-Να αντιδράσουμε στην αναψηλάφηση της Δίκης των Εξ

Να αντιδράσουμε στην προσπάθεια αθώωσης των ενόχων της Καταστροφής του Ελληνισμού της Ανατολής

 Η ήττα των Ελλήνων κατά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο επέφερε τη μεγαλύτερη καταστροφή που γνώρισαν ποτέ οι Έλληνες. Ο Πόντος, η Ιωνία, η Βιθυνία, η Καππαδοκία, η Ανατολική Θράκη θα μετατραπούν οριστικά πλέον σε τουρκικές περιοχές. Ο ελληνικός πληθυσμός, που είχε επιβιώσει από τη σκληρή πολιτική Γενοκτονίας που ακολουθήθηκε εναντίον του από το 1914, πήρε το δρόμο της προσφυγιάς. 

Δεν είναι τυχαίο ότι έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε  τη Γενοκτονία και τη Μικρασιατική Καταστροφή ως τη μεγαλύτερη εθνική τραγωδία. 

Για την κατάληξη αυτή έφταιγαν πολλοί. Κατ’ αρχάς όσοι πορεύτηκαν με τα όνειρα της «Μικράς πλην Εντίμου Ελλάδος» και του «Οίκαδε» και περιφρόνησαν τον ελληνισμό της Ανατολής. Δευτερευόντως οι ευθύνες ανήκουν και σε εκείνους, όπως ο Ελευθέριος Βενιζέλος, που εν μέσω μικρασιατικού πολέμου (Νοέμβριος του 1920) προκήρυξαν εκλογές ενώ το σύνολο των  αντιπάλων του ήταν κατά του πολέμου, αδιαφορούσαν πλήρως για τα δεινά των πληθυσμών στην αντίπερα όχθη του Αιγαίου και είχαν συμπήξει ένα αντιπολεμικό βασιλο-κομμουνιστικό μέτωπο. 

Μετά το τέλος του πολέμου οι κύριοι υπεύθυνοι, αυτοί που διαχειρίστηκαν τα γεγονότα από το Νοέμβριο του 192^ο έως και τον Αύγουστο του 1922 και βαρύνονται για την πλήρη εγκατάλειψη του ποντιακού ελληνισμού, δικάστηκαν,   καταδικάστηκαν και εκτελέστηκαν ως ένοχοι της Καταστροφής. 

Σήμερα οι απόγονοί τους διεκδικούν την αθώωση αυτών των πρωταιτίων της Καταστροφής, προσβάλλοντας άμεσα τα θύματα και τους απογόνους τους. 

Η εγκληματική συμπεριφορά, η υπονόμευση της Δημοκρατίας του Πόντου και η εγκατάλειψη των Ποντίων ανταρτών  

Εκείνη την εποχή, λόγω της συγκεκριμένης αντιμικρασιατικής φιλοσοφίας και πρακτικής του Λαϊκού Κόμματος και της μοναρχικής παράταξης, επετράπη στον τουρκικό εθνικισμό να πετύχει όλους τους σχεδιασμούς του, που στόχευαν στην εξόντωση των χριστιανικών εθνών (Ελλήνων της Ανατολής, Αρμενίων, Ασυροχαλδαίων Αραμαίων) και στο μετασχηματισμό της πολυεθνικής ισλαμικής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε τουρκικό έθνος-κράτος. Και αυτά, σε μια εποχή που οι Έλληνες (στην Ελλάδα και στη Μικρά Ασία) ανέρχονταν σε 7 περίπου εκατομμύρια και οι Οθωμανοί μουσουλμάνοι στην εναπομείνασα Αυτοκρατορία σε 10. 

Η εγκληματική συμπεριφορά της τότε φιλομοναρχικής ηγεσίας απέναντι στον ελληνισμό της Ανατολής ήταν τέτοια, ώστε και μετά την κατάρρευση του Μετώπου, τον Αύγουστο του ’22  απαγόρευσαν την εκκένωση της Σμύρνης και της υπόλοιπης Ιωνίας, παραδίδοντας τον ελληνικό και αρμενικό πληθυσμό στα στρατεύματα του Μουσταφά Κεμάλ που προέλαυναν.  

Η στάση τους απέναντι στο ποντιακό κίνημα ήταν προδοτική. Όταν ανήλθαν στην εξουσία, υπονόμευσαν τις συμμαχικές σχέσεις με την επαναφορά του Βασιλιά Κωσταντίνου -φιλογερμανού και εχθρού των συμμάχων. Και αυτό το έκαναν τη στιγμή που υπηρχε Υπόμνημα της προηγούμενης ελληνικής κυβέρνησης με την οποία ζητούσε από τους Βρετανούς να συμβάλλουν αποφασιστικά στην καταπολέμηση του κεμαλικού εθνικιστικού κινήματος, που ακόμα ήταν περιθωριακό και ανοργάνωτο και να αποδεχτούν τη δημιουργία Ελληνικής Δημοκρατίας στον Πόντο. Και φαίνεται ότι οι Βρετανοί για πρώτη φορά αποδέχθηκαν τις προτάσεις αυτές. Όμως η εκλογές του Νοεμβρίου του ’20 και η άνοδος στην εξουσία των αντιπολεμικών του Λαϊκου Κόμματος σταμάτησαν αυτή τη θετική διαδικασία. 

