O Eλευθέριος Βενιζέλος και ο Πόντος…
Ένα από τα θέματα, που τα τελευταία χρόνια «παίζουν»¨στην ιδεολογική αντιπαράθεση είναι το ζήτημα της στάσης του Ελ. Βενιζέλου στο Ποντιακό Ζήτημα. Μια από τις πρώτες προσεγγίσεις αυτού του θέματος ήταν το ‘Ο Βενιζέλος της ήττας» που δημοσιεύτηκε το 2006 στο ‘Έρεισμα», το καλό λογοτεχνικό περιοδικό των Χανίων που εξέδιδε ο Χρήστος Μαχαιρίδης.
Το θέμα αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον και σίγουρα δεν προσφέρεται για εύκαιρες αντιπαραθέσεις, ούτε ως επιχείρημα για να πάρουν κάποιοι «απόγονοι’ την πολιτική ρεβάνς 9 δεκαετίες μετά.
To πρωτόλειο αυτό άρθρο που δημοσιεύτηκε στο Έρεισμα» αναρτήθηκε στο μπλογκ «Πόντος και Αριστερά», όπου μπορείτε να το διαβάσετε πατώντας ΕΔΩ
Το θέμα αυτό συνεχώς το συναντώ ως θέμα προβληματισμού με το γνωστό απόλυτο και μανιχαϊστικό τρόπο, που διακρίνει τη νεοελληνική πνευματική ζωή. Αυτό δεν θα ήταν πρόβλημα, εάν η μυωπική και προκατειλημμένη προσέγγιση του θέματος δεν χρησιμοποιούνταν κατά κόρον από κύκλους είτε των απογόνων της παλιάς μοναρχικής ή μεταξικής αντιπροσφυγικής Δεξιάς, είτε από συντηρητικής κοπής Νεοέλληνες προσφυγικής καταγωγής, που την εποχή της σφοδρής σύγκρουσης για την αθώωση των υπευθύνων της Μικρασιατικής Καταστροφής (ακύρωση Δίκης των Έξ) ποίησαν την νήσσαν στη καλύτερη περίπτωση, ή κάλυψαν το αναθεωρητικό εγχείρημα ….
Ξανασχολήθηκα με το θέμα πρόσφατα στο Face-book, όταν ένας συμπατριώτης (και συνάδελφος στο fb) με ρώτησε για το ρόλο του Ελ. Βενιζέλου στο ποντιακό ζήτημα με αφορμή ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε παλιότερα (6-7-2013) στο Pontos-news με τίτλο «Οι Πόντιοι ζητούσαν να πολεμήσουν και ο Βενιζέλος τους αγνόησε».
Έδωσα την εξής απάντηση γι αυτό το πολύ σύνθετο θέμα:
————————————————————————
O EΛ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ ΚΑΙ Ο ΠΟΝΤΟΣ
————————————————————————
«Το άρθρο βασίζεται στην προσπάθεια εντυπωσιασμού και μόνο. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυθαιρετεί, σε μια προσπάθεια ιδεολογικής χρήσης της ιστορίας… Παρακάμπτει μια κρίσιμη περίοδο 2 περίπου ετών (Νοέμβριος ’20-Σεπτέμβριος του ’22, όταν την κρίση διαχειρίστηκαν οι μοναρχικοί του Λαϊκού Κόμματος) και αγνοεί πάρα πολλά στοιχεία.
Η πολιτική του Βενιζέλου απέναντι στο ποντιακό ζήτημα είναι σύνθετη και συνδεδεμένη πάντα με τη βρετανική πολιτική εκείνης της εποχής, η οποία «πόνταρε» στον παράγοντα της Ελλάδας για τον έλεγχο της Εγγύς Ανατολής..
Τον Ιανουάριο του 1920 ο Πόντος βρέθηκε εκτός των πλαισίων και των επιδιώξεων της ελλαδικής πολιτικής για να ενταχθεί τον Οκτώβριο του ’20 με το Υπόμνημα Βενιζέλου που ζητούσε από τον Λόιντ Τζορτζ τη δημιουργία ποντιακού ελληνικού κράτους.
Εγκαταλείφθηκε οριστικά από τους μοναρχικούς μετά τη νίκη τους στις εκλογές το Νοέμβριο του ’20.
Σας προτείνω δύο κείμενα:
https://kars1918.wordpress.com/2009/10/18/18-10-200/
https://kars1918.wordpress.com/2010/03/04/svolopoulos-2/
———————————————————————————-
Για την καλύτερη κατανόηση των παραμέτρων εκείνης της εποχής και της πολιτικής Βενιζέλου δείτε επίσης:
-Για το βιβλίο του Σβολόπουλου…
-Δίκη των Εξ: Κάθαρση σε Τραγωδία
-Ιδεολογικές αγκυλώσεις και η «δίκη των έξι»
-Πρόσφυγες του ’22 στη «μητέρα-πατρίδα»
-Κράτος και πρόσφυγες του ‘22…
————————————
Ένα blog του Βλάση Αγτζίδη 
[…] παρουσίασαν ως «εθνάρχη» και τίμησαν τον Ελευθέριο Βενιζέλο. Να σημειωθεί ότι ο «εθνάρχης» βαρύνεται με την […]
Η Δέλτα σημειώνει στο ημερολόγιό της (7 και 11 Δεκεμβρίου 1920):
«‘‘Έτσι θέλαμε, τον εφέραμε!’’ Πέρα, στην Μικρασία κάπου, σε μια σπηλιά όπου είχαν καταφύγει για να κρυφθούν από τους Τούρκους, βρέθηκαν τα πτώματα Ελλήνων, γυναικοπαίδων, σφαγμένα, πριονισμένα. Βρέθηκαν τα αιματωμένα πριόνια, τα κόκκαλα, οι σάρκες. ‘‘Έτσι θέλαμε, τον εφέραμε!’’…Και με τι δικαίωμα η άμορφη αυτή αγέλη ρίχνει στη σκλαβιά εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες; Με τι δικαίωμα παραιτείται από ελληνικά μέρη; ‘‘Δεν τα θέλομε’’. Ποιος σας ρώτησε αν τους θέλετε; Και με τι δικαίωμα, Πλακιώτες στενόψυχοι, αποφασίζετε πως δεν θέλετε την ένωση της φυλής; (…) Έτσι για το κόμμα, για το πείσμα, αρνήθηκε (ο λαός της Ελλαδικής Ελλάδας) να μπει στην Πόλη, να λειτουργηθεί στην Αγιά Σοφία κι έχασε την περίσταση να ελευθερώσει τον Πόντο…».