορμή την επέτειο αυτή επιμελήθηκα ενός αφιερώματος στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία»της 13ης Οκτωβρίου 2013. Συμβολή στο αφιέρωμα είχε και ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης. Παρατίθενται τα κείμενα στη συνέχεια, όπως ακριβώς αναρτήθηκαν στο enet.gr:
ΠΕΜΠΤΗ 12 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1944 – ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ
Οι ναζί φεύγουν, οι ταγματασφαλίτες δολοφονούν .
ΤΟΥ ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ*
.
Στις 12 Οκτωβρίου του 1944 -ήταν Πέμπτη- απελευθερώθηκε η Αθήνα. Τα ναζιστικά στρατεύματα αποχώρησαν από το κέντρο της πόλης νωρίς το πρωί, έχοντας υποστείλει πρώτα από την Ακρόπολη τη σημαία του γερμανικού εθνικοσοσιαλιστικού κράτους.
Η υποστολή της ναζιστικής σημαίας θα αναδειχθεί στο συμβολικό χρονικό σημείο της Απελευθέρωσης. Ομως η πραγματική αποχώρηση των Γερμανών από την πρωτεύουσα της Ελλάδας θα γίνει την επόμενη μέρα.
Οι τελευταίες ημέρες της Κατοχής δεν ήταν αναίμακτες. Πολιτική των κατακτητών ήταν η καταστροφή των υποδομών της χώρας. Την παραμονή της αναχώρησής τους και κατ’ απαίτηση των δωσίλογων συνεργατών τους, είχαν επιτεθεί στην προσφυγική Καισαριανή, που αποτελούσε εστία της αντιφασιστικής αντίστασης, δολοφονώντας με απαγχονισμό τους αγωνιστές που συνέλαβαν.
Ένα κείμενό μου για το φαινόμενο αυτό δημοσιεύτηκε στην«Ελευθεροτυπία» του Σαββάτου, 21/9/2013. Τα στοιχεία που περιέχει συμπεριλαμβάνονται σ’ένα παλιότερο κείμενο με τίτλο «Η Χρυσή Αυγή και οι πρόφυγες του ΄22«.
Παρατίθεται στη συνέχεια όπως ακριβώς αναρτήθηκε στο enet.gr:
Τι κρύβει η Χρυσή Αυγή στις στολές παραλλαγής
Του ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ *
Ενα από τα πλέον χαρακτηριστικά φαινόμενα της εποχής που βιώνει η σημερινή Ελλάδα είναι η εμφάνιση -για πρώτη φορά στην ελληνική Ιστορία-ενός νεοναζιστικού κόμματος, το οποίο επιχειρεί να καλύψει υπαρκτά κενά καλλιεργώντας ένα νέου τύπου λαϊκισμό, βασισμένο σε πρωτόγονα ένστικτα.
Προσπαθεί παράλληλα να καλύψει τη νεοναζιστική ιδεολογική του προέλευση, όπως προκύπτει από τα βασικά αρχικά κείμενα της οργάνωσης και όπως κατά καιρούς η «λανθάνουσα γλώσσα» των στελεχών του αποκαλύπτει.
Το κόμμα αυτό προέρχεται από τον πιο σκληρό αντιπροσφυγικό (δηλαδή ενάντια στους Ελληνες πρόσφυγες του ’22) και τουρκοφιλικό πυρήνα του ελληνικού συντηρητισμού (επίστρατοι, Λαϊκό Κόμμα -μοναρχία, Μεταξάς, χούντα). Ενα ρατσιστικό πυρήνα που είχε εμφανιστεί στην Ελλάδα την εποχή του Διχασμού, έδρασε δολοφονικά κατά των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής στο Μεσοπόλεμο και εκφράστηκε με το δωσιλογισμό κατά την περίοδο της ναζιστικής Κατοχής.
Η παρουσία και η εδραίωση του νεοναζιστικού κόμματος στα πολιτικά πράγματα ευνοείται από:
Διαιρείται σε 5 μέρη.