Αν και ο Βενιζέλος βαρύνεται με το στίγμα ότι  έκανε δύο ολόκληρα χρόνια να αποδεχτεί τις προτάσεις των Ποντίων επαναστατών και να τις εντάξει στην εξωτερική πολιτική του ελληνικού κράτους, οι νέοι κυβερνήτες του Λαϊκού Κόμματος δεν είχαν καμιά άποψη και κατάστρεψαν όλες τις θετικές δυνατότητες. Παράδειγμα αποτελεί η μη αποστολή πολεμικών εφοδίων στους Πόντιους αντέρτες οι οποίοι με επιστολή τους έγραφαν: «Από πενταετίας ήδη επαναστάτησαν τα τέκνα του Πόντου και αγωνίζονται κατά του τουρκισμού με δικούς τους αρχηγούς….  Έχουμε μεγάλη ανάγκη όπλων, πολυβόλων και μυδραλιοβόλων με όλα τα εξαρτήματά τους. Εκτός αυτών υπάρχει μεγάλη ανάγκη αποστολής φαρμάκων, επιδέσμων κ.λπ. χρειωδών για τους τραυματίες…. Σας γνωρίζουμε τις ανάγκες των παιδιών της αγαπημένης μας πατρίδας που μάχονται μόνοι τους τον απελπισμένο αγώνα για την ελευθερία…» 

Καμιά σφαίρα δεν στάλθηκε στονΠόντο ενώ το ποντιακό ζήτημα εγκαταλείφθηκε απόλυτα στο έλεος του Θεού. Η τραγωδία θα τελειώσει στην προκυμαία της φλεγόμενης Σμύρνης το Σεπτέμβριο του 1922. 

O Ερνεστ Χεμινγουαίη, έγραψε το 1922, αμέσως μετά το τέλος των τραγικών γεγονότων και τη συντριπτική νίκη των κεμαλικών στρατευμάτων

«Οι Έλληνες ήταν πρώτης τάξεως πολεμιστές και σίγουρα, κάμποσα σκαλοπάτια παραπάνω από το στρατό του Κεμάλ… οι τσολιάδες θα είχαν καταλάβει την Άγκυρα – και θα είχαν τελειώσει τον πόλεμο αν δεν είχαν προδοθεί.

Όταν ο Κωνσταντίνος ήρθε στην εξουσία όλοι οι Έλληνες αξιωματικοί που ήταν σε επιτελικές θέσεις υποβαθμίστηκαν αμέσως σε χαμηλότερα πόστα. Πολλοί απ’ αυτούς είχαν πάρει τα γαλόνια τους με ανδραγαθήματα στο πεδίο της μάχης.

Ήταν έξοχοι πολεμιστές και σπουδαίοι ηγέτες. Αυτό δεν εμπόδισε το κόμμα του Κωνσταντίνου να τους διώξει και να τους αντικαταστήσει με αξιωματικούς που δεν είχαν ακούσει ποτέ τους να πέφτει ούτε μια ντουφεκιά. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να σπάσει το μέτωπο.»

 Οι Έξι ένοχοι κατά την ιστορική Δίκη

Διαμαρτυρία των Ποντίων  

Σε ένα κείμενο διαμαρτυρίας για τις προσπάθειες αποκατάστασης των υπευθύνων της Μεγάλης Καταστροφής, μια προσφυγική ομοσπονδία έγραψε τα εξής για τις ευθύνες της τότε ηγεσίας : «…βαρύνεται με πλήθος εγκλημάτων εις βάρος του ελληνισμού. Μεγάλο μέρος απ’ αυτά κωδικοποιήθηκαν κατά την περίφημη Δίκη των Εξ. Μπορεί η συγκεκριμένη δίκη να ήταν μερική και να διέφυγαν την τιμωρίας και άλλοι πολλοί υπαίτιοι της Καταστροφής. Όμως οι βασικοί διαχειριστές της κρίσης στην τελευταία της φάση -αυτοί που οδήγησαν την ελληνική πλευρά στην ήττα- δικάστηκαν, καταδικάστηκαν και εκτελέστηκαν. 

Εκτός όμως από τα συγκεκριμένα εγκλήματα που καταγράφηκαν στη Δίκη, υπάρχουν και άλλα που βαρύνουν το Γούναρη και την ομάδα του. Μερικά απ’ αυτά είναι:

          -Η υπονόμευση της δράσης της Μικρασιατικής Άμυνας και της δημιουργίας τοπικού μικρασιατικού στρατού, που θα μπορούσε να αντισταθεί στους κεμαλικούς,

          –Η απόλυτη εγκατάλειψη των Ελλήνων του Πόντου, μέσω της παραγνώρισης των πολιτικών τους αιτημάτων και της μη αποστολής στρατιωτικής βοήθειας προς το δυναμικό ποντιακό αντάρτικο κίνημα που δρούσε στο βορρά της Μικράς Ασίας,

          -Η ψήφιση του Νόμου 2870/1922 με τον οποίο η κυβέρνηση Γούναρη απαγόρευε στον ελληνικό πληθυσμό της Ιωνίας να αναχωρήσει, τη στιγμή που συζητούσε την απαγγίστρωση από τη Μικρά Ασία.        

Στην πολιτική της κυβέρνησης του Γούναρη και του φιλομοναρχικού Λαϊκού Κόμματος οφείλεται η νίκη του τουρκικού εθνικισμού και η σφαγή του ελληνικού πληθυσμού της ιωνικής παραλίας. Το συνολικό ανθρώπινο κόστος του ελληνισμού από τη στιγμή που άρχισε η Γενοκτονία των ελληνικών πληθυσμών είναι τουλάχιστον 800.000 άτομα με βάση τη μελέτη των ιστορικών Κιτρομηλίδη-Αλεξανδρή.  Τρομερό βέβαια υπήρξε και το κόστος για τον ελληνισμό που βρέθηκε -για πρώτη- φορά εκτός των πανάρχαιων ελληνικών κοιτίδων του Πόντου, της Ιωνίας, της Καππαδοκίας και της Ανατολικής Θράκης, καθώς και για το ενάμιση εκατομμύριο πρόσφυγες…» 

Η συγκεκριμένη επιστολή στάλθηκε την 1 Οκτωβρίου 2003, πριν την ίδρυση της ΠΟΕ,  από την ΟΠΣΝΕ,  που τότε εξέφραζε τα ποντιακά σωματεία της Νότιας Ελλα΄δας προς τον τότε πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας Κ.  Κραμανλή, ώστε με την παρέμβασή του να σταματήσουν οι προσπαθειες του βουλευτή Αχαϊας  Νικολόπουλου που αποσκοπούσαν στην αθώωση και την αποκατάσταση του Δ. Γούναρη.

