Παρασκευή 17 Μαρτίου: Ποιά η πολιτική καταγωγή του Ρήγα Βελεστινλή;
Την επιρροή που άσκησαν τα ριζοσπαστικά πολιτικά κινήματα που εμφανίστηκαν στον ευρωπαϊκό χώρο μετά τη Γαλλική Επανάσταση στον Ρήγα Φεραίο και έδωσαν την έμπνευση για τη διατύπωση του εθνικοαπελευθερωτικού προτάγματος,
θα εξετάσουμε στο Σεμινάριο Σύγχρονης Ιστορίας της Κηφισιάς την επόμενη Παρασκευή.
«Ο Ρήγας Βελεστινλής και η σχέση του με τους Γιακωβίνους της Γαλλικής Επανάστασης»
.
είναι το θέμα της ομιλίας του Δρ. Δημ. Καραμπερόπουλου, προέδρου της Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα στο Σεμινάριο Ιστορίας του Δήμου Κηφισιάς, Έπαυλη Δροσίνη, οδός Αγ. Θεοδώρων-Κυριακού στο Κέντρο της Κηφισιάς, την Παρασκευή 17 Μαρτίου 2017, ώρα 7.15μ.μ – 9 μ.μ. …..
Ο χάρτης της τοποθεσίας υπάρχει εδώ:
https://kars1918.wordpress.com/2016/10/05/seminario-de-la-historia-moderna-2016-2017/
….και ο Ρήγας Φερραίος
Η «Αριστερά» της Γαλλικής Επανάστασης επηρέασε καθοριστικά τον νεοελληνικό διαφωτισμό. Ο πλέον εμβληματικός ηγέτης και μάρτυρας Ρήγας Φεραίος, υπήρξε συνειδητός Γιακωβίνος, δηλαδή οπαδός της πλέον ακραίας εκδοχής της «Αριστεράς» εκείνης της εποχής (Jacobins, «Club des Jacobins», υπό τους Ροβεσπιέρο, Σαιν Ζυστ και Κουτόν). Από τους Γιακωβίνους προήλθε και η πρώτη εμφάνιση του σοσιαλιστικού κινήματος, με τη δημιουργία της επαναστατικής οργάνωσης «Ένωσης των Δικαίων» του Μπαμπέφ. (Από το Περί Δεξιάς, Αριστεράς και των χαμένων νοημάτων)
Για τη Γαλλική Επανάσταση
Στη φεουδαρχική κοινωνία, η γη αποτελούσε τη μοναδική πηγή πλούτου. Αυτό όμως στον ύστερο 18ο αιώνα αποτελούσε αναχρονισμό, διότι μια νέα τάξη, η αστική, είχε δημιουργηθεί από την ανάπτυξη του εμπορίου και της βιομηχανίας[1].
Οι αστοί κυριαρχούσαν στην οικονομική και πολιτιστική ζωή της Γαλλίας. Χρηματοδοτούσαν το κράτος αλλά αισθάνονταν δυσαρέσκεια, διότι δεν είχαν πρόσβαση στα ανώτερα αξιώματα και στα προνόμια, που απολάμβαναν οι ευγενείς και ο κλήρος. Οι αστοί ηγήθηκαν των δυσαρεστημένων ομάδων της «Τρίτης Τάξης», κατέλυσαν το Παλαιό Καθεστώς, διέλυσαν τη φεουδαλική κοινωνία, διακήρυξαν τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη, ανοίγοντας το δρόμο σε μια νέα περίοδο της ευρωπαϊκής ιστορίας[2].Η διακήρυξη των Δικαιωμάτων διατύπωνε δυο βασικές αρχές. Πρώτον ότι «η αρχή κάθε κυριαρχίας πηγάζει από το έθνος» και δεύτερον ότι «ο νόμος είναι η έκφραση της γενικής θέλησης». Αυτή η διακήρυξη αποτελεί την πεμπτουσία της κληρονομιάς της Γαλλικής Επανάστασης[3]. Με το Σύνταγμα του 1791 η πολιτική εξουσία έγινε μονοπώλιο των εύπορων αστών. Δικαίωμα ψήφου απέκτησαν μόνο όσοι πλήρωναν φόρους. Στη δεύτερη περίοδο (1792-1794) κυριάρχησαν οι ριζοσπάστες και οι μικροαστοί και στην τρίτη (1794-1799) οι μεγαλοαστοί[4].