Το ΠΡΩΤΟ και το ΔΕΥΤΕΡΟ περιλαμβάνουν θέματα αγωγής και εκπαίδευσης.
Το ΤΡΙΤΟ αφορά το Γλωσσικό Ζήτημα.
Το ΤΕΤΑΡΤΟ έχει βιβλιοκρισίες και προσωπογραφίες και
το ΠΕΜΠΤΟ κείμενα για την κοινωνία και τη σύγχρονη ιστορία.
Μικρά Ασία-Γληνός, Σκληρός και Λούξεμπουργκ
ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: «Όταν ο Γληνός “συνάντησε” τη Λούξεμπουργκ: Προσεγγίζοντας το Ζήτημα της Ανατολής και το κίνημα των Νεότουρκων»....
.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: «Από τον Δραγούμη στον Μπεναρόγια: Το αντιπολεμικό – αντιμικρασιατικό συναίσθημα στην Ελλάδα και η συμβολή του στη Μικρασιατική Καταστροφή....
.
ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ: «Η άρνηση της προσφυγικής Μνήμης»...
..
Για μια «επίκαιρη» ιστορική συνάντηση!
Τι σημαίνει η σύγχρονη ισλαμική αναβίωση, πώς συγκροτήθηκε ο νέος ελληνισμός, πώς πρωτοεμφανίστηκε το Ισλάμ στην αραβική έρημο, ποιές είναι οι βασικές του απόψεις, ποιά η σχέση του με τις άλλες μονοθεϊστικές θρησκείες (Εβραίοι και χριστιανοί), πώς εντάσσεται η γυναίκα στην ισλαμική θεολογία, πώς έγινε η ισλαμική επέκταση, ποιό ήταν το Εμιράτο της Κρήτης, ποιά η σχέση Τζιχάντ και Σταυροφοριών.....
Για το »σημείο μηδέν»….
Στο νέο βιβλίο επιχειρείται η διερεύνηση μιας σκοτεινής εποχής (1908-1923) και ενός οδυνηρού μετασχηματισμού που ακόμα διχάζει τους ιστορικούς, αλλά και τους πολιτικούς.
Εθνικισμός-Γενοκτονία
Κυκλοφόρησε στη σειρά Ε-Ιστορικά με τη συνεργασία ΚΑΙ Τούρκων ιστορικών
Ένα συλλογικό έργο
Γ.Κόκκινος–Έ.Λεμονίδου-Βλ.Αγτζίδης, "Tο Τραύμα και οι πολιτικές της Μνήμης", εκδ. Ταξιδευτής
Σοβιετικός ελληνισμός
απ' τις Εναλλακτικές Εκδόσεις
Πόντος-Ρωσία-ΕΣΣΔ
Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών (1995). Μια γενική ιστορια του ελληνισμού του Εύξεινου Πόντου. Προσεγγίζει τα γεγονότα στο μικρασιατικό Πόντο, αναλύει τις επιπτώσεις της γενοκτονικής πολιτικής των Νεότουρκων και των Κεμαλιστών. Επικεντρώνεται στα ζητήματα των Ελλήνων της Ρωσίας και της ΕΣΣΔ, έως και τη μετασοβιετική εποχή
Οι Έλληνες του Πόντου
Εκδόθηκε με πρωτοβουλία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αν. Αττικής και επανεκδόθηκε από τις εκδ. Σκάι
Διαλέξεις-παρεμβάσεις
.
Ένας πετυχημένος πίνακας
Εικαστικές Περιπλανήσεις
Ενδεικτικά έργα, διαφόρων τεχνοτροπιών, σε μια συλλογή στο faceBook
-"Tο τραύμα και οι πολιτικές της Μνήμης. Ενδεικτικές όψεις των συμβολικών πολέμων για την Ιστορία και τη Μνήμη", συλλογικό με Γ. Κόκκινο–Έ. Λεμονίδου,
εκδ. Ταξιδευτής, Αθήνα, 2010.
-"Η εφημερίδα «Κόκινος Καπνας» και ο ελληνισμός του Καυκάσου", Αθήνα, εκδ. Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2010
-"Οι σταλινικές διώξεις κατά των Ελλήνων της Σοβιετικής Ένωσης", ανάτυπο, Αρχείον Πόντου, τόμ. 52, 2007, σελ. 223-280.