 

Το κατηγορητήριο της Δίκης των Εξ υπευθύνων της Καταστροφής

Το κυρίως κατηγορητήριο στη Δίκη των Εξ είχε 15 σκέλη, δηλαδή αναλύεται σε δεκαπέντε επιμέρους κατηγορίες:

1. Ενηργήθη το δημοψήφισμα και επανήλθεν ο Βασιλεύς, ενώ ήτο το τοιούτον πράξις εχθρική προς τας Δυνάμεις της Συνεννοήσεως.
2. Ημελήθη η προσάρτησις της Βορείου Ηπείρου.
3. Παρεγνωρίσθη η σχετική διακοίνωσις των Δυνάμεων και υπέστη η Ελλάς τον οικονομικόν αποκλεισμόν.
4. Ετοποθετήθησαν απειροπόλεμοι αρχηγοί μονάδων.
5. Παρά τας δυσμενείς περί Βασιλέως Κωνσταντίνου δηλώσεις των πρωθυπουργών Αγγλίας και Γαλλίας, δεν υπεδείχθη εις αυτόν να παραιτηθή.
6. Διετάχθη προώρως η ατυχής επιχείρησις του Μαρτίου 1921.
7. Διετάχθη η από Εσκή Σεχήρ προς Άγκυραν εκστρατεία, παρά την γνώμην του Αρχηγού της Στρατιάς.
8. Ανετέθη η αρχιστρατηγία εις τον ανεύθυνον Βασιλέα.
9. Εψηφίσθησαν υπό της Εθνοσυνελεύσεως νόμοι διασπαθίσεως του δημοσίου χρήματος, καίτοι ο στρατός υφίστατο στερήσεις.

10. Δεν εγένοντο δεκταί αι προτάσεις του Ιουνίου 1921, δι’ ων εσώζετο η (Aνατολική) Θράκη και επετυγχάνετο η αυτονόμησις της Μικρασίας.

11. Διωρίσθη αρχιστράτηγος ο Χατζανέστης.

12. Απεσπάσθησαν εκ Μικρασίας δυνάμεις χάριν της εκφοβιστικής κινήσεως προς την Κωνσταντινούπολιν.

13. Υπεγράφη σύμβασις παραιτήσεως από των συμμαχικών πιστώσεων προς την Ελλάδα.

14. Εγένετο ανεκτή παρακυβέρνησις υπό τον Πρίγκιπα Νικόλαον και τους Στρέιτ, Δούσμανην, Κωνσταντινόπουλον.

15. Ημποδίσθησαν να ηγηθούν της διπλωματικής αντιπροσωπείας οι Δ. Ράλλης και Ελ. Βενιζέλος. 

Το κατηγορητήριο αυτό δεν περιέχει πολλά άλλα πολύ πιο επιβαρυντικά στοιχεία, τα οποία σήμερα είναι γνωστά και θίγονται στην Ποντιακή Διακοίνωση που αποσπάσματά της παρατέθηκαν παραπάνω.

 Επίλογος 

Η απαίτηση των απογόνων των υπευθύνων της Μικρασιατικής Καταστροφής για αποκατάσταση των προγόνων τους και την απαλλαγή τους από το στίγμα της «προδοσίας» είναι κατανοητή σε ανθρώπινο επίπεδο. Σίγουρα το ίδιο αισθάνονται και οι απόγονοι του Τσολάκογλου και των λοιπών δοσίλογων της Κατοχής που καταδικάστηκαν, καθώς και των χουντικών. 

Όμως η Δίκη των Εξ, έχει ένα βαθύτατο ηθικό και πολιτικό περιεχόμενο. Είναι ουσιαστικά η δική μας Δίκη της Νυρεμβέργης, δηλαδή η δίκη των ενόχων της μεγαλύτερης εθνικής καταστροφής που μας συνέβη ποτέ. 

Το αίτημα για αποκατάσταση των ενόχων μέσω της αναψηλάφησης της Δίκης δεν τόλμησαν να το υποβάλλουν ούτε η ίδια η Ακροδεξιά, όταν κατείχε και  ασκούσε ανεξέλεγκτα την εξουσία. Τόσο ο Ιωάννης Μεταξάς όσο και η Χούντα των συνταγματαρχών τίμησαν τη μνήμη των παλιών τους φίλων με την ονοματοδοσία οδών και πλατειών. Δεν τόλμησαν να πάνε παραπέρα. 

Η πρόσφατη απόπειρα εν μέσω δημοκρατίας, ξύνει και πάλι τις ιστορικές πληγές. Και αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι προσφυγικός ελληνισμός, 87 χρόνια μετά την Μεγάλη Καταστροφή νοιώθει και πάλι να  ζωντανεύουν οι οι δαίμονες και οι εφιάλτες του. 