Αν και σύμφωνα με τον Αλμπέρ Σομπούλ, καθηγητή της Ιστορίας της Γαλλικής Επανάστασης στη Σορβόνη: «Δεν υπήρξαν τρεις επαναστάσεις το 1789, αλλά μόνο μία και μοναδική, αστική και φιλελεύθερη, με λαϊκή υποστήριξη και ειδικά με την υποστήριξη των χωρικών». Η Γαλλική Επανάσταση έβαλε τέλος στον ευρωπαϊκό Μεσαίωνα και όλες οι χώρες της Ευρώπης, αργά η γρήγορα, πραγματοποίησαν τη μετάβαση στον καπιταλισμό και συνεπώς στο κόσμο της νεωτερικότητας[5].
Ακολούθησαν οι πόλεμοι του Ναπολέοντα(1799-1814). Υπό τη ηγεσία του, η Γαλλία έγινε η πρώτη δύναμη της Ευρώπης. Στην οικονομία υποστήριξε τους Γάλλους βιομήχανους με την απομάκρυνση των βρετανικών προϊόντων από τη γαλλική αγορά και από τις καταναλωτικές αγορές των κατακτημένων χωρών. Αντίθετα, οι έμποροι ήταν δυσαρεστημένοι και αισθάνθηκαν ανακούφιση με το τέλος των πολέμων και την άρση των περιορισμών στο εσωτερικό και εξωτερικό εμπόριο[6].
[1] T.C.W. Blanning, Γαλλική Επανάσταση, Αθήνα: Οκτώ 2016, σ. 11.
[2] Κ.Ραπτης, Γενική Ιστορία της Ευρώπης, Πάτρα: ΕΑΠ 2000, τόμος Β΄, σ. 26.
[3] Πάνος Τσακαλογιάννης, Σύγχρονη Ευρωπαϊκή Ιστορία, από τη Βαστίλη στο τείχος του Βερολίνου 1789-1989, Αθήνα: I.Σιδέρης 1996, τόμος Α΄, σ. 43.
[4] Κ.Ραπτης, ό.π., σ. 28, 29.
[5] T.C.W. Blanning, ό.π., σ. 12,13.
[6] Πάνος Τσακαλογιάννης, ό.π., σ. 65.
(από την εργασία στο ΕΑΠ της Ασπασίας Κοίλια με θέμα «Η αστική τάξη στις πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη από το 1789 έως το 1914)
Ένα blog του Βλάση Αγτζίδη 
http://fonitisydras.com/themata/interview/item/1839-h-fvteinh-kokolakh-mila-gia-to-programma-rhgas-velestinlhs-o-oikoumenikos-ellhnas
Η Φωτεινή Κοκολάκη μιλά για το πρόγραμμα «Ρήγας Βελεστινλής, ο Οικουμενικός Έλληνας»
Ιουλ 09, 2016,
Πριν λίγο καιρό φιλοξενήθηκε στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας, εκδήλωση αφιερωμένη στον Ρήγα Βελεστινλή, με πρωτοβουλία, προσφορά και οργάνωση της εικαστικού Φωτεινής Κοκολάκη. Μια εκδήλωση που ανήκει σε μια σειρά Επιστημονικών και Πολιτιστικών δραστηριοτήτων που προηγήθηκαν. Ήταν ένα αφιέρωμα στη διαχρονικότητα της σκέψης του Ρήγα με θέμα: «ΡΗΓΑΣ ΒΕΛΕΣΤΙΝΛΗΣ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ».