-"Έλληνες του Πόντου. Η γενοκτονία από τον τουρκικό εθνικισμό", Αθήνα, α΄ έκδοση 2005, [το 2009 επανεκδόθηκε από τον Σκάι].
-"Γενοκτονία στη Μικρά Ασία", ανάτυπο από περ. "Έρεισμα", Χανιά, 2001.
-"Οι Νιώτηδες της Κρήτης Μια οικoγένεια στις κρητικές επαναστάσεις", Αθήνα, εκδ. Μεταίχμιο, 2000.
-"Παρευξείνιος διασπορά", βραβείο Ακαδημίας Αθηνών, Θεσσαλονίκη, εκδ. Κυριακίδη, 1997.
-"Πόντος. Ένα ανοιχτό ζήτημα", Αθήνα, εκδ. Εναλλακτικές Εκδόσεις, 1996.
-"Οι άγνωστοι Έλληνες του Πόντου", Αθήνα, εκδ. Εταιρεία Μελέτης Ελληνικής Ιστορίας, 1995.
-"Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Οι συνέπειες για τον ελληνισμό", Αθήνα, εκδ. Ελλοπία, 1992.
-“Το κίνημα ανεξαρτησίας του μικρασιατικού Πόντου ως προϋπόθεση της δημιουργίας αυτόνομων ελληνικών περιοχών στη Σοβιετική Ενωση το μεσοπόλεμο”, ανάτυπο απ' το αφιέρωμα “Μικρασιατική Καταστροφή και Ελληνική Κοινωνία”, Δελτίο Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, τόμ. 9, Αθήνα, 1993, σελ. 157-198.
-"Ποντιακός ελληνισμός. Από τη γενοκτονία και το σταλινισμό στην περεστρόϊκα", Θεσσαλονίκη, εκδ. Κυριακίδη, 1990.
Comments (1)
Ένα από τα ζητήματα που ακόμα απασχολούν τους ερευνητές είναι η γενεαλογία του ναζισμού. Γιατί βεβαίως ο Ναζισμός δεν εμφανίστηκε καινοτομώντας σε ιδεολογικό κενό την επαύριο της στρατιωτικής ήττας της Γερμανίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και των οικονομικών συνεπειών που επέφερε η ήττα αυτή.
Πριν από μερικές ημέρες παρακολουθήσαμε με θλίψη και πόνο ως Έλληνες Χριστιανοί στους δέκτες της τηλεόρασης εικόνες φρίκης και τρόμου, εικόνες απάνθρωπης, βάρβαρης και εγκληματικής συμπεριφοράς των «Χρυσαυγιτών» σε, βάρος δυστυχισμένων συνανθρώπων μας. 
Του Βλάση Αγτζίδη (*)
Από τις αρχές του 1922 είχε αρχίσει να συζητιέται σε υψηλά κυβερνητικά κλιμάκια η εκκένωση της Μικράς Ασίας από τον ελληνικό στρατό. Παρ′ όλα αυτά, όμως, 
Είχαν πολύ ενδιαφέρον οι συζητήσεις που έγιναν στο διαδίκτυο με αφορμή τον προπηλακισμό του Μπουτάρη από κάποιους ανεξέλεγκτους τύπους που «πήραν το νόμο στα χέρια τους». Το κύριο συμπέρασμα από τις συζητήσεις αυτές –όπου η πλειονότητα των συμμετεχόντων συμφωνούσε με την άσκηση βίας, δικαιολογούσε τον θύτη και ενοχοποιούσε το θύμα- είναι θλιβερό. [Και αφορά δυστυχώς και πολλούς διαδικτυακούς φίλους της ηλ-σελίδας μου.]
Το ζήτημα αυτό το είχαμε ήδη αναδείξει εδώ και αρκετά χρόνια. Ενδεικτικά μπορείτε να διαβάσετε αυτό το κείμενο:
Με αφορμή τα εγκαίνια του Μουσείου του Ολοκαυτώματος των Εβραίων της Θεσσαλονίκης, ο Γιάννης Μπουτάρης, δήμαρχος της πόλης 
Με μεγάλη επιτυχία έγινε 
Το ζήτημα της Δίκης των Εξ (Οκτώβριος του 1922) και η παράδοξη ακύρωσή της 90 χρόνια μετά από τον Άρειο Πάγο (με ψήφους 3-2) θα αποτελέσει το αντικείμενο της παρουσίασης στο Σεμινάριο Ιστορίας στις 15 Δεκεμβρίου Παρασκευή (7.15-9 μ.μ.)
Για το θέμα αυτό θα μιλήσουν οι:
Κάτι που διαφοροποιούσε τον Ταγίπ Ερντογάν και το κίνημά του από τους κεμαλιστές κατά την εποχή της ανόδου στην εξουσία, ήταν ο φιλελεύθερος χαρακτήρας των μεταρρυθμίσεών του και η αλλαγή προς το θετικότερο της στάσης προς τις μειονότητες.
Μια πολύ σημαντική εκδήλωση θα γίνει στο Κιλκίς στις 2 Δεκεμβρίου του 2017 , ώρα 7μ.μ στο Επιμελητήριο της πόλης (Στενημάχου 2). Για πρώτη φορά όλες οι απόψεις θα διατυπωθούν και θα κατατεθεί η ερμηνεία δύο κατεξοχήν έγκριτων ιστορικών που έχουν μελετήσει την περίοδο αυτή.
Ένα μεγάλο ζήτημα βασανίζει τη νεοελληνική κοινή γνώμη: Να εκδοθούν ή όχι οι οκτώ Τούρκοι στρατιωτικοί που ενεπλάκησαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο αιματηρό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου. Ένα πραξικόπημα που μπορεί να απέτυχε, αλλά κόστισε περί τους 300 νεκρούς στον τουρκικό λαό και επιπλέον διευκόλυνε τον Ερντογάν στο να επιτύχει τους στόχους του.
Στη συνάντηση της Παρασκευής 11-11-2016 
Ο Ιωάννης Μεταξάς με το βασιλιά της Ελλάδας Γεώργιο Β’ κατά τη διάρκεια παρέλασης το 1939 (φωτ. Αρχείο «Ε»)
Οσοι έχουν μελετήσει στοιχειωδώς τη Γερμανία κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο θα έχουν παρατηρήσει τη στενή σχέση της με την Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη μετέπειτα Νέα Τουρκία που ίδρυσε ο Κεμάλ Ατατούρκ. Και όμως, μέχρι σήμερα ελάχιστοι έχουν ασχοληθεί σε βάθος και με σύστημα με τη σχέση, τη συμμαχία αυτή, τις προεκτάσεις και τα παρεπόμενά της. 
Το σχόλιο αυτό γράφεται με αφορμή ένα περιστατικό που συνέβη κατά την πρόσφατη εκδήλωση στη Νέα Φιλαδέλφεια για 
Η πρωτοναζιστική φυσιογνωμία των νεότουρκων και του Κεμαλισμού είναι γνωστή στον οποιονδήποτε αντικειμενικό ερευνητή μελετά τις ιδεολογικές βάσεις αυτών των εκφράσεων της τουρκικής ακροδεξιάς. Βέβαια, αυτό δεν είναι κοινός τόπος της νεοελληνικής μας ιδεολογικής και ερμηνευτικής παράδοσης, είτε της Δεξιάς, είτε της Αριστεράς….
Τελευταία με το φαινόμενο αυτό -που παλαιότερα είχε επισημανθεί μέσα από αναφορές του Νίκου Ψυρρούκη, του Άγι Στίνα κ.ά.- ασχολούνται αρκετοί αξιόλογοι ερευνητές από την Εσπερία:
Με αφορμή την
Θα μου πείτε:
«Ελευθεροτυπία» του Σαββάτου, 21/9/2013. Τα στοιχεία που περιέχει συμπεριλαμβάνονται σ’ένα παλιότερο κείμενο με τίτλο