Η αντίδραση των προσφυγικών οργανώσεων θα πρέπει να είναι άμεση. Με την παρέμβασή τους πρέπει να αποτρέψουν ευνοϊκή απόφαση της Ολομέλειας του Άρειου Πάγου, η οποία πρόκειται να συζητήσει το θέμα μετά από προσφυγή των απογόνων των Έξη υπευθύνων της Καταστροφής. Να σημειωθεί ότι το ζήτημα δεν είναι νομικό, αλλά πολιτικό. Και ακριβώς γι αυτό οι μόνοι που έχουν δικαίωμα παρέμβασης είναι οι απόγονοι των θυμάτων της εγκληματικής πολιτικής που άσκησαν οι Έξη ένοχοι. 

 Δείτε την βιβλιοκρισία στο βιβλίο: 

Κωσταντίνου Δ. Σβολόπουλου, «Η απόφαση για την επέκταση της ελληνικής κυριαρχίας στη Μικρά Ασία», Αθήνα, εκδ. Ίκαρος, 2009

Δείτε επίσης:

–Ιδεολογικές αγκυλώσεις και η «δίκη των έξι»

-Δίκη των Εξ: Κάθαρση σε Τραγωδία

-The Trial of the Six: Our own Nuremberg Trial

-Και πάλι για τη Δίκη των Εξ… και τους Πόντιους της Αμερικής!

 

 

ΠΡΟΤΑΣΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΤΟΥ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΚΕΙΜΕΝΟΥ (Ή ΠΑΡΕΜΦΕΡΟΥΣ) ΣΤΟΝ ΑΡΕΙΟ ΠΑΓΟ ΑΠΌ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΟΎΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΣ :

 …., … Οκτωβρίου 2009

Προς τους:

 –  Πρόεδρο του Αρείου Πάγου

 Κύριο

 Γεώργιο Καλαμίδα

 – & Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου

 Κύριο

 Ιωάννη Τέντε

    Λ. Αλεξάνδρας 121, Τ.Κ. 11510, Αθήνα

 – Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης

 

ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΨΗΛΑΦΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΚΗΣ ΤΩΝ ΕΞ

Με αφορμή την προσφυγή στον Άρειο Πάγο με την οποία ζητείται η αναψηλάφηση της δίκης των Εξ, θεωρούμε, εξαιρετικά άστοχη τη διαδικασία προκειμένου μάλιστα για δίκη που δεν είχε ποινικό αλλά πολιτικό χαρακτήρα. Διότι και σ’ αυτή την περίπτωση, η αναψηλάφηση πολιτικό χαρακτήρα θα έχει.

Η εκστρατεία για αποκατάσταση των καταδικασθέντων της δίκης των έξι, έχει μια νομική και μια ιστορική διάσταση. Κατά το καθαρά νομικό, δηλαδή το ποινικό σκέλος, η παρέλευση ακόμη και τόσων δεκαετιών δεν εμποδίζει την κίνηση της διαδικασίας αναψηλάφησης σε περιπτώσεις όπου οι κληρονόμοι του καταδικασθέντος επιδιώκουν την αποκατάσταση της μνήμης του προσκομίζοντας νέα στοιχεία. Εν προκειμένω, ωστόσο, δεν φαίνεται να γίνεται λόγος για νέα στοιχεία, παρά μόνο για μεταγενέστερες πολιτικές εκτιμήσεις. Χωρίς νέα αποδεικτικά στοιχεία, όμως, δεν θα μπορούσε να διαλευκανθεί ο βαθμός αμέλειας ή η δυνατότητα πρόβλεψης των αποτελεσμάτων συγκεκριμένων στρατιωτικών ενεργειών, οι δε σύγχρονοι ιστορικοί, δημοσιογράφοι ή στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες, αγέννητοι κατά τη στιγμή των κρινομένων γεγονότων, είναι εξ ορισμού αναρμόδιοι να καταθέσουν τη δευτερογενή επιστημονική γνώση τους ως υποκατάστατα ζώντων μαρτύρων. Επί πλέον, οι ειδικές περιστάσεις υπό τις οποίες είχε εκτυλιχθεί η δίκη των έξι καθιστούν αδύνατο το να υπεισέλθει ο σημερινός δικαστής στη θέση του παλαιοτέρου και να διορθώσει τυχόν λάθη του, καθώς το σημερινό νομικό πλαίσιο που διέπει τη δικαιοδοσία αλλά και την ουσία της υπόθεσης είναι παντελώς ασύμβατο προς εκείνο που ίσχυε τη στιγμή της δίκης, ενώ δεν νοείται καν επανάληψη ποινικής διαδικασίας για πράξεις που σήμερα πια εκφεύγουν κάθε ποινικής αντιμετώπισης.

Με αφορμή, όμως, την προσφυγή στον Άρειο Πάγο για την αναψηλάφηση της Δίκης των Εξ είδαν το φως της δημοσιότητας επιχειρήματα και απόψεις σχετικά με τη μικρασιατική εκστρατεία, τα οποία στερούνται ιστορικής ακρίβειας. Ούτε προκύπτουν από ψύχραιμη ανάλυση των ιστορικών γεγονότων, που θα περίμενε κανείς ότι η χρονική απόσταση θα προσέφερε. 87 χρόνια μετά με άστοχες και αστήρικτες διατυπώσεις επανέρχεται, δυστυχώς, ένα κλίμα «Εθνικού Διχασμού».

Ανοίγει ένας διάλογος για ένα θέμα ιδιαίτερα σύνθετο. Ο διάλογος είναι βεβαίως θεμιτός και απαραίτητος. Όμως μία κορυφαία ιστορική στιγμή του 20ού αιώνα, ένα πολυσύνθετο θέμα με ιδιαίτερες πολιτικές, κοινωνικές και στρατιωτικές προεκτάσεις, δεν είναι δυνατόν να αποτελέσει αντικείμενο νέας δικαστικής διαδικασίας.