Η «Φωνή της Ύδρας» μίλησε με την Εικαστικό Φωτεινή Κοκολάκη, υπεύθυνη του ως άνω προγράμματος. Σκοπός μας να κατανοήσουμε το γενικό πλαίσιό του, αλλά και τη μέχρι τώρα πορεία του, τους στόχους, την απήχηση και το μήνυμά του.
Αγαπητή κυρία Κοκολάκη μιλήστε μας για το πρόγραμμα «Ρήγας Βελεστινλής, ο Οικουμενικός Έλληνας» του οποίου είστε υπεύθυνη για την ιδέα και την οργάνωση;
Αφετηρία της σειράς των εκδηλώσεων για τον Ρήγα από το 2007 προέκυψε από την ανάγκη να γραφτούν και να παρουσιαστούν νέες επιστημονικές μελέτες και δημιουργικές έρευνες (εικαστικές, μουσικές, θεατρικές) για το γνωστό αλλά και για τα άγνωστο έργο του Ρήγα καθώς και για τη διαχρονικότητα των σκέψεών του
και μάλιστα από επιστήμονες και καλλιτέχνες που έως τώρα δεν έχουν προσεγγίσει την πολύπλευρη προσφορά του.
Η όλη οργάνωση αποσκοπεί επίσης στο να γίνει αντιληπτό σήμερα πως η σκέψη του Ρήγα είναι μέλλουσα ανάγκη όχι μόνο της Ελλάδος, των Βαλκανίων αλλά και της οικουμένης.
Ποιοι είναι γενικά οι στόχοι του Προγράμματος;
Η παρουσίαση της σημαντικής πνευματικής προσφοράς του Ρήγα και της επικαιρότητας του λόγου και των ιδεών του στον 21ο αιώνα.
Η συνεισφορά στη διατήρηση και ενδυνάμωση της Ελληνικής Ιστορικής Μνήμης.
Η Ανάπτυξη Πολιτισμικού Διαλόγου, εμπνευσμένου από το Οικουμενικό μήνυμα του Ρήγα, πέρα από κάθε εθνική, ιδεολογική και πολιτισμική προκατάληψη.
Αλλά και η προώθηση της φιλίας, της αλληλεγγύης, και της ειρηνικής συνεργασίας μεταξύ των Λαών
Ποιο είναι το ιστορικό των εκδηλώσεων;
Οι εκδηλώσεις έχουν ξεκινήσει από τ0 2007. Συγκεκριμένα στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών, στις 22 Νοεμβρίου 2007. Κατόπιν στη Δημοτική Πινακοθήκη του Δήμου Ηρακλείου (Βασιλική του Αγίου Μάρκου) από 16 έως 30 Απριλίου 2008. Στην Αίθουσα τελετών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από 25 Νοεμβρίου έως 10 Δεκεμβρίου του 2008. Στο «Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού» στη Σόφια την 1/12/2009. Στο Πανεπιστήμιο του Πλόβντιβ «Παϊσίου Χιλανδαρινού» στις 3/12/2009.
Ποιες είναι οι προεκτάσεις και η απήχηση του προγράμματος;
Το πρόγραμμα φιλοδόξησε και πέτυχε όλες οι εισηγήσεις των εκλεκτών εισηγητών σε όλες τις έως τώρα διοργανώσεις των αφιερωμάτων στον Ρήγα να κομίσουν νέες πρωτότυπες απόψεις που εμπλούτισαν ποιοτικά την ήδη μεγάλη πλούσια βιβλιογραφία για τον Βελεστινλή.
Ο καθηγητής Γεώργιος Κοντογιώργης, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης πρώην Πρύτανης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών, εκδίδει το βιβλίο του «Η Ελληνική Δημοκρατία του Ρήγα » το οποίο μεταφράζεται στα Βουλγαρικά και στα Ρουμανικά. Ενδεικτικό της απηχήσεως αυτής της έκδοσης είναι να προσκληθεί ο καθηγητής Κοντογιώργης να παρουσιάσει το βιβλίο του σε δύο πόλεις της Βουλγαρίας και σε τέσσερις στη Ρουμανία.
Το βιβλίο του καθηγητή προέκυψε αποκλειστικά από τις επανειλημμένες συμμετοχές του σε αφιερώματα του προγράμματος για τον Ρήγα και ήταν απόρροια της αποκλειστικής του μελέτης στην εποχή και στο έργο του Ρήγα.
Ο Kiril Topalov, καθηγητής Βαλκανικής φιλολογίας στο πανεπιστήμιο της Σόφιας και πρώην πρέσβης της Βουλγαρίας στην Ελλάδα, εκδίδει το βιβλίο του με θέμα «Ο Ρήγας και τα κοινά Βαλκανικά πολιτιστικά μοντέλα» απόρροια των επανειλημμένων συμμετοχών του στο πρόγραμμα.
Ο Αείμνηστος Χρήστος Τσολάκης, καθηγητής Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας στο Α.Π.Θ., ανίχνευσε τις βασικές παιδαγωγικές ιδέες του Ρήγα στο έργο του Δελμούζου και Παπανικολάου.
Ο συνθέτης Δημήτρης Μαραμής προσεγγίζει μουσικά το θούριο του Ρήγα κάτω από μια πιο συγχρονική μουσική φόρμα.
Ο Γιάννης Γουρζής, καθηγητής χαρακτικής της Ανωτάτης Σχολής Καλών τεχνών εκπονεί μια σειρά έργων χαρακτικής που αναφέρονται στον Θούριο του Ρήγα τα οποία παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στον εορτασμό του προγράμματος μας για τα 250 χρόνια από την γέννηση του Ρήγα στο Πολεμικά Μουσείο της Αθήνας .Το γραμματόσημο που κυκλοφόρησε το 2007 από τα ΕΛΤΑ με τον Ρήγα ήταν δημιούργημα δικό του.
Ποιος ο σκοπός των εκδηλώσεων στην Ελλάδα και τις Βαλκανικές χώρες;
Σκοπός των εκδηλώσεων στην Ελλάδα και στις Βαλκανικές χώρες της Εικαστικής μου εγκατάστασης για τον Ρήγα καθώς και τα πάνελ ειδικών εισηγητών και καλλιτεχνών για τη προσφορά του, είναι η επαναφορά στην εποχή της κρίσης όλων των αξιών στη συνείδηση των Ελλήνων πολιτών και των Ευρωπαίων των μεγάλων ιδεών του ανθρωπισμού και της εθνικής αξιοπρέπειας χωρίς να παραλείπουμε και την σημερινή απαξίωση αυτών των αξιών.
Όσο για την εικαστική έκθεση στην Ύδρα;
Επρόκειτο για έργα εμπνευσμένα από την προσωπικότητα και το έργο του Ρήγα. Ο Γιάννης Γουρζής, Καθηγητής χαρακτικής στην ΑΣΚΤ Αθηνών εξέθεσε έργα χαρακτικής (ξυλογραφίες) και video. Έργα εμπνευσμένα από τον Θούριο και από άλλα επαναστατικά κείμενα του Ρήγα.
Εγώ παρουσίασα Εικαστική εγκατάσταση και κατασκευές στον χώρο του ΙΑΜΥ. Η περιστρεφόμενη στήλη στην οποία αναγράφεται η ρήση του Ρήγα «Όποιος ελεύθερα συλλογάται συλλογάται καλά» με τους ταραχώδεις αντικατοπτρισμούς που σχηματίζονται μας δηλώνει την περιπέτεια της έννοιας της ελευθερίας στον ιστορικό χρόνο.