Ορισμένοι φαίνεται ότι αντιμετωπίζουν την αναψηλάφηση ως ευκαιρία για την ιστορική αποκατάσταση και δικαίωση των πρωταγωνιστών και τελικώς για την απόσειση των βαρύτατων ευθυνών των κυβερνήσεων που διαδέχθηκαν τον Ελευθέριο Βενιζέλο για την καταστροφή του 1922.

Ως απόγονοι των θυμάτων της Γενοκτονίας που συνέβη στον Πόντο και της  Μικρασιατικής Τραγωδίας, θεωρούμε ιταμή και απαράδεκτη πρόκληση στη μνήμη των χιλιάδων νεκρών την επιχειρούμενη, μέσω δίκης, «αθώωση» των υπευθύνων της μεγαλύτερης καταστροφής, που υπέστη ποτέ το ελληνικό έθνος.

Οποιαδήποτε παρόμοια διαδικασία μας βρίσκει αντίθετους και δηλώνουμε ότι θα προστατεύουμε τη μνήμη των προγόνων μας με κάθε νόμιμο μέσο.

Κάνουμε έκκληση στην ολομέλεια του Αρείου Πάγου να απορρίψει κάθε εισήγηση για αναψηλάφηση της Δίκης, αφήνοντας την όποια απόφαση στην αδέκαστη κρίση της ιστορίας.

 

 Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Εύξεινος Πόντος», αριθμ. φύλ. 152, Σεπτέμβριος 2009, σελ. 20-21.

———————————————————–

Οι διαμαρτυρίες του προσφυγικού ελληνισμού για τις προσπάθειες αναψηλάφησης της Δίκης των Εξ   

1) ΨΗΦΙΣΜΑ 19^Ου  ΠΑΜΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΗΠΑ-ΚΑΝΑΔΑ 

Με αφορμή την προσφυγή στον Άρειο Πάγο με την οποία ζητείται η αναψηλάφηση της Δίκης των Εξ[1], θεωρούμε, εξαιρετικά άστοχη τη διαδικασία προκειμένου μάλιστα για δίκη που δεν είχε ποινικό αλλά πολιτικό χαρακτήρα. Διότι και σ’ αυτή την περίπτωση, η αναψηλάφηση θα έχει πολιτικό χαρακτήρα και θα διχάσει για άλλη μια φορά τον ελληνισμό. 

Δηλώνουμε ότι η απόπειρα αναψηλάφησης της Δίκης των Εξ που επιχειρείται στην Ελλάδα από διάφορους κύκλους είναι άτοπη και προσβλητική για τους απογόνους των θυμάτων της πολιτικής των Εξ. Η πολιτική που άσκησαν από τον Νοέμβριο του 1920 έως και το Σεπτέμβριο του 1922 χαρακτηριζόταν από εμπάθεια, συνειδητή υποβάθμιση της θέσης της Ελλάδος από το συμμαχικό στρατόπεδο, περιφρόνηση των Ελλήνων της υπό διάλυση Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που είχαν υποστεί ήδη την πολιτική γενοκτονίας από τους Νεότουρκους. Ως απόγονοι των θυμάτων της Γενοκτονίας που συνέβη στον Πόντο και της  Μικρασιατικής Τραγωδίας, θεωρούμε ιταμή και απαράδεκτη πρόκληση στη μνήμη των χιλιάδων νεκρών την επιχειρούμενη, μέσω δίκης, «αθώωση» των υπευθύνων της μεγαλύτερης καταστροφής, που υπέστη ποτέ το ελληνικό έθνος. Οποιαδήποτε παρόμοια διαδικασία μας βρίσκει αντίθετους και δηλώνουμε ότι θα προστατεύουμε τη μνήμη των προγόνων μας με κάθε νόμιμο μέσο.

 Κάνουμε έκκληση στην ολομέλεια του Αρείου Πάγου να απορρίψει κάθε εισήγηση για αναψηλάφηση της Δίκης, αφήνοντας την όποια απόφαση στην αδέκαστη κρίση της ιστορίας.

πρόεδρος: Δημήτρης Μολοχίδης

2) ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (ΟΠΣΕ) 

Με αφορμή την προσφυγή στον Άρειο Πάγο με την οποία ζητείται η αναψηλάφηση της δίκης των Εξ, θεωρούμε, εξαιρετικά άστοχη τη διαδικασία προκειμένου μάλιστα για δίκη που δεν είχε ποινικό αλλά πολιτικό χαρακτήρα. Διότι και σ’ αυτή την περίπτωση, η αναψηλάφηση πολιτικό χαρακτήρα θα έχει.

Η εκστρατεία για αποκατάσταση των καταδικασθέντων της δίκης των έξι, έχει μια νομική και μια ιστορική διάσταση. Κατά το καθαρά νομικό, δηλαδή το ποινικό σκέλος, η παρέλευση ακόμη και τόσων δεκαετιών δεν εμποδίζει την κίνηση της διαδικασίας αναψηλάφησης σε περιπτώσεις όπου οι κληρονόμοι του καταδικασθέντος επιδιώκουν την αποκατάσταση της μνήμης του προσκομίζοντας νέα στοιχεία. Εν προκειμένω, ωστόσο, δεν φαίνεται να γίνεται λόγος για νέα στοιχεία, παρά μόνο για μεταγενέστερες πολιτικές εκτιμήσεις. Χωρίς νέα αποδεικτικά στοιχεία, όμως, δεν θα μπορούσε να διαλευκανθεί ο βαθμός αμέλειας ή η δυνατότητα πρόβλεψης των αποτελεσμάτων συγκεκριμένων στρατιωτικών ενεργειών, οι δε σύγχρονοι ιστορικοί, δημοσιογράφοι ή στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες, αγέννητοι κατά τη στιγμή των κρινομένων γεγονότων, είναι εξ ορισμού αναρμόδιοι να καταθέσουν τη δευτερογενή επιστημονική γνώση τους ως υποκατάστατα ζώντων μαρτύρων. Επί πλέον, οι ειδικές περιστάσεις υπό τις οποίες είχε εκτυλιχθεί η δίκη των έξι καθιστούν αδύνατο το να υπεισέλθει ο σημερινός δικαστής στη θέση του παλαιοτέρου και να διορθώσει τυχόν λάθη του, καθώς το σημερινό νομικό πλαίσιο που διέπει τη δικαιοδοσία αλλά και την ουσία της υπόθεσης είναι παντελώς ασύμβατο προς εκείνο που ίσχυε τη στιγμή της δίκης, ενώ δεν νοείται καν επανάληψη ποινικής διαδικασίας για πράξεις που σήμερα πια εκφεύγουν κάθε ποινικής αντιμετώπισης.

Με αφορμή, όμως, την προσφυγή στον Άρειο Πάγο για την αναψηλάφηση της Δίκης των Εξ είδαν το φως της δημοσιότητας επιχειρήματα και απόψεις σχετικά με τη μικρασιατική εκστρατεία, τα οποία στερούνται ιστορικής ακρίβειας. Ούτε προκύπτουν από ψύχραιμη ανάλυση των ιστορικών γεγονότων, που θα περίμενε κανείς ότι η χρονική απόσταση θα προσέφερε. 87 χρόνια μετά με άστοχες και αστήρικτες διατυπώσεις επανέρχεται, δυστυχώς, ένα κλίμα «Εθνικού Διχασμού».

Ανοίγει ένας διάλογος για ένα θέμα ιδιαίτερα σύνθετο. Ο διάλογος είναι βεβαίως θεμιτός και απαραίτητος. Όμως μία κορυφαία ιστορική στιγμή του 20ού αιώνα, ένα πολυσύνθετο θέμα με ιδιαίτερες πολιτικές, κοινωνικές και στρατιωτικές προεκτάσεις, δεν είναι δυνατόν να αποτελέσει αντικείμενο νέας δικαστικής διαδικασίας.

Ορισμένοι φαίνεται ότι αντιμετωπίζουν την αναψηλάφηση ως ευκαιρία για την ιστορική αποκατάσταση και δικαίωση των πρωταγωνιστών και τελικώς για την απόσειση των βαρύτατων ευθυνών των κυβερνήσεων που διαδέχθηκαν τον Ελευθέριο Βενιζέλο για την καταστροφή του 1922.

Ως απόγονοι των θυμάτων της Γενοκτονίας που συνέβη στην Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη, θεωρούμε ιταμή και απαράδεκτη πρόκληση στη μνήμη των χιλιάδων νεκρών την επιχειρούμενη, μέσω δίκης, «αθώωση» των υπευθύνων της μεγαλύτερης καταστροφής, που υπέστη ποτέ το ελληνικό έθνος.

Οποιαδήποτε παρόμοια διαδικασία μας βρίσκει αντίθετους και δηλώνουμε ότι θα προστατεύουμε τη μνήμη των προγόνων μας με κάθε νόμιμο μέσο.

Κάνουμε έκκληση στην ολομέλεια του Αρείου Πάγου να απορρίψει κάθε εισήγηση για αναψηλάφηση της Δίκης, αφήνοντας την όποια απόφαση στην αδέκαστη κρίση της ιστορίας. 

 πρόεδρος: Θανάσης Λαγουδήμος

3) ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ

Με αφορμή την πρόσφατη συζήτηση γύρω από την αναψηλάφηση της Δίκης των Έξι, τα σχετικά δημοσιεύματα και τη νέα εκδίκαση της υπόθεσης στον Άρειο Πάγο, η Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Μικρασιατικών Σωματείων (ΠΟΜΣ) θεωρεί τα ακόλουθα:

Είναι πάγια θέση όλων μας ότι η Ιστορία είναι ΜΙΑ, γνωστή σε όλους μας και δεν μπορεί να αλλοιωθεί μετά από 87 ολόκληρα χρόνια. Εμείς ως Μικρασιάτες δεύτερης γενιάς και οι νεότερες γενιές, είμαστε αντίθετοι σε κάθε προσπάθεια διαστρέβλωσης των ιστορικών γεγονότων και όξυνσης των παθών.

Η «Μικρασιατική Τραγωδία» παραμένει ανοιχτή πληγή στον Προσφυγικό Ελληνισμό της Καθ’ ημάς Ανατολής και οι έννοιες της «Γενοκτονίας» και του «Ξεριζωμού» ποτέ δεν έπαψαν να μας ταλανίζουν. Ως συνέπεια των άνωθεν, θεωρούμε πρόκληση στη μνήμη των προγόνων μας την τυχούσα «αθώωση» των καταδικασθέντων και δηλώνουμε ότι θα προστατεύσουμε τη μνήμη τους με κάθε νόμιμο μέσο, καθώς αυτός είναι ο ρόλος και το χρέος των Μικρασιατικών Συλλόγων και της Ομοσπονδίας μας.

Πρόεδρος: Ευθύμιος Αρζόγλου,

4) ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ  «ΈΝΩΣΗΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ» (Αθήνα)

 «Θεωρούμε, εξαιρετικά άστοχη τη διαδικασία προκειμένου μάλιστα για δίκη που δεν είχε ποινικό αλλά πολιτικό χαρακτήρα. Διότι και σ’ αυτή την περίπτωση, η αναψηλάφηση πολιτικό χαρακτήρα θα έχει, θα προκαλέσει νέο διχασμό και θα «ξύσει και πάλι τις παλιές πληγές».

Η εκστρατεία για αποκατάσταση των καταδικασθέντων της δίκης των έξι, έχει μια νομική και μια ιστορική διάσταση. Κατά το καθαρά νομικό, δηλαδή το ποινικό σκέλος, η παρέλευση ακόμη και τόσων δεκαετιών δεν εμποδίζει την κίνηση της διαδικασίας αναψηλάφησης σε περιπτώσεις όπου οι κληρονόμοι του καταδικασθέντος επιδιώκουν την αποκατάσταση της μνήμης του προσκομίζοντας νέα στοιχεία. Εν προκειμένω, ωστόσο, δεν φαίνεται να γίνεται λόγος για νέα στοιχεία, παρά μόνο για μεταγενέστερες πολιτικές εκτιμήσεις. Χωρίς νέα αποδεικτικά στοιχεία, όμως, δεν θα μπορούσε να διαλευκανθεί ο βαθμός αμέλειας ή η δυνατότητα πρόβλεψης των αποτελεσμάτων συγκεκριμένων στρατιωτικών ενεργειών, οι δε σύγχρονοι ιστορικοί, δημοσιογράφοι ή στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες, αγέννητοι κατά τη στιγμή των κρινομένων γεγονότων, είναι εξ ορισμού αναρμόδιοι να καταθέσουν τη δευτερογενή επιστημονική γνώση τους ως υποκατάστατα ζώντων μαρτύρων. Επί πλέον, οι ειδικές περιστάσεις υπό τις οποίες είχε εκτυλιχθεί η δίκη των έξι καθιστούν αδύνατο το να υπεισέλθει ο σημερινός δικαστής στη θέση του παλαιοτέρου και να διορθώσει τυχόν λάθη του, καθώς το σημερινό νομικό πλαίσιο που διέπει τη δικαιοδοσία αλλά και την ουσία της υπόθεσης είναι παντελώς ασύμβατο προς εκείνο που ίσχυε τη στιγμή της δίκης, ενώ δεν νοείται καi επανάληψη ποινικής διαδικασίας για πράξεις που σήμερα πια εκφεύγουν κάθε ποινικής αντιμετώπισης.

. Σημαντική, κατανοητή και συμπαθής η προσπάθεια των οικείων των καταδικασθέντων για αποκατάσταση της καλής φήμης των προγόνων τους, αλλά πιό σημαντική είναι η διατήρηση της ηρεμίας και της συνοχής της Χώρας.

Κατά συνέπεια και ως απόγονοι των θυμάτων της Μικρασιατικής Καταστροφής αντιμετωπίζουμε ως πρόκληση και σπίλωση της μνήμης των δεκάδων χιλιάδων αδικαίωτων νεκρών μας την απόπειρα αυτή.

Κάνουμε έκκληση στην ολομέλεια του Αρείου Πάγου να απορρίψει κάθε εισήγηση για αναψηλάφηση της Δίκης.

Πρόεδρος: Τσίρκας Ευάγγελος,

5) ΨΗΦΙΣΜΑ  ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑΣ «Η ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ», 

Με απόφαση του Δ.Σ. αρ. πρακτ. 614/9-11-2009, εξέδωσε το παρόν Ψήφισμα, αφορμής δοθείσης της προσφυγής, στον Άρειο Πάγο, ενός των απογόνων των Εξ καταδικασθέντων και εκτελεσθέντων, ως υπευθύνων  της Μικρασιατικής Καταστροφής, με την οποίαν αιτείται η αναψηλάφιση δίκης των, προς αποκατάσταση της μνήμης και απαλλαγής των από το στίγμα της Εσχάτης Προσδοσίας.

Ως απόγονοι, δεύτερης και τρίτης γενιάς Μικρασιατών, που υπέστησαν τα πάνδεινα εκδιωκόμενοι από τις πατρογονικές τους εστίες, βασανιζόμενοι και βιαζόμενοι, διότι έτσι το αποφάσισαν κάποιοι, αρνούμαστε να δεχθούμε, έστω και σαν ιδέα την αναψηλάφιση της ελληνικής Δίκης της Νυρεμβέργης.

Θα ήταν προσβολή, ασέβεια και ασυγχώρητο λάθος προς του ςχιλιάδες νεκρούς πρόσφυγες προγόνους μας. Το μόνο που θα καταφέρει μια τέτοια ενέργεια θα είναι ένας νέος διχασμός, αφού θα είναι δίκη πολιτικού χαρακτήρα και όχι ποινικού.

Ως μέλη συλλόγου που έχουν ακόμη νωπές τις μνήμες των προγόνων τους,  είμαστε κάθετα αντίθετοι με την προσφυγή στο  Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας και την αναψηλάφιση της Δίκης του Νοεμβρίου του 1922.

α/πρόεδρος: Μαρτινάκη-Κοκκίνη Χρύσα,

—————————————————–

---

[1] Στις εκλογές τής 1^ης Νοεμβρίου 1920, που πραγματοποιήθηκαν μέσα στην δίνη τού πολέμου και με ένα άδικο ισχύον εκλογικό σύστημα, η «Ηνωμένη Αντιπολίτευση», αφού επιβλήθηκε στις εκλογές έναντι των Φιλελευθέρων και ανάγκασε σε παραίτηση τον Ε. Βενιζέλο την 4^η Νοεμβρίου 1920, πραγματοποίησε δημοψήφισμα την 22^α Νοεμβρίου 1920 που επέφερε την επανενθρόνιση τού Βασιλέως Κωνσταντίνου την 23^η Δεκεμβρίου 1920. Στη συνέχεια, κατόπιν στρατιωτικού κινήματος, καθοδηγούμενο από τούς συνταγματάρχες Νικόλαο Πλαστήρα και Στέλιο Γονατά, αντικαθιστάται την 5^η Οκτωβρίου 1922 ο Κωνσταντίνος από τον Γεώργιο Β’. Το πολιτικό επισφράγισμα τής μικρασιατικής καταστροφής ήταν η καταδίκη σε θάνατο (μέσα από την «Δίκη των Εξ» επονομαζόμενης μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο ως η «Ελληνική Δίκη της Νυρεμβέργης») και η εκτέλεση στο Γουδί, των έξι υπαιτίων τής καταστροφής -των Γούναρη, Πρωτοπαπαδάκη, Στράτου, Μπαλτατζή, Θεοτόκη και Χατζηανέστη- οι οποίοι σύμφωνα με το προοίμιο τού σχετικού κατηγορητηρίου «… από τής 1^ης Νοεμβρίου 1920 και εφ’ εξής μέχρι τής 26^ης Αυγούστου 1922…» υπέπεσαν σε πράξεις «… εσχάτης προδοσίας εκουσίως και εκ προθέσεως…» υποστηρίζοντας «… την εισβολή ξένων στρατευμάτων, ήτοι τού τουρκικού εθνικιστικού στρατού, εις την επικράτειαν τού Βασιλείου … τής Ελλάδος…».  Πιο συγκεκριμένα το κατηγορητήριο συμπεριλάμβανε τις εξής 15 επιμέρους κατηγορίες:

• Ενηργήθη το δημοψήφισμα και επανήλθεν ο Βασιλεύς, ενώ ήτο το τοιούτον πράξις εχθρική προς τας Δυνάμεις της Συνεννοήσεως.
• Ημελήθη η προσάρτησις της Βορείου Ηπείρου.
• Παρεγνωρίσθη η σχετική διακοίνωσις των Δυνάμεων και υπέστη η Ελλάς τον οικονομικόν αποκλεισμόν.
• Ετοποθετήθησαν απειροπόλεμοι αρχηγοί μονάδων.
• Παρά τας δυσμενείς περί Βασιλέως Κωνσταντίνου δηλώσεις των πρωθυπουργών Αγγλίας και Γαλλίας, δεν υπεδείχθη εις αυτόν να παραιτηθή.
• Διετάχθη προώρως η ατυχής επιχείρησις του Μαρτίου 1921.
• Διετάχθη η από Εσκή Σεχήρ προς Άγκυραν εκστρατεία, παρά την γνώμην του Αρχηγού της Στρατιάς.
• Ανετέθη η αρχιστρατηγία εις τον ανεύθυνον Βασιλέα.
• Εψηφίσθησαν υπό της Εθνοσυνελεύσεως νόμοι διασπαθίσεως του δημοσίου χρήματος, καίτοι ο στρατός υφίστατο στερήσεις.
• Δεν εγένοντο δεκταί αι προτάσεις του Ιουνίου 1921, δι’ ων εσώζετο η (Aνατολική) Θράκη και επετυγχάνετο η αυτονόμησις της Μικρασίας.
• Διωρίσθη αρχιστράτηγος ο Χατζανέστης.
• πεσπάσθησαν εκ Μικρασίας δυνάμεις χάριν της εκφοβιστικής κινήσεως προς την Κωνσταντινούπολιν.
• Υπεγράφη σύμβασις παραιτήσεως από των συμμαχικών πιστώσεων προς την Ελλάδα.
• Εγένετο ανεκτή παρακυβέρνησις υπό τον Πρίγκιπα Νικόλαον και τους Στρέιτ, Δούσμανην, Κωνσταντινόπουλον.
• Ημποδίσθησαν να ηγηθούν της διπλωματικής αντιπροσωπείας οι Δ. Ράλλης και Ελ. Βενιζέλος. 

Ας σημειωθεί ότι το κατηγορητήριο αυτό δεν περιέχει πολλά άλλα πολύ πιο επιβαρυντικά στοιχεία, όπως:

• §          Η υπονόμευση της δράσης της Μικρασιατικής Άμυνας και της δημιουργίας τοπικού μικρασιατικού στρατού, που θα μπορούσε να αντισταθεί στους κεμαλικούς, και
• Η απόλυτη εγκατάλειψη των Ελλήνων του Πόντου, μέσω της παραγνώρισης των πολιτικών τους αιτημάτων και της μη αποστολής στρατιωτικής βοήθειας προς το δυναμικό ποντιακό αντάρτικο κίνημα που δρούσε στο βορρά της Μικράς Ασίας, 
• Η ψήφιση του Νόμου 2670/1922 με τον οποίο η κυβέρνηση Γούναρη απαγόρευε στον ελληνικό πληθυσμό της Ιωνίας να αναχωρήσει, τη στιγμή που συζητούσε την απαγγίστρωση από τη Μικρά Ασία 

Η δε καταδικαστική απόφαση τής 15^ης Νοεμβρίου 1922  τού έκτακτου Στρατοδικείου Αθηνών, ανέφερε ότι «… Άπαντες οι κατηγορούμενοι … ειργάσθηκαν δια διαφόρων μέσων και δη δια ψευδών διαδόσεων και δια τής αποκρύψεως των εντεύθεν κινδύνων εις τα εθνικά συμφέροντα…»

———————————————————–

Ανακοίνωση για το θέμα εξέδωσε το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελ Βενιζέλος» που εδρεύει στα Χανιά:

Advertisement

« -SANO (Ευθυμία) HALO: Η δική μας Άννα Φρανκ

-Η Ομάδα Χαραλαμπίδη-Φωτιάδη και το ποντιακό κίνημα »