Ευχαριστώ θερμά την διεύθυνση του Ιστορικού Αρχείου-Μουσείου Ύδρας και το πρόθυμο προσωπικό για την φιλοξενία της εκδήλωσης «ΡΗΓΑΣ ΒΕΛΕΣΤΙΝΛΗΣ Ο ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ». Ευχαριστώ ιδιαιτέρως όλους όσοι τίμησαν με την παρουσία τους την εκδήλωση. Επίσης ευχαριστώ θερμά εσάς κυρία Χριστοδούλου και τη «Φωνή της Ύδρας» για το ενδιαφέρον σας να προβάλετε την όλη προσπάθεια.
Λίγα λόγια για την εκδήλωση στην Ύδρα
Η εικαστικός Φωτεινή Κοκολάκη, εξέθεσε εγκατάσταση πάνω στο θεμελιώδες μήνυμα του Ρήγα και την επικαιρότητα του ειδικά σήμερα. Συγχρόνως τον ίδιο χώρο τίμησε με την παρουσία του ο καθηγητής της ΑΣΚΤ Γιάννης Γουρζής εκθέτοντας χαρακτικά και video εμπνευσμένα από την προσωπικότητα και τη δράση του Ρήγα. Η διάρκεια της έκθεσης ήταν από τις 3 έως 28 Ιουνίου.
Παράλληλα στις 18 Ιουνίου οργανώθηκε στο Ιστορικό Αρχείο-Μουσείο Ύδρας δημόσια συζήτηση με ομιλητές, τον καθηγητή κύριο Γεώργιο Κοντογιώργη με θέμα «Ο Ρήγας η εποχή του και το μέλλον του σύγχρονου κόσμου», Χριστόφορος Χαραλαμπάκης με θέμα: «Η Γλώσσα του Ρήγα», Κώστας Γεωργουσόπουλος με θέμα: «Η Μουσική του Ρήγα», Βασίλειος Κύρκος με θέμα «Τα ηθικά όπλα του Ρήγα» επιλέγοντας μέσα από την ευρωπαϊκή λογοτεχνία, με κύρια στόχευση των εισηγήσεων την πολυσήμαντη παρέμβαση του Ρήγα στην οργάνωση της Δημοκρατίας και της παγκόσμιας ειρήνης.Ο ηθοποιός Γρήγορης Βαλτινός διάβασε αποσπάσματα από το Σύνταγμα του Ρήγα και η ερμηνεύτρια Μαριάνθη Σοντάκη τραγούδησε τον θούριο σε σύνθεση του Χρήστου Λεοντή, ενώ ακολούθησαν μελοποιημένα αποσπάσματα του Θούριου από τον συνθέτη Δημήτρη Μαραμή. Ερμήνευσε ο τενόρος Βασίλης Κoύρτης.
Παράλληλα μαθητές του 1ου δημοτικού και του Γυμνασίου Ύδρας εξέθεσαν έργα ζωγραφικής πάνω στο έργο του Ρήγα.
Η Ζωγραφική της Φωτεινής Κοκολάκη
«Η ζωγραφική της Φωτεινής Κοκολάκη» θα πει ο Πρ. Πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου, Καθηγητής Γεώργιος Κοντογιώργης, «διακρίνεται για την μεθοδολογική και συστηματική προσέγγιση των καλλιτεχνικών ζητημάτων. Στο έργο της τονίζεται εικαστικά η αρμονία που παράγεται μέσα από τις δομές ενός συστήματος και αποδίδει μια ρυθμικά υπολογισμένη διάταξη εικόνας και λόγου. Η διάταξη αυτή συγκροτείται από τις δομές της πολιτείας του Ρήγα και την ιδέα της ειρηνικής συνάντησης των βαλκανικών λαών υπό την στέγη της «Ελληνικής δημοκρατίας», αλλά και ολόκληρης της οικουμένης